06 septembre 2015

Kẻ thù của người Tàu

Bá Dương

 
 
Trên thế gii không có nước nào có lch s lâu đi như Trung Quc, không có nước nào có mt nn văn hóa không đt đon như Trung Quc, mà cái văn hóa đó li đã tng đt đến mt nn văn minh cao đ. Người Hy-Lp thi nay vi người Hy-Lp ngày xưa chng liên quan gì vi nhau. Người Ai-Cp cũng vy. Nhưng người Trung Quc hôm nay thì đúng là hu du ca người Trung Quc c đi. Ti sao mt nước khng l như vy, mt dân tc to ln như vy ngày nay li ra nông ni xu xa y? Chng nhng b người nước ngoài c hiếp mà còn b ngay dân mình c hiếp. Nào là vua bo ngược, quan bo nguc, mà c dân (qun chúng) cũng bo ngược.  

 



Thế k th XIX, qun đo Nam Dương - thi nay tc là Đông Nam Á, còn là thuc đa ca Anh và Hà Lan, có mt chuyên viên Anh đóng Malaysia nói rng: "Làm người Trung Quc thế k th XIX là mt tai ha". Bi vì ông này đã thy cng đng người Hoa sng qun đo Nam Dương ging mt lũ ln, vô tri vô thc, t sinh t dit, tùy thi còn có th b sát hi hàng lot. Thế mà tôi thy người Hoa thế k XX so vi người Hoa thế k XIX tai ha ca h còn ln hơn.  

Điu làm chúng ta đau kh nht là bao mong đi ca người Hoa t mt trăm năm nay cơ h như đã b tiêu tan toàn b. C mi ln có mt mong ch tr li, ha hn nước nhà mt tương lai sáng sa hơn, thì kết qu li càng làm cho chúng ta tht vng và tình hình li càng tr nên t hi hơn. Mt mong ch khác li đến, đ ri li đem v nhng o vng, tht vng, nhng ti t liên miên vô tn.  

Dân tc c nhiên là trường tn, sinh mnh ca cá nhân là hu hn. Mt đi người có được bao ước vng ln? Có được bao lý tưởng ln, chu được my ln tan v ? Con đường trước mt sáng sa thế nào? Hay li đen ti? Tht khó nói cho hết!  







 Bn năm trước, lúc tôi din ging ti New York, đến đon "chi tai", có mt người đng dy nói: "Ông t Đài Loan đến, ông phi nói cho chúng tôi nghe v nhng hy vng, phi c võ nhân tâm. Sao li đi đ kích chúng tôi?". Con người đương nhiên cn được khích l, vn đ là khích l ri sau đó làm gì na? Tôi t nh cũng tng được khích l ri. Lúc 5, 6 tui, tôi được người ln nói vi tôi: "Tin đ ca Trung Quc nm trong tay thế h các cháu đy!" Tôi cho rng trách nhim ca tôi ln quá, chc không th nào đm đương ni. Sau đó tôi li nói vi con tôi: "Tin đ ca Trung Quc nm trong tay thế h các con đy!" Bây gi con tôi li nói vi cháu tôi: "Tin đ Trung Quc nm trong tay thế h các con đy!"  

Mt đi, ri mt đi, biết bao nhiêu ln mt đi ? Đến đi nào thì mi tht khá lên được ? Ti Trung Quc đi lc rng ln, sau thi Phn hu (Phong trào chng phe hu năm 1958), tiếp theo li là Đi Cách Mng Văn Hóa long tri l đt. T ngày loài người có lch s đến nay chưa bao gi thy được mt tai ha do con người làm ra to ln đến như vy. Chng nói đến tn tht sinh mng, cái tn thương ln lao nht là s chà đp nhân tính, dy xéo lên phm hnh cao quý. Con người nếu ri b nhân tính và nhng đc hnh cao quý thì sánh vi cm thú  

Bây gi người ta nói nhiu v Hương Cng [Hng-Kông]. Bt c nước nào, nếu có đt đai b nước ngoài chiếm c đu cm thy ti nhc. Ch cho đến lúc ly được v chng khác nào lòng m b mt con. Ai cũng nh chuyn nước Pháp lúc phi ct hai tnh Alsace và Lorraine giao cho Đc đã đau kh như thế nào, lúc ly li được v đã sung sướng ra sao.  

