 |
|
Lãnh đạo Qatar Sheikh Tamim bin Hamad
al-Thani. Ảnh chụp ngày 25/03/2017.Reuters
|
Từ khi
được thành lập năm 1981, chưa bao giờ Hội Đồng Hợp Tác Vùng Vịnh lại gặp khủng
hoảng trầm trọng như hiện nay. Về mặt chính thức các nước vùng Vịnh, đứng đầu
là Ả Rập Xê Út, đã cắt đứt bang giao với Qatar vì nước này bị cáo buộc là yểm
trợ khủng bố, cụ thể là yểm trợ tổ chức Nhà nước Hồi Giáo và Huynh Đệ Hồi Giáo.
Nhưng quyết định nói trên thật ra xuất phát từ nguyên nhân sâu xa hơn, đó là
nhằm làm suy yếu vai trò ngoại giao ngày càng lớn của Qatar, đồng thời khơi lại
căng thẳng với Iran, quốc gia đang bành trướng thế lực trong vùng.
Từ
nhiều ngày qua, giữa Qatar và các nước láng giềng vùng Vịnh đã « cơm không lành, canh không ngọt »,
nhưng đỉnh điểm là ngày 23/05/2017, khi hãng tin chính thức của Qatar thông báo
là trang web của họ đã bị tin tặc thao túng để phát đi những thông tin sai lạc,
trong đó có những tuyên bố được cho là của lãnh đạo Qatar, Tamim al-Thani.
Lãnh
đạo Qatar dường như đã cảnh báo các đồng minh vùng Vịnh là không nên đối đầu
với Iran, cường quốc Hồi Giáo khu vực, đồng thời đã bênh vực cho tổ chức Hamas
Palestine và Hezbollah Liban, hai tổ chức đều do Iran yểm trợ. Mặc dù phía Doha
đã cải chính, những tuyên bố đó đã được các phương tiện truyền thông của Ả Rập
Xê Út, Ai Cập, Liên Hiệp Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập liên tục phát đi phát lại,
cho nên đã gây lên làn sóng phẫn nộ trên các mạng xã hội của những nước đó.
Trước
đó, ngày 21/05, tổng thống Mỹ Donald Trump đã viếng thăm Ả Rập Xê Út và đã được
đón tiếp rất trọng thể. Khác với người tiền nhiệm Obama, đã cố hòa dịu với Iran
để đạt được thoả thuận hạt nhân giữa quốc tế với Teheran, tại Riyad, ông Trump
đã cực lực lên án Iran can thiệp gây mất ổn định các nước Ả Rập và yểm trợ
khủng bố.
Tuyên
bố như thế, tổng thống Mỹ coi như ủng hộ vai trò lãnh đạo khu vực của Ả Rập Xê
Út và đồng tình với đường lối cứng rắn của Riyad đối với Iran.
Cho tới nay, Ả Rập Xê Út rất bực bội khi thấy đàn em Qatar vừa rất
năng động về ngoại giao, vừa quá thân thiết với Mỹ. Vào lúc Ả Rập Xê Út muốn
lập một liên minh các nước Hồi Giáo Sunni để đối đầu với nước Iran Hồi Giáo
Shia, Qatar lại kêu gọi cải thiện quan hệ với Iran.
Không
thể chịu được nữa, Ả Rập Xê Út đã lợi dụng ngay tuyên bố được cho là của lãnh
đạo Qatar để cáo buộc chính quyền Doha yểm trợ khủng bố, rồi lấy cớ để cắt đứt
bang giao. Vì Riyad cáo buộc Qatar yểm trợ tổ chức Huynh Đệ Hồi Giáo, nên lôi
kéo cả Ai Cập và Liên Hiệp Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập vào khủng hoảng ngoại
giao. Cairo và Abou Dabi vốn rất thù ghét Huynh Đệ Hồi Giáo. Nhất là Ai
Cập đang rất cần đến trợ giúp tài chính của Ả Rập Xê Út nên lại càng tích cực
tham gia « dạy một bài học »
cho Qatar.
Nhưng
khủng hoảng ngoại giao giữa Qatar với các láng giềng thật ra sẽ chỉ có lợi cho
Iran, vì cho tới nay Teheran vẫn rất ngán ngại khối đoàn kết vùng Vịnh. Nay
khối đoàn kết này đang tan rã, nhất là vì trong Hội Đồng Hợp Tác Vùng Vịnh,
Koweit và Oman đã không theo chân Ả Rập Xê Út trong việc trừng phạt Qatar.
Trước
mắt, lợi dụng tình hình này, Iran tỏ ra mình là một cường quốc có trách nhiệm
khi kêu gọi Qatar và các nước láng giềng vùng Vịnh « nối lại đối thoại để giải quyết các bất
đồng ».
Nguồn: Theo RFI