Phạm Trần
Nền Báo chí mệnh danh Cách mạng ở tuổi 91 của
Nhà nước Cộng sản Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2016) nên được đánh gía như thế nào
trong lịch sử Báo chí Việt Nam ?
Trước hết, loại báo này không phải là báo của quần chúng mà
là của các Tổ chức của đảng và nhà nước. Chúng ra đời với mục đích duy nhất để
phục vụ và tuyên truyền cho đảng. Nhiệm vụ của báo chí đảng được quy định rành mạch trong Luật Báo Chí (sửa đổi), ban hành ngày 05/04/2016 (Luật số: 103/2016/QH13): “ Là cơ quan ngôn luận của cơ quan Đảng, cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp; là diễn đàn của Nhân dân.…” (Điều 4)
Báo đảng cũng không được phép đưa tin khi có phong trào quần chúng và Hội đồng Giám mục Việt Nam, đại diện cho trên 7 triệu người Công giáo, lên tiếng đòi bỏ Điều 4 Hiến pháp và loại Chủ nghĩa Cộng sản ra khỏi Hiến pháp mới.
Ngược lại, báo nhà nước đã đăng tin và đầy đủ hình ảnh của Đòan Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh mang cờ đỏ sao vàng xuống đường để diễn hành hóa giải và làm lu mờ các cuộc biểu tình chống Tầu của người dân.
Những phát biểu phẫn nộ của người dân chỉ trích hành động của nhà nước hay nhằm vào Trung Quốc trong các biến cố này đều không thấy xuất hiện trên báo đài nhà nước. Thậm chí nhiều báo còn đưa tin chỉ trích người biểu tình đã chống lại lực lượng bảo vệ trật tự đường phố. Báo đảng cũng rất tích cực chạy tin các viên chức Nhà nước và Công an lên án những ngưởi mà họ quy chụp đã bị “các thế lực thù địch chống đảng” thúc đầy kích động đi biểu tình, dù không trưng ra được bằng chứng nào.
Những việc này chứng minh báo đài nhà nước không phải là “diễn đàn của nhân dân” mà là những cái loa tuyên truyền cho nhà nước.
BÁO CHÍ VÀ NGÂN SÁCH
Nhưng lấy tiền đâu ra làm nhiệm vụ này ?
Chi phí ngân sách hàng năm của nhà nước dành cho lực lượng công nhân này là bao nhiêu không ai biết vì không có báo nào của nhà nước có thể sống tự túc. Bộ TTTT cũng không có báo cáo số tiền đã chi ra cho các báo hàng năm từ Trung ương xuống cơ sở.
Lý
do các cơ quan báo chí đảng được tài trợ vì
số người mua báo càng ngày càng ít. Ngoài nội dung khô khan, không đáp
ứng nhu cầu người đọc, báo đảng còn chạy theo thị hiếu tầm thường, nhiều khi
phản cảm và thông tin một chiều.
Các cơ quan báo chí lại tự phát ra thêm các báo, thành lập đài riêng để lấy tiền nhà nước và phô trương thành tích cho cơ quan mình phục vụ.
Bài viết của Giáo sư Nguyễn Minh Thuyết, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội trên báo Giáo dục Việt Nam ngày 04/11/2015 là một bằng chứng.
Ông viết: “ Theo báo cáo của Bộ Thông tin và Truyền thông, tới nay, cả nước đã có trên 800 cơ quan báo chí, với gần 1.500 ấn phẩm, 68 đài phát thanh, truyền hình. Thậm chí, một số địa phương còn tổ chức đài phát thanh - truyền hình cấp huyện.
Các cơ quan báo chí lại tự phát ra thêm các báo, thành lập đài riêng để lấy tiền nhà nước và phô trương thành tích cho cơ quan mình phục vụ.
Bài viết của Giáo sư Nguyễn Minh Thuyết, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội trên báo Giáo dục Việt Nam ngày 04/11/2015 là một bằng chứng.
