Tân Bình
Tâm lý bảo hộ sản xuất trong nước đang gia tăng tại
Đức. Cũng giống như chính phủ Trump ở Mỹ, nội các của Thủ tướng Đức Angela
Merkel đang thực hiện các bước để mở rộng khả năng ngăn chặn các giao dịch nước
ngoài, đặc biệt từ Trung Quốc, được coi là mối đe dọa tới an ninh quốc gia.
Thủ tướng Đức Angela Merkel và Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường tại buổi trình diễn ôtô tự hành tại Berlin, ngày 10/7/2018. (Ảnh: FABRIZIO BENSCH/AFP/Getty Images) |
Bộ trưởng Kinh tế Đức Peter Altmaier mới đây trao đổi
với nhật báo Die Welt rằng việc giảm hạn ngạch đầu tư nước ngoài là cần thiết
để giám sát “thêm nữa các vụ mua lại các lĩnh vực nhạy cảm của nền kinh tế”.
Hiện tại nếu các vụ bán từ 25% trở lên vốn chủ sở hữu
của một công ty Đức cho một nhà đầu tư nằm ngoài Liên minh Châu Âu (EU), thì
chính phủ Đức có quyền phủ quyết để ngăn chặn giao dịch. Nội các của bà Merkel
đang muốn giảm hạn ngạch này xuống 15%.
“Chúng tôi muốn có thể xem xét kỹ hơn các công ty
trong lĩnh vực quốc phòng, cơ sở hạ tầng quan trọng và một số công nghệ dân sự
khác có liên quan đến bảo mật, chẳng hạn như an ninh công nghệ thông tin”,
Bộ trưởng Altmaier nói.
Ông Altmaier cho biết chính phủ Đức không muốn ngăn
chặn đầu tư nước ngoài, mà là muốn hiểu rõ hơn về những nhà đầu tư nước ngoài
và động cơ mua lại doanh nghiệp Đức của họ.
Theo tờ Die Welt, đề xuất sửa đổi Quy định Ngoại
thương và Thanh toán đã được gửi tới nhiều bộ. Luật sửa đổi trao cho chính phủ
nhiều quyền hơn này có thể có hiệu lực ngay trong năm nay.
Ông Altmaier cho hay: “Tất nhiên chúng tôi muốn các
công ty tiếp tục đầu tư vào Đức. Nhưng chúng tôi cũng có trách nhiệm bảo vệ lợi
ích an ninh và trật tự công cộng”.
Ngoại giới đánh giá động thái của chính phủ Merkel
ngăn chặn dòng tiền nước ngoài đổ vào các doanh nghiệp Đức chủ yếu nhắm mục
tiêu vào các nhà đầu tư Trung Quốc. Các quan chức Đức lo ngại rằng Trung Quốc
quan tâm tới các công ty Châu Âu chủ yếu để sử dụng chúng làm phương tiện thâu
tóm các công nghệ và bí quyết kinh doanh quan trọng.
Ông Stephen Ezell, Phó Chủ tịch Quỹ Công nghệ Thông
tin và Sáng tạo – một nhóm tư vấn có trụ sở tại Mỹ cho biết: “Một thành tố
cốt lõi trong chiến lược của họ [Trung Quốc] là bước ra thị trường quốc tế và
nỗ lực mua các doanh nghiệp hoặc công nghệ, thường các thương vụ này do các
công ty Trung Quốc có tài trợ của chính phủ hoặc các công ty của nhà nước Trung
Quốc thực hiện”.
“Họ sử dụng vỏ ngoài là các giao dịch thị trường tự
do để che đậy thực tế bên trong, nhiều trường hợp, đó là các khoản đầu tư nước
ngoài do nhà nước định hướng để tìm cách thâu tóm các doanh nghiệp, ngành công
nghiệp hoặc công nghệ nước ngoài quan trọng”, ông Stephen Ezell nhấn mạnh.
Trung Quốc khao khát công nghệ Đức
Xe Audi ELAINE tự hành tại triển lãm thương mại công nghệ CeBIT, Hanover vào 12/6/2018. (Ảnh: Alexander Koerner/Getty Images) |
Báo cáo của Tập đoàn Rhodium và Viện Mercator về
Nghiên cứu Trung Quốc gần đây cho biết Trung Quốc đang nắm giữ nhiều công ty
khắp Châu Âu. Chế độ Bắc Kinh đã đầu tư gần 30 tỷ euro vào thị trường Châu Âu
trong năm ngoái.
Báo cáo nêu trên nêu rõ chế độ cộng sản cầm quyền tại
Trung Quốc đóng một vai trò quan trọng trong các vụ mua lại doanh nghiệp như
vậy. Tỷ lệ cổ phần của các đơn vị nhà nước trong tổng đầu tư của Trung Quốc ở
Châu Âu đã tăng từ 35% trong năm 2016 lên 68% trong năm 2017.
Đức, Pháp và Anh Quốc là những nước hấp dẫn các nhà
đầu tư Trung Quốc nhất. Ba nước này chiếm tới 75% tổng đầu tư của Trung Quốc
vào EU.
