Tường thuật trực tiếp
'Sân bay Kabul bị nã đạn'
Có những tường thuật nói có tiếng súng nổ tại sân bay Kabul, theo một cảnh báo an ninh do Tòa Đại sứ Hoa Kỳ đưa ra.
Các quan chức đã chỉ thị cho công dân Mỹ tại khu vực vào nơi trú ẩn, do "tình hình an ninh tại Kabul đang thay đổi nhanh chóng".
Bất kỳ người Mỹ nào vẫn cần hỗ trợ để rời khỏi Kabul nay đều được yêu cầu đăng ký online, sau khi hoạt động tại Tòa Đại sứ đã chấm dứt.
Taliban chiếm Dinh Tổng thống
Taliban nói họ đã chiếm dinh tổng thống tại Kabul.
Tổng thống Ghani đã rời đi vào đầu giờ ngày Chủ Nhật, nhưng tình hình chính xác tại dinh tổng thống hiện thời vẫn chưa được tường thuật rõ ràng.
Theo phóng viên địa phương Bilal Sarwary, người đã nói chuyện với hai người Afghanistan tham gia vào các cuộc thương thuyết trực tiếp, thì một phần của thỏa thuận có nội dung là ông Ghani sẽ tham gia lễ chuyển giao quyền lực tại dinh, nhưng thay vào đó, ông và các phụ tá cao cấp đã rời khỏi đất nước.
"Tin tức nói các nhân viên sau đó được yêu cầu rời đi, và dinh tổng thống bị bỏ trống," các phụ tá nói.
Sau đó, Taliban nói với Reuters rằng họ đã chiếm tòa nhà.
Hiện chưa có xác nhận từ phía các quan chức chính phủ.
‘Không còn công dân Việt Nam tại Afghanistan’
Trang Facebook Chính phủ Việt Nam ngày 15/8 cho biết:
Trong bối cảnh tình hình Afghanistan ngày càng diễn biến phức tạp, Bộ Ngoại giao đã chỉ đạo Đại sứ quán Việt Nam tại Pakistan kiêm nhiệm Afghanistan theo dõi sát tình hình, khẩn trương rà soát, nắm tình hình công dân Việt Nam đang sinh sống, học tập và làm việc tại đây, xây dựng kế hoạch, sẵn sàng tiến hành các biện pháp bảo hộ công dân trong trường hợp cần thiết.
Theo Đại sứ quán, cho đến thời điểm này chưa ghi nhận còn công dân Việt Nam tại Afghanistan. Trước đó, ngày 03/8/2021, Đại sứ quán đã phối hợp đưa một công dân Việt Nam làm việc cho cơ quan của Liên Hợp Quốc tại Afghanistan về nước an toàn.
Ngoại trưởng Mỹ Blinken: 'Đây không phải là Sài Gòn'
Ngoại trưởng Anthony Blinken nói rằng Hoa Kỳ đang chuyển Tòa Đại sứ Mỹ tới sân bay Kabul.
Ông nói với hãng tin ABC News: "Đó là lý do vì sao chúng tôi có lực lượng trong tay - để đảm bảo là chúng tôi có thể làm được điều này một cách an toàn và trong trật tự. Tại khu vực tòa nhà đại sứ quán, mọi người đang rời khỏi đó để tới sân bay."
Ông nói thêm rằng Tòa Đại sứ đã có danh sách những người cần thoát khỏi nguy hiểm và đang nỗ lực gấp đôi để làm việc này.
Ông cũng bác bỏ bất kỳ so sánh nào giữa tình hình hiện thời với sự sụp đổ của Sài Gòn hồi 1975, và nói rằng sứ mệnh của Hoa Kỳ tại Afghanistan đã "thành công".
"Đây không phải là Sài Gòn," ông nói.
Thủ tướng Anh Boris Johnson triệu tập cuộc họp Cobra
Thủ tướng Anh Boris Johnson triệu tập cuộc họp Cobra vào cuối ngày Chủ Nhật để thảo luận về tình hình đang xấu đi nhanh chóng tại Afghanistan.
Cobra là ủy ban phản ứng khẩn cấp, với thành phần gồm các bộ trưởng, nhân viên dân sự và các nhân sự khác có chức trách liên quan tới chủ đề cần bàn thảo.
Quốc hội Anh sẽ được triệu tập họp vào thứ Tư, 18/8, Hạ Viện xác nhận.
Taliban chiếm thế áp đảo một cách nhanh chóng, bất ngờ
Hôm 8/7, Tổng thống Joe Biden đã dội nước lạnh lên giả thuyết Taliban có thể nhanh chóng chiếm lĩnh Afghanistan.
