23 juillet 2016

Sau phán quyết của PCA, nhân dân vui mừng, lãnh đạo e dè

Bùi Tín
Người Vit vui mng tun hành Manila trước khi Toà Trng tài LHQ ra phán quyết bác b tuyên b ch quyn ca Trung Quc Bin Đông, 12/7/2016, Philippines.
 
 


Tòa Trng tài quc tế (PCA) la Haye đã công b phán quyết v v kin ca Philippines chng Trung Quc v ch quyn vùng bin Đông và quyn s hu mt s đo nhân to trong vùng.

V kin khi s ngày 22/1/2013, theo đơn kin ca Philippines, chiếu theo Công ước v Lut Bin (UNCLOS) được Liên Hip Quc thông qua năm 1982. Chiếu theo Ph lc VII ca Công ước, Tòa án PCA có quyn gii quyết các v kin quc tế liên quan đến các quyn trên Bin. Hi đng xét x có 5 thành viên t các nước Ghana, Pháp, Ba Lan, Đc và Hà Lan. T ngày 13/7/2015 Tòa PCA cho phép các nước Malaysia, Indonesia, Thái Lan, Nht Bn và Vit Nam được d các phiên tòa vi danh nghĩa là quan sát viên.

Đoàn Philippines, bên nguyên, rt đông, có lúc đến 80 người, gm các nhà lut hc, s hc, đa lý, hi dương hc, ngoi giao, chuyên gia v môi trường, xã hi dân s, và các nhà báo. H cung cp nhiu tài liu lch s và hin ti dày đến 7.000 trang đ tòa xem xét.

Trung Quc mt mc ph nhn phiên tòa, coi vn đ ch quyn ca h trong tòan vùng bin Đông theo hình lưỡi bò do h t v ra là thuc ch quyn ct lõi t lch s c xưa, không ai có quyn tranh cãi. H t chi tham d phiên tòa, không cung cp tài liu, còn tuyên b là phán quyết ca PCA là vô giá tr, còn da s ph đnh luôn c Công Ước ca Liên Hip Quc. Mt khác, Trung Quc t ra rt lo s v phán quyết ca PCA. H huy đng b máy truyn thông báo chí, ngoi giao tranh th mua chuc mt s nước ra tuyên b bênh vc h, chng phán quyết ca PCA, tung tin là có đến hơn 60 nước ng h h, phn đi phán quyết ca PCA. H còn m các cuc din tp quân s bn đn tht, huy đng hàng vn dân quân trên bin vi tàu thuyn vũ trang, m rng ngư trường xung phía Nam, tuyên b s chng li các kết lun ‘’phi pháp’’ ca PCA, s tuyên b vùng nhn dng phòng không bt kh xâm phm ca h.

Ngày 29/10/2015 Tòa PCA công khai cho biết Tòa có thm quyn xét x 7 vn đ trong 15 vn đ mà Philippines nêu lên trong đơn kin ca mình, trong đó có vn đ ch quyn lch s trong vùng lưỡi bò 9 đon nhm đc chiếm toàn b vùng bin Đông, v ch quyn trên và quanh các đo nhân to do Trung Quc to nên, v ch quyn trên đo Scarborough, v các hành đng hy hoi môi trường và môi sinh trong vùng bin Đông.

Chiu 12/7 phán quyết được công b khp nơi, ghi rõ là có giá tr cưỡng chế ngay.

Phn ng ca Trung Quc đến nay là va phi, bc tc nhưng có phn nào t kim chế vì t biết lc bt tòng tâm. S nước hoan nghênh phán quyết ca Tòa PCA rt đông đo, s nước ng h Bc Kinh như ch có 7 nước xa xôi ít nh hưởng quc tế. H ch dám nói kiu gi đnh: ‘’Nếu như quyn li ca h b xâm phm ...’’

Có v như Trung Quc s ch ra tuyên b đ đáp li nhng yêu sách vô lý b Tòa án PCA bác b. Tt nhiên h không my may tuân theo phán quyết ca Tòa, thm chí vn tiếp tc chiến thut gm nhm dn các hi đo nhân to cũ và mi mt cách ngang ngược.