Nhưng Hương Cng ca chúng ta ch cn nghe đến vic tr v t quc là lp tc hn bay phách lc. Chuyn gì mà l thế 

Còn nói v Đài Loan, hin nay nhiu thanh niên người tnh này hoc người nơi khác đây đu ch trương Đài Loan đc lp. Tôi nh li 30 năm trước đây, lúc Nht Bn tr li Đài Loan cho Trung Quc (1945), mi người sung sướng như si cung chng khác nào đa con lc m li tìm được đường v nhà. Cái gì đã xy ra sau 30 năm đó đ cho đa con kia li mun b nhà ra đi?  
 


nước ngoài, có lúc tôi dng li trong công viên, nhìn tr con ngoi quc, thy sao chúng sung sướng thế. Trong lòng tôi lúc y t nhiên cm thy thèm thung quá. Chúng không phi mang gánh nng, con đường chúng đi bng phng, rng rãi quá, tâm lý khe mnh, sung mãn, sng khoái. Con tr Đài Loan chúng ta đến trường hc, đeo kính cn, mt khó đăm đăm vì phi đi phó vi áp lc bài v. M ngt ngã xung đt, con đến đ m dy, m kêu rng lên: 

" M có chết cũng chng sao, vic gì đến con! Con đi hc bài đi ! Đi hc bài đi ! "   

V tôi lúc dy hc Đài Loan, thnh thong c đ cp đến đo đc làm người, tc thì sinh viên nhao nhao phn đi: "Chúng tôi không cn hc làm người, ch cn hc đ ng phó vi vic thi c". Li nhìn v tr con Trung Quc lc đa, t nh đã phi hc đánh đu nhau, la di bp bm nhau, li luyn tp cách la bn, phn đng chí, li phi hc cách bc phét, ba đt. Mt nn giáo dc đáng s thay! Mt thế h na nhng đa tr này ln lên s như thế nào? 

Người ta thường nói: "Mình nm tương lai mình trong tay mình". Lúc đã lung tui, tôi thy câu này không n; s thc, có l ch nm được mt na trong tay mình, còn mt na li trong tay ca k khác.  

Kiếp người trên đi này ging như mt cc si trong mt máy nhào xi-măng, sau khi b nhào trn, thân chng t ch được. Điu y khiến tôi cm thy đó không phi là mt vn đ ca riêng mt cá nhân nào, nhưng là mt vn đ xã hi, văn hóa.  

Lúc chết, Chúa Giê-Su (Jesus) bo: "Hãy tha th cho h, h đã làm nhng điu mà h không h hiu". Lúc tr, đc câu này tôi cho rng nó ch là mt câu tm thường. Ln lên ri li vn thy nó không có gì ghê gm c, nhưng đến cái tui này ri tôi mi phát hin rng nó rt thâm thúy, tht đau lòng thay! Có khác nào người Trung Quc s dĩ tr thành xu xí như ngày nay bi chính vì h không h biết rng mình xu xí.  

Chúng ta có đ tư cách làm chuyn đó và chúng ta có lý do tin rng Trung Quc có th tr thành mt nước rt tt đp. Chúng ta không cn c phi mun có mt quc gia hùng mnh. Quc gia không hùng mnh thì có can h gì ? Ch cn sao cho nhân dân hnh phúc ri thì đi tìm quc gia hùng mnh cũng chưa mun.  

Tôi nghĩ người Trung Quc chúng ta có phm cht cao quý. Nhưng ti sao c trăm năm ri, cái phm cht y thy chung vn không làm cho người Trung Quc thoát khi kh nn? 

Nguyên do vì sao?  

Tôi mun mo mui đ xut mt câu tr li có tính cách tng hp: Đó là vì văn hóa truyn thng Trung Quc có mt loi siêu vi trùng, truyn nhim, làm cho con cháu chúng ta t đi này sang đi n không khi được bnh.  

Có người s bo: "T mình không xng đáng, li đi trách t tiên!". Xét cho k câu nói này có mt sơ h ln. Trong v kch ni tiếng "Qun ma" (Nhng con ma) ca Ibsen (íp-sen) có k chuyn hai v chng mc bnh giang mai sinh ra mt đa con cũng b bnh di truyn. Mi ln phát bnh nó li phi ung thuc. Có ln tc quá nó kêu lên: "Con không ung thuc này đâu! Con thà chết đi thôi! B m đã cho con cái thân th như thế này à ? " Trường hp này thì nên trách đa bé hay trách b m nó? Chúng ta không phi trách b m, cũng không phi trách t tiên chúng ta, nhưng nht quyết phi trách cái th văn hóa h đã truyn li cho chúng ta.  

