Nhân đọc bài báo Trung
Tướng Nguyễn Quốc Thước: Việt Nam Nên Ứng Xử Ra Sao Với Trung Quốc Và Mỹ? đăng
trên báo Giáo Dục Online ngày 25 tháng 10 năm 2015, tôi có vài lời muốn thưa
với Tướng Quân.
Đối thoại và công pháp quốc tế là hai trong những công cụ tốt giúp giải quyết những xung đột. Tìm cơ hội đối thoại và tôn trọng công pháp quốc tế luôn là chuẩn mực ứng xử của những quốc gia trưởng thành. Đối mặt trên mặt trận chính trị và ngoại giao khẳng định là sẽ tốt hơn phải đối mặt trên chiến trường. Và, nếu như buộc phải động binh, sau khi đã tận dụng mọi phương tiện hòa bình có thể vận dụng, cần thiết phải đánh đối phương với tất cả sinh lực và sức mạnh hủy diệt cho đến khi đạt được mục tiêu đã đề ra trước khi khởi chiến. Tôi chia sẽ sự đồng thuận với Tướng Quân Nguyễn Quốc Thước về những điểm này. Nếu tôi là một tướng quân hoặc là một người lãnh đạo đất nước thì tôi cũng sẽ lập lại những lời này và sẽ hành xử đúng với tinh thần của những lời này.
Tuy là chia sẽ những
điểm tổng quát vừa nói nhưng tôi vẫn phải thẳng thắng đả kích một số suy nghĩ
sai lầm của Tướng Quân. Vì sự sinh tồn của Dân Tộc và mất còn của Tổ Quốc, mong
Tướng Quân tiếp nhận nó như một thách thức tư duy chiến lược. Vấn đề càng trọng
đại thì tôi càng công kích suy nghĩ của Tướng Quân mạnh bạo hơn. Hy vọng Tướng
Quân có thể tiếp nhận những quả đấm một cách sảng khoái và không đánh đồng
những quả đấm này với sự thất lễ.
SAI LẦM THỨ NHẤT: ĐỐI
SÁCH"NÓI PHẢI, CỦ CẢI CŨNG NGHE"
Kể từ bao giờ mà câu
nói thiệt thà chơn chất này của các ông bà nhà quê đã được nâng lên tầm
"tư duy chiến lược"? Tướng Quân thực sự tin vào giá trị rỗng tuếch
của cụm chữ này? Tướng Quân ngây thơ hay là giả bộ ngây thơ?
Thưa Tướng Quân,
"tình lý" có thể là yếu tố chính giúp giải quyết xung đột của một số
tình huống bình thường nào đó nhưng tuyệt đối nó "không là gì cả"
trong giải quyết xung đột với thế lực của cường quyền. Tại sao? Tại vì không
phải là họ không biết tình lý mà vì THAM VỌNG đã làm cho giá trị tình lý biến
mất và SỨC MẠNH của họ đã cho họ quyền đạp lên tình lý để đạt tới mục đích.
Tướng Quân có thể phối kiểm giá trị của điều tôi vừa nói. Gần nhất là hãy hỏi
dân oan xem tôi nói có đúng không. Gần nhất là hãy nhìn vào mức độ nhiễu nhương
trên đất nước xem tôi nói có đúng không.
Một khi yếu tố tình lý
"đúng nghĩa" đã biến mất trong quan điểm của đối phương thì nỗ lực đối
thoại với kỳ vọng đạt thỏa hiệp dựa vào tình lý sẽ nhận được gì từ đối phương?
Lúc đó nếu nói tình lý thì hai chữ tình lý trong từ điển của đối phương sẽ là
"lời của kẻ mạnh, là tao, chính là tình lý", thưa Tướng Quân.
Tương quan giữa cá
nhân với cá nhân là vậy. Tương quan giữa quốc gia với quốc gia cũng là vậy.
Trong Thế Vận Hội năm
2008, Trung Cộng đã xây một biểu tượng rất ấm áp: một tổ chim. Đồng thời họ
cũng gởi đi khắp thế giới cụm chữ rất đẹp: "Một thế giới, một ước
mơ". Sau đó họ gởi những di vật khảo cổ đi khắp thế giới và nồng nhiệt
quảng bá thời đại Tần Thủy Hoàng. Và mới nhất là họ xuất cảng học viện Khổng Tử
khắp thế giới, for free.
Thế giới có thể ngây
thơ về sự ấm áp nằm trong biểu tượng mà Trung Cộng dựng lên để chào đón khách
quốc tế. Thế giới có thể ngây thơ về sự đẹp đẽ trong cụm chữ mà Trung Cộng gởi
đi khắp hoàn cầu. Thế giới có thể ngây thơ trước thiện chí chia sẽ lịch sử của
Trung Cộng. Thế giới có thể ngây thơ trước động lực xuất cảng văn hóa của Trung
Cộng. Nhưng dân tộc Việt Nam chúng ta không thể và không được phép ngây thơ.