Ông viết: “ Theo báo cáo của Bộ Thông tin và Truyền thông, tới nay, cả nước đã có trên 800 cơ quan báo chí, với gần 1.500 ấn phẩm, 68 đài phát thanh, truyền hình. Thậm chí, một số địa phương còn tổ chức đài phát thanh - truyền hình cấp huyện.
Đại bộ phận báo, đài hiện nay vẫn được Nhà nước bao cấp toàn bộ hoặc một phần về nhân sự, trụ sở, trang thiết bị, chi phí in ấn và được phát hành tới các đơn vị hành chính, các tổ chức chính trị, xã hội cũng bằng ngân sách nhà nước.
Số cơ quan báo chí tự cân đối thu chi một cách thực sự chỉ vào khoảng trên dưới 10 đơn vị và cũng chỉ đối với khoảng vài chục ấn phẩm báo chí; chỉ một vài đài phát thanh - truyền hình có thính giả, khán giả thường xuyên.”
Không những thế, theo vị nguyên Đại biểu Quốc hội Tỉnh Lạng Sơn nổi tiếng cương trực thì : “ Một số cơ quan báo chí còn đồng thời sở hữu nhiều loại hình báo chí, như Thông tấn xã Việt Nam có bản tin, báo in, báo điện tử và kênh truyền hình riêng; Đài Tiếng nói Việt Nam cũng có báo in, báo điện tử và kênh truyền hình.
Bên cạnh đó, một số ngành cũng thành lập riêng các đài
truyền hình của mình. Sắp tới một kênh truyền hình cũng được thành lập ở Báo
Nhân Dân. Có thể nói đây là hậu quả của chính sách bao cấp tràn lan, thiếu quy
hoạch hợp lý trong một thời gian dài, gây lãng phí lớn về thời gian, công sức
và tiền của, cần sớm được khắc phục.”
Rất tiếc những lời cảnh giác của vị Giáo sư khả kính ở Hà Nội đã bị nhà nước bỏ ngoài tai. Các “Đối tượng được thành lập cơ quan báo chí” quy định trong Điều 14 Luật Báo chí mới vẫn là thứ đặc quyền đặc lợi của:
“ 1. Cơ quan của Đảng, cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, tổ chức tôn giáo từ cấp tỉnh hoặc tương đương trở lên, hoạt động hợp pháp theo quy định của pháp luật Việt Nam được thành lập cơ quan báo chí.
Rất tiếc những lời cảnh giác của vị Giáo sư khả kính ở Hà Nội đã bị nhà nước bỏ ngoài tai. Các “Đối tượng được thành lập cơ quan báo chí” quy định trong Điều 14 Luật Báo chí mới vẫn là thứ đặc quyền đặc lợi của:
“ 1. Cơ quan của Đảng, cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, tổ chức tôn giáo từ cấp tỉnh hoặc tương đương trở lên, hoạt động hợp pháp theo quy định của pháp luật Việt Nam được thành lập cơ quan báo chí.
2. Cơ sở giáo
dục đại học theo quy định của Luật giáo dục đại học; tổ chức nghiên cứu khoa
học, tổ chức nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ được tổ chức dưới hình
thức viện hàn lâm, viện theo quy định của Luật khoa học và công nghệ; bệnh viện
cấp tỉnh hoặc tương đương trở lên được thành lập tạp chí khoa học.”
Các loại báo chí này chỉ để phục vụ lợi ích cho phe nhóm nhưng ngân sách nhà nước phải đài thọ từ đồng tiền lao động của dân là sự lãng phí vô trách nhiệm của nhà nước.
SỐ NHIỀU NÓI ĐƯỢC BAO NHIÊU ?
Vì vậy nếu khoe khoang Việt Nam có tự do báo chí căn cứ trên tổng số báo, đài hoạt động còn là sự sỉ nhục cho kiến thức người hành nghề báo chí.
