Thiện Tùng
25/11/2019
Cựu Chuẩn
Tướng Nguyễn Hữu Hạnh cùng vợ, bà Trần Thị Hiệp ( bà Tư Bóng, vợ sau ông Hạnh, chuyên nghề bán vé số), nhỏ
hơn ông 33 tuổi. Trước năm tháng cuối đời, ông Hạnh cùng bà Hiệp sống tại
một căn nhà tuềnh toàng trong khu nghĩa địa ấp Gò Me, xã Tân Hiệp, huyện
Châu tỉnh Tiền Giang.
 |
| Cựu Chuẩn Tướng Nguyễn Hữu Hạnh cùng vợ, bà Trần Thị Hiệp, trước ngôi nhà trong nghĩa trang. (Hình: Nhật Bình/Người Việt) |
Nguyễn Hữu Hạnh, chuẩn tướng quân đội VNCH mất
ngày 29.9.2019, thọ 95 tuổi . Sau khi ông qua đời, có một số người cố thổi
phòng công trạng của ông đối với Cách mạng để rồi phiền trách lãnh đạo Việt Nam
“được chim quên ná, được cá quên nôm”.
Được biết, ông Hạnh sinh ngày 26/8/1924 tại xã
Phú Phong, huyện Châu Thành, tỉnh Mỹ Tho (nay là Tiền Giang). Năm 1945, ông tốt
nghiệp Trung học chương trình Pháp tại Mỹ Tho với văn bằng Tú tài bán phần (phần
1) .
Không thể xếp Nguyễn Hữu Hạnh vào nhóm được
Cách mạng cài cấm vào lòng chế độ Việt Nam Công hòa (VNCH) như những điệp viên
Phạm Ngọc Thảo, Phạm Xuân Ẩn, Vũ Ngọc Nhạ, Đặng Trần Đức…. Chuẩn tướng Hạnh chỉ
có thể xếp vào nhóm “hai mang” xuất hiện ngày càng nhiều thời VNCH, khiếnTổng
thống Nguyễn văn Thiệu cay cú gọi số nầy là bọn “Ăn cơm Quốc gia thờ ma Cộng sản”.
Có lẽ
do không tường tận, Nguyễn Thông viết trên Facebook: “Ngay sau ngày cụ chuẩn tướng
quân đội Sài Gòn nửa Cộng sản mất, tôi nhận được cuộc điện thoại…”- kiếm một tí
Cộng sản trong người Nguyễn Hữu Hạnh cũng không chớ làm gì có đến một nửa Cộng
sản như Nguyễn Thông nói!.
1/ Ông Hữu Hạnh chống Cộng bằng binh nghiệp
Nghe những người đồng niên với ông Hữu Hạnh và
qua kiểm chứng trên Bách khoa toàn thư mở (Wikipedia), người viết có cảm nhận,
suốt cuộc đời ông Hạnh sống bằng nghề binh nghiệp. Đối với ông Hạnh, yêu bản
thân là chính, vấn đề nước non, dân tộc ông xếp vào hàng thứ yếu:
- Đầu
năm 1949, thi hành lệnh động viên, ông nhập ngũ vào Quân đội Liên hiệp Pháp
(Pháp-Việt), theo học tại trường Võ bị Địa phương Nam Việt Vũng Tàu (Cap Saint
Jacques), mãn khóa cùng năm, tốt nghiệp với cấp bậc Chuẩn úy.
Khi ra trường, ông được điều đi phục vụ tại một đơn vị Bộ binh giữ chức vụ
Trung đội trưởng dưới quyền Thiếu úy Đại đội trưởng Dương Văn Minh - khởi đầu của mối quan hệ thân
tình của ông với tướng Dương Văn Minh về sau này.
- Giữa năm 1950, ông được thăng cấp Thiếu úy tại
nhiệm. Cuối năm 1951, ông được thăng cấp Trung úy làm
Đại đội trưởng Bộ binh.
- Năm 1952, khi tách quân đội Liên hiệp
Pháp-Việt, thành lập Quân đội Quốc gia, ông Hạnh được
thăng cấp Đại úy và được cử giữ chức vụ Tham mưu trưởng Phân khu
Sài Gòn-Chợ Lớn.
