Nguyễn Thanh Trang
Ngày 8/3/18 sau khi hội kiến lãnh tụ Kim Jong Un tại Bắc Hàn, ông Chung
Eui-Young, giám đốc an ninh Nam Hàn tuyên bố Kim Jong-Un đã nhờ ông trao thư mời Tổng thống Mỹ Donald Trump phó hội với ông. Bắc
Hàn cam kết sẽ ngưng thử nghiệm tên lửa đạn đạo và phát triển vũ khí nguyên tử.
Hai ngày sau phái đoàn Nam Hàn đã bay sang Hoa Kỳ để chuyển bức thư đó đến T.T.
Trump. Trước khi rời Tòa Bạch Ốc, trưởng phái đoàn Chung Eui-Young loan
báo T.T. Trump đã nhận lời mời của Kim
Jong-Un. Theo dự kiến, cuộc họp thượng đỉnh Mỹ-Bắc Hàn sẽ diễn ra vào cuối
tháng 5/2018.
Thế giới hết sức ngạc nhiên và không ngờ trước tin quan trọng đó vì trong suốt năm vừa qua hai vị lãnh tụ đó đã nhiều
lần khẩu chiến và chữi bới nhau thậm tệ. Quyết định của T.T. Trump quá vội vàng
và chưa tham khảo với một cố vấn nào, kể cả Ngoại Trưởng Rex Tillerson.
Trong ba tuần qua đã có nhiều bình luận gia quốc tế bàn về biến cố trọng đại đó. Trong bài nầy, chúng
tôi chỉ nêu lên một số dữ kiện liên quan đến thế cờ và cá tính của Chủ tịch Bắc
Hàn và Tổng thống Mỹ để từ đó quý độc giả thử suy đoán hội nghị thượng đỉnh sẽ đi
về đâu.
Năm ngoái tại diễn đàn Liên Hiệp Quốc, T.T Donald Trump đã cực lực lên án
hành vi ngoan cố của Bắc Hàn. Ông tuyên
bố nếu Bắc Hàn cứ tiếp tục phát triển vũ khí nguyên tử và tên lửa đạn đạo, đe dọa
nền an ninh của Hoa Kỳ, ông sẽ cho tấn công vũ bão như chưa từng thấy. Trước sự đe dọa đó, Kim Jong-Un đã
trả lời “chó sũa mặc chó”.
Từ trước đến nay chưa hề có một vị Tổng
Thống Mỹ nào đang nhậm chức đã họp với lãnh tụ Bắc Hàn. Không những thế, Donald
Trump và Kim Jong-Un đã nhiều lần có lời qua tiếng lại, chưỡi bới nhau thậm tệ.
Nhưng nay họ đã nhanh chóng làm lành và đồng ý gặp nhau. Lý do tại sao?
Thế Cờ của Kim Jong-Un và Donald Trump
Có rất nhiều lý do phức tạp, nhưng
theo thiển ý của chúng tôi, sau đây là những lý do quan trọng nhất:
Thứ nhất, sau nhiều năm bị Liên Hiệp Quốc và Hoa Kỳ trừng phạt kinh tế, Bắc
Hàn đã bị cô lập hoàn toàn. Đời sống của đa số dân chúng ngày càng trở nên khốn
khổ hơn. Vì vậy, đã có nhiều mầm mống bất mãn với chế độ. Dưới
sự lãnh đạo của Kim Jong-Un, trong sáu năm qua Bắc Hàn đã 6 lần thử nghiệm vũ
khí nguyên tử thành công. Lần cuối cùng vào tháng 9-2017 với quả bom nguyên tử
chừng 100-150 kilotons, lớn gấp 7 đến 10 lần quả bom mà trong đệ nhị thế chiến
Hoa Kỳ đã thả xuống Hiroshima của Nhật Bản. Bắc Hàn đã có nhiều vũ khí hạt nhân
và hỏa tiển liên lục địa. Đó là một kho vũ khí nguyên tử quan trọng nên bây giờ
Kim Young-Un rất tự tin, không sợ thế lực nào bắt nạt và đe dọa. Vì vậy, ông ta
mới muốn đàm phán về hạn chế vũ khí nguyên tử với Trump để tháo gỡ tình trạng
cô lập của Bắc Hàn.
