Nam Nguyen
“Có kịch không?” - đây là câu hỏi mà một số ACE trong ngành luật hay hỏi
nhau về vụ án Nguyễn Đức Kiên. “Kịch” đây không nói về ‘vở diễn”, mà là
là “kịch khung” - khung hình phạt cao nhất dành cho từng tội danh...
Cách đây 21 tháng, Kiên bị bắt khẩn cấp, thị trường tài chính cả nước
rúng động một thời gian dài, một loạt đồng nghiệp bị liên đới sa chân
vào trại tạm giam theo, thậm chí cả bác Trọng, bác Dũng, bác Thanh cũng
đăng đàn nói phải xử nghiêm vụ “đại án tham nhũng” này, “không có góc
khuất, không trừ một ai”...
(từ “tham nhũng” thì nói thật đến bây giờ
tôi chưa hiểu tại sao lại dính vào vụ án này?). Cánh báo chí thì tha hồ
có đề tài để viết, tha hồ câu khách, 4 tội danh nhé, “đặc biệt nghiêm
trọng” là từ thường xuyên được nhắc tới, Kiên làm thiệt hại 1696 tỷ đồng
nhé, chính xác thế là cùng!
Phiên tòa 2014 cho Kiên quyền được nói, lần đầu ra tòa Kiên không
chịu mặc áo tù vì đã phải tội phạm đâu, nên được xích tay và cùm chân.
Lần đầu và lần tiếp theo ta thấy Kiên đã “độc diễn” ở tòa đúng như những
người biết về Kiên hình dung: xúc tích, chuẩn xác, trí nhớ và logic quá
giỏi để dựa theo chính luật pháp mà bảo vệ cho mình và cho đồng nghiệp.
Nhưng đúng như một