Dự án khai
thác và tuyển quặng sắt mỏ Quý Xa và nhà máy gang thép Lào Cai (Dự án nhà máy
thép Việt – Trung (VTM) được phép lỗ kế hoạch 555 tỷ đồng trong 2 năm đầu đi
vào hoạt động tuy nhiên đến cuối năm 2016 tổng lỗ luỹ kế đã là 1.096 tỷ đồng.
Xưởng luyện gang |
Dự án nằm
thuộc Tổng công ty Thép Việt Nam liên doanh với Trung Quốc. Để thực hiện dự án
trên, Tổng công ty Thép Việt Nam đã phải đầu tư hàng nghìn tỷ đồng.
Theo báo
cáo, nguyên nhân chính dẫn đến kết quả kinh doanh thua lỗ là do giá bán sản
phẩm phôi thép trên thị trường trong nước và thế giới giảm mạnh.
Tại thời
điểm lập và phê duyệt dự án, giá nhập phôi thép về Việt Nam bình quân là 12,34
triệu đồng/tấn. Tuy nhiên, thực tế giá phôi thép VTM bán ra bình quân trong năm
2015 là 7,9 triệu đồng/tấn, năm 2016 là 7,685 triệu đồng/tấn.
Ngoài ra,
nhiều nguyên nhân như vay lãi cao, giai đoạn đầu tư bị kéo dài, công tác giải
phóng mặt bằng mất nhiều thời gian, tốn kém chi phí...
Về nguyên
nhân chủ quan cũng được thanh tra chỉ ra do, nhà máy mới đi vào hoạt động nên
trình độ quản lý, vận hành của đội ngũ còn hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu làm
chủ công nghệ và quản lý sản xuất kinh doanh.
Đó là những
nguyên nhân khiến nhà máy này vừa đi vào hoạt động được 2 năm đã (từ tháng
12/2014 đến hết năm 2016) thua lỗ lên tới 1.077 tỷ đồng. Mức lỗ trên đã lỗ vượt
kế hoạch là 522 tỷ đồng.
Trả lời trên
tờ VietNamnet, ông Bùi Thanh Bình, Tổng giám đốc Công ty TNHH Khoáng sản và
Luyện kim Việt Trung (VTM) thừa nhận: "Việc đặt một nhà máy liên hợp thép
trên miền núi đã là một bất lợi lớn.
Cụ thể là
những hạn chế về hạ tầng giao thông, nguyên liệu, kinh phí vận chuyển... khó
khăn, làm tăng giá thành sản xuất, đồng thời dẫn đến việc cung cấp chưa kịp
thời cho nhu cầu sản xuất của nhà máy".
Tự trói buộc
mình
Chỉ thêm một
khó khăn nữa, ông Bùi Thanh Bình cho biết còn nhiều vướng mắc trong cơ chế liên
doanh.
Cụ thể, theo
quy định, với những khoản đầu tư nội bộ có giá trị lớn hơn 100.000 USD đều phải
theo cơ chế đồng thuận thay vì cơ chế tỷ lệ cổ đông.
Với việc quy
định như vậy, nên dù đóng góp nhiều vốn hơn (Việt Nam 55%, Trung Quốc 45%), số
thành viên HĐQT nhiều hơn (Việt Nam 4, Trung Quốc 3) nhưng phía Việt Nam không
được toàn quyền tự quyết hoạt động của công ty mà phụ thuộc vào việc cổ đông
phía Trung Quốc đồng ý hay không.
Theo nhận
định của giới chuyên gia, thực hiện theo cơ chế thỏa thuận là Tổng công ty Thép
Việt Nam tự gây bất lợi cho chính mình.
Bởi, cơ chế
đồng thuận tại dự án này khiến phía Việt Nam hoàn toàn mất quyền chủ động trong
việc vận hành dù góp vốn nhiều hơn, chi phối về nguyên liệu đầu vào. Giả sử
phía Việt Nam muốn đầu tư thêm một hạng mục nào đó để nâng cao hiệu quả dự án
mà phía cổ đông Trung Quốc không đồng tình thì cũng chịu.
An An (tổng hợp)
http://baodatviet.vn/kinh-te/doanh-nghiep/vi-dau-du-an-6000-ty-lien-doanh-trung-quoc-lo-khung-3345172/