Bởi vì người làm báo của nhà nước buộc phải: “Tuyên truyền, phổ biến, góp phần xây dựng và bảo vệ đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, thành tựu của đất nước và thế giới theo tôn chỉ, Mục đích của cơ quan báo chí; góp phần ổn định chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao dân trí, đáp ứng nhu cầu văn hóa lành mạnh của Nhân dân, bảo vệ và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc, xây dựng và phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.” (Mục b, Điều 4 Luật Báo chí).
Tóm tắt lại là báo chí phải ưu tiên bảo vệ đảng cầm quyền và chế độ Cộng sản mệnh danh dân chủ trá hình là “xã hội chủ nghĩa”.
Không những thế, báo chí ở Việt Nam còn bị “qủan lý” bởi hệ
thống cầm quyền từ Trung ương xuống tận Ủy ban Nhân dân cấp Tỉnh như quy định tại Điều 7 của
Luật Báo chí mới :
1. Chính phủ
thống nhất quản lý nhà nước về báo chí.
2. Bộ Thông
tin và Truyền thông chịu trách nhiệm trước Chính phủ thực hiện quản lý nhà nước
về báo chí.
3. Các bộ, cơ
quan ngang bộ trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình có trách nhiệm phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông
thực hiện quản lý nhà nước về báo chí.
4. Ủy ban nhân
dân cấp tỉnh trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình có trách nhiệm quản lý
nhà nước về báo chí tại địa phương.
Vì nhà nước kìm kẹp báo chí như thế nên Tổ chức Ký gỉa không biên giới (Reporters Sans Frontières, hay Reporters Without Borders) đã liệt kê, trong báo cáo năm 2016 của họ, Việt Nam đứng gần cuối bảng 180 nuớc không có tự do báo chí.
Vì nhà nước kìm kẹp báo chí như thế nên Tổ chức Ký gỉa không biên giới (Reporters Sans Frontières, hay Reporters Without Borders) đã liệt kê, trong báo cáo năm 2016 của họ, Việt Nam đứng gần cuối bảng 180 nuớc không có tự do báo chí.
Theo RSF thì Việt Nam đứng hàng 175/180, chỉ trên Trung
Quốc, Syria, Turkmenistan, North Korea và Eritrea nhưng đứng sau Lào (173/180)
và sau xa Cao Miên (128/180)
NHÀ BÁO HAY CÁN BỘ ?
NHÀ BÁO HAY CÁN BỘ ?
Đáng chú ý là Luật Báo chí mới ( Điều 9 ) còn cấm không được “Xuyên tạc lịch sử; phủ nhận
chính quyền nhân dân;phủ nhận thành tựu cách mạng” của đảng, nhưng lại
mở cửa tự do cho báo chí tha hồ xuyên tạc, vu khống và bôi nhọ các Chế độ không
Cộng sản đã có trong lịch sử nước Việt Nam.
Đối với lịch sử 20 năm của Việt Nam Cộng Hòa và Chính quyền Quốc gia trước năm 1945 thì đổi trắng thay đen để mạ lỵ không sợ gẫy lưỡi là một nghề từ lâu của cán bộ Tuyên giáo và Bộ Thông tin và Truyền thông Việt Nam.
Đối với lịch sử 20 năm của Việt Nam Cộng Hòa và Chính quyền Quốc gia trước năm 1945 thì đổi trắng thay đen để mạ lỵ không sợ gẫy lưỡi là một nghề từ lâu của cán bộ Tuyên giáo và Bộ Thông tin và Truyền thông Việt Nam.
Do đó khi nói đến “Quyền và nghĩa vụ
của nhà báo” quy định trong Điều 25 thì Luật Báo chí mới buộc
báo chí phải:
a) Thông tin trung thực về tình hình đất nước và thế giới phù hợp với lợi ích của đất nước và của Nhân dân; phản ánh ý kiến, nguyện vọng chính đáng của Nhân dân;
a) Thông tin trung thực về tình hình đất nước và thế giới phù hợp với lợi ích của đất nước và của Nhân dân; phản ánh ý kiến, nguyện vọng chính đáng của Nhân dân;
b) Bảo vệ quan
Điểm, đường lối, chủ trương của Đảng; chính sách, pháp luật của Nhà nước; phát
hiện, tuyên truyền và bảo vệ nhân tố tích cực; đấu tranh phòng, chống các tư
tưởng, hành vi sai phạm.
