Người dân biểu tình trước UBND huyện Lộc Hà, tỉnh Hà Tĩnh, ngày 3/4/2017. (Ảnh Facebook Nhật Ký Yêu nước) |
Một cuộc biểu tình
lớn của hàng ngàn ngư dân đã diễn ra trong ngày 3/4 ở huyện Lộc Hà, Hà Tĩnh và
kết thúc trong ôn hòa. Cuộc biểu tình đã buộc chính quyền địa phương phải đối
thoại với người dân về những vấn đề liên quan đến vụ ô nhiễm Formosa.
anh Ngọc Hướng, người địa phương
Anh Ngọc Hướng, một
người dân địa phương tham gia biểu tình, cho VOA biết người dân 2 xã Thạch Kim
và Thạch Bằng đã tràn vào trụ sở ủy ban nhân dân huyện từ sáng cho đến chiều.
Biểu tình bắt đầu ở
Thạch Bằng trong những ngày cuối tháng 3 và tiếp tục cho đến bây giờ. Nhưng
cuộc biểu tình ngày 3/4 có quy mô lớn hơn hẳn. Các nguồn tin địa phương tường
trình rằng người dân vẫn tiếp tục đòi được đền bù thỏa đáng sau vụ ô nhiễm vị
quy trách cho công ty Formosa, nhưng ngoài ra họ còn đòi chính quyền trả lời về
cáo buộc rằng công an đã đánh đập dân và một số nhà hoạt động vào đêm hôm
trước, tức mồng 2/4, và đã có những hành vi bôi nhọ các vị linh mục và giám mục
Giáo phận Vinh.
Hãng Formosa của
Đài Loan hồi năm ngoái đã gây ô nhiễm ven biển 4 tỉnh miền trung Việt Nam trong
quá trình hoàn thiện một nhà máy thép lớn ở Hà Tĩnh. Hãng đã nhận trách nhiệm
và bồi thường 500 triệu đôla cho chính phủ Việt Nam.
Trong nửa cuối năm
2016 đến nay, chính quyền Việt Nam chi trả bồi thường cho những người dân bị
thiệt hại. Nhưng đã xảy ra hàng chục cuộc biểu tình lớn nhỏ ở Hà Tĩnh và Nghệ
An, vì hàng chục nghìn người cho rằng cách tính toán bồi thường không thỏa
đáng.
Trong cuộc biểu
tình hôm 3/4 ở huyện Lộc Hà, anh Hướng và nhiều người địa phương ước tính lúc
cao điểm có khoảng 7.000 người quanh khu vực nơi đặt trụ sở ủy ban. Hai phần ba
số người biểu tình là giáo dân.
Khi người dân tràn
vào trụ sở, cán bộ và nhân viên ủy ban đã rời đi. Một số người mô tả “trụ sở
huyện đã thất thủ”.
Các nguồn địa
phương cũng cho hay chính quyền đã cử hàng nghìn nhân viên công an, an ninh đến
khu vực, nhưng không có hành động đàn áp, bắt bớ.
VOA không có điều
kiện để kiểm chứng tất cả các thông tin này.
Mặc dù không có
đụng độ giữa người biểu tình với công an, song theo anh Hướng, một người đàn
ông bị nghi là nhân viên công an mặc thường phục đã trà trộn vào đám đông người
biểu tình, dường như có ý định gây rối. Người này đã xô xát với người biểu tình
và ông ta đã bị thương.
Đến gần chiều tối,
đại diện chính quyền huyện hứa họ sẽ gặp gỡ, đối thoại với dân, và cuộc biểu
tình kết thúc trong ôn hòa. Anh Hướng cho biết thêm:
“Có bà chủ tịch hội
đồng nhân dân huyện và một người đại diện cho ủy ban huyện đứng ra nói ngày mai
[4/4] sẽ ra gặp gỡ bà con. Họ chỉ nói là ra gặp gỡ và trả lời về những vụ việc
trên. Thực ra diễn biến trong ôn hòa, nên chỉ có người công an giả dạng côn đồ
bị đánh đập. Còn về bà con, mọi người đều không thiệt hại gì về tài sản cũng
như thân thể”.
Một nguyên nhân
khác làm đông đảo người dân kéo nhau đi biểu tình là vì đêm 2/4 một số người bị
nghi là nhân viên an ninh nhà nước mặc thường phục đã gây sự, hành hung một số
thanh niên ở xã Thạch Bằng.
...một số công an thường phục họ gây sự với chúng tôi.
Đầu tiên họ chặn xe, sau đó họ gây rối. Một tên công an huyện Lộc Hà họ nhảy
vào họ đánh chúng tôi. Có một người tên là Giáp, công an xã Thạch Bằng, họ nổ
súng họ bắn vào chúng tôi...
nhà hoạt động Bạch Hồng Quyền
Trong số các thanh
niên này, có hai nhà hoạt động nhân quyền là Bạch Hồng Quyền, thành viên phong
trào Con Đường Việt Nam, và Hoàng Đức Bình, thuộc tổ chức Phong trào Lao Động
Việt. Anh Quyền có mặt trong đoàn biểu tình hôm 3/4 kể lại sự việc với VOA:
“Tối hôm qua [2/4],
chúng tôi đi cà phê thì có một số công an thường phục họ gây sự với chúng tôi.
Đầu tiên họ chặn xe, sau đó họ gây rối. Một tên công an huyện Lộc Hà họ nhảy
vào họ đánh chúng tôi. Có một người tên là Giáp, công an xã Thạch Bằng, họ nổ
súng họ bắn vào chúng tôi. Hôm nay, người dân xã Thạch Bằng cũng như Thạch Kim
kéo ra ủy ban nhân dân huyện Lộc Hà để yêu cầu chủ tịch UBND huyện Lộc Hà giải
quyết việc công an nổ súng vào dân tối hôm qua”.
Anh Quyền nói vụ nổ
súng không làm ai bị thương, nhưng những người bị nghi là công an đã “đạp”,
“ném đá” và “chém bằng dao” làm anh và ít nhất 9 người dân khác bị thương.
Hầu hết báo chí
chính thống của Việt Nam chưa đưa tin về những diễn biến này. Tối 3/4, trang
nongnghiep.vn đăng một bài với tít “Cần xử lý nghiêm các đối tượng bao vây trụ
sở huyện Lộc Hà”.
Trong bài báo, ông
Lê Trung Phước, Chủ tịch UBND huyện Lộc Hà xác nhận “hàng trăm người dân” đã
kéo đến “vây trụ sở UBND huyện”. Ông cho rằng việc làm đó đã “cản trở hoạt động
của cơ quan nhà nước” cũng như “ảnh hưởng” đến an ninh trật tự xã hội.
Bài báo dẫn lời vị
chủ tịch UBND huyện nói rằng việc làm của người biểu tình là “vi phạm pháp
luật”. Ông Phước nói thêm: “Chúng tôi đã … đề nghị lực lượng công an điều tra
làm rõ và xử lý nghiêm các đối tượng liên quan”.
Ở tỉnh Hà Tĩnh và
tỉnh Nghệ An lân cận, từ năm ngoái đến nay đã nổ ra nhiều cuộc biểu tình lớn
của những ngư dân bị thiệt hại do vụ Formosa. Người dân không chỉ đòi đền bù
thỏa đáng mà còn yêu cầu Formosa phải đóng cửa.
Nguồn: Theo VOA