Trong tháng 7 và 8/2017 chính quyền Việt Nam đã lĩnh 2 bài học đắt giá. Đó là vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh và vụ thua kiện ông Trịnh Vĩnh Bình. 2 bài học “họ Trịnh” 2 tính chất khác nhau, nhưng đều diễn ra trên bình diện quốc tế, làm chính quyền VN mất mặt trước cộng đồng quốc tế, hiện nguyên hình là một chính quyền hành xử theo kiểu xã hội đen, quen bắt chẹt, cướp bóc và dối trá, một cách tùy tiện, bất chấp pháp luật của nhà nước VN và pháp luật quốc tế. Một đất nước “có một rừng luật, nhưng chính quyền chỉ quen hành xử theo luật rừng” đối với dân mình mấy mươi năm nay. Một chính thể không có tam quyền phân lập, không có tự do phản bác của một xã hội dân sự, nên dù có mở cửa, hội nhập quốc tế về kinh tế mấy chục năm, nhưng thể chế chính trị, quản lý xã hội vẫn cũ kỹ, kẹt cứng như thời Trung cổ!
Vụ Trịnh Xuân Thanh gây ra khủng hoảng ngoại giao với nước Đức và liên quan tởi cả nước Séc, đã một tháng nay, ảnh hưởng lớn đến cả kinh tế, chính trị; Chính phủ VN vẫn chưa biết “Ăn làm sao, nói làm sao bây giờ”!
Vụ Trịnh Vĩnh Bình, Chính phủ thua kiện một doanh nhân, không chỉ phải bồi thường hơn 01 tỉ USD, mà lộ rõ bộ mặt xấu xa: chính quyền ở các địa phương chuyên dùng luật rừng để cướp bóc và bắt dân đi tù oan ức; chính quyền trung ương hoặc bất lực, hoặc đồng lõa. May ông TVB không bị chết trong tù; may ông trốn được về “quê hương thứ hai” là nước Hà Lan; may ông mang quốc tịch Hà Lan nên mới kiện được chính quyền VN... Từ đó suy ra, biết bao doanh nhân VN tử tế, bị chính quyền o ép ra sao, đến nỗi “không muốn phát triển”, “còi cọc, không lớn lên được”! Những doanh nghiệp “thắng lớn”, nổi đình đám chỉ vì có ô dù, là sân sau của các nhóm lợi ích. .. Qua vụ TVB hỏi còn “Kiều bào yêu nước” nào dám mạo hiểm đầu tư vào VN, nêu không có ô dù? Còn doanh nhân nào tin tưởng vào chính quyền và pháp luật VN?
Để tránh mắc phải những “bài học” tương tự tiếp theo, chỉ có một cách là Việt Nam không thể “một mình một chợ được”, phải cải cách thể chế chính trị, hệ thống quản lý xã hội và Luật pháp theo những quy chuẩn chung của quốc tế; học tập cách quản lý xã hội theo Nhà nước pháp quyền, may ra vài ba chục năm mới xóa bỏ dần đi cách hành xử vô pháp, vô đạo, hiện nay đã thấm sâu vào lối nghĩ, cách làm của cán bộ chính quyền các cấp từ thôn, xã, huyện, tỉnh đến trung ương.
Ước mong sao đây là 2 bài học cuối cùng cho chính quyền VN; chính quyền chỉ mất mặt trước bàn dân thiên hạ (mà mặt dầy lắm rồi), nhưng mọi thiệt hại thì người dân phải gánh chịu!
29/8/2017
FB Mac Van Trang