Con voi chui lọt lỗ kim : Đảng và chính phủ bất lực
TTO
- Mặc dù thủ tục tiến hành các dự án đầu tư sử dụng vốn nhà nước rất chặt
chẽ, nhưng chỉ điểm mặt 12 dự án ngành công thương đã có tới khoảng 30.000 tỉ
đồng đầu tư kém hiệu quả, trùm mền...
|
Đầu tư kiểu
đó làm sao phát triển được? Thực tế trên không chỉ cần câu trả lời về cách xử
lý các dự án trên, mà cần hơn là giải pháp để không còn tình trạng đầu tư đáng
sợ đó nữa.
Gần đây,
lãnh đạo Chính phủ vẫn phải họp nhiều về các dự án không hiệu quả của ngành
công thương.
Nếu so con
số hàng chục ngàn tỉ đang “trùm mền” với thu ngân sách các địa phương, có thể
thấy là cực lớn. Vì nhiều địa phương thu chưa được 1.000 tỉ đồng.
Trong khi
người ta đầu tư vèo một cái 2.000-3.000 tỉ, sau đó báo lỗ. “Quy trình” là sẽ
xin tháo gỡ, xin ưu đãi, hoặc nhà máy hoạt động cầm chừng, cả ngàn lao động khó
khăn theo, sau đó là đóng cửa...
Tôi đã từng
chất vấn về tình trạng “con voi chui lọt lỗ kim” nhưng đến nay vẫn chưa thể
biết bao giờ ngành công thương giải đáp được...
Bộ trưởng Bộ
Công thương đã thừa nhận “rất đau xót”. Việc xử lý cũng không đơn giản khi đây
đều là những dự án đã triển khai trong thời gian dài và có trách nhiệm của cơ
quan quản lý, chủ đầu tư, liên quan vốn vay nước ngoài...
Việc xử lý
còn gắn với giải quyết việc làm cho hàng nghìn lao động. Vẫn biết việc xử lý
không thể ngày một ngày hai, nhưng rõ ràng càng để lâu sẽ càng gây hậu quả nặng
nề cho đất nước.
Bộ Công
thương phải trả lời được những câu hỏi cho từng dự án, như xơ sợi Đình Vũ,
ethanol Phú Thọ, nhà máy bột giấy Phương Nam...
Chắc chắn
việc bán dự án không đơn giản. Hỗ trợ doanh nghiệp cơ cấu nợ, giảm lãi suất...
cũng phải cân nhắc kỹ, bởi hỗ trợ như thế rất dễ cuối cùng vẫn là lấy tiền của
dân để đổ vào.
Càng thấy
khó khăn càng phải thấy rõ trách nhiệm và giải pháp để ngăn ngừa những dự án
tương tự.
Đến nay, dự
án thua lỗ, trùm mền đã rõ ràng nhưng trách nhiệm của ai, xử lý thế nào lại
chưa thấy rõ.
Bộ Công
thương cần làm rõ trách nhiệm ở từng khâu, trong lập dự án, ai phê duyệt, việc
triển khai ra sao? Doanh nghiệp có trách nhiệm liên quan đến quản trị, ký hợp
đồng, huy động vốn...
Nhưng với dự
án lớn, vai trò của quản lý nhà nước đến đâu cũng cần phải làm rõ, không thể để
tình trạng lấy ý kiến cơ quan quản lý chỉ để tham khảo, chỉ để cho có?
Hoặc cơ quan
nhà nước thẩm định, sau đó lãi thì có thành tích, lỗ thì không chịu trách nhiệm
gì.
Nền kinh tế
VN giá trị gia tăng còn thấp. Để có được 1.000 tỉ đầu tư, doanh nghiệp cần tích
lũy nhiều năm.
Nếu vì ý chí
cá nhân, thậm chí lợi ích của một số cá nhân, khiến đầu tư bằng được, gây thua
lỗ, cần làm rõ trách nhiệm để hạn chế kiểu đầu tư kéo lùi sự phát triển của đất
nước.
Ngoài việc
tăng cường cổ phần hóa, tăng cường đầu tư theo hình thức đối tác công tư, cần
tính toán thu hẹp lĩnh vực đầu tư của các doanh nghiệp nhà nước, theo hướng vốn
nhà nước chỉ đầu tư ở những lĩnh vực quan trọng, tư nhân không muốn làm...
Nếu không
chú trọng việc xử lý trách nhiệm đồng thời với việc tháo gỡ khó khăn cho dự án,
trách nhiệm quản lý nhà nước không rõ thì câu chuyện thua lỗ, kém hiệu quả của
các dự án đầu tư nhiều khả năng sẽ còn tiếp tục.
Cần thiết kế
hệ thống pháp luật, để rõ trách nhiệm từ khâu quản lý nhà nước đến quản trị
doanh nghiệp, ngăn chặn từ đầu những dự án làm nghèo đất nước.
NGUYỄN TIẾN
SINH (Phó trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hòa Bình - NGỌC AN ghi )
Nguồn: Theo Tuổi Trẻ