Qua biểu tượng tổ chim
của họ, chúng ta phải nhận ra rằng ngàn năm trước đến ngàn năm sau thì Trung
Quốc vẫn không đánh mất cái tham vọng muốn làm cái rốn của vũ trụ. Câu nói
"Một thế giới, Một ước mơ" của họ chúng ta phải hiểu đó là tham vọng
tạo dựng "Một thế giới Trung Hoa, một ước mơ Trung Hoa". Họ làm sống
lại thời đại Tần Thủy Hoàng thì chúng ta phải cảnh giác là họ "đầu
độc" tâm thức nhân dân Trung Quốc chuẩn bị cho tham vọng độc chiếm thiên
hạ. Họ xuất cảng học viện Khổng Tử khắp thế giới thì chúng ta phải thấy dã tâm
lợi dụng văn hóa để thực hiện chính sách thôn tính mềm của Trung Cộng. Gom tất
cả lại với nhau, chúng ta phải thấy rõ 4 chữ vàng THAM VỌNG BÁ QUYỀN nổi lên và
phải nghe ra tiếng trống trận trong mỗi bước dịch chuyển của Trung Cộng.
Và cũng như tôi đã
nói, với tham vọng bá quyền cộng với sức mạnh trong tay để thực hiện bá quyền,
yếu tố tình lý đã trở thành chẳng là gì cả. Với sự thật này, Tướng Quân có còn
muốn rao giảng đối sách"nói phải, củ cải cũng nghe" với Trung Cộng?
[và tôi nhấn mạnh là với Trung Cộng].
Hơn nữa, điều quan
trọng nhất trong binh pháp là phải nhận ra "ý đồ thật sự" của đối
phương. Một chiến sách hiệu quả là một chiến sách phải bẻ gãy được "ý đồ
thật sự" của đối phương. Tham vọng bá quyền của Trung Cộng là gốc rễ của
mọi biến động tại Biển Đông hiện nay. Vậy thì, liệu Tướng Quân có dám tin vào
chiến sách "nói phải, củ cải cũng nghe" sẽ bẻ gãy được tham vọng bá
quyền của họ?
Đó là tôi chưa nói đến
cái tình lý của Trung Cộng mà họ sẽ viện dẫn từ công hàm 1958 do Thủ Tướng Phạm
Văn Đồng đã ký tên công nhận chủ quyền 12 hải lý trong tuyên bố của họ, và
trong văn bản có ghi rõ Tây Sa (VN gọi Hoàng Sa) và Nam Sa (VN gọi Trường Sa)
là của Trung Quốc, cộng với một loạt viện dẫn khác tôi chưa muốn đề cập tới ở
đây. Tôi e rằng cái tình lý của họ không kém thua cái tình lý của Việt Nam. Vậy
thì, liệu Tướng Quân có dám tin vào đối sách "nói phải, củ cải cũng
nghe" sẽ triệt tiêu được tham vọng bá quyền của Trung Cộng, bảo vệ được sự
toàn vẹn lãnh hải, đòi lại được biển đảo đã mất?
Tôi xin nhắc lại lần
nữa, thưa Tướng Quân, Trung Cộng xâm chiếm Biển Đông không phải vì Trung Cộng
không hiểu tình lý mà họ quyết tâm chiếm Biển Đông vì THAM VỌNG BÁ QUYỀN. Một
khi Trung Cộng đã tự tin vào sức mạnh của mình, đã cả gan chà đạp luật pháp
quốc tế, và đã dám thách thức thế giới trong quyết tâm thực hiện tham vọng bá
quyền của mình bằng mọi giá thì yếu tố tình lý không là gì cả.
Và thưa Tướng Quân,
Lưu Bang có tham vọng muốn giành thiên hạ nên Hàn Tín mới đưa quân đánh chiếm
Trần Thương để tiến ra Quan Trung. Tướng Quân có dám tự tin là Chương Hàm
"nói tình lý" sẽ làm cho Hàn Tín bỏ kế hoạch tiến quân ra Quan Trung
và Lưu Bang sẽ bỏ tham vọng giành lấy thiên hạ dựng lên nhà Hán?
Đứng trước tham vọng
bá quyền của đối phương, nhất là trước một đối phương mạnh hơn mình rất nhiều,
đối thoại chỉ với vũ khí "tình lý" trong tay chắc chắn sẽ không thay
đổi được cuộc diện. Chương Hàm dầu có bò dưới đất luồn trôn Hàn Tín một ngàn
lần cũng sẽ không thay đổi được cuộc diện.