Thứ hai, thế vận hội Mùa Đông năm 2017 được tổ chức tại Nam Hàn là một cơ hội tốt để Bắc và Nam Hàn gặp gỡ sau một thời gian
khá dài hai bên đã cắt đứt mọi liên lạc. Nhờ đó, họ đã thỏa thuận Nam và Bắc
Hàn sẽ cùng tham dự thế vận hội như một phái đoàn dưới lá cờ của nước Triều
Tiên thống nhất trước khi bị chia đôi. Nhân dịp đó, Kim Young-Un đã mời Nam Hàn
cử một phái đoàn sang Bắc Hàn để thảo luận các vấn đề lợi ích hổ tương cho cả
hai miền. Sau khi hai bên đã đồng ý nối lại quan hệ bình thường, lãnh tụ Bắc
Hàn đã yêu cầu phái đoàn Nam Hàn chuyển đến Tổng thống Mỹ bức thư mời gặp gỡ
Kim Young-Un. Nam Hàn đã đáp ứng đề nghị của Bắc Hàn và cử ngay một phái đoàn
cao cấp bay sang Hoa Kỳ để trao thư và thuyết phục T.T. Trump.
Thứ ba, về phía Hoa Kỳ, T.T. Trump đang gặp nhiều khó khăn nội bộ. Hầu hết
các phụ tá cao cấp của Trump, và ngay cả Đổng lý văn phòng tại Tòa bach ốc cũng
chỉ làm việc được vài tháng là từ nhiệm hoặc bị cách chức. Một số viên chức cao
cấp tại các bộ và hai cơ quan an ninh đầu
não như FBI và CIA, đã có nhiều bất hòa với T.T. Trump nên đã sớm từ chức hoặc
bị ông cách chức. Ngoài ra, T.T. Trump còn điên đầu với Ủy Ban đặc nhiệm
Mueller đang tiến hành cuộc điều tra thật hư như thề nào về âm mưu của Nga muốn
hạ uy tín bà Hillary Clinton của đảng Dân Chủ, giúp Donald Trump thắng cử. Ủy
ban cũng xét xem có sự toa rập giữa Putin và các phụ tá của Trump hay không. Nếu
cuộc họp thượng đỉnh được tiến hành và đạt được kết quả tốt đẹp thì đó sẽ là một
thắng lợi lớn và cũng là cơ hội cứu nguy cho T. T. Trump. Vì vậy ông ta đã vội
vàng nhận lời, không cần tham khảo ý kiến của bất kỳ ai.
Thứ tư, trước quyết tâm phát triển võ
khí nguyên tử của Bắc Hàn, bất chấp sự trừng phạt của thế giới và những răng đe
của Trump, chiến tranh nguyên tử có thể xẩy ra bất cứ lúc nào vì T.T. Trump là
một lãnh tụ rất khác thường. Thêm váo đó, tính tình ông rất nóng nãy và lắm lúc
đã hành động táo bạo khó lường! Đó là lý do tại sao hầu hết các nước như Anh, Pháp, Nga, Đức và Trung Cộng đều
hoan nghênh hội nghị thượng đỉnh tay đôi Donald Trump - Kim Young-Un.
Cá tính của Kim Young-Un và của Donald Trump
Cố lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong-il có ba người
con trai, nhưng ông đã chọn Kim Young-Un, là người nhỏ tuổi nhất, vì ông đã đánh
giá cậu út là nhân vật có bản lãnh và là người xứng đáng nhất để lên thay cha
lãnh đạo Bắc Hàn khi ông trăm tuổi. Từ lúc mới được 11 tuổi, Kim Young-Un đã được
phong chức Đại tướng 4 sao, có chương trình dạy kèm và huấn luyện bí mật nhằm
giúp cậu sớm phát triển tinh thần độc lập, tự tin và am tường kỷ năng lãnh đạo.
Sau khi học xong bậc trung học, ông đã được đưa sang Thụy Sĩ du học trong hơn
hai năm dưới một tên khác và như một thường dân Bắc Hàn . Sau đó, dù chưa tốt
nghiệp đại học ông đã hồi hương để phụ giúp thân phụ. Trong khi đó, các cơ quan
tuyên truyền của Bắc Hàn đã có kế hoạch lăng xê Kim Joung-Un như một thiên tài
xuất chúng.