Tuy nhiên, theo báo cáo của Tập đoàn Rhodium và Viện
Mercator, đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) của Trung Quốc vào các công ty Đức
đã giảm đáng kể trong vài năm qua, từ 11 tỷ euro năm 2016 xuống chỉ còn 1,8 tỷ
euro năm 2017.
Trong hai năm qua, những quan ngại về đầu tư nước
ngoài tại Đức đã tăng lên, điều này dẫn tới chính phủ Đức đẩy mạnh quyền giám
sát và phủ quyết của họ. Tuy nhiên, báo cáo của của Tập đoàn Rhodium và Viện
Mercator nhận định việc đầu tư từ Trung Quốc vào Đức giảm cũng liên quan tới
thời gian chờ đợi chuyển giao quyền kiểm soát doanh nghiệp lâu và báo cáo này
nhấn mạnh rằng Đức vẫn là địa chỉ đầu tư ưa thích của các nhà đầu tư Trung
Quốc.
Tâm lý bảo hộ gia tăng
Robot của công ty Kuka phục vua bia không cồn tại Hội chợ Hanover vào 23/4/2018. (Ảnh: JULIAN STRATENSCHULTE/AFP/Getty Images) |
Tâm lý bảo hộ tại Đức đã bắt đầu gia tăng từ năm 2016
khi Tập đoàn Midea của Trung Quốc chuyên sản xuất đồ gia dụng đã mua lại thành
công công ty Kuka AG – một nhà sản xuất robot của Đức. Thương vụ gây tranh cãi
này đã lan rộng lo lắng về việc Trung Quốc có thể đang cố gắng mua nhiều nhất
có thể công nghệ cao vốn là thành tố quan trọng chiến lược của nền kinh tế Đức.
Sau đó, chính phủ Đức đã ngăn chặn một thương vụ tương tự liên quan tới một quỹ
đầu tư Trung Quốc dự định mua lại hãng sản xuất chip Aixtron của Đức.
Theo Epoch Times, chính phủ của Thủ tướng Merkel gần
đây đã dùng quyền phủ quyết để ngăn chặn một công ty Trung Quốc muốn mua lại
tập đoàn Leifeld Metal Spinning – một nhà sản xuất máy công cụ kiểu Đức rất
quan trọng cho ngành công nghiệp hàng không vũ trụ và hạt nhân.
Lập trường cứng rắn của Đức là một phần của chuỗi phản
ứng toàn cầu chống lại các khoản đầu tư từ Trung Quốc.
Theo Thời báo Tài chính (Financial Times), xuất phát
từ lo ngại tới an ninh quốc gia, Anh Quốc trong tháng Bảy vừa qua cũng đã công
bố một văn bản chính sách dày 120 trang tăng cường khả năng của chính phủ trong
việc ngăn chặn các thương vụ mua lại doanh nghiệp, tài sản của nước Anh.
Financial Times đánh giá động thái này của Anh Quốc chủ yếu nhắm vào các nhà
đầu tư Trung Quốc và Nga.
Tại Mỹ, để giải quyết rủi ro từ đầu tư Trung Quốc, các
nhà lập pháp tại Washington gần đây đã thảo luận về một dự luật lưỡng đảng với
tên gọi Đạo luật Hiện đại hóa Rà soát Rủi ro Đầu tư nước ngoài (FIRRMA). Dự
luật mới này nhằm cải cách sự giám sát và quyền hạn của Ủy ban Đầu tư nước
ngoài tại Hoa Kỳ (CFIUS) – cơ quan liên ngành chịu trách nhiệm đánh giá các mối
đe dọa tới an ninh quốc gia xuất phát từ một số loại đầu tư nước ngoài vào Mỹ.
Dự luật mới là một bước tiến quan trọng, vì nó sẽ cho
phép chính phủ Hoa Kỳ xem xét một loạt các giao dịch với phạm vi lớn hơn. Tổng
thống Donald Trump đang kêu gọi Quốc hội nhanh chóng bỏ phiếu thông qua dự
luật.
Dự luật FIRRMA tăng thêm quyền hạn cho CFIUS, giúp cơ
quan này có thể kiểm toán các thương vụ mua bán không chỉ giới hạn ở các giao
dịch mà thực thể nước ngoài sẽ nắm cổ phần chi phối, mà tính đến cả các cổ đông
nước ngoài sẽ chỉ nắm cổ phần nhỏ trong các công ty kinh doanh về cơ sở hạ tầng
và công nghệ quan trọng.
Theo nhìn nhận của ông Stephen Ezell – Phó Chủ tịch
Quỹ Công nghệ Thông tin và Sáng tạo, dường như các nước phương Tây đang phối
hợp cùng nhau để rà soát chặt chẽ hơn các khoản đầu tư của Trung Quốc.
“Nó là phù hợp khi các nước, trong đó có Mỹ, Đức và
một số nước khác đang sử dụng quy trình sàng lọc nghiêm ngặt hơn để thực sự
hiểu được nhà đầu tư đang đứng sau những đề xuất mua lại doanh nghiệp”, ông
Ezell nói.
Theo Epoch
Times,
Tân Bình