25 novembre 2019

Việt Nam tấn công một nhà báo


Khánh Anh dịch


Phạm Chí Dũng
"Trong thư từ bỏ đảng ông Dũng viết: “Tôi đã từng có một khát khao cháy bỏng muốn đóng góp cho một quốc gia xã hội chủ nghĩa bình đẳng. Tuy nhiên, những gì Đảng Cộng sản lãnh đạo toàn trị đã làm đã khiến tôi và nhiều đảng viên khác đi từ thất vọng đến tuyệt vọng.” Ngay sau đó, ông đã sáng lập Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam, một tổ chức sẽ không bao giờ được Đảng cộng sản cấp phép hoạt động, nhưng vẫn cứ hoạt động. Sống thú vị như cuộc sống của Vaclav Havel**, ông Dũng cùng với rất nhiều nhà báo và nhà hoạt động dũng cảm khác sống như thể Việt Nam đang tự do và như thể các quyền cơ bản của con người như tự do ngôn luận và tự do tư tưởng là hiển nhiên."


(VNTB) - Ước mong của Đảng Cộng sản Việt Nam nhằm đàn áp những tiếng nói dũng cảm và cao quý nhất không biết khi nào mới dứt. Tổ chức Theo dõi Nhân quyền cho biết số tù nhân chính trị lên tới hơn 130. Dự án 88 - ước lượng các nhà hoạt động bị cầm tù ở mức 269, và 143 người khác có nguy cơ bịt bắt.

Người giờ góp phần làm tăng lên thêm số tù nhân chính trị đó là Phạm Chí Dũng, một nhà báo độc lập không sợ hãi và giác ngộ. 
Thứ Năm tuần này, ông Dũng đã bị công an thành phố Hồ Chí Minh bắt giữ vì phổ biến các bài báo và thông tin chống lại nhà nước. Thông báo của Công an TP HCM cho biết ông đã “vi phạm pháp luật nghiêm trọng ” và “ rất nguy hiểm đến an ninh trật tự”. Nếu bị bỏ tù, ông có thể phải lãnh án từ 5 đến 20 năm tù giam. Ông đã bị bắt với tội danh tương tự vào năm 2012 nhưng chỉ ở tù bảy tháng. Tuy nhiên, với sự đàn áp của Đảng Cộng sản và những phiên toà lừa đảo gần đây, ai cũng biết rằng ông sẽ bị nhận bản án nặng nhất.



Ông Dũng là người đầu tiên tôi gặp khi tôi bắt đầu đưa tin về chính trị Việt Nam vào năm 2014. Cuộc gặp mặt của chúng tôi bắt đầu xấu đi khi người phiên dịch của tôi quá lo lắng khi hỏi những câu hỏi tôi đã viết ra và chốt lại. Kết hợp giữa tiếng Việt, tiếng Anh và tiếng Pháp, chúng tôi cũng đã làm việc xong. Với bộ ria mép mỏng như bút chì, thân mình mảnh khảnh, nhợt nhạt và mái tóc xơ xác, lần đầu tiên khi tôi gặp trông ông Dũng giống như một bức ảnh của George Orwell mà tôi từng thấy. Và tinh thần của ông làm cho tôi có cảm giác Orwellian *(theo nghĩa tích cực của từ này) trong một hệ thống Orwellian (ý nghĩa tiêu cực).



Các bài viết của ông về kinh tế mang tính dự báo và chua cay, như mong đợi của một người có bằng tiến sĩ kinh tế, và các bài viết cố gắng trả lời những câu hỏi mà chẳng mấy ai còn bận tâm để hỏi (luôn luôn có xu hướng là những câu hỏi thú vị nhất ). Chẳng hạn, một trong những bài viết mới nhất của ông cho Đài Tiếng nói Hoa Kỳ VOA, ngày 31 tháng 10, đã nghi ngờ về tốc độ tăng trưởng GDP chính thức của Việt Nam và phê phán khoản nợ nguy hiểm mà Đảng Cộng sản đang làm cho nhà nước suy yếu. Quan điểm của ông về chính sách đối ngoại luôn có nhiều thông tin, đặc biệt là trong lĩnh vực thường bị nhầm lẫn và hiểu lầm về quan hệ Việt Nam - Trung Quốc. Khả năng của ông Dũng để bóc trần những gì xảy ra trong Đảng Cộng sản thật không thể tưởng. Quan trọng nhất, ông không sợ hãi. Chỉ cần điểm qua danh sách các bài báo gần đây của ông viết cho VOA để thấy sự đa dạng và lắt léo trong các câu hỏi của ông.