"Khả năng Taliban tràn lên chiếm toàn bộ đất nước là rất khó xảy ra," ông nói tại Tòa Bạch Ốc hồi tháng trước.
Thế nhưng chỉ vài tuần sau tuyên bố trên, chỉ còn rất ít nơi nằm trong tay chính phủ Afghanistan.
Tin mới nhấtTaliban tiến vào Kabul 'để chặn cảnh cướp phá'
Taliban đã ra lệnh các tay súng của mình tiến vào một số nơi tại Kabul để ngăn chặn cảnh cướp phá, phát ngôn viên Taliban, Zabihullah Mujahid, được mạng lưới truyền hình Afghanistan Tolo dẫn lời, nói.
BBC chưa kiểm chứng độc lập thông cáo mà ông này đưa ra.
Do các lực lượng an ninh đã rời khỏi một số nơi trong thành phố và các chốt kiểm soát, các lực lượng Taliban tiến vào nhằm ngăn chặn tình trạng cướp phá, ông này nói thêm.
Trong một thông cáo, Taliban kêu gọi người dân không nên sợ hãi các tay súng của họ.
Tin mới nhấtTổng thống Ashraf Ghani đã rời khỏi Afghanistan
Tin tức dẫn
lời các quan chức Afghanistan nói Tổng thống Ashraf Ghani đã rời khỏi đất nước.
Tin loan ra vào lúc Taliban đã tiến tới ngoại vi Kabul.
Tin cho hay Phó Tổng thống Amrullah Saleh cũng đã bỏ chạy.
Ông Ghani đã bị áp lực phải từ chức ngày càng mạnh, do các thành phố chính của Afghanistan đã rơi vào tay các tay súng Taliban trong thời gian ngắn, chỉ 10 ngày.
Taliban đã kiểm soát hầu hết Afghanistan
Bản đồ dưới đây cho ta thấy mức độ tiến quân nhanh tới đâu của Taliban - từ việc chỉ nắm giữ những vùng nằm rải rác trong thời gian đầu tháng Bảy cho tới kiểm soát hầu như toàn bộ đất nước tính đến thời điểm giữa tháng Tám.
- Taliban: Đỏ
- Chính phủ Afghanistan: Xanh
- Vùng đang tranh chấp: Vàng
Taliban là ai?
Lực lượng này nổi lên khi Afghanistan bùng nổ nội chiến sau khi Liên Xô rút quân hồi năm 1989, chủ yếu kiểm soát vùng tây nam và các vùng giáp biên với Pakistan.
Họ cam kết chiến đấu chống tham nhũng và cải thiện an ninh, nhưng cũng áp dụng hình thức luật Hồi giáo Sharia cực kỳ hà khắc.
Đến 1998, họ đã nắm quyền kiểm soát hầu hết lãnh thổ đất nước.
Họ diễn giải luật Hồi giáo Sharia theo cách riêng và đưa ra những biện pháp trừng phạt tàn bạo. Đàn ông buộc phải để râu còn phụ nữ phải che kín mặt bằng khăn choàng burka. TV, âm nhạc và điện ảnh đều bị cấm.
Sau khi bị lật đổ, họ đã tái nhóm tại các vùng giáp biên với Pakistan.
Với lực lượng có đến 85 ngàn chiến binh, vào lúc này họ được cho là mạnh hơn bao giờ hết kể từ 2001 đến nay.
Xem thêm: Nhìn lại cuộc chiến 20 năm của Mỹ ở Afghanistan
Các chiến binh Taliban đi xe trên đường phố tại
tỉnh Jalalabad hôm 15/8/2021 - Copyright:
Getty Images
Trực thăng chở nhân viên Sứ quán Mỹ tới sân bay
Hoa Kỳ đã sử dụng các trực thăng quân sự để đưa các quan chức, các nhà ngoại giao từ khu Tòa Đại sứ được canh phòng cẩn mật ở Kabul tới sân bay.
Tổng thống Biden đã ra lệnh triển khai thêm 1.000 lính Mỹ để hỗ trợ việc sơ tán người, ngoài số 3.000 quân đã được triển khai trong những ngày gần đây.
Ước tính có khoảng 1.400 nhân viên làm việc tại Afghanistan, và truyền thông Mỹ đưa tin là một nhóm nòng cốt các nhà ngoại giao dự tính sẽ tiếp tục ở lại Afghanistan cũng đang được đưa tới một địa điểm mới, an toàn.
Trực thăng quân sự Chinook của Mỹ bay phía
trên khu vực Tòa Đại sứ Hoa Kỳ ở Kabul - Copyright: AFP
/ Getty
Kabul sẽ không bị tấn công?