- Đầu năm 1954, ông Hạnh học khóa liên đoàn
trưởng Liên đoàn lưu động (GM) tại Hà Nội. Khi mãn khóa, ông được nâng cấp lên
thiếu tá.
- Đầu năm 1954, với cấp bậc thiếu tá trung
đoàn phó trung đoàn 11, ông nhận tiểu khu Long Xuyên (nay là An Giang) do Pháp
giao lại.
- Đầu năm 1955, ông Hạnh được gọi về làm tham
mưu trưởng cho ông Dương Văn Minh để nhận lãnh phân khu Sài Gòn -
Chợ Lớn (gồm Rừng Sác, tỉnh Chợ Lớn, Gia Định, Tây Ninh và thành phố Sài Gòn),
phần đất cuối cùng mà Pháp giao lại.
- Năm 1955, Thủ tướng Ngô Đình Diệm lên làm Tổng thống đổi tên
Quân đội Quốc gia thành Quân đội Việt Nam Cộng hòa và mở chiến
dịch tiêu diệt lực lượng vũ trang của các Giáo phái. Tháng 9 cùng năm ông Hạnh
giữ chức vụ Tham mưu trưởng Chiến dịch Hoàng Diệu đánh quân Giáo
phái Hòa Hảo. Sau đó, đến Chiến dịch Thoại Ngọc Hầu đánh quân Giáo phái Cao Đài,
ông được thăng cấp Trung tá, dưới quyền Đại tá Dương Văn Minh.
- Đầu năm 1957, ông được chỉ định làm tham mưu
trưởng Liên Quân khu Thủ đô (sau đổi thành Biệt khu Thủ đô).
- Tháng 8 năm 1958, ông Hạnh được cử đi du học
lớp Chỉ huy Tham mưu cao cấp tại trường Fort Leavenworth, Tiểu bang Kansas
Hoa Kỳ với thời gian 42 tuần. Cuối tháng 7 năm 1959 mãn khóa học về nước, trở về
làm trong Bộ tham mưu của ông Dương Văn Minh tại Bộ tư lệnh hành quân.
- Đầu
năm 1962, ông Minh gửi ông Hạnh đi học khóa tình báo, chiến thuật, chiến lược
và phản gián tại Fort Hollabird - Maryland (Mỹ). Ông Hạnh không phải chuyên
viên tình báo nhưng học để mở rộng kiến thức về tham mưu.
- Năm 1963, ông Hạnh được thăng lên cấp đại
tá, làm tham mưu trưởng Quân đoàn 4 và Vùng 4 chiến thuật (từ Long An đến Cà
Mau).
- Tháng 7 năm 1964, làm chỉ huy phó trường Trường Võ bị Quốc gia Đà Lạt.
-Tháng 7 năm 1967, làm tư lệnh phó Sư đoàn 21 Bộ binh Quân lực Việt Nam
Cộng hòa tại Bạc Liêu.
- Năm
1968, làm tư lệnh biệt khu 44 (tỉnh Hà Tiên, Châu Đốc, Kiến Phong và Kiến Tường).
- Năm
1969, một lần nữa, ông được điều động trở lại Bộ Tư lệnh Quân đoàn IV giữ chức
vụ Phó Tư lệnh dưới quyền Thiếu tướng Nguyễn Viết Thanh. Ngày Quân lực 19 tháng 6 năm
1970, ông được thăng cấp Chuẩn tướng tại nhiệm.
- Trung tuần tháng 5 năm 1972, ông thuyên chuyển
ra Bộ tư lệnh Quân đoàn II, giữ chức vụ
Phó Tư lệnh do Thiếu tướng Nguyễn Văn Toàn làm Tư lệnh. Giữa năm
1973, thuyên chuyển ra Quân đoàn I giữ chức
vụ Chánh Thanh tra Quân đoàn.
- Ngày 15 tháng 5 năm 1974, ông nhận được quyết
định về hưu do Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu ký khi ông mới 48 tuổi.
