Nguyễn Quang
A
Bầu cử Quốc hội khóa 14 sẽ diễn ra
vào ngày 22-5-2016. Nghe nói ĐCSVN đang chuẩn bị đề cử 896 ứng viên (trong đó
có 80 ủy viên Ban chấp hành Trung ương của ĐCSVN) cho cuộc bầu cử này. Việc một
đảng chính trị chuẩn bị đề cử các đảng viên và cảm tình viên của mình ra tranh
cử Quốc hội là việc bình trong một xã hội dân chủ, tuy nhiên trong xã hội “dân
chủ đến thế là cùng” của chúng ta việc này không bình thường cho lắm.
Không có các đảng chính trị khác cạnh
tranh với ĐCSVN, nên việc đề cử là độc quyền của ĐCSVN và các tổ chức nối dài của
ĐCSVN. Cho đến nay đã có rất ít người tự ứng cử. Ngoài vài người được ĐCSVN ngầm
chọn để ra tự ứng cử, hầu hết những người tự ứng cử bị các thủ tục “dân chủ đến
thế là cùng” loại bỏ một cách không thương tiếc, bất chấp quyền ứng cử của công
dân đủ 21 tuổi vào Quốc hội đã được Điều 27 của Hiến pháp long trọng đảm bảo.
Quyền ứng cử cơ bản vẫn chỉ là quyền
hão. Phải sửa luật bầu cử để không cho phép bất cứ ai tước quyền ứng cử của người
dân, tuy nhiên trong hơn một tháng, từ nay đến 13-3-2016 (70 ngày trước ngày bầu
cử, ngày nộp đơn ứng cử cuối cùng), người dân vẫn có thể làm rất nhiều việc để
giúp biến quyền hão dần dần thành quyền thực.
Tôi nhấn mạnh
sự từ từ, vì rất có thể những người tự ứng cử vẫn bị các thủ tục “hiệp thương” hiện
hành loại bỏ khỏi danh sách ứng viên cuối cùng, thậm chí có thể bị “đấu tố” tại
các Hội nghị cử tri theo Điều 45 của Luật Bầu cử số 85/2015/QH13 hoặc bị báo của
ĐCSVN bới móc đời tư,… Nhiều người có thể nghĩ việc “tự ứng cử” sẽ thất bại,
“chẳng xoay chuyển được gì,”… Nhưng việc ứng cử sẽ làm cho dân chúng thấy sự
“dân chủ đến thế là cùng” ở nước ta ra sao, gây áp lực để có những sự thay đổi
có ý nghĩa trong tương lai, giúp nâng cao dân trí và quan trí. Tôi nghĩ những
người đủ tiêu chuẩn hãy ra ứng cử Quốc hội đợt này. Điều 3 của Luật Bầu cử quy
định người ứng cử đại biểu
Quốc hội “phải đáp ứng các tiêu chuẩn của
đại biểu Quốc hội quy định tại Luật tổ chức Quốc hội” được quy định tại Điều 22 Luật Tổ chức Quốc hội
(Số: 57/2014/QH13) như sau:
“1.
Trung thành với Tổ quốc, Nhân dân và Hiến pháp, phấn đấu thực hiện công cuộc
đổi mới, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
2. Có phẩm chất đạo
đức tốt, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, gương mẫu chấp hành pháp luật;
có bản lĩnh, kiên quyết đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, mọi biểu hiện
quan liêu, hách dịch, cửa quyền và các hành vi vi phạm pháp luật khác.
3. Có trình độ văn
hóa, chuyên môn, có đủ năng lực, sức khỏe, kinh nghiệm công tác và uy tín để
thực hiện nhiệm vụ đại biểu Quốc hội.
4. Liên hệ chặt chẽ
với Nhân dân, lắng nghe ý kiến của Nhân dân, được Nhân dân tín nhiệm.
5. Có điều kiện tham
gia các hoạt động của Quốc hội.”
Bất kỳ ai cảm thấy mình thỏa mãn 5 tiêu chuẩn
trên hãy mạnh dạn làm thủ tục ứng cử vào Quốc hội. Nếu có 896 người tự ứng cử
như vậy để cạnh tranh với những người do ĐSCVN đề cử, thì đó là một việc rất
hợp pháp, rất hay.
Việc ứng cử như vậy sẽ dần dần biến quyền ứng
cử hão thành quyền thực. Hãy chuẩn bị và làm thủ tục ứng cử ngay, đừng chần
chừ!
2. Hãy giúp ông Nguyễn Phú Trọng chứng minh “dân chủ đến thế là
cùng”
Trên tinh thần xây dựng và tôn trọng các quy
định pháp luật không vi hiến, chúng ta có thể làm gì trong việc ứng cử và chuẩn
bị cho bầu cử Quốc hội để giúp ông Trọng chứng minh “dân chủ đến thế là cùng”?