Nhưng thế nào là “phù hợp với lợi ích của đất nước và của Nhân dân” thì không thấy minh định. Riêng việc nhà báo phải “Bảo vệ quan Điểm, đường lối, chủ trương của Đảng; chính sách, pháp luật của Nhà nước” thì rõ ràng nhà báo là cán bộ của đảng, dù là đảng viên hay chưa là đảng viên.
Nhưng thế nào là “phù hợp với lợi ích của đất nước và của Nhân dân” thì không thấy minh định. Riêng việc nhà báo phải “Bảo vệ quan Điểm, đường lối, chủ trương của Đảng; chính sách, pháp luật của Nhà nước” thì rõ ràng nhà báo là cán bộ của đảng, dù là đảng viên hay chưa là đảng viên.
Nếu là đàng viên thì họ còn phải tuân hành nghiêm chỉnh Quy định tại Điều 2 của Điều lệ đảng năm 2011 là: “ Tuyệt đối trung thành với mục đích lý tưởng cách mạng của Đảng, chấp hành nghiêm chỉnh Cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng, nghị quyết, chỉ thị của Đảng, pháp luật của Nhà nước; hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao; phục tùng tuyệt đối sự phân công và điều động của Đảng.”
Sự ràng buộc bắt buộc này được tròng vào cổ người hành nghề báo chí trong chế độ CSVN cho thấy họ không có tự do tư tưởng. Nếu thấy đảng sai trái cũng không dám phản biện vì miếng cơm manh áo sẽ bị lấy mất nếu làm khác.
TƯỜNG LỬA VÀ INTERNET
Tình trạng này đã một phần được thay đổi từ cuối Thế kỷ 20 khi hệ thống thông tin tòan cầu Internet bắt đầu xâm nhập vào Việt Nam. Một bộ phận người dân, đa phần là trí thức và giới sinh viên và học sinh có nhu cầu tiếp cận để nghiên cứu, biết cách chui qua các hàng rào cản của nhà nước hay vì nhu cầu giáo dục thì họ đã tiếp cận được các nguồn thông tin tự do trên thế giới.
Nhưng không phải bất cứ loại tin nào của Thế giới, qua hệ thống thông tin tòan
cầu Internet, cũng đến được với người truy nhập ở Việt Nam. Nhà nước CSVN đã
thiết lập hệ thống kiểm soát gọi thông dụng là “bức tường lửa” để ngăn
chặn những tin hay bài viết không phù
hợp với chính sách của đảng, hay còn được gọi là “nhạy cảm” và “chống đảng,
chống lại nhân dân”.
Hẩm hiu nhất vẫn là các thành phần công nhân, nhân dân lao động và nông dân chiếm đa số trong hơn 90 triệu người dân. Họ tiếp tục bị nhà nước bưng mắt trước tiến bộ và phát triển của khoa học thông tin tòan cầu. Hàng ngày họ vẫn phải tiếp cận với thông tin một chiều do đảng kiểm soát.
TIẾNG NÓI TỪ CON TIM
Tổng Giám mục Ngô Quang Kiệt, người bị nhà nước CSVN ép buộc rời nhiệm ở Hà Nội năm 2010 đã đến thăm Giáo dân Giáo xứ Đông Yên thuộc xã Kỳ Lợi, huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh ngày 16.06.2016.
Thật hãi hùng và bi thảm nhưng tại sao hàng chục ngàn Nhà Báo của đảng từ Trung ương đến Địa phương không thấy ?