Quyền Bộ trưởng Nội vụ Afghanistan đã xuất hiện trong một video, được phát trên kênh truyền hình địa phương Tolo TV, nói rằng sẽ có một "sự chuyển giao quyền lực một cách hòa bình" cho một chính phủ chuyển tiếp. Ông nói Kabul sẽ không bị tấn công.
Hãng tin AP dẫn lời một quan chức Afghanistan cho biết, các nhà đàm phán của Taliban đang tiến tới dinh tổng thống để chuẩn bị cho một cuộc "chuyển giao" quyền lực.
Taliban trước đó cho biết họ đã hướng dẫn các chiến binh đợi ở cửa ngõ thành phố.
Taliban: 'Chúng tôi đang chờ đợi việc chuyển giao quyền lực hòa bình'
Một phát ngôn viên Taliban nói với BBC rằng "sẽ không có chuyện báo thù" đối với người dân Afghanistan.
"Chúng tôi đảm bảo với nhân dân Afghanistan, đặc biệt là tại thủ đô Kabul, rằng tài sản, tính mạng của họ đều được an toàn - sẽ không có chuyện báo thù đối với bất kỳ ai."
"Chúng tôi là đầy tớ của nhân dân và của đất nước."
"Các nhà lãnh đạo của chúng tôi đã ra lệnh cho các lực lượng chúng tôi phải duy trì tại cổng vào Kabul - không tiến vào thành phố. Chúng tôi đang chờ đợi một cuộc chuyển giao quyền lực hòa bình."
Ông cũng nói toàn bộ người Afghanistan sẽ đều tham dự vào chính quyền Hồi giáo, tức là người dân Afghanistan không phải là Taliban cũng sẽ được tham gia chính quyền.
Getty ImagesCopyright:
Getty Images
Suhail Shaheen, phát ngôn viên của Taliban, đã gọi điện vào chương trình truyền hình phát sóng trực tiếp của BBC để nói rằng sẽ "không có chuyện báo thù đối với người dân Afghanistan"Image caption: Suhail Shaheen, phát ngôn viên của Taliban, đã gọi điện vào chương trình truyền hình phát sóng trực tiếp của BBC để nói rằng sẽ "không có chuyện báo thù đối với người dân Afghanistan"
Quốc hội Anh sẽ họp vào thứ Tư
Tại Anh Quốc, lãnh đạo phe đối lập ra thông cáo nói các dân biểu cần phải hủy bỏ kỳ nghỉ hè và quay trở lại Hạ Viện để thảo luận về các kế hoạch của chính phủ nhằm tránh để xảy ra một thảm họa nhân đạo trong khu vực.
"Tình thế tại Afghanistan vô cùng gây sốc và có vẻ như đang xấu đi từng giờ," Sir Keir Starmer nói.
"Ưu tiên ngay lúc này phải là việc đưa toàn bộ nhân sự Anh và các nhân viên hỗ trợ ra khỏi Kabul một cách an toàn."
"Chính phủ đã im lặng trong khi Afghanistan sụp đổ, điều - cần làm rõ điều này - sẽ có những hậu quả xấu cho chúng ta tại đây, tại Anh Quốc này."
"Chúng ta cần quốc hội được triệu tập họp để chính phủ có thể cập nhật cho các dân biểu về các kế hoạch phối hợp với đồng minh nhằm tránh một cuộc khủng hoảng nhân đạo, tránh việc trở lại những ngày Afghanistan là căn cứ cho những kẻ cực đoan, những người có mục tiêu là đe dọa tới các lợi ích, giá trị và an ninh quốc gia của chúng ta."
BBC được biết Quốc hội Anh sẽ nhóm họp vào thứ Tư để thảo luận tình hình, và phản ứng của chính phủ Anh bị các lãnh đạo phe đối lập cho là quá chậm trễ.
Thậm chí ngay một số thành viên đảng Bảo thủ cầm quyền cũng không hài lòng về thái độ của Anh trong vấn đề Afghanistan.
Dân biểu bảo thủ Tom Tugendhat nói với BBC rằng nước Anh "đã bỏ rơi nhân dân Afghanistan".
Sir Keir Starmer, lãnh đạo đảng Lao động đối
lập tại Anh - Copyright: PA
Media
Sân bay Quốc tế Kabul là "nơi duy nhất" để rời khỏi đất nước
Người dân ở Kabul đã bỏ chạy khỏi thủ đô khi có tin về cuộc tiến công của Taliban.