Lý do là ông đã phục vụ trong quân đội quá thời gian quy định (trên 20
năm). Ý đồ sâu xa của Tổng thống Thiệu là loại bỏ bớt những người ngả theo tướng Dương Văn Minh – lực lượng thứ ba “Ăn cơm Quốc
gia thờ ma Cộng sản”.
- Ngày 29 tháng 4 năm 1975, ông trở vào quân đội
trong chính phủ Dương Văn Minh với chức vụ phụ tá tổng tham mưu trưởng.
2/ Vì sao ông Hữu Hạnh lại có cảm tình với “Việt
Cộng” ?
Từ năm 1960 đến sau nầy, tôi chẳng lạ gì đối với
ông chuẩn tướng Hạnh. Vì tôi hoạt động Cách mạng trong tầm “phủ sóng” của ông –
khu Trung Nam bộ (đông sông Tiền) gồm các tỉnh Kiến Phong, Kiến Tường, Mỹ Tho,
Long An, Gò Công, Bến Tre. Sau chiến tranh tôi gặp chuyện vãn thân mật với ông
Hạnh nhiều lần, phải nói ông là con nhà Nho giáo, lịch thiệp, hiền hậu, nói
năng thận trọng nhưng cỡi mỡ.
Trong chiền tranh, Mỹ và Việt Nam Cộng Hòa gọi
lực lượng Cách mạng miền Nam là “Việt Cộng”; gọi giới lãnh đạo miền Bắc VN là
“Cộng sản Bắc Việt”. Ngược lại, phía Cách mạng gọi VNCH là “Ngụy quân, Ngụy quyền”;
gọi quân đội Mỹ và quân đội đồng minh của Mỹ tham chiến ở Nam VN là “quân xâm
lược”. Chuẩn tướng VNCH Nguyễn Hữu Hạnh có cảm tình riêng với “Việt Cộng” (lực
lượng CM MN) chẳng qua là lợi dụng qua lại với nhau theo kiểu “có đi có lại”. Số
là:
Cha Nguyễn Hữu Hạnh là ông Nguyễn Hữu Điệt,
theo ông Hạnh sống ở Cần Thơ. Nghe chú
Điệt bịnh, Ông Nguyễn Tấn Thành có biệt danh là “tám Vô Tư” đến thăm. Hạnh và
Thành là anh em chú bác ruột, khi tâm sự Hạnh nói: “Ba em ao ước khi chết được
đưa xác về chôn ở quê nhà xã Phú Phong . Nhưng ngặt nỗi xã Phú Phong, huyện
Châu Thành, tỉnh Mỹ Tho nằm trong vùng ‘Việt Cộng’ kiểm soát làm sao em có thể
đưa ba em về đó được!”.
Sau đó, ông Thành đem chuyện nầy nói với Bảy Rết,
cán bộ binh vận. Ông Rết về trên báo rõ
việc nầy.
Do ông Thành (tám Vô Tư) làm trung gian, một kịch
bản được 2 phía thỏa thuận trong bí mật. Quên ngày, tôi chỉ nhớ khoảng tháng
10/1963, ông Điệt qua đời, kịch bản mật nầy mới lộ ra: Lịnh ngừng bắn cả khu vực
rộng lớn quanh xã Phú Phong trong 3 ngày (tính từ ngày chôn đến ngày mở cửa
mã). Quan tài ông Điệt đi đường bộ theo lộ Lộ 4 (nay là Quốc lô 1) rẻ vô lộ Đông
Hòa vào thị tứ Vĩnh Kim rồi xuống đò theo Rạch Bà Hào về xã Phú Phong. Chuẩn tướng
Hạnh đưa tang và dự lễ mở cửa mã cho cha bằng chỉ 1 chiếc trục thăng bay lượn
trên không” (Có lẽ Hạnh “ngại” không đi dường bộ?).