Nên biết Luật Báo chí đã minh định:” Báo chí ở nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là phương tiện thông tin thiết yếu đối với đời sống xã hội “ và có nhiệm vụ phải “Thông tin trung thực về tình hình đất nước và thế giới phù hợp với lợi ích của đất nước và của Nhân dân…”
Vậy hình ảnh của Đức
TGM Ngô Quang Kiệt nói về sự chết ở Huyện Kỳ Anh-Vũng Áng không phải là “tin thiết yếu đối với đời sống xã hội” hay sao ?
Sự chết dưới mắt TGM Kiệt được diễn ra tiếp theo:”Trong làng trong xóm sự chết chóc đang dần mòn đi tại vì những người dân đánh cá đã ba tháng nay không ra biển thì chả còn thu nhập gì cả. Thành ra chúng tôi thấy sự chết dần mòn. Người ngư dân chết trực tiếp, cá chết thì người đánh cá cũng chết, những người làm nghề liên quan đến nghề cá như người bán xăng cho những tàu đánh cá cũng chết, những người làm chài lưới cũng chết, những người buôn bán hải sản cũng chết, những người chế biến hải sản cũng chết, ngành du lịch cũng chết, bao nhiêu sự chết kéo theo. Người ta đoán là có ít nhất là 5 triệu người bị ảnh hưởng bởi vụ cá chết này. Hết sức là đau xót, xung quanh đó hết sức là hoang tàn, không còn sức sống, người ta ai cũng mệt mỏi, rã rời và buồn chán.”
Nhưng sự chết bi thương này sẽ còn kéo dài cho đến thế hệ người dân thứ bao nhiêu ở Giáo phận Vinh của Đức cha Nguyễn Thái Hợp ?
Sự chết dưới mắt TGM Kiệt được diễn ra tiếp theo:”Trong làng trong xóm sự chết chóc đang dần mòn đi tại vì những người dân đánh cá đã ba tháng nay không ra biển thì chả còn thu nhập gì cả. Thành ra chúng tôi thấy sự chết dần mòn. Người ngư dân chết trực tiếp, cá chết thì người đánh cá cũng chết, những người làm nghề liên quan đến nghề cá như người bán xăng cho những tàu đánh cá cũng chết, những người làm chài lưới cũng chết, những người buôn bán hải sản cũng chết, những người chế biến hải sản cũng chết, ngành du lịch cũng chết, bao nhiêu sự chết kéo theo. Người ta đoán là có ít nhất là 5 triệu người bị ảnh hưởng bởi vụ cá chết này. Hết sức là đau xót, xung quanh đó hết sức là hoang tàn, không còn sức sống, người ta ai cũng mệt mỏi, rã rời và buồn chán.”
Nhưng sự chết bi thương này sẽ còn kéo dài cho đến thế hệ người dân thứ bao nhiêu ở Giáo phận Vinh của Đức cha Nguyễn Thái Hợp ?
Đức cha Hợp nói với 50
nghìn người, không phân biệt tôn giáo, trong đại lễ mừng kính Thánh Antôn tổ
chức tại Linh địa Trại Gáo (Nghệ An) vào sáng thứ Hai ngày 13.06.2016:” Chúng ta đang sống trong thời khắc bi thảm
vì chưa bao giờ đất nước chúng ta trải qua một thảm họa môi trường biển như đã
xảy ra cách đây hơn hai tháng.
Chúng ta xin thánh Antôn cho chúng ta tìm lại môi trường
biển đã đánh mất đó, tìm lại nguồn biển an lành và trong sạch. Đó là một nguồn
thực phẩm bổ dưỡng và lành mạnh. Đó là một môi trường của bao nhiêu ngư dân đất
Việt đang sinh sống, đã sinh sống và sẽ sinh sống từ nguồn biển trong lành.
Hôm nay môi trường đó đã bị nhiễm độc và biển đang kêu
lên từ hai tháng qua nhưng vẫn không có được một giải đáp đâu là nguyên nhân
gây ra thảm họa môi trường và ai là người đã gây ra thảm họa môi trường. Chúng
ta phải tiếp tục can đảm yêu cầu nhà cầm quyền, những người có trách nhiệm với
đất nước với đồng bào mình phải công bố nguyên nhân. Công bố càng sớm càng hay!