Ô tô xếp hàng dài khi mọi người cố gắng tìm cách ra khỏi thành phố. Các ngân hàng cũng đông đúc khi người dân cố gắng rút tiền tiết kiệm.
Nghị sĩ Afghanistan Farzana Kochai, người mà chúng tôi đã nói chuyện trước đó, mô tả cảnh tượng: "Tôi đang ở trong nhà của mình và nhìn những người đang cố gắng chạy."
Bà nói tiếp: "Tôi không biết họ đang cố gắng đi đâu, ngay cả trên đường phố và từ nhà của họ, túi họ đang mang ... và tất cả những thứ này. Thật đau lòng, bạn biết đấy."
Trước đó, Pakistan cho biết họ đang đóng cửa khẩu biên giới Torkham với Afghanistan sau khi dân quân chiếm giữ biên giới phía Afghanistan.
Điều này có nghĩa là Sân bay Quốc tế Kabul là nơi duy nhất để rời khỏi đất nước.
"Một số người đã để cả chìa khóa trong xe và bắt đầu đi bộ đến sân bay," một người dân nói với Reuters.
Sân bay Quốc tế Kabul là "nơi duy nhất"
để rời khỏi đất nước - Copyright: AFP
Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden phát biểu trước khi Taliban tiến vào Kabul
Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden trong một tuyên bố hôm thứ Bảy, một ngày trước khi Taliban tiến vào Kabul, nói rằng:
"Sự hiện diện quân sự của Hoa Kỳ thêm một năm hay năm năm nữa cũng sẽ không tạo nên sự khác biệt nào nếu như quân đội Afghanistan không thể hoặc sẽ không giữ được đất nước của chính mình. Và sự hiện diện mãi mãi của Hoa Kỳ ở giữa một cuộc nội chiến của một quốc gia khác là điều không thể chấp nhận được đối với tôi."
Tổng thống Joe Biden từ Tòa Bạch Ốc hôm
8/7/2021 tuyên bố việc rút quân khỏi Afghanistan - Copyright:
Getty Images
Phản ứng quốc tế: Pakistan 'chưa tính đến chuyện đóng đại sứ quán tại Afghansitan'
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Pakistan Zahid Hafeez Chaudhry được Reuters dẫn lời, nói trên kênh truyền hình Geo News: "Chúng tôi quan ngại về tình hình xấu đi nhanh tại Afghanistan... Chúng tôi vẫn chưa đưa ra bất kỳ quyết định nào về việc đóng đại sứ quán của mình."
Hoa Kỳ rút toàn bộ nhân viên Sứ quán và nhân viên an ninh đi trong vòng 72 giờ
Báo Anh The Guardian dẫn nguồn phóng viên an ninh của CNN, Kylie Atwood, nói Hoa Kỳ sẽ đưa toàn bộ các nhân viên Đại sứ quán và nhân viên an ninh của mình ra khỏi Afghanistan trong vòng 72 giờ đồng hồ.
Dân Kabul 'chưa bao giờ lo lắng như vậy'
Một phóng viên của BBC ở Kabul đã mô tả tâm trạng trong thành phố.
Nhiều cửa hàng và chợ đóng cửa, và một số người nói rằng họ "chưa bao giờ lo lắng như vậy".
Một số văn phòng chính phủ cũng đóng cửa với việc quân đội và cảnh sát rời các chốt trực của họ ở các nơi.
Một số khu vực đã nghe thấy những tiếng súng nổ nhỏ nhưng không rõ là từ lực lượng nào.
Trên mạng có tin đồn rằng các tay súng Taliban đã vào Kabul. Tuy nhiên, một phát ngôn viên của Taliban cho biết các chiến binh đã được yêu cầu ở lại cổng thành và không tấn công.
So sánh những ngày cuối của người Mỹ tại Kabul và tại Sài Gòn
Trên Twitter, tài khoản Stefan Simanowitz@StefSimanowitz
đăng hai hình ảnh so sánh những gì đang diễn ra tại Kabul với thời điểm Sài Gòn trước giờ thất thủ.
Người dùng này viết:
ẢNH 1: Cơ quan ngoại giao Hoa Kỳ đưa người Mỹ từ Tòa Đại sứ ra bằng trực thăng khi Taliban tiến vào Kabul từ mọi phía. Afghanistan 2021.
ẢNH 2: Cơ quan ngoại giao Mỹ đưa người Mỹ từ Tòa Đại sứ ra bằng trực thăng khi quân Bắc Việt và Việt cộng chiếm Sài Gòn, Việt Nam, 1975.
Social embed from twitter
Report this social embed, make a complaint
https://www.bbc.com/vietnamese/live/world-58221264#lx-commentary-top