Thế là từ đó Chuẩn tướng Hạnh có cảm tình với
“Việt Cộng”. Ông được “Việt Cộng” gắn mật danh là S7 hoặc Sao Mai, nhưng hầu
như “Việt Cộng” không giao được (ông Hạnh không nhận) nhiệm vụ gì có thể ảnh hưởng
đến vị trí của ông. Ông và ông Thành giữ liên lạc với nhau đến tận cuối năm
1974.
Theo Bảy
Rết kể lại, chuẩn tướng Hạnh nói: “Càng hiểu về cách mạng, tôi càng tìm cách
giúp đỡ theo khả năng, nhất là theo yêu cầu của bác Tám” – Đúng là ông Hạnh chỉ
là cảm tình viên đối với Cách mạng bắt
nguồn từ việc phía Cách mạng giúp ông đưa xác cha về quê chôn cất?.
Những ngày tàn của VNCH, qua đường ông tám Vô
Tư, ông Hạnh cung cấp cho Cách mạng 2 thông tin ngắn gọn đáng ghi nhận và 2 góp
ý đáng giá:
- Tháng 12/1974, khi Quân Giải Phóng đánh chiếm
thị xã Phước Long, chuẩn bị đả viện,
ông Hạnh nói: “không có quân tiếp viện”.
- Khi Quân Giải Phóng đắn đo trong việc chọn
điểm tấn công khởi đầu chiến dịch Tây Nguyên, ông Hạnh nói: “Buôn Mê Thuột bỏ
ngõ; Quân VNCH không có chuẩn bị, khi thất thủ không có tổ chức nào ở hậu
phương”.
- Khởi
đầu chiến dịch Hồ Chí Minh, các mũi tiến công của Quân Giải Phóng hướng về Sài gòn, qua ông tám Vô Tư, trổ tài
tham mưu chuyên nghiệp của mình, ông Hạnh
góp ý: “Quân xung kích cần tiến nhanh, đừng sợ bị phản công. Ở hậu phương nên
giao cho địa phương quân”. Có lẽ từ góp ý nầy của ông Hạnh, trên đài phát
thanh, trên khắp các mặt trận được khích lệ bằng câu khẩu hiệu: “Thần tốc tiến công – Thời
gian là lực lương”.
- Cũng Qua ông tám Vô Tư, ông Hạnh góp ý: Kích
động binh sĩ VNCH truất phế ông Thiệu bằng
cách hài 3 tội ông ấy: (1) không thi hành hiệp định Paris, lấn chiếm vùng cách
mạng kiểm soát khiến cho đối phương phản ứng. (2) Chủ trương rời bỏ Tây nguyên, giúp
cho đối phương dựa vào đó làm bàn đạp tấn công xuống đồng bằng và (3) Làm Tổng
thống mà bản thân và gia đình tham nhũng. Binh vận khoét sâu mâu thuẫn nội bộ
VNCH, Quân Giải phóng thần tốc tiến công, khiến binh sĩ VNCH đổ hết tội lỗi cho
Tổng Thiệu, thậm chí họ còn đòi “lấy tiết” ông ấy.
3/ Lực lượng thứ ba
Đứng giữa hai bên tham chiến là lực lượng “thứ
ba”. Nó chỉ là cái bóng của 2 thế lực chủ chiến, hoạt động theo kiểu đu dây, chỉ
cần mất một bên nó sẽ tiêu vong. Vì vậy, muốn tồn tại, nó luôn ngã về phía yếu
để tạo cân bằng. Sau Mậu thân 1968, lực lượng Cách mạng suy yếu, lực lượng thứ
ba nầy đôi khi nói binh cho phía Cách mạng. Vì vậy Tống thống Thiệu bực mình chụp
cho họ cái mũ: “Ăn cơm Quốc gia, thờ ma Cộng sản”.
Đại tướng Dương văn Minh (Minh lớn) cầm đầu lực
lượng thứ ba đã bị Tổng Thiệu cho nghỉ hưu. Chuẩn tướng Nguyễn Hữu Hạnh luôn là
đệ tử ruột của ông Minh, thuộc nhóm lực lượng thứ ba, Tổng thống Thiệu cũng cho
Hạnh nghỉ hưu khi mới 48 tuổi. Ông
Minh, ông Hạnh đã rời quân ngũ suốt thời gian dài, nhưng họ có phụng/thờ Cộng sản
bao giờ đâu mà ông Thiệu nói thế ?!.