Mt nước rng ngn đó, mt dân tc ln ngn đó, chiếm đến mt phn tư dân s toàn cu, li là mt vùng cát chy ca s đói nghèo, ngu mui, đu t, tm máu mà không t thoát được. Tôi nhìn cách cư x gia con người vi nhau nhng nước khác mà li càng thèm. Cái văn hóa truyn thng kiu nào đ sinh ra hin tượng này? Nó đã khiến cho người Trung Quc chúng ta mang sn trong mình nhiu đc tính rt đáng s

 
Mt trong nhng đc tính rõ nht là dơ bn, hn lon, n ào. Đài Loan đã tng có mt do phi chng bn và chng hn lon, nhưng ch được my ngày. Cái bếp ca chúng ta va bn va ln xn. Nhà ca chúng ta cũng vy. Có nhiu nơi h người Trung Quc đến là nhng người khác phi dn đi. Tôi có mt cô bn tr tt nghip đi hc chính tr. Cô này ly mt người Pháp ri sang Pa-ri sinh sng. Rt nhiu bn bè đi du lch Âu châu đu ghé nhà cô trú chân. Cô ta bo vi tôi: "Trong tòa nhà tôi , người Pháp đu dn đi c, bây gi toàn người Á đông nhy vào!" (Người Á đông có khi ch người châu Á nói chung, có khi li ch người Trung Quc). Tôi nghe nói vy rt bun, nhưng khi đi xem xét tn mt mi thy là ch nào cũng đy giy kem, v hp, giy dép ba bãi, tr con chy lung tung, v by lên tường, không khí trong khu bc lên mt mùi m mc. Tôi hi: "Các người không th t chc quét dn được hay sao?" Cô ta đáp: "Làm sao ni!" 
 

 

 

Không nhng người nước ngoài thy chúng ta là bn, lon, mà qua nhng điu h nhc nh chúng ta cũng t thy mình là bn, lon.  

Còn như nói đến n ào, cái mm người Trung Quc thì to không ai bì kp, và trong lĩnh vc này người Qung Đông phi chiếm gii quán quân. bên M có mt câu chuyn tiếu lâm như sau: Có hai người Qung Đông lng l nói chuyn vi nhau, người M li tưởng h đánh nhau, bèn gi đin báo cnh sát. Khi cnh sát ti, hi h đang làm gì, h bo: " Chúng tôi đang thì thm vi nhau". 
 
Ti sao tiếng nói người Trung Quc li to? Bi tâm không yên n. C tưởng lên cao ging, to tiếng là lý l mình mnh. Cho nên lúc nào cũng ch ct nói to, lên ging, mong lý l đến vi mình. Nếu không, ti sao h c phi gân c lên như thế 

Tôi nghĩ nhng đim này cũng đ đ làm cho hình nh ca người Trung Quc b tàn phá và làm cho ni tâm mình không yên n. Vì n ào, dơ bn, hn lon dĩ nhiên có th nh hưởng ti ni tâm, cũng như sáng sa, sch s vi ln xn, dơ bn là hai thế gii hoàn toàn khác xa nhau.  

Còn v vic xâu xé nhau thì mi người đu cho đó là mt đc tính ni bt ca người Trung Quc. Mt người Nht đơn đc trông chng khác nào mt con ln, nhưng ba người Nht hp li li thành mt con rng. Tinh thn đoàn kết ca người Nht làm cho h tr thành vô đch. 

Bi vy trong lĩnh vc quân s cũng như thương mi người Trung Quc không th nào qua mt được người Nht. Ngay ti Đài Loan, ba người Nht cùng buôn bán thì ln này phiên anh, ln sau đến lượt tôi. Người Trung Quc mà buôn bán thì tính cách xu xa tc thì l ra bên ngoài theo kiu: Nếu anh bán 50 tôi s bán 40. Anh bán 30 tôi ch bán 20.  

