Nguyễn Đình Cống
 |
Để cứu Đồng bằng Sông Cửu Long (ĐBSCL) , những người có tâm huyết đã đề xuất những phân
tích và ý tưởng hay. Nhưng phần lớn chỉ
dừng lại ở ý tưởng. Còn cách làm ?. Vẫn theo cách cổ lỗ, đề xuất, hội thảo, lập
ban nghiên cứu. Cao nhất là họp Bộ Chính trị, thảo luận và ra Nghị quyết. Ngày 23 tháng 3 Báo Tiếng Dân đăng bài của
Nguyễn Ngọc Chu ‘ “Bao giờ Bộ Chính trị
họp về Đồng bằng Sông Cửu long”, có
ý thúc dục, trông chờ. Ông Chu còn mong
vấn đề ĐBSCL cần một cuộc họp của Ban chấp hành Trung ương Đảng.
Xem lại, thời gian gần đây cũng đã có vài hoạt động có
tính chất hoành tráng về ĐBSCL. Hội thảo 2 ngày vào tháng giêng năm 2017 tại Cần Thơ về giữ nước cho ĐBSCL do Bộ Tài
nguyên môi trường kết hợp với Sứ quán Hà Lan tổ chức. Ngày 26 và 27 tháng 9 năm
2017 cuộc hội thảo gồm 500 quan chức và nhà khoa học về Phát triển ĐBSCL, do Thủ
tướng CP chủ trì, mà có người xem là Hội nghị Diên Hồng. Diễn đàn ĐBSCL năm
2019. Hội nghị ngày 3/1-2020 do Phó thủ tướng chủ trì, tại Bến Tre, về phòng chống
hạn, xâm nhập mặn. Rồi Chỉ thị của Thủ tướng số 04/CT-TTg về triển
khai giải pháp cấp bách phòng chống hạn,
xâm nhập mặn ĐBSCL. Rồi Chính phủ giải ngân
vài chục ngàn tỷ để xây dựng công trình. Cũng đã có Giải báo chí về ĐBSCL.
Kể ra, để tuyên truyền thì thế cũng đã nhiều, nhưng để
cứu được ĐBSCL thì còn xa. Vì sao vậy?. Vì cách làm chủ yếu là để tuyên truyền.
Liệu các Hội nghi, Hội thảo, mỗi hội 2 ngày với nhiều trăm người có hiệu quả
như thế nào. Bao nhiêu người đã phát biểu
ý kiến thực sự có chất lượng, những ý đó đã được phân tích và vận dụng như thế
nào. Bao nhiêu ý kiến theo kiểu nói cho có tiếng, là ăn theo, nói leo, là hô
hào rỗng tuếch. Bao nhiêu người đến hội
nghị chỉ để giao tiếp và ngủ gật.
Tổ chức hội nghị, khi dự định mời ai đó họp phải báo
trước rằng họ có ý kiến gì thì phải viết ra giấy, gửi trước. Nếu họ không có ý kiến mà muốn đến nghe thì phải
nộp tiền tham dự, phải ngồi riêng, không kể vào thành phần của hội nghị. Như vậy thì hội nghị có thể kéo dài hơn, ít tốn
kém và đạt kết quả cao hơn.
Để hội nghị có kết quả cần phải có những trí tuệ, nếu
không siêu việt thì cũng ở tầm cao. Sau
hội nghị không phải chỉ là một biên bản,
một báo cáo về các ý kiến mà chọn ra được một và chỉ một người để giao nhiệm vụ.
Người đó sẽ được cấp một kinh phí, tổ chức
ra một nhóm nghiên cứu. Rất tiếc là nhà
khoa học lớn về nông nghiệp của VN, Nguyễn Duy Xuân đã bị chết oan khuất ở trong tù Nam Định, ông
là Giám đốc Học Viện Cần Thơ trước tháng 4 năm 1975.
Để có được giải pháp đúng nhằm cứu ĐBSCL không thể
theo cách làm cũ với hội thảo đông người, với các quan chức chính quyền và Bộ
TN-MT, với BCH TƯ Đảng, với nghị quyết
dài dòng của Bộ Chính tri. Phải thay đổi cách làm, chọn cách có hiệu quả. Theo
tôi, có thể làm theo “Phương pháp não công” (Brainstorming method) hoặc theo
Phương pháp sử dụng các phép tương tự (Synectics method). Đó là những phương pháp mạnh trong việc tìm kiếm
giải pháp khắc phục mâu thuẩn, khắc phục sự cố.
Để có thể triển khai việc tìm giải pháp theo cách mới
này tôi xin có kiến nghị sau : Chủ tịch nước hoặc Thủ tướng chính phủ đích thân
mời và giao nhiệm vụ cho TSKH Phan Dũng, người có nhiều công trình về sáng tạo.
Ông Dũng đang ở TP HCM.
Việc tương tự như vậy đã xảy ra năm 1946, lúc Chủ tịch
Hồ Chí Minh nhờ ông Vũ Đình Huỳnh mời LS
Nguyễn Mạnh Tường. Khi ông Tường đến, Hồ
Chủ tich đã nói : Thưa ngài, Chính phủ sắp họp với phía Pháp ở Đà Lạt. Cần phải chuẩn bị các hồ sơ pháp lý. Tôi thay
mặt Chính phủ nhờ ngài giúp cho việc này.
Cần cứu ĐBSCL phải có những biện pháp thật sự khoa học
chứ không theo cảm tính. Vì việc quan trọng
này Chủ tịch nước nên hạ mình cầu hiền tài trong dân. Chỉ cần tìm được 1 người
và giao nhiệm vụ. Lập tổ chức và tiến hành nghiên cứu như thế nào xin để cho
người đó quyết định, xin Bộ Chính trị vả BCH TƯ đừng can thiệp vào, đừng ra nghị
quyết gì cả. Nếu Chủ tich nước không làm được việc trên thì Thủ tướng CP phải
làm, không thể ủy quyền cho người khác.
Xin tham khảo
câu chuyện của Tề Tiểu Bạch với Quản Di Ngô. Trả lời câu hỏi của Tiểu Bạch về cách làm hưng thịnh đất nước, Di Ngô thưa: Phải
tìm được người thật sự hiền tài, và khi đã giao việc thì phải tin họ, không được
để cho kẻ khác chen vào ngăn trở.
Khi mà TSKH Phan Dũng không nhận lời thì vẫn có thể dùng các phương pháp trên với điều kiện tìm
ra một người chủ trì. Hãy thông báo rộng rãi việc này và yêu cầu ai có khả năng
hãy nộp đơn ứng cử với một bản tóm tắt kế hoạch làm việc, tổng kinh phí dự kiến.
Khi nôp họ sẽ nhận được một khoản kinh
phí vài triệu đồng, gọi là chi phí tham gia. Sẽ tố chức tranh cử
và bầu chọn. Lúc này tôi xin là một trong những ứng viên.
Nguyễn Ngọc Chu, trong bài đã dẫn viết : Chỉ khi có một cuộc tranh cử sòng phẳng, khi người
tranh cử phải đến 12 tỉnh miền Tây Nam Bộ để trả lời cho cử tri – phải làm gì
với hạn hán ngập mặn?, và trả lời nhiều câu hỏi khác nữa về ĐBSCL, thì lúc đó bài
toán ĐBSCL tất có lời giải trọn vẹn.