Vào tháng 12/2011 Kim Jong-il qua đời ở tuổi 70, quốc hội Bắc Hàn đã bầu
Kim Young-Un, 27 tuổi, vào chức vụ Chủ Tịch nước, kiêm chủ tịch Đảng CS Bắc Hàn. Trong bài diễn văn nhậm chức, Kim
Young-Un đã nhấn mạnh ông sẽ tiếp tục chính sách của thân phụ là “Quân Sự trên
hết”, sau đó mới lo phát triển kinh tế và canh tân xứ sở.
Lúc đầu nhiều người đã tiên đoán chế độ Kim Young-Un sẽ không thể tồn tại được
lâu, vì tuổi của ông ta quá trẻ và Bắc Hàn cũng có nhiều chính trị gia và tướng lãnh đầy quyền lực và tham vọng. Theo họ, chế độ
rất dễ bị sụp đổ vì phản loạn hay đảo chánh. Nhưng trong lịch sử đã có những rường
hợp tài không đợi tuổi. Ví dụ ngày xưa A Lịch Sơn đại đế, Khổng Minh và vua
Quang Trung đều là những nhân tài kiệt xuất trên dưới 30 tuổi. Đặc biệt, Kim
Young-Un cũng thâm trầm, mưu lược và sắt máu. Trong số các bằng chứng cụ thể, nổi
bậc nhất là việc ông đã ra lệnh bắt giam và xử tử ông Dượng, người đã từng được
cha ông gởi gắm và nhờ giúp đỡ trong thời gian đầu vì sợ con ông chưa có kinh
nghiệm mưu toan những việc quốc gia đại sự. Nhưng sau khi ông đã thạo việc và
nhận thấy ông dượng có quá nhiều quyền lực và đôi khi lấn lướt ông, nên Kim
Young-Un đã ra lệnh bắt giam và hành quyết và ông nầy đã bị kết tội chống Đảng
và phản quốc! Tương tự như thế, ông đã bí mật cho người ra ngoại quốc theo dõi để
ám sát ông anh cả Kim Jong-Nam bằng khí độc, vì có lẽ ông muốn đề phòng hậu hoạn.
Ngoài ra, ông đã bỏ tù và xử án nhiều viên chức cao cấp và tướng lãnh vì tội
tham nhũng hay lộng quyền và qua mặt ông.
Dưới sự lãnh đạo của Kim Young-Un, Bắc Hàn không hề có
biến động và đã tiến xa trong lãnh vực chế tạo vũ khí nguyên tử. Trước đó thân
phụ ông chỉ mới thử nghiệm được hai quả bom. Nhưng sau một năm lên thay thân phụ,
ông đã thử nghiệm thành công quả bom thứ ba. Đến nay sau sáu năm cầm quyền, Kim
Young-Un đã thử nghiệm 6 quả bom nguyên tử và chế tạo được 90 hỏa tiển liên lục
địa. Trong số đó, hỏa tiển mang đầu đạn nguyên tử mới nhất của Bắc Hàn có thể
bay đến bất kỳ thành phố nào xa nhất của Hoa Kỳ.
Về mặt giáo dục, Bắc Hàn đã gởi hàng ngàn sinh viên ưu tú du học tại Nga Sô, Trung Cộng và nhiều nước tại
Âu Châu và Ấn Độ. Trong số đó, có những sinh viên cao hoc và tiến sĩ chuyên
ngành nguyên tử và hỏa tiển. Đa số các khoa học gia đang phục vụ tại các trung
tâm nghiên cứu nguyên tử Bắc Hàn là những sinh viên đã được chính quyền cấp học
bổng và gởi nhờ Trung Cộng và Nga Sô đặc biệt huấn luyện. Về kinh tế, ông đã đẩy
mạnh chương trình xuất cảng lao động ra hải ngoại với hàng vạn công nhân để góp
phần đem về hàng trăm triệu Mỹ Kim cho ngân sách quốc gia hàng năm. Ngoài ra, kể
từ năm 2015, Bắc Hàn đã cho phép dân chúng mua bán trong phạm vi địa phương được
tư nhân hóa, nên đời sống dân chúng tương đối khá hơn trước.