Cho nên, có th nói, mi người Trung Quc đu là mt con rng, nói năng vanh vách, c như bên trên thì ch cn thi mt cái là tt được mt tri, dưới thì tài tr quc bình thiên h có dư. Người Trung Quc mt v trí đơn đc như trong phòng nghiên cu, trong trường thi - nơi không cn quan h vi người khác - thì li có th phát trin tt. Nhưng nếu ba người Trung Quc hp li vi nhau, ba con rng này li biến thành mt con heo, mt con giòi, hoc thm chí không bng c mt con giòi na. Bi vì người Trung Quc có bit tài đu đá ln nhau 

Ch nào có người Trung Quc là có đu đá, người Trung Quc vĩnh vin không đoàn kết được, ta h trên thân th h có nhng tế bào thiếu đoàn kết. Vì vy khi người nước ngoài phê phán người Trung Quc không biết đoàn kết thì tôi ch xin thưa: "Anh có biết người Trung Quc vì sao không đoàn kết không? Vì Thượng đế mun thế. Bi vì nếu mt t người Hoa đoàn kết li, vn người mt lòng, anh có chu ni không? Chính ra Thượng Đế thương các anh nên mi dy cho người Hoa mt đoàn kết!" Tôi tuy nói thế nhưng rt đau lòng. 

Người Trung Quc không ch không đoàn kết, mà mi người li còn có đy đ lý do đ có th viết mt quyn sách nói ti sao h li không đoàn kết. Cái điu này thy rõ nht ti nước M vi nhng hình mu ngay trước mt. Bt c mt xã hi người Hoa nào ít nht cũng phi có 365 phe phái tìm cách tiêu dit ln nhau.  

Trung Quc có câu: "Mt hòa thượng gánh nước ung, hai hòa thượng khiêng nước ung, ba hòa thượng không có nước ung". Người đông thì dùng đ làm gì? Người Trung Quc trong thâm tâm căn bn chưa biết được tm quan trng ca s hp tác. Nhưng nếu anh bo h chưa biết, h li có th viết ngay cho anh xem mt quyn sách nói ti sao cn phi đoàn kết.  

Ln trước (năm 1981) tôi sang M ti nhà mt người bn làm giáo sư đi hc - anh này nói chuyn thì đâu ra đy; thiên văn, đa lý; nào là làm sao đ cu nước... - Ngày hôm sau tôi bo: 

"Tôi phi đi đến đng anh A mt tý!". Va nghe đến tên anh A kia, anh bn tôi trng mt gin d. Tôi li bo: "Anh đưa tôi đi mt lát nhé!". Anh ta bo: "Tôi không đưa, anh t đi cũng được ri!". 

H cùng dy hc ti M, li cùng quê vi nhau mà ti sao không th cùng đi tri chung? Có th nào nói như vy là hp lý được? Bi vy vic người Hoa cn xé nhau là mt đc trưng nghiêm trng.  

Nhng người sng ti M đu thy rõ điu này: đi x vi người Trung Quc t hi nht không phi là người nước ngoài, mà chính li là người Trung Quc vi nhau. Bán r người Trung Quc, hăm da người Trung Quc li cũng không phi là người M mà là người Hoa. Ti Ma-lai-xi-a có mt chuyn thế này. Mt ông bn tôi làm ngh khai thác m khoáng sn. Anh ta bng nhiên b t cáo mt chuyn rt nghiêm trng. Sau khi tìm hiu mi biết rng người t cáo mình li là mt bn thân ca anh ta, mt người cùng quê, cùng đến Ma-lai-xi-a tha phương cu thc vi nhau. Người bn tôi cht vn anh kia: "Ti sao anh li đi làm cái vic đê tin đó?". Người kia bo: "Cùng đi xây dng cơ đ, bây gi anh giàu có, tôi vn hai tay trng. Tôi không t cáo anh thì t ai bây gi?"
 

Cho nên k thù ca người Trung Quc li là người Trung Quc.  

 




Không hiu vì sao người ta li so sánh người Trung Quc vi người Do Thái được? Tôi thường nghe nói "người Trung Quc và người Do Thái ging nhau ch cn cù". Điu này phi chia làm hai phn:  

Phn th nht: cái đc tính cn cù t my nghìn năm nay cũng chng còn tn ti na, nó đã b thi kỳ "T nhân bang" (bè lũ bn tên) phá tan ti lc đa ri.  

Phn th hai: chúng ta còn gì đ có th đem so sánh vi người Do Thái được? Báo chí Trung Quc thường đăng: "Quc hi Do Thái (Knesset) tranh lun mãnh lit, ba đi biu là ba ý kiến trái ngược nhau", nhưng c ý b sót mt s kin quan trng là sau khi h đã quyết đnh vi nhau thì hình thành mt phương hướng chung. Tuy bên trong quc hi tranh cãi tơi bi, bên ngoài đang giao chiến, bn phía đch bao vây, nhưng I-xra-en vn t chc bu c

Ai cũng biết cái ý nghĩa ca bu c là vì có đng đi lp. Không có đng đi lp thì bu c ch là mt trò h r tin.  