Tháng 4/1975, Tổng thống Thiệu như ngồi trên lửa:
Mỹ cúp viện trợ, không có tiền trả lương cho binh sĩ… / Nhóm “Tướng trẻ đầu bò”
do tướng “không quân” (1) Nguyễn Cao Kỳ cầm đầu, đang chầm hầm đảo chánh / Lực
lượng thứ ba nhân cơ hội rối ren ứng lên khắp nơi / Phía Mặt trận Dân tộc Giải
phóng miền Nam (đối phương) tung ra lời kêu gọi “Hòa giải, hòa hơp dân tộc”.
Ra đi là con đường tất yếu phải chọn đối với Tổng
Thiệu. Nhưng cuộc chiến chưa tàn, đi phải giao quyền lại cho người khác. Giao
cho ai? Quả là khó cho ông Thiệu: Không thể giao cho nhóm “Tướng trẻ đầu bò” hoặc
giao cho lực lượng thứ ba do Dương văn Minh cầm đầu – toàn là những lũ “phản
phúc”!. Cuối cùng Tổng Thiệu đành phải giao ghế cho giáo già mắc mờ, bị bịnh thắp
khớp Trần Văn Hương.
4/ Không thành danh cũng thành người nhơn hậu
Tiếng súng trận vang đến “phủ đầu rồng”, thua
cuộc là cầm chắc, chỉ còn tính ngày giờ, già Hương tỏ ra bất lực. Tướng Kỳ nèo
nẹo đòi già Hương giao quyền để tử thủ. Tuy già yếu bịnh tật, nhưng già Hương vẫn
tỉnh táo cân nhắc: Giao cho Kỳ tử thủ rốt cuộc cũng thua trận, máu đổ thây phơi, nhà tan cửa nát, nhứt là Sài Gon.
Cuối cùng già Hương giao ghế cho đại tướng Dương văn Minh (lực lương thứ ba) để
chấp nhận “hòa giải, hòa hơp” với phía MTDTGP MN may ra còn kiếm được “chút
cháo” khi tàn cuộc chiến.
Khi nắm quyền Tổng thống, Dương văn Mịnh tức tốc
gọi đệ tử ruột Nguyễn Hữu Hạnh từ Cần Thơ lên Sài Gòn.
Đường 4
(QL1) từ ngả ba Trung Lương (Mỹ Tho) đến Sài Gòn bị phía Cách mạng cấm, rốt cuộc,
chuẩn tướng Hạnh phải đi đường vòng theo lộ 24 đến Gò Công, qua bắc
Cầu Nổi, Cần Giuộc rồi đến Sài Gòn ngày
29/4/1975.
Hạnh vừa
tới, Dương văn Minh chỉ định ông Hạnh giữ chức Phụ tá cho tân Tổng tham mưu trưởng
trung tướng Vĩnh Lộc. Có lẽ là ý ông Minh, ông Hạnh
tác động khiến cho tướng (Hoàng tộc) Vĩnh Lộc đào nhiệm. Khi Vĩnh Lộc đào nhiệm,
Minh chỉ thị cho ông Hạnh ra lịnh cho quân đội không được di chuyển quân, chờ
thương thuyết, và không được phá cầu khi chua có lịnh của Bộ Tổng tham
mưu.