Vua Hán của thời nay
đang dẫn quân tiến chiếm Trần Thương Nam Hải để đưa quân ra Quan Trung Thái
Bình Dương mưu đồ tranh giành thiên hạ với các siêu cường đó thưa Tướng Quân.
Vì thế, "Việt Nam
cần thể hiện rõ thiện chí" với Trung Cộng là Việt Nam" luôn yêu
chuộng hòa bình, không muốn đối đầu, không bao giờ hiếu chiến" và
"hai bên phải giữ cho được phương châm 16 chữ vàng và 4 tốt trong quan hệ
Việt-Trung" là một tư duy chiến lược rất hàm hồ. Đối sách mà Tướng Quân đề
nghị được xây dựng trên "ảo tưởng về lòng tốt" và "hiểu sai động
lực của đối phương". Nếu Việt Nam tiếp tục niệm kinh "Luôn Yêu Chuộng
Hòa Bình, Không Muốn Đối Đầu, Không Bao Giờ Hiếu Chiến" để cầu khẩn Trung
Cộng, tiếp tục theo đuổi đối sách "nói phải, củ cải cũng nghe" thì
kết quả chỉ có thể là làm lớn thêm tham vọng của Trung Cộng và bỏ mất cơ hội
nắm tay cộng đồng lân bang cùng nhau xây dựng một lực lượng chung nhằm cân bằng
cán cân quân sự với Trung Cộng để duy trì hòa bình bằng chính thực lực của
mình.
Bất cứ một lựa chọn
nào cũng có cái giá của nó. Một đối sách thiếu khôn ngoan chắc chắn sẽ phải trả
một giá đắc ở tương lai. Một đối sách "thiếu xương sống" chắc chắn sẽ
phải trả một giá còn cao hơn gấp nhiều lần.
Có thể Tướng Quân đang
nghĩ là tôi hiếu chiến. Sai. Hoàn toàn sai. Tôi có đủ kiến thức và thông tin
chính xác để thẩm định khả năng quân sự và tiềm lực chiến tranh của Việt Nam.
Do đó, tôi biết rõ cái có thể và cái không thể của Việt Nam.
Điều mà tôi hy vọng
Tướng Quân nhìn nhận là sự chênh lệch trong tương quan quân sự cộng với tham
vọng bá quyền của đối phương mới là động lực chính đưa đến chiến tranh. Chênh
lệch càng lớn cộng tham vọng càng lớn thì nguy cơ chiến tranh càng cao. Do đó,
muốn bảo vệ hòa bình (cùng lúc bảo vệ sự độc lập, sự tự chủ và sự toàn vẹn lãnh
thổ) thì cần phải khẩn cấp tái lập cân bằng quân sự với đối phương. Nếu tự mình
không đủ khả năng để cân bằng cán cân quân sự với đối phương thì cần phải hợp
tác với đồng minh để thực hiện điều đó. Không thể duy trì được hòa bình chỉ
bằng vào thiện chí, tình lý, cầu khẩn hoặc khéo léo đánh đu.
SAI LẦM THỨ HAI: ĐỐI
SÁCH"KHÉO LÉO ĐÁNH ĐU"
Với tình huống của
Việt Nam, tiếp tục theo đuổi đối sách đánh đu là một sai lầm nghiêm trọng. Tại
sao? Rất đơn giản. Vì đánh đu lớt lớt thì không bảo vệ được hòa bình và sự toàn
vẹn lãnh thổ. Còn đánh đu nghiêm trọng đủ để bảo vệ được hòa bình thì chắc chắn
không bảo vệ được độc lập và tự chủ. Ngay cả sự toàn vẹn lãnh thổ cũng chưa
chắc đã có thể được.
Đánh đu không tạo được
sự tin cậy từ phía nào cả. Bản chất đánh đu là lợi dụng cả hai phía để trục
lợi. Điều đó ai cũng biết cả. Không ai ngu để cho kẻ khác lợi dụng. Vì bản chất
thiếu thành tín trong đối sách "đánh đu" cho nên cả hai phía đối
phương sẽ tìm cách lấn sâu hơn để giành lợi thế, nắm chặt hơn để không vuột mất,
và nếu cần thiết sẽ chia thịt con mồi để tránh xung đột lớn. Không thật tình
làm bạn với ai cả có khi cũng là đồng nghĩa với làm kẻ thù của tất cả.
"Khéo" chỉ là một ảo tưởng trong đối sách đánh đu dài hạn.
Một hình ảnh minh họa
có lẽ sẽ làm rõ hơn điều này. Một con cá nhỏ bơi lơ lững giữa hai con cá mập
hung hăng tranh mồi. Con cá nhỏ đó cậy mình khôn ngoan nên thực hiện đối sách
đánh đu. Một con cá nhỏ khác luôn luôn nép sát vào một con cá mập. Con cá nhỏ
nào có khả năng cao hơn sẽ thành là mồi ngon cho cá mập, thưa Tướng Quân?