Ti Trung Quc chúng ta, h có ba người s cũng có ba ý kiến, nhưng cái khác nhau là: sau khi đã quyết đnh xong, ba người đó vn làm theo ba phương hướng khác nhau. Ging như nói hôm nay có người đ ngh đi New York, người đ ngh đi San Francisco. Biu quyết, quyết đnh đi New York, nếu I-xra-en c hai người s cùng đi New York, nhưng Trung Quc thì mt người s bo: "Anh đi New York đi, tôi có t do ca tôi, tôi đi San Francisco!"   

Người Trung Quc không th đoàn kết, hay cn xé nhau, nhng thói xu đó đã thâm căn c đế. Không phi vì phm cht ca h không đ tt. Nhưng vì con siêu vi trùng trong văn hóa Trung Quc y làm cho chúng ta không th đè nén, khng chế hành vi ca chúng ta được. Biết rõ rành rành là xâu xé nhau, nhưng vn xâu xé nhau. Nếu ni v thì chng ai có ăn, nhưng nếu tri sp thì người nào cao hơn người đó phi chng đ 

Cái loi triết hc xâu xé nhau đó li đ ra nơi chúng ta mt hành vi đc thù khác: "Chết cũng không chu nhn li". Có ai nghe thy người Trung Quc nhn li bao gi chưa? Gi s anh nghe mt người Trung Quc nói: "Vic này tôi đã sai lm ri!" Lúc đó anh phi vì chúng tôi mà ung rượu chúc mng.  

Con gái tôi hi bé có mt ln b tôi đánh, nhưng cui cùng hóa ra là nó b oan. Nó khóc rt d, còn tâm can tôi thì đau đn. Tôi biết rng đa con thơ di và vô ti ca tôi ch biết trông cy vào b m, mà b m bng nhiên tr mt thì nó phi s hãi biết nhường nào. Tôi ôm con vào lòng ri nói vi nó: "B xin li con. B không đúng. B làm sai. B ha ln sau b không làm như vy na. Con gái ngoan ca b, con tha th cho b nhé!" Nó khóc mãi không thôi. Cái s vic này qua ri mà lòng tôi vn còn đau kh. Nhưng đng thi tôi li cm thy vô cùng kiêu hãnh bi tôi đã dám t nhn li ca mình đi vi nó.  


Người Trung Quc không quen nhn li và có th đưa ra hàng vn lý do đ che du cái sai trái ca mình. Có mt câu tc ng: "Đóng ca suy gm li lm" (Bế môn tư quá). Nghĩ v li ca ai ? Dĩ nhiên ca đi phương.  

Lúc tôi đi dy hc, hc sinh hàng tun phi viết tun ký đ kim tho hành vi trong tun. Kết qu kim tho thường là: "Hôm nay tôi b người này người n la tôi. Cái người la tôi y đã được tôi đi x mi tt làm sao, cũng bi vì tôi quá trung hu!". Lúc đc đến kim tho ca đi phương, li cũng thy anh hc trò kia nói mình quá trung hu. Mi người trong kim tho ca mình đu là người quá trung hu. Thế còn ai là người không trung hu? 

Người Trung Quc không th nhn li, nhưng cái li vn còn đó, đâu phi vì không nhn mà nó biến mt. Đ che đy mt li ca mình người Trung Quc không n hà sc lc to nên càng nhiu li khác hòng chng minh rng cái đu tiên không phi là li. Cho nên có th nói người Trung Quc thích nói khoác, nói suông, nói di, nói láo, nói nhng li đc đa.  

H liên miên khoa trương v dân Trung Quc, v tc Đi Hán, huyên thuyên v truyn thng văn hóa Trung Quc, nào là có th khuếch trương thế gii,v.v...Nhưng bi vì không th đưa ra chng c thc tế nào nên tt c ch toàn là nhng điu bc phét.  

Tôi chng cn nêu ví d v chuyn nói khoác, láo toét làm gì. Nhưng v chuyn nói đc ca người Trung Quc thì không th không nói được. Ngay như chuyn phòng the, người phương Tây vn rt khác chúng ta, h thường trìu mến gi nhau kiu "Em yêu, em cưng" [Bá Dương dùng chường mt" và "ta linh" đ dch ch Honey, Darling ca tiếng Anh -ND] thì người Trung Quc gi nhau là "k đáng băm vm làm trăm khúc" (sát thiên đao đích). 

