Dương Quang
Thông tin dự án Bảo tàng Lịch sử
quốc gia với chi phí dự toán 11.277 tỉ đồng sắp được triển khai xây dựng tại Hà
Nội gây sốt cộng đồng mạng những ngày qua.
Dư
luận quan tâm là hiển nhiên bởi vốn đầu tư quá lớn, nhất là trong bối cảnh nền
kinh tế chưa hoàn toàn thoát khỏi giai đoạn suy thoái, thu ngân sách chưa thuận
lợi và nợ công còn quá nặng gánh. Thường thì khi đã giàu có rồi thì người ta
mới thoải mái ăn ngon mặc đẹp. Đất nước còn nghèo, đại đa số người dân chỉ cầu
được ăn no mặc ấm mà thôi. Lúc này đây, chưa cần đến những công trình văn hóa
kỳ vĩ được dựng lên từ những đôi vai gầy guộc, từ những mảnh đời cơ hàn quanh
năm bán mặt cho đất, bán lưng cho trời mà cũng mới chỉ đủ sống qua ngày, mơ
tưởng chi những “món ăn tinh thần” xa xôi, hão huyền. Đừng chạy theo sự hào
nhoáng bên ngoài mà nướng tiền ngân sách rồi bắt người dân nai lưng trả nợ!
Nói
hào nhoáng bên ngoài là bởi những minh chứng trước mắt, hết sức phi lý. Bài học
rõ ràng nhất là Bảo tàng Hà Nội, được xây với số tiền 2.300 tỉ đồng nhằm chào
mừng Đại lễ 1.000 năm Thăng Long - Hà Nội, nằm tại vị trí khá đắc địa ở thủ đô.
Xong đại lễ thì Bảo tàng Hà Nội cũng hẩm hiu hẳn, khá ít người lui tới, rất
tương phản với sự hoành tráng của nó. Dường như người ta làm để cho kịp chào
mừng, còn trưng bày những gì trong đó, nguồn hiện vật có từ đâu, tổ chức các
hoạt động văn hóa ra sao… cho hấp dẫn thì không được lưu tâm. Và điều gì đến
cũng đã đến với bảo tàng “rỗng ruột”...
Phối cảnh của Bảo tàng Lịch sử Quốc gia sắp được xây dựng. Tòa nhà chính được xây dựng trên khu đất khoảng 20.483m2 |
Theo
Nghị quyết 78/2014/QH13 của Quốc hội về dự toán ngân sách nhà nước năm 2015,
năm nay tổng thu dự kiến đạt 911.100 tỉ đồng, tổng chi 1.147.100 tỉ đồng, bội
chi 226.000 tỉ đồng (5%). Vốn xây siêu bảo tàng chiếm xấp xỉ 5% khoản bội chi này,
đâu phải ít. Cũng cần biết thêm tỉ lệ nợ công năm nay sẽ chạm ngưỡng 64% GDP;
hiện chúng ta đang nợ nước ngoài 85 tỉ USD, tính trung bình mỗi người dân hiện
gánh 937 USD tiền nợ.
Đã
đầm đìa như vậy, có ai muốn nợ thêm?
Chúng
ta có quyền mơ đến một Bảo tàng Lịch sử quốc gia tầm cỡ Louvre (Pháp), Prado
(Tây Ban Nha), Vatican (Ý) hay Metropolitan (Mỹ)… nhưng đó là câu chuyện của
thời điểm khác. Nên chăng, tạm gác giấc mơ xa vời ấy lại và bây giờ hãy dành
nguồn lực cho những vấn đề thực tế, bức bách hơn. Đó là hàng trăm trường học,
bệnh viện người dân mòn mỏi trông ngóng mà thiếu tiền đầu tư; đó là 6% hộ nghèo
của cả nước (cá biệt, ở nhiều vùng đồng bào dân tộc thiểu số, tỉ lệ hộ nghèo
còn trên 60%) đang rất cần sự hỗ trợ từ nhà nước và cộng đồng…
Dương
Quang