Và yêu cầu ai là người đã gây tác hại cho môi trường biển phải đền bù cho ngư
dân thỏa đáng.”
Đức cha Hợp nói tiếp về sự chết mà Đức TGM Ngô Quang Kiệt đã chứng kiến:”Trong những ngày qua được đến thăm đồng bào ở vùng biển bị tác hại, tôi đã có cơ hội được nhìn thấy những con thuyền nằm chơ vơ trên cát nhớ biển khơi xa. Bao giờ những con thuyền đó mới được ra biển trở lại? Và bao giờ những ngư dân đánh bắt gần bờ mới có thể tiếp tục lại nghề của mình?
Đức cha Hợp nói tiếp về sự chết mà Đức TGM Ngô Quang Kiệt đã chứng kiến:”Trong những ngày qua được đến thăm đồng bào ở vùng biển bị tác hại, tôi đã có cơ hội được nhìn thấy những con thuyền nằm chơ vơ trên cát nhớ biển khơi xa. Bao giờ những con thuyền đó mới được ra biển trở lại? Và bao giờ những ngư dân đánh bắt gần bờ mới có thể tiếp tục lại nghề của mình?
Thảm họa môi trường biển miền Trung chỉ là những giọt
nước nhỏ làm tràn ly. Và qua giọt nước làm tràn ly đó, ta thấy đất nước chúng
ta chưa bao giờ rơi vào tình cảnh thảm họa môi trường không những môi trường
biển mà là môi trường nông nghiệp, môi trường rừng. Và trên bàn ăn của người
Việt Nam hôm nay chưa bao giờ đối diện với tình cảnh thê thảm ô nhiễm như vậy.”
Bằng giọng nói như
có nước mắt tràn ra, Đức cha Hợp lo âu:” “Mâm cơm” hôm nay
của người Việt Nam còn rất nhiều khủng hoảng như “mâm cơm giáo dục”. Chưa bao
giờ giáo dục xuống cấp như vậy. Chưa bao giờ giáo dục rơi vào hoàn cảnh dạy chữ
không nổi, huống hồ dạy người. Chưa bao giờ bạo lực học đường tràn lan và công
khai như hôm nay. Chưa bao giờ con cái của các quan chức và đại gia lại bỏ nước
ra đi học ở nước ngoài nhiều như vậy, để lại trường lớp cho con cái nhà nghèo.
“Mâm cơm văn hóa”, “mâm cơn nhân bản”, “mâm cơm tình
người” chưa bao giờ bẩn như hôm nay, khi con người xử ác và xử tệ đến như vậy.
Chưa bao giờ con người Việt Nam bạo động, nóng nảy và hung ác như vậy. Chỉ cần
ra đường va chạm nhỏ cũng dẫn đến bạo động, đả thương nhau! Tình nghĩa đồng bào
còn đâu! Đâu còn những giá trị văn hóa và tâm linh! Còn đâu câu ca dao: “Bầu ơi
thương lấy bí cùng/ Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn”. Tại sao con
người hôm nay lại xuống cấp thê thảm về giáo dục, văn hóa, và nhân bản đến như
vậy?”
Báo chí được mệnh danh “cách mạng” của đảng Cộng sản Việt
Nam sinh ra vào năm 1925, khi Báo Thanh Niên do ông Hồ Chí Minh sáng lập ra
đời. Nhưng trong suốt 91 năm qua, những người phục vụ cho nền báo chí này chỉ
biết cong lưng và cúi đầu đeo tròng vào cổ cho đảng kéo đi.
Nếu không tin, có ai
dám so sánh hai nền báo chí Việt Nam Cộng hòa và Xã hội Chủ nghĩa không ? -/-
Phạm Trần
(06/016)
============
============