Maduro vs Guaido, chọn chủ nghĩa hay chọn nhân dân.

Maduro là Tổng thống độc tài của nước Venezuela. Guaido là Tổng thống (TT) lâm thời, ông sẽ tổ chức một cuộc bầu cử tự do để bầu TT mới. Hai ông đại diện cho hai khuynh hướng chính trị khác nhau. Maduro xem trọng xã hội chủ nghĩa (XHCN), người dân dù thiếu thốn, cực khổ cũng phải hy sinh để bảo vệ XHCN. Guaido xem trọng người dân Venezuela, sự no ấm, hạnh phúc của nhân dân quan trọng hơn một chủ nghĩa nào đó.

Venezuela nằm ở Nam Mỹ châu, rộng khoảng 910 ngàn km², gần ba lần VN. Có dân số là 32 triệu người.

Nicolas Maduro sinh năm 1962, xuất thân là tài xế xe buýt, sau đó hoạt động chính trị. Trong cuộc bầu cử TT năm 2013, ông đắc cử với 50,6% số phiếu. Phe đối lập tố cáo có gian lận bầu cử và đòi kiểm phiếu lại nhưng không được.

Năm 2015, dân chúng bầu cử Quốc Hội (QH), phe đối lập chiếm đa số trong QH. Juan Guaido sinh năm 1983, xuất thân trong một gia đình trung lưu, tốt nghiệp kỹ sư công nghiệp, ông đắc cử vào QH trong dịp này. Một ngày sau bầu cử QH, Maduro thay đổi Tòa án tối cao với các quan tòa theo phe ông ta, mục đích là sẽ từ chối các luật do QH đưa ra.

Trong 6 năm Maduro làm TT, 3 triệu người Venezuela đã rời quê hương đi tị nạn ở các quốc gia lân cận. Ở vùng đất mới, họ phải làm bất cứ việc gì để sinh sống, và họ vẫn chọn ra đi, cho thấy sự bất mãn cùng cực của nhân dân đối với chính quyền.

Giữa năm 2018 có cuộc bầu cử TT. Maduro ra ứng cử và gây khó khăn cho các lãnh tụ đối lập không thể ứng cử. Phe đối lập tẩy chay cuộc bầu cử. 40% dân chúng đi bầu trong dịp này và Maduro đắc cử với 67% trong số đó. QH cho rằng Maduro không được bầu lên bởi đa số dân chúng nên cái ghế TT vẫn còn trống, theo Hiến pháp Venezuela thì Chủ tịch QH (ông Guaido) sẽ làm TT lâm thời và tổ chức cuộc bầu cử TT mới.

Các quốc gia Tây phương như Hoa Kỳ, Canada, Anh, Pháp, Đức, và ở Nam Mỹ như Ba Tây, Argentina, Colombia đã công nhận ông Guaido là TT lâm thời của Venezuela. Nước Nga, Tàu và vài nước khác như Cuba, Thổ nhĩ kỳ thì vẫn xem ông Maduro là TT.

Lúc viết bài này thì tình hình đang nghiên ngửa, chưa biết ai thắng ai, quân đội sẽ ủng hộ bên nào, hay sẽ đứng giữa ?

Bối cảnh của Venezuela có nhiều điểm giống VN, chúng ta có thể tìm hiểu. Maduro và đảng Xã hội thống nhất đi theo định hướng xã hội chủ nghĩa, độc tài để bảo vệ XHCN. Nó cũng có tham nhũng như VN. Venezuela có nhiều dầu hỏa, hàng năm bán được 40 đến 80 tỉ mỹ kim (tùy theo giá dầu). Số tiền đó không được sử dụng cho đất nước và nhân dân, phần lớn bị bọn tham nhũng trong chính quyền lấy làm của riêng, ăn xài phung phí. Do đó nền kinh tế đi xuống, lạm phát tăng cao, nhân dân bị thiếu thực phẩm để ăn, bệnh viện bị thiếu thuốc men.

Chính trị thì độc tài, kinh tế thì tồi tệ. Kết quả là nhân dân bất mãn với chính quyền, nhiều cuộc biểu tình phản đối chính quyền Maduro đã diễn ra với hàng triệu người tham gia. Nhân dân đòi bầu cử tự do để chọn người có tài có đức phục vụ đất nước, thay thế băng đảng Maduro độc tài và tham nhũng.

Cách đây hàng ngàn năm, con người đã xuất hiện trên trái đất, rồi có chử viết, sau đó có triết học, chủ nghĩa. Con người có trước, chủ nghĩa có sau, con người làm ra chủ nghĩa để phục vụ con người. Ngày nay ta nói nhân dân là mục đích, là cứu cánh, chủ nghĩa là phương tiện để phục vụ nhân dân. Có một số người học không đến nơi đến chốn, bắt nhân dân phục vụ cho chủ nghĩa, như vậy là sai. Nếu phải chọn một trong hai, nhân dân hay chủ nghĩa, thì hãy chọn nhân dân.

Trần Mai Trung