Đây là mt đòn rt đau cho thế lc bành trướng Bc Kinh và tay sai. T nay Tp Cn Bình ra nước ngoài, đi công du đâu cũng s b xem như mt k ti phm quc tế.

T nay mi hành đng ca thế lc bành trướng bin Đông s được nhìn nhn khác trước, nhng hành đng gia c các hòn đo nhân to, cơi ni, xây thêm doanh tri, sân bay, bến cng , trn đa, trm rađa, đèn bin ...đu là phi pháp, là ti ác c tình, là phm lut quc tế, đáng ngăn chn và phi b trng pht nghiêm minh, không ai có th bênh che, nếu không mun b buc ti tòng phm, đng lõa.

Nhân dân Philippines hân hoan đón mng phán quyết ca Tòa PCA. Gia th đô Manila nhân dân pht c, vy hoa, ca hát nhy múa vui đón tin mng chiến thng bt chp Tng thng mi Rodrigo Duterte không chng bành trướng Trung Hoa mnh m như Tng thng cũ Aquino. Các thanh niên, sinh viên, thành viên các t chc xã hi dân s t tp ngay trước S quán Trung Quc, vi biu ng in lưỡi bò b ct, bn đ và khu hiu ‘’ Scarborough là ca Philipines ! ‘’, ‘’Trung Quc phi tuân theo phán quyết ca PCA!’’. Theo tin ca AFP, Reuteurs, ti th đô ca Malaysia, Indonesia, Singapore, Nht bn cũng có nhng biu hin mng vui bc phát trong nhân dân khi nhn được tin này.

Còn Vit Nam thì sao? Các mng thông tin t do vui mng loan tin rt nhanh v phán quyết ca Tòa PCA ngày 12/7. Nhiu bài bình lun trên các mng t do ca ngi s công bng ca Tòa PCA và nêu rõ tht bi nng n ca thế lc bành trướng. Mt nét mi rt đp là người Vit sng Philippines và Đài Loan đã sát cánh cùng dân đa phương đu tranh chng bành trướng Bc kinh. Nhiu tiếng nói ca bà con ta trong và ngoài nước kêu gi lãnh đo còn ch gì mà không phát đơn kin thế lc bành trướng Trung Quc ra Tòa PCA đ đòi li ch quyn hp pháp ca Vit Nam đi vi qun đo Hoàng Sa và Trường Sa.

Báo chí l phi và cơ quan ngoi giao VN t ra hài lòng có chng mc, không h phn ánh ni vui mng ca toàn dân chng bành trướng, còn ngăn chn qun chúng biu tình hoan nghênh phán quyết ca Tòa PCA trước các cơ quan s quán và lãnh s quán Trung Quc.

Lãnh đo đng CS, Chính ph, nhà nước CS VN, Quc hi đu chung mt thái đ dè dt, rt rè, không dám đưa v án Formosa Plastics Hà Tĩnh ra truy t trước pháp lut vì dính dáng đến các công ty quc doanh Trung Quc lc đa, nay li p úng v phán quyết ca PCA, s mt lòng Bc Kinh.

Hi ngh Trung ương III cũng vy, ri Quc hi khóa XIV cũng s rt rè v vic bo v ch quyn, bo v nguyên vn lãnh th lãnh hi quc gia như trước, không dám nhân lúc Bc Kinh b tht thế đ trng pht, trc xut Formosa, đóng luôn các đ án công nghip va kém v k thut và cht lượng, va đt đ. Nhân dp tiến hành kim tra, trc xut vài vn công dân Trung Quc không giy t hp l v nước. Hãy chm dt vic khng b các chiến s dân ch, No U, dành công sc ca công an, an ninh chìm và ni tp trung điu tra, lp h sơ v nhng viên chc đu tư, môi trường, ngoi giao, quc phòng bán mình cho bành trướng, làm hi cho an ninh đt nước và an toàn xã hi.

Các y viên B Chính tr hãy t mình tìm hiu và c gng vượt lên, vui cái vui ca nhân dân, mng điu nhân dân mng r, làm cho lòng dân và ý đng hòa nhp vào nhau, tht s phc v nhân dân như các nhà lãnh đo đng và chính ph va giơ tay tuyên th khi nhm chc.

Bùi Tín