GS Nguyễn Duy Xuân |
Đồng bằng sông Cửu long đang hấp hối. Nước sông bị chặn bởi nhiều đập thủy
điện và bị nhiễm mặn bởi triều dâng. Trên mười triệu nông dân đang lao đao. Nếu
có người thấy trước được việc này, cảnh báo sớm, chính quyền, cùng các nhà khoa
học và nhân dân hợp sức tìm giải pháp thì đã có thể tránh được tai họa, phát
triển bền vững.
Phải chăng không có ai thấy trước và
dự báo tình hình.
Có đấy, nhưng nhà khoa học lỗi lạc và rất yêu nước ấy đã bị hắt
hủi cho đến chết năm 1986 tại nhà tù Ba Sao năm 1986. Đó là GS Nguyễn Duy Xuân,
sinh năm 1925 tại Ô Môn, tỉnh Cần Thơ.
Ông đã du học, nghiên cứu về nông nghiệp,
thủy lợi, kinh tế tại Pháp, Anh và Mỹ trong nhiều năm. Ông về nước năm 1963 (lúc 38 tuổi), nghiên cứu
và phụ trách nhiều công việc quan trọng về Nông nghiệp, làm Viện trưởng Viện Đại
học Cần Thơ
Tháng 4 năm 1975, sau khi thu xếp cho vợ con sang Guam, rồi sang Pháp tạm
lánh, ông trở lại VN. Ngày 30 tháng 4, mặc dầu có trực thăng sẵn sàng chở ông
đi di tản nhưng ông ở lại với mong ước
được đem kiến thức phục vụ cho nền nông
nghiệp của đất nước, mà trước hết là phát triển đồng bằng sông Cửu long. Ông sẵn
sàng hợp tác với chính quyền mới để được
làm khoa học phục vụ đất nước.
Ngày 13 tháng 5 ông trình diện chính quyền giải phóng, được tập trung đi học
tập cải tao tư tưởng trong vài ngày, nhưng rồi bị giam giữ không xét xử tại nhà tù loại khắc
nghiệt nhất. Năm 1983, ông Võ Tòng Xuân,
khi làm đại biểu quốc hội có tìm đến thăm tù nhân Duy Xuân, có ý định cứu người
thủ trưởng cũ của mình, nhưng rồi không kịp. Nhà khoa học lỗi lạc và yêu nước
Nguyễn Duy Xuân bị bệnh cũng bình thường,
nếu được chữa trị sẽ qua khỏi, nhưng nhà tù đã tạo điều kiện thuận lợi để ông từ
giã cõi đời, mang kiến thức khoa học sang thế giới khác.
Nếu GS Nguyễn Duy Xuân không chết trong nhà tù, được sử dụng như kiểu ông
Lương Định Của thì rồi đồng bằng sông Cửu Long có thoát khỏi tai họa như hiện
nay hay không. Không biết được, không dám chắc, vì ý kiến của nhà khoa học có
hay, có đúng đến đâu mà không trung thành với Mác Lê, không nghe theo chỉ đạo của
Trung cộng thì chính quyền CSVN dứt
khoát bác bỏ, kiên quyết từ chối.
Chỉ còn lại đồng bằng sông Cửu long khóc than cho đứa
con yểu mệnh của mình, đứa con phải bỏ đất mẹ ra đi mang theo bao oan khổ, tủi
nhục. Tro cốt của GS Duy Xuân được con gái từ Pháp về đem gửi tại chùa Thiên
Hưng, Bình Thạnh.