Khác xa Kim Young-Un, Donald Trump là con của một nhà tư bản chuyên đầu tư về địa ốc như xây cất cao ốc và
các khu chung cư cho giới bình dân tại thành phố New York và các vùng phụ cận.
Từ thuở nhỏ, Donald Trump ít chịu đọc sách báo nhưng rất lanh lợi và năng động,
vì thế bố ông đã cho ông vào học tại một trường trung học có huấn luyện quân sự,
giống như một trường thiếu sinh quân tại Việt Nam. Sau khi tốt nghiệp cử nhân
Kinh tế tại trường danh tiếng Wharton School của đại học University of
Pennsylvania, ông về làm việc tại công ty đầu tư địa ốc của thân phụ.
Sau vài năm làm việc và học hỏi kinh nghiệm, Donald Trump đã đi theo con đường
của bố là đầu tư và kinh doanh địa ốc. Ông thành lập công ty Trump Organization
rồi lần lượt xây cất cao ốc Trump Tower,
Grand Hyatt New York, các chung cư bình dân và lập sòng bài tại thành phố
Atlantic. Sau đó, ông thiết lập nhiều sân golf và khách sạn sang trọng cho giới
thượng lưu tại những khu nghỉ mát ở Hoa Kỳ và rải rác tại nhiều nơi trên thế giới.
Ông còn tổ chức thi hoa hậu hoàn vũ Miss Universe và thực hiện show The
Appentice rất ăn khách trên đài truyền hình NBC. Đến năm 2015, ông nhảy vào
chính trường bằng cách ra tranh cử tổng thống.
Lúc đầu nhiều người đã nghĩ rằng không tài nào ông có thể thắng cử, nhưng ông đã loại bỏ được hơn 10 ứng cử viên nặng ký
trong các kỳ sơ bộ của đảng Cộng Hòa để rồi sau đó ông được chính thức đại diện
đảng Cộng Hòa ra tranh cử với bà Hillary Clinton thuộc đảng Dân Chủ. Và kết quả
ông đã đắc cử trước sự ngỡ ngàng của đa số dân Mỹ và toàn thế giới.
Sau lễ nhậm chức, càng ngày T. T. Trump càng sa lầy. Ông thấy việc kinh
doanh và công cuộc vận động tranh cử đều rất vất vả, nhưng công việc điều hành
quốc gia quả thật vô cùng phức tạp và khó khăn hơn nhiều. Sau một năm cầm quyền,
T.T. Trump chỉ đạt được một thắng lợi quan trọng duy nhất, đó là vào ngày
2-12-18, Quốc Hội đã thông qua luật thuế mới như ứng cử viên Trump đã hứa hẹn với cử tri. Ngoài ra, ông đã gặp rất nhiều
khó khăn, cả đối nội lẫn đối ngoại.
Thật vậy, từ ngày lập quốc cho đến nay, nước Mỹ chưa bao giờ có một ông Tổng
thống hành xử và lãnh đạo quốc gia như T.T. Trump. Chỉ trong vòng 100 ngày đầu
sau khi nhậm chức, nhiều vụ xáo trộn đã liên tiếp xảy ra tại Tòa Bạch Ốc. Trước hết là cựu Trung tướng Michael Flynn đã phải từ chức
ngày 13/2/17 vì tội đã nói dối với Phó Tổng Thống Pence về nội dung cuộc gặp gỡ
với Đại sứ Nga trước ngày Trump nhậm chức. Sau đó không lâu, chiến lược gia
hàng đầu Steven Bannon, cựu chủ tịch Ủy Ban Tranh Cử của Trump cũng đã từ chức
vì có sự bất đồng trầm trọng với Tổng thống.
Đến ngày 9/5/17 T.T., Trump đã cách chức James Comey, Phó Giám đốc FBI,
trong lúc ông nầy đang đi công tác tại Los Angeles chỉ vì trước đó ông nầy đã không chịu hứa hẹn trung thành với Tổng
thống (mà chỉ trung thành với tổ quốc, theo đúng lời thề khi tuyên thệ nhậm chức
Giám Đốc FBI).