Phải thừa nhận phía Mặt trận DTGP tung “hòa giải,
hòa hợp dân tộc”, bầu đoàn tổng thống Dương văn Minh hứng, đưa cuộc chiến kết
thúc “không làm rơi rụng một cánh hoa hồng” (lời đoạn bài ca vọng cổ của Trần Nam Dân), tướng
“Việt Cộng” Trần văn Trà nói trước bầu đoàn Dương văn Minh: “Mỹ thua Mỹ rút
quân, còn chúng ta là những người chiến thắng”
Như vậy tình hình diễn biến theo hướng “Việt Cộng”
và “Việt nam Cộng hòa” hòa giải, thành lập Chính phủ Liên hiệp để rồi hiệp
thương tổng tuyển cử giữa 2 miền Nam Bắc, bầu ra chính phủ chính danh cho cả nước
theo tinh thần hiệp định Paris. Nhưng tình hình lại không theo chiều hướng đó:
Sau khi chiếc T54 tông cửa dinh Độc lập, một sĩ quan quân đội Bắc Việt Nam (
theo tập san Quân đội, người ấy tên An là phải), tuyên bố trước nội các Dương
văn Minh: “Các anh đã bại trận, còn gì để bàn giao, chỉ có tuyện bố đầu hàng
thôi”. Thế là dàn sĩ quan Bắc Việt buộc Dương văn Minh tuyên bố đầu hàng phát
trên đài phát thanh Sài Gon trưa 30/4/1975.
Vì kiếm không được “cháo”, Dương văn Minh
không chấp nhận ở lại, xin lưu vong ra nước ngoài, còn chuẩn tướng Hạnh, ở lại
xem như là “nhân sĩ yêu nước”, được đãi ngộ theo chế độ thiếu tướng, được chữa
trị và qua đời viện cấp cao ở miền Nam (bịnh viện Thống Nhứt TP HCM).
Nói gì thì nói, nhưng phải thừa nhận một điều
là ông Minh và Hạnh đã góp phần, nếu không nói quyết định, cũng nói đáng kể
trong việc kết thúc cuộc nội chiến êm đẹp, tránh được máu chảy thây phơi, nhà
tan cửa nát. Dầu không thành danh, hai ông cũng thành người nhân hậu.
 |
| Ông Hạnh và tấm bằng ghi nhận công lao trong ngày 30 Tháng Tư, 1975, do chính quyền Cộng Sản trao tặng. (Hình: Nhật Bình/Người Việt) |
Nếu tính công thì ông Hạnh thua xa, nếu tính
chế độ đãi ngộ thì ông hạnh còn diễm phúc hơn nhiều so với Chủ tịch Mặt trận
Nguyễn Hữu Thọ, Chủ tịch Chính phủ Cách mạng MN Huỳnh Tấn Phát, Chủ tịch Liên
minh các dân tộc vì hòa bình Trịnh Đình Thảo, bà Nguyễn thị Bình, bà Ngô Bá
Thành… hay những vị cán bộ khai quốc công thần như các ông họ Trần: Trần văn
Trà, Trần Bạch Đằng, Trần Độ, Trần Xuân Bách..vv. và .vv…?. Việc không cho con
ông Hạnh vào Đại học vì lý do con “Ngụy quân” như tác giả Nguyễn Thông viết
trên Facebook đó là việc làm ấu trĩ, không chỉ riêng đối với ông Hạnh. Vì sự
phân biết ấy trái với pháp lý và đạo lý nên nó “yểu tử, sau đó nhà cầm quyền hủy
bỏ nó (sửa sai).
Sau khi vợ chết, ông Hạnh có vợ khác, cất nhà
khiêm tốn trong đám mã ở ấp Gò Me, sống khắc khổ,… đó là tình cảm, nguyện vọng
của ông chớ nhà cầm quyền cũng thực hiện đầy đủ chế độ đãi ngộ đối với ông. Hơn
nữa, 11 đứa con ông (1 đứa ở Đức, 10 đứa ở TP HCM) đâu muốn/để ông như vậy, tại
ông muốn/chịu như vậy?.
Sở dĩ tôi phải viết đôi điều vế ông chuẩn tướng
Hạnh là muốn mọi người tôn trọng sự thật.
Nhìn nhận vấn đề “phải trái phân minh, nghĩa tình đầy đủ” -/-
------
Chú thích
(1) Ông
Nguyễn Cao Kỳ là tướng không quân. Vì cầm đầu nhóm “Tướng trẻ đầu bò”, luôn đối
chọi với ông Thiệu. Để tránh tai họa, ông Thiệu tước hết binh quyền của ông Kỳ,
cho ông ngồi chơi xơi nước, trở thành tướng “không quân” – tướng mà trong tay
không có quân.