Câu chuyện nguyên một tập thể cô giáo tại
Thanh Chương quỳ gối khóc lóc trước một Chủ tịch Ủy ban Nhân dân Huyện để xin
trường mầm non mà các cô đang dạy được mở cửa trở lại đã chìm sâu dưới những
cơn nóng giận của mạng xã hội trước các việc khác trọng đại hơn, như Đặc khu
kinh tế, như anh Will Nguyễn bị bắt, 300 ngàn đồng để đi biểu tình, hay cách giảng
giải “đám mây”… Nhưng theo tôi, hình ảnh quỳ gối có liên quan mật thiết, nếu
không muốn nói là nhân quả của Đặc khu kinh tế, Luật An Ninh mạng cũng như hầu
hết các tiêu cực, tha hóa, bợm bãi, và tất cả những tính từ miêu tả cái xấu,
cái ác tại Việt Nam.
Cộng Sản Việt Nam cai trị dân bằng công thức
“xin-cho”. Trong đời sống chính trị, kinh tế, xã hội, giáo dục, ngay cả văn hóa
mọi thứ người dân đều phải xin. Xin cả những thứ không thuộc về nhà nước, bằng
không sẽ không được cho phép sử dụng tới: Internet là thành quả của nhân loại
nhưng cho phép người dân sử dụng ra sao thì thuộc bàn tay nhà nước. Giáo Dục là
xương sống phát triển của một quốc gia, thiếu cơ chế giáo dục hợp lý giáo dục
Việt Nam trở thành con tin của Đảng qua cơ chế xin cho. Cơ chế này thể hiện rất
rõ trong hệ thống giáo dục qua câu chuyện mua bán chỗ đứng lớp của hơn 500 cô
giáo tại Dak Lak bị mất việc vừa qua.
Tác hại việc xin cho lâu ngày ăn mòn lòng tự trọng của
quần chúng. Người dân xem việc ngồi chờ nhiều tiếng đồng hồ để xin một tờ giấy
khai tử cho người thân là bình thường, họ không nghĩ rằng cơ chế xin cho đã cướp
mất quyền được phục vụ từ nhà nước, nơi có bổn phận cấp cho họ tờ giấy xác nhận
người đã chết. Xin giấy khai tử là chuyện nhỏ, quỳ gối xin được dạy học là chuyện
to hơn. Động tác quỳ gối làm cho người nhìn thấy bức ảnh này xấu hổ. Bởi là con
người, không ai không cảm thấy xấu hổ cho việc làm này. Xấu hổ là một phản xạ của
một sinh vật có lý trí vì động tác quỳ chỉ có thể xảy ra cho một hay nhiều người
khi bị quân thù buộc phải quỳ trước họng súng. Hai nữa một người phải quỳ khi
xin tha mạng cho mình hay chính người thân của mình, có nghĩa là chấp nhận hay
tự nguyện quỳ trong trường hợp tính mạng bị đe dọa, bằng không hiếm có ai quỳ để
xin… việc làm. Thà như người ăn xin ngoài chợ, còn hơn làm thầy cô giáo trong
hình ảnh quỳ gối như câu chuyện vừa xảy ra.
Nhưng với Việt Nam, cô giáo mất trắng tiền tươi thóc
thật để xin một chân dạy học là câu chuyện không còn làm cho ai ngạc nhiên. Cái
trường mầm non mà các cô làm việc không biết “xin” nên không được “cho” Chỉ khốn
khổ cho những con người yếu ớt nhẹ dạ trong xã hội Việt Nam hôm nay. Nếu cái
trường Mầm non này hiểu rành rẽ kỹ thuật bôi trơn thì họ đâu đến nỗi phải quỳ,
mà ngược lại là đàng khác. Cũng câu chuyện “xin-cho” nhưng khi kẻ “xin” bỏ quá
nhiều tiền thì kẻ “cho” trở thành con tin, vừa hèn hạ vừa xuẩn động. Câu chuyện
ba Đặc khu kinh tế là một trong hàng trăm ví dụ.
Hèn hạ khi tìm mọi cách biện minh rằng ba vị trí chiến
lược này không phải cho Trung Quốc thuê, và nếu có cho Trung Quốc thuê chăng nữa
thì cũng như các khu China Town của Tàu tại Mỹ tại Tây mà thôi không có gì phải
lo. Xuẩn động khi dự luật đang trên bàn của mấy ông nghị gật, thì ngoài kia các
loại xe cơ giới đã ầm ầm hoạt động. Đường băng cho phi cơ hạ cánh đã thành
hình, đất đã được phân lô và rao bán công khai tại địa phương nơi được gọi là đặc
khu kinh tế.
Luật An ninh mạng là một hình thức “xin-cho” khác. Có
điều, Nhà nước tự quyền cho cái mà họ không làm ra, hay nói chính xác hơn cái
không thuộc về họ. Internet là sản phẩm chung của nhân loại sau khi đã qua nhiều
đợt hoàn thiện. Người sử dụng Internet phải trả cước vận chuyển và không một nước
nào của phương Tây đòi hỏi người dùng phải tuân thủ điều luật nào ngoài phạm vi
an ninh cho đất nước của họ. An ninh mạng (Cyper Security) bao gồm hacker, tấn
công, ăn cắp dữ liệu của người dùng, lừa đảo, lợi dụng internet tập trung, huấn
luyện chế tạo vật phẩm với mục đích khủng bố. Không nước nào có hành động ngăn
cấm việc bày tỏ chính kiến, phản biện hay phê bình chính phủ, ngoại trừ bốn nước
độc tài còn sót lại trên trái đất trong đó có Việt Nam.
Cực lực phản đối Dự Luật An Ninh Mạng |
Quen với tư duy xin cho những ông chủ ngồi trong phòng
lạnh tuy không run vì nhiệt độ của hàn thử biểu nhưng lại run thật sự khi thấy
dân “lợi dụng” trang mạng xã hội để phê phán, nguyền rủa, khai quật, phát tán,
những hình ảnh, con người, sự kiện tiêu cực của chế độ. Nếu đến nước này thì có
“xin” cũng không “cho” nữa. Một lý do quan trọng hơn: không cho vì người dân
không bôi trơn khi vào mạng xã hội, vì vậy cơ quan chức năng “kiểm soát”
internet không có cái để ăn thì làm sao cho?
Huy chương nào cũng có mặt trái của nó. Mặt trái của
việc thông qua Dự luật An ninh mạng là ngay lập tức thị trường chứng khoán rơi
tự do và kéo theo hệ lụy cho doanh nghiệp nước ngoài trong các sinh hoạt của họ
trong tương lai gần. Việt Nam nhìn vào Trung Quốc như một chỗ dựa nếu có vấn đề
kỹ thuật xảy ra như Google hay Facebook rút khỏi Việt Nam thì Trung Quốc nhảy
vào thay thế. Tuy nhiên nhà cầm quyền tính sai một nước cờ, người Việt Nam muôn
đời không thể sống chung với Trung Quốc, ngay cả những con chữ Baidu hay Weibo,
Renren hoặc Yoku cũng làm họ dị ứng rồi thì làm sao họ có thể “đồng hành” với
những ai còn quá ngây thơ về ý tưởng này.
Ngày 10 tháng 6 không làm cho họ sáng mắt ra chút nào
hay sao?