Từ năm 2016, đã có nhiều bản phúc trình của FBI và CIA nêu lên những bằng
chứng khả tín là chính quyền Nga đã có âm mưu
loan tin thất thiệt nhằm hạ uy tín của bà Hillary Clinton. Và theo hai cơ quan
nầy, âm mưu đó đã được chỉ đạo từ Tổng thống Nga. Quốc hội Mỹ cũng đã thúc đẩy
hành pháp gấp rút tiến hành một cuộc điều tra sâu rộng để tìm hiểu sự thật. Vì
vậy, ngày 17/5/18, Thứ trưởng bộ Tư pháp
Rosentein đã ký sắc lệnh bổ nhiệm ông Robert Muller, cựu Giám đốc FBI, cầm đầu
một Ủy Ban Đặc nhiệm điều tra âm mưu của Nga phá hoại cuộc bầu cử thổng thống Mỹ
và soi sáng nghi vấn về sự toa rập giữa chính quyền Nga và các phụ tá của
Donald Trump. Trong khi đó, Trump vẫn thường tuyên bố không hề có sự toa rập giữa
các phụ tá của ông với Nga, và ông yêu cầu hãy dẹp ngay vụ điều tra vô ích đó!
Trong tháng 3/2018 đã liên tiếp xảy ra ba vụ khủng hoảng. Trước hết, vào đầu tháng, Bộ trưởng Ngân khố Steven
Mnuchin đã xin từ chức vì có sự bất đồng với T.T. Trump. Đến ngày 16/3/18, Bộ Trưởng Tư Pháp, do sự thúc đẩy của T.T.
Trump, đã cách chức ô. Andrew McCabe, phó Giám đốc FBI trong khi ông nầy đang
nghỉ phép và chỉ còn ba ngày nữa sẽ chính thức về hưu. Qua ngày 18/3/18, Trump lại cách chức Tổng trưởng ngoại giao
Rex Tillerson trong lúc ông đang công du tại Phi Châu, buộc ông nầy phải rút ngắn
công tác để bay về Mỹ gấp. Những hành động nầy của T.T. Trump đã bị nhiều vị
dân cử và báo chí chỉ trích nặng nề.
Về đối ngoại, T.T. Trump chưa đạt được kết quả nào khả quan, mà chỉ toàn
làm tổn hại uy thế siêu cường của Hoa Kỳ. Đặc
biệt ông đã làm mất thiện cảm của Thủ Tướng Đức, Thú Tướng Anh, Tổng Thống
Mexico, và lãnh tụ các quốc gia Hồi giáo tại Phi Châu. Tệ nhất là sau khi Putin
tái đắc cử Tổng Thống Nga, ngày 20/3/2018 T.T. Trump đã gởi điện văn chúc mừng,
dù trước đó các Cố Vấn đã khuyến cáo ông không nên. Trước hành động đó của
Trump, báo chí và nhiều chính khách Cộng Hòa cũng như Dân Chủ đều lên án T.T.
Trump, nhưng nặng nề nhất có lẽ là thư phản đối của Thượng Nghị Sĩ John
MacCain, cựu ứng viên Tổng Thống của Đảng Cộng Hòa.
Chúng tôi không có tham vọng đưa ra một lời tiên đoán về kết quả hội nghị
thượng đỉnh sắp đến, nhưng chỉ nêu lên nhận xét quan trọng sau đây. Dù hội nghị
chưa diễn ra, nhưng sau khi T.T. Trump tuyên bố chấp nhận
tham dự hội nghị, thì Kim Young-Un đã đạt được một thắng lợi ngoại giao, vì Chủ
Tịch Bắc Hàn đã được ngồi ngang hàng với Tổng Thống Hoa Kỳ, siêu cường bậc nhất
của thế giới! Hơn nữa, nếu Hội nghị đạt được kết quả là Bắc Hàn sẽ chấm dứt mọi
chương trình phát triển vũ khí hạt nhân và hỏa tiển đạn đạo để được Liên Hiệp
Quốc và Hoa Kỳ chấm dứt các biện pháp trừng phạt kinh tế, thì Bắc Hàn vẫn duy
trì được vị thế một quốc gia nguyên tử. Và trong tương lai, khi Nam và Bắc Hàn
thống nhất thành nước Triều Tiên như xưa, thì lúc đó, Triều Tiên sẽ là một cường
quốc kinh tế (nhờ Nam Hàn) và nguyên tử
(nhờ Bắc Hàn).
Nguyễn Thanh Trang