Việt Nam, theo đánh giá của ông Hợp, đang tụt hậu ở
nhiều lĩnh vực.
Ông Hợp nêu các số liệu chứng minh rằng các thành
tích của Việt Nam, từ thu nhập bình quân đầu người cho tới giáo dục, y tế,
đều ở mức dưới trung bình, trong lúc chỉ số tham nhũng thì "thuộc nhóm
một phần tư quốc gia cuối bảng".
Để đất nước không rơi vào tình trạng tụt hậu thì
"điều quan trọng nhất là phải đẩy nhanh cải cách thể chế", VietTimes
dẫn lời ông Hợp.
Về nguy cơ "chệch hướng", ông Hợp nói Việt
Nam chỉ có ba lựa chọn, gồm rẽ theo chủ nghĩa phong kiến, hướng sang tư bản chủ
nghĩa, hoặc chọn "chủ nghĩa tư bản thân hữu".
Việt Nam, với xu thế phát triển hiện thời, sẽ không
thể quay trở về thời kinh tế phong kiến trước kia, do đó đây không phải là một
mối lo thực sự.
Tuy nhiên, Việt Nam rất dễ mắc phải căn bệnh phong
kiến trong việc tuyển dụng nhân sự "cha truyền con nối" và "anh
xuống em lên", ông Hợp nhận xét.
Ông cũng đánh giá rằng không nên coi việc hướng sang
chủ nghĩa tư bản là một nguy cơ "chệch hướng", bởi đó chính là mô
hình lý tưởng, là "giấc mơ của nhiều nước xã hội chủ nghĩa đương
thời".
Tuy nhiên, theo ông Hợp, "chủ nghĩa tư bản thân
hữu", với đặc trưng "có sự cấu kết, thâm nhập lẫn nhau giữa nhóm đặc
quyền kinh tế và nhóm đặc quyền chính trị" nhằm mục đích "cùng nhau
trấn lột “mềm”... thâu tóm tài chính, của cải" để hướng tới "độc
quyền kinh tế kết hợp với độc quyền chính trị" sẽ "đẩy đất nước vào
con đường nguy khốn".
Do vậy, ông Hợp cho rằng điều cần làm ngay vào lúc
này là phải "không để Đảng bị nhóm đặc quyền nào thao túng" đối phó
với khả năng hình thành các nhóm lợi ích tạo thành chủ nghĩa tư bản thân hữu.
Đối với nguy cơ tham nhũng, vị cựu bộ trưởng thông
tin và truyền thông cho rằng cần có cơ chế để người dân giám sát các cơ quan,
tổ chức nhà nước, và phải quy trách nhiệm cá nhân đối với các lãnh đạo, bên
cạnh các biện pháp khác như có cơ chế chính sách tuyển dụng, lương bổng phù
hợp, chính sách kỷ luật nghiêm minh.
'Diễn biến hòa bình'
Về "diễn biến hòa bình", ông Hợp giải thích
rằng về bản chất thì đây chính là "diễn biến về niềm tin của dân với
Đảng".
Có lẽ đây là lần đầu tiên trên kênh chính thống một
cựu quan chức có cách diễn giải này.
Ông Hợp nói: "Khi mà người dân giảm sút lòng tin
vào Đảng mà Đảng lại không chịu đổi mới để vì dân, thì bản thân sự trì trệ đó
sẽ đẻ ra mâu thuẫn."
"Cách mạng chỉ nổ ra khi quần chúng nhân dân
không chịu được sự bảo thủ, trì trệ của lãnh đạo đương thời, khi cấp trên không
xứng đáng, cấp dưới không thể chịu đựng thêm được nữa. Đấy chính là điều mà
người ta hay gọi là diễn biến hòa bình," VietTimes trích lời ông Lê Doãn
Hợp.
Trong lúc đó, cách lấy lại niềm tin của nhân dân, theo
ông Hợp, vẫn là việc Đảng phải cải cách thể chế, được cụ thể hóa qua việc đổi
mới cách tuyển dụng cán bộ và có cơ chế giám sát quyền lực tối cao.
Ông Hợp cũng nhắc tới tình trạng bè phái, cục bộ
trong Đảng, với việc viện dẫn Chủ tịch Hồ Chí Minh gọi đó là "căn bệnh
"cánh hẩu" trong Đảng".
Ông nói chừng nào tình trạng này chưa được xử lý, sự
tồn vong của Đảng Cộng sản sẽ vẫn còn bị đe dọa.
Việc loại bỏ tình trạng bè phái trong Đảng cũng chính
là một phần trong công tác "đổi mới phương thức lãnh đạo" cần làm,
theo ông Hợp.
Ông Lê Doãn Hợp từng làm Bộ trưởng Thông tin và
Truyền thông trong thời gian từ tháng 8/2007 đến 8/2011.