Có lẽ đó là vinh dự lớn nhất cho một nhà báo làm việc trong một chế độ độc tài là trở thành mối đe dọa cho nhà nước, nhưng các bài báo của ông Dũng không phải là nổi loạn cũng chẳng phải là không ái quốc. Như ông nói với tôi nhiều năm trước quan điểm của ông là Đảng Cộng sản phải chịu trách nhiệm. “Đảng đang ở đi vào đường cùng. Giờ đây, Đảng về phía những người giàu có; không còn gì là chủ nghĩa xã hội nữa và bất bình đẳng nào đang gia tăng,” ông Dũng nói với tôi.



Thật vậy, ông đã chẳng còn tự tìm tòi về Đảng Cộng sản, nhưng lại tìm tòi về những lý tưởng tự do và bình đẳng đáng phải được cổ suý. Sau khi tốt nghiệp học viện quân sự, ông vào đảng năm 25 tuổi và làm việc cho ban nội chính thành phố 16 năm - và trong nhiều năm cuối cùng đó, ông đã bí mật viết bài.



Sau khi bị bắt giam năm 2012, ông đã từ bỏ Đảng Cộng sản - cùng lúc với Lê Hiếu Đằng, một người có 40 năm tuổi đảng và là một luật sư dân quyền, ông Đằng bỏ đảng và thành lập Đảng Dân chủ Xã hội vào năm 2013.



Trong thư từ bỏ đảng ông Dũng viết: “Tôi đã từng có một khát khao cháy bỏng muốn đóng góp cho một quốc gia xã hội chủ nghĩa bình đẳng. Tuy nhiên, những gì Đảng Cộng sản lãnh đạo toàn trị đã làm đã khiến tôi và nhiều đảng viên khác đi từ thất vọng đến tuyệt vọng.” Ngay sau đó, ông đã sáng lập Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam, một tổ chức sẽ không bao giờ được Đảng cộng sản cấp phép hoạt động, nhưng vẫn cứ hoạt động. Sống thú vị như cuộc sống của Vaclav Havel**, ông Dũng cùng với rất nhiều nhà báo và nhà hoạt động dũng cảm khác sống như thể Việt Nam đang tự do và như thể các quyền cơ bản của con người như tự do ngôn luận và tự do tư tưởng là hiển nhiên.



Vào tháng 8, anh ta đã bị chỉ trích là vu khống khi truyền thông nhà nước phát sóng chương trình Đối diện: Mặt trái của phương tiện truyền thông xã hội, khi họ xem các nhà báo và nhà hoạt động độc lập như những kẻ âm mưu. “Tôi thách thức bất kỳ tổ chức đảng, đài phát thanh hoặc đài VTV nào có thể chỉ ra bất kỳ những gì không chính xác từ các bài báo hoặc các cuộc phỏng vấn nào của tôi, hoặc vạch rõ đâu là xuyên tạc hoặc kích động,” ông Dũng vặn lại và nói thêm rằng anh ta có quyền kiện họ. “Tôi biết rằng sẽ rất khó thắng được toà ở Việt Nam, nhưng tôi có thể kiện họ ra tòa sau này mà không phải bây giờ.”



Việc bắt giữ ông Dũng diễn ra trong bối cảnh tống giam và đàn áp rộng rãi của một Đảng Cộng sản đã trở nên hoang tưởng hơn kể từ năm 2016. Liệu cộng đồng quốc tế, cụ thể là Hoa Kỳ, ít ra sẽ cố gắng làm gì đó trong việc này? Chắc là không. Đảng Cộng sản Việt Nam đã được các chính quyền Mỹ o bế và nuông chiều, đặc biệt là Barack Obama, khi tin rằng Mỹ phải giữ liên minh chiến lược với Hà Nội vì sự phản đối của Việt Nam đối với việc Bắc Kinh xâm lược Biển Đông. Tuy nhiên, điều mà các nhà hoạch định chính sách đối ngoại của Mỹ phớt lờ là Đảng Cộng sản có thể sẽ tự hủy hoại nếu liên minh hoàn toàn với Bắc Kinh, vì dân tộc tính và tinh thần chống Trung Quốc trong xã hội Việt Nam, và đảng sẽ bị chế giễu là con rối của Bắc Kinh. Washington thực sự có nhiều lựa chọn khi đòi hỏi Việt Nam phải cải thiện nhân quyền hơn là họ nghĩ.