Con cá nhỏ Đài Loan,
con cá nhỏ Nam Hàn, con cá nhỏ Phillipine, con cá nhỏ Nhật Bản [có lúc gần chết
giờ cũng đã trở thành cá mập] tất cả đều đã và đang nép mình sát con cá mập
thật to để được bảo vệ. Tất cả đều còn sống. Tất cả đều lớn lên và hầu hết đều
thịnh vượng. Tất cả đều giữ được chủ quyền và độc lập. Tất cả đều có gan để
thét vào mặt Trung Cộng.
Chỉ duy nhất con cá
nhỏ Việt Nam kheo léo đánh đu đã bị Trung Cộng chiếm mất biển đảo, bị Trung
Cộng thao túng chính trị nội bộ, bị Trung Cộng lũng đoạn kinh tế, bị Trung Cộng
phá nát môi trường sống, bị Trung Cộng đâm tàu giết chết ngư dân, bị Trung Cộng
xua đuổi ngay trên biển nhà . . . "Khéo" chỉ là một ảo tưởng trong
đối sách đánh đu dài hạn.
Như TS GS Hoàng Ngọc
Giao, Viện Trưởng Viện Chính Sách Pháp Luật & Phát Triển, đã nhận xét và
công khai phát biểu trên đài BBC ngày 25/10/2015: "Sự lệ thuộc của chúng
ta, cái sự sợ sệt của chúng ta đối với Trung Quốc, mà tôi đang nói về đường lối
đối ngoại của chúng ta, chính là một trong những nguyên nhân làm cho Trung Quốc
tự tin hơn và hiếu chiến hơn. . . . "Chúng ta càng lùi, họ càng lấn tới và
theo tôi kẻ thù chỉ mạnh khi mà chúng ta quỳ xuống." Thực tế cho thấy đối
sách "khéo léo đánh đu" để duy trì "hòa bình, độc lập, tự chủ và
sự toàn vẹn lãnh thổ " chỉ là những lời có cánh, thưa Tướng Quân. Việt Nam
hiện giờ đang quỳ trước Trung Cộng, thưa Tướng Quân.
SAI LẦM THỨ BA: ĐÀM
PHÁN SONG PHƯƠNG VỚI TRUNG CỘNG
"Cá nhân tôi rất
mong muốn Đảng và Nhà nước tập hợp được đội ngũ trí thức, học giả có kiến thức
vững vàng, kinh nghiệm dày dạn trong đàm phán về biên giới lãnh thổ chuẩn bị
các phương án và sẽ giao thiệp với phía Trung Quốc trong mọi cấp độ, mọi tình
huống. Đầu tiên chúng ta luôn lắng nghe ý kiến của họ, sau đó chúng ta bảo vệ lợi
ích của mình bằng các bằng chứng giá trị, xác đáng, thuyết phục " (trích
nguyên văn).
Phải chăng Tướng Quân
đề nghị Việt Nam nên đàm phán song phương với Trung Cộng? Dựa vào nguyên văn
của Tướng Quân tôi không có cách hiểu nào khác hơn.
Chánh sách ba không
hiện nay đã đặt Việt Nam vào một vị thế vô cùng nguy hiểm. Giờ lại đọc thấy đề
nghị đàm phán song phương với Trung Cộng từ một lão tướng. Tôi cảm thấy vô cùng
bất an.
Trung Cộng đã và đang
âm mưu thôn tính Việt Nam từ bên trong thôn tính ra. Sự bất cân xứng trong mọi
tương quan với Trung Cộng, đặc biệt là mặt quân sự, tạo ra lợi thế vô cùng lớn
cho phía Trung Cộng nếu song phương đàm phán. Cộng hưởng của cả hai yếu tố sẽ
là tai họa. Vì thế, đối sách "đàm phán đa phương, tuân thủ luật pháp quốc tế"
là một công cụ rất tốt để mượn lực bên ngoài đáp trả áp lực "nổi và
chìm" từ phía Trung Cộng. Đáng lý ra Tướng Quân phải lên tiếng mạnh mẽ hổ
trợ nhưng rất tiếc là Tướng Quân đã đề nghị ngược lại.
Trước khi dứt lời, tôi
mong là Tướng Quân cân nhắc về những gì tôi trình bày và xin hãy dùng uy tín
cũng như tiếng nói của bản thân để giữ nước cho toàn dân tộc thay vì cố giữ lợi
quyền cho đảng. Chúc Tướng Quân an khang.
Iris Vinh Hayes, Ph.D.