Tất cả mọi người hãy tận dụng mọi quyền hợp pháp của mình để tham gia ứng cử,
động viên những người ứng cử, để tham gia, giám sát các cuộc hiệp thương, các
cuộc hội nghị cử tri, các cuộc bầu cử và kiểm phiếu. Dưới đây là một vài gợi ý
cho riêng giai đoạn ứng cử.
A.
NHỮNG NGƯỜI ỨNG CỬ
2.1
Hãy tự ứng cử và vận động những người có đủ tiêu chuẩn ra ứng cử;
2.2
Hãy giúp việc thực hiện các quy định hiện hành (dẫu còn rất
thiếu sót) một cách công khai, minh bạch và đúng quy định;
2.3
Những người tự ứng cử (không phải do ĐCSVN đề cử) hãy tập hợp
thành Nhóm ứng viên ngay từ bây giờ cho đến 13-3-2016 để giúp nhau trong quá
trình ứng cử; cho đến 22-5-2016 trong quá trình chuẩn bị bầu cử và giám sát quá
trình hiệp thương, quá trình bầu cử và giám sát kiểm phiếu; cho đến ngày Quốc
hội mới họp trong việc khiếu nại liên quan đến ứng cử, bầu cử.
B.
NGƯỜI DÂN
2.4
Hãy ủng hộ những người ứng cử trong quá trình hiệp thương và
nhất là Hội nghị cử tri theo Điều 45 của Luật Bầu cử Quốc hội (đây là hai khâu
rất quan trọng cần nhân dân, các ứng viên và báo giới giám sát vì đây là quá
trình then chốt mà sự lạm dụng để tước quyền của những người tự ứng cử, thậm
chí đấu tố họ, rất hay diễn ra) bằng cách: a) ký tên ủng ộ người ứng cử mà mình
ưa thích như gợi ý ở dưới (đây là cách hoàn toàn hợp pháp để chống lại sự lạm
dụng Hội nghị cử tri và quá trình hiệp thương); b) trực tiếp tham gia, giám sát
kể cả ghi âm, ghi hình các hội nghị cử tri đó để tăng cường tính minh bạch và
dân chủ; c) thực hiện đúng quyền cử tri của mình (phát hiện và tố cáo sự gian
lận, sự vi phạm quy định ứng cử, bầu cử và kiểm phiếu,…); d) yêu cầu xóa bỏ vai
trò của Mặt trận trong việc chọn ứng viên, xóa bỏ sự hiệp thương và hội nghị cử
tri.
C.
CÁC LUẬT SƯ
2.5
Hãy ứng cử và giúp những người ứng cử về các thủ tục pháp lý
liên quan đến ứng cử, hiệp thương, bầu cử và giám sát kiểm phiếu.
D.
BÁO GIỚI
2.6
Hãy đưa tin công bằng, khách quan, không thiên vị về các ứng cử
viên (không phân biệt người do ĐCSVN đề cử hay người tự ứng cử).
E.
AI NÊN TỰ ỨNG CỬ
2.7
Tất cả những người đủ 5 tiêu chuẩn ứng cử vào Quốc hội nên ứng
cử, trước hết là những người trẻ, các luật sư, các nhà hoạt động, các trí thức
(chỉ nêu vài gợi ý về những người nên ứng cử mà tôi biết: ở Hà Nội: Gs. Vs.
Hoàng Xuân Phú, Gs. Nguyễn Đông Yên, Gs. Nguyễn Huệ Chi, Gs. Phạm Duy Hiển, Ts.
Lê Đăng Doanh, nhà văn Phạm Toàn, nhà văn Vũ Ngọc Tiến, nhà phê bình văn học
Phạm Xuân Nguyên, nhà văn Nguyễn Nguyên Bình, Ts. Phạm Gia Minh, Ls. Trần Vũ
Hải, Ls. Hà Huy Sơn, Ls. Lê Quốc Quân và các luật sư khác, Ts. Nguyễn Xuân
Diện, ông Nguyễn Tiến Dân, chị Đặng Bích Phượng, anh Nguyễn Chí Tuyến, anh Lã Việt Dũng, chị
Phạm Đoan Trang, anh Nguyễn Anh Tuấn, anh Trịnh Anh Tuấn, nghệ sĩ Kim Chi, anh
J.B Nguyễn Hãu Vinh, anh Nguyễn Tường Thụy,…; ở Đà Nẵng Gs. Chu Hảo, Gs. Nguyễn
Thế Hùng, anh Nguyễn Anh Tuấn; ở Nha trang nhà báo Võ Văn Tạo, chị Nguyễn Ngọc
Như Quỳnh,…; ở Phú Yên Ls. Võ An Đôn; ở thành phố HCM Gs. Nguyễn Đăng Hưng, Ts.
PGs. Hoàng Dũng, Ts. Phạm Chí Dũng, nhà văn Phạm Đình Trọng, anh Phạm Lê Vương
Các, Ts. Nguyễn Tuấn Huy, nhà báo Huy Đức, nhà thơ Bùi Quang Viễn, nhà báo
Huỳnh Ngọc Chênh, nhà hoạt động Hoàng Dũng …; ở Đà Lạt Ts, Nguyễn Văn Tụ (Hà Sĩ
Phu), nhà nghiên cứu Mai Thái Lĩnh, nhà thơ Bùi Minh Quốc, nhà văn Tiêu Dao Bảo
Cự,…: ở Đak Lak chị Huỳnh Thục Vy,…; ở Vũng Tàu dịch giả Phạm Nguyên Trường,
nhà thơ Hoàng Hưng…; vân vân; các bạn nên vận động những người khác nữa mà tôi
chưa biết ra ứng cử)
Mẫu thu thập chữ ký ủng hộ người ứng cử vào
Quốc hội. Do những người tự ứng cử thường gặp khó khăn trong quá trình hiệp
thương và tại hội nghị cử tri (họ dễ bị loại bỏ, thậm chí bị “đấu tố” một cách
bất công) nên việc lấy chữ ký ủng hộ của cử tri trên cả nước là điều hoàn toàn
hợp pháp và giúp giảm sự lạm dụng
và đối xử bất công đối với họ:
|
DANH SÁCH CHỮ KÝ ỦNG HỘ …………………………. ỨNG CỬ
QUỐC HỘI VIỆT NAM (2016)
|
|||||||||
|
Số thứ
tự
|
Họ và
tên
|
Phường
(xã)
|
Quận
(huyện)
|
Th. Phố
(Tỉnh)
|
Chữ ký
|
||||
|
|
|
|
|
0
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
7
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
8
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
9
|
|
|
|
|
|
Mỗi trang (in ngang tờ A4 để có chỗ rộng
rãi cho các ô; 5 ô đầu là số thứ tự (không đánh số 4 ô đầu để dễ tập hợp, ô thứ
5 được đánh số với 10 dòng từ 0 đến 9), những người ủng hộ tự ghi tên mình, nơi
cư trú (phường/xã; quận/huyện; thành phố/tỉnh), và ký vào ô cuối của dòng đó. Mỗi
người nên vận động lấy ít nhất 10 chữ ký
(vừa 1 trang) và gửi về cho ứng viên, hay cho Nhóm ứng viên để tổng hợp bằng
cách điền từ số 0 vào cột thứ tư (bên trái số được in) cho 10 chữ ký đầu, rồi số
1 cho 10 chữ ký tiếp…. đến số 9; số 0 vào cột trái kế tiếp cho 100 chữ ký đầu
tiên, số 1 cho 100 chữ tiếp, … số 9; và vân vân.
Như thế người được nhiều nhất theo mẫu
này có thể đạt 1 triệu chữ ký (từ 00000 đến 99999).
Có thể thu thập chữ ký trên mạng
(nhưng nhất thiết phải có chữ ký tươi trên giấy để tránh tối đa việc “thế lực
thù địch” ký bừa và tìm cách bôi nhọ hay vô hiệu hóa việc đệ trình tập chữ ký
lên cho ủy ban bầu cử hoặc lúc hiệp thương).
Vận động những người khác ra ứng cử,
thế tôi thì sao? Tôi kém ông Nguyễn Phú Trọng 2 tuổi và nghĩ mình thỏa mãn 5
tiêu chuẩn trên, nếu ông Nguyễn Phú Trọng
được ĐCSVN đề cử thì tôi sẽ đăng ký ứng cử tại đúng khu vực ông được phân công.
Nếu ông Nguyễn Phú Trọng không được ĐCSVN đề cử do tuổi tác, tôi cũng sẽ không ứng
cử trừ khi có được trên 5.000 chữ ký ủng hộ từ nay đến 12-3-2016.
Đây là một trò chơi hoàn toàn hợp
pháp giữa 2 bên: chúng ta (kể cả những người cộng sản muốn cải cách) và những
người bảo thủ muốn tước quyền của chúng ta. Trong trò chơi này (tương tự như trò
chơi tung đồng xu) nếu kết cục là NGỬA thì chúng ta THẮNG (khả năng chưa cao),
còn nếu SẤP (khả năng cao hơn) thì họ sẽ THUA. Họ càng tìm cách cản trở, quấy
nhiễu hay bắt bớ chúng ta vì việc làm thực sự hợp pháp và tôn trọng pháp luật
hiện hành (dẫu không tốt) thì chúng ta không thể giúp ông Nguyễn Phú Trọng chứng
minh “dân chủ đến thế là cùng” được trong việc ứng cử và đề cử lần này và như
thế họ càng thua đậm.
Tôi sẽ bàn về việc giám sát, khiếu nại
trong quá trình ứng cử, hiệp thương; về quá trình bầu cử; về quá trình kiểm phiếu
trong các bài viết tiếp.
Trên đây chỉ là vài gợi ý, các bạn nên chủ động
nêu những sáng kiến khác để làm một cách hợp pháp và trên tinh thần xây dựng một
nhà nước thực sự của dân, do dân và vì dân