H c có dính đến lp trường chính tr hoc tranh quyn đot li là nhng li nói đc đa s được tuôn ra vô hn đnh, khiến cho ai ny nghe thy cũng phi t hi: "Ti sao người Trung Quc li đc ác và h lưu đến thế?"  

Li nói ví d v chuyn tuyn c. Nếu là người phương Tây thì tác phong như sau: "Tôi cm thy tôi có kh năng gi chc v đó, xin mi người hãy bu cho tôi!". Còn người Trung Quc s x s như Gia Cát Lượng lúc Lưu B ti cu hin (tam c tho lư). Nghĩa là nếu được mi, anh ta s năm ln by lượt t chi, nào là "Không được đâu! Tôi làm gì có đ tư cách!" Kỳ thc, nếu anh tưởng tht mà đi mi người khác thì anh ta s hn anh sut đi.  

Chng khác nào nếu anh mi tôi din ging, tôi s nói: "Không được đâu, tôi chng quen nói chuyn trước công chúng!" Nhưng nếu anh tht s không mi tôi na, sau này nếu nh li gp nhau Đài Bc, có th tôi s phang cho anh mt cc gch vào đu.  

Mt dân tc hành x theo kiu này không biết đến bao gi mi có th sa đi được lm li ca mình; s còn phi dùng mười cái li khác đ kha lp cái li đu tiên, ri li dùng thêm trăm cái khác đ che đy mười cái kia thôi.  

Trung Quc din tích rng thế, văn hóa lâu đi thế, đường đường là mt nước ln. Thế mà, thay vì có mt tm lòng bao la, người Trung Quc li có mt tâm đa tht hp hòi.  

Cái tm lòng bao la đáng l chúng ta phi có y ch đc thy được trong sách v, nhìn thy được trên màn nh. Có ai bao gi thy mt người Trung Quc có lòng d, chí khí sánh ngang được vi tm vóc nước Trung Quc không? Nếu ch cn b ai lườm mt cái là đã có th rút dao ra ri, th hi nếu có người không đng ý vi mình thì s th s ra sao?  

Người Tây phương có th đánh nhau v đu ri vn li bt tay nhau, nhưng người Trung Quc đã đánh nhau ri thì cu hn mt đi, thm chí có khi báo thù đến ba đi cũng chưa hết. 

Mi người Trung Quc đu s st đến đ không còn biết quyn li mình là gì thì làm sao còn biết đu tranh, gìn gi nó được? Mi khi gp mt chuyn gì xy ra y nhiên li nói: "B qua cho ri!"  

My ch "b qua cho ri" này đã giết hi không biết bao nhiêu người Trung Quc và đã biến dân tc Trung Quc thành mt dân tc hèn mn.  

Gi s tôi là mt người nước ngoài hoc mt bo chúa, đi vi loi dân tc như thế, nếu tôi không ngược đãi nó thì tri cũng không dung tôi.  

Cái não trng hãi s này đã nuôi dưỡng bao nhiêu bo chúa, làm t m cho bao nhiêu bo quan. Vì vy bo chúa bo quan Trung Quc không bao gi b tiêu dit.  

Trong truyn thng văn hóa Trung Quc, các v có th xem "Tư tr thông giám" (Mt pho s ca Tư Mã Quang tóm hết chuyn hơn 2.000 năm đ làm gương cho người đi sau), cái vic bo bo gi mình đã được xem là kim ch nam và nhn mnh năm ln by lượt. Bo chúa, bo quan cũng ch cn dân chúng c bo bo gi mình là được, cho nên người Trung Quc mi càng ngày càng khn đn đến như thế 

Nơi nào người Trung Quc đã đt chân đến thì không th có ch nào là không bn. Có hơn mt t người Trung Quc trên thế gii này, làm sao mà không cht chi được?  Ngoài n, cht, bn, lon, li còn thêm cái tt "thích xem" (người khác đau kh), hoc "ch quét tuyết trước nhà mình mà không đng tý gì đến sương trên mái ngói nhà người khác".  

H luôn mm "nhân nghĩa" mà tâm đa ích k, tham lam. Mt đng hô to khu hiu: "Phi t tế vi người và súc vt!", trong khi đó ngày ngày không ngng xâu xé ln nhau 

Tóm li, người Trung Quc đúng là mt dân tc vĩ đi, vĩ đi đến đ làm cho người đi nay không có cách nào hiu ni ti sao h có th tn ti được trên qu đa cu này nhng 5.000 năm?

 

Bá Dương