RFI
– ngày 22-02-2016 16:07
 |
| Hải quân Việt Nam canh gác tại đảo Thuyền Chài, quần đảo Trường Sa, Biển Đông (ảnh chụp ngày 17/01/2013)REUTERS |
Đang từ hạng
43, Việt Nam nhảy vọt lên hạng 8 trong bảng xếp hạng của Viện Nghiên Cứu Hòa
Bình Stockholm-SIPRI về các nước nhập khẩu vũ khí trên toàn cầu. Trong giai
đoạn từ 2011 đến 2015, Việt Nam mua vào gần 3 % vũ khí của thế giới, đứng trước
cả Hàn Quốc hay Singapore. Tranh chấp chủ quyền tại Biển Đông là động cơ thúc
đẩy Hà Nội tăng chi phí quân sự.
Việt Nam bất
ngờ trở thành một trong 10 nước mua vũ khí nhiều nhất trên thế giới trong giai
đoạn 5 năm vừa qua. Theo các số liệu của viện SIPRI vừa được công bố ngày
22/02/2016, trong thời gian từ 2011 đến 2015, một nước nhỏ như Việt Nam đã mua
vào 2,9 % vũ khí của thế giới. Đây là một tỷ lệ tương đương với Hoa Kỳ. Để so
sánh, cũng trong giai đoạn vừa qua, một quốc gia như Hàn Quốc chỉ chiếm 2,6 %
thị trường nhập khẩu vũ khí của toàn cầu, cho dù Seoul đang phải đối mặt với
thách thức về an ninh, đặc biệt là trước những hành vi khiêu khích từ phía Bắc
Triều Tiên.
Một điểm
đáng lưu ý khác được báo cáo vừa được công bố sáng nay của Viện Nghiên Cứu Hòa
Bình Stockholm nêu bật, đó là bước nhảy vọt rất dài của Việt Nam trên thị
trường nhập khẩu vũ khí của toàn cầu. So với giai đoạn 2006-2010 chi phí quân
sự của Việt Nam chỉ đứng hạng thứ 43 trên thế giới, tương đương 0,4 % thị phần
quốc tế. Nhưng chỉ 5 năm sau, các khoản chi tiêu quân sự của Việt Nam đã được
nhân lên gấp 7 lần.
Yếu tố Biển
Đông
Vài giờ
trước khi SIPRI công bố báo cáo về các hoạt động mua bán vũ khí trên thế giới
trong giai đoạn 5 năm từ 2011 đến 2015, tờ báo tài chính Mỹ, The Wall Street
Journal, ấn bản trên mạng trích lời ông Trần Công Trục, nguyên trưởng ban Biên
giới Chính phủ Việt Nam cho rằng : đầu tư vào các trang thiết bị quân sự của
Việt Nam tăng mạnh là “ điều hiển nhiên và cần thiết đặc biệt kể từ khi Biển
Đông đang trở thành một điểm nóng ”. Tuy nhiên quan chức này cũng nhấn mạnh
rằng việc Việt Nam hiện đại hóa các trang thiết bị quân sự nói trên không đặc
biệt nhắm vào Trung Quốc.
Theo các số
liệu chính thức, năm 2014 ngân sách quốc phòng của Việt Nam đạt 4,3 tỷ đô la,
một giọt nước so với khoản tiền 132 tỷ của bộ Quốc Phòng Trung Quốc. Tuy nhiên
theo giới phân tích, trên thực tế, các khoản chi phí quân sự của cả Việt Nam
lẫn Trung Quốc đều cao hơn nhiều so với các con số vừa nêu.
Nhật báo tài
chính Mỹ, The Wall Street Journal nhìn nhận quan hệ giữa Hà Nội và Bắc Kinh đã
xấu hẳn đi sau vụ Trung Quốc đưa dàn khoan HD981 vào vùng biển của Việt Nam hồi
tháng 5/2014 và gần đây nhất là sự kiện ảnh vệ tinh tiết lộ Bắc Kinh triển khai
tên lửa trên đảo Phú Lâm, thuộc quần đảo Hoàng Sa, nơi có tranh chấp chủ quyền
giữa Việt Nam, Trung Quốc và cả Đài Loan. Việt Nam cũng không ngừng chỉ trích
Trung Quốc bồi đắp các đảo nhân tạo ở Trường Sa, một điểm nóng khác trong quan
hệ song phương.
Theo giới
phân tích chiến lược bành trướng của Trung Quốc tại Biển Đông không là động cơ
duy nhất thôi thúc Việt Nam tăng chi phí quân sự. Chính sách hiện đại hóa quân
đội của Việt Nam còn theo đuổi một tham vọng lớn lao hơn.
Trong thời
gian gần đây, Việt Nam đã đặt mua 6 chiếc tàu ngầm hạng Kilo của Nga có trang
bị tên lửa dẫn đường ; trang bị máy bay tiêm kích Sukhoi Su30MK2, 6 tàu tuần
duyên và hệ thống phòng không hiện đại do Israel chế tạo …
Theo nhận
định của chuyên gia Siemon Wezeman, Viện Nghiên Cứu Hòa Bình Stockholm SIPRI,
đành rằng, đây chưa phải là những loại vũ khí tối tân nhất nhưng trong bối cảnh
căng thẳng tại Biển Đông hiện nay, việc hiện đại hóa các trang thiết bị quân sự
như vậy cũng là một tín hiệu Hà Nội gửi tới Bắc Kinh. Đó là trong trường hợp
xảy ra xung đột, Việt Nam cũng có khả năng kháng cự.
Còn theo
quan điểm của chuyên gia Carlyle Thayer, Học việc Quốc phòng Úc, có nhiều khả
năng Việt Nam sẽ tiếp tục là nước nhập khẩu vũ khí quan trọng của thế giới
trong những năm sắp tới, đồng thời Việt Nam cũng đang hướng tới việc mở rộng
công nghệ lắp ráp. Đương nhiên Hà Nội rất quan ngại trước những hành động bành
trướng của Trung Quốc ở Biển Đông và do vậy, theo giáo sư Thayer, không có lý
do gì để Việt Nam ngưng hiện đại hóa bộ máy quân sự.
Trong tương
lai, Việt Nam sẽ còn nhập khẩu thêm tàu tuần tra, máy bay không người lái và
những trang thiết bị phòng không hiện đại khác. Chuyên gia Carlyle Thayer nhắc
lại, kể từ khi xóa bỏ cấm vận vũ khí sát thương trên biển với Việt Nam, Hoa Kỳ
đang nóng lòng để trở thành một nhà cung cấp trang thiết bị quân sự cho Việt
Nam, thu hẹp ảnh hưởng của Nga với quốc gia Đông Nam Á này.
*********
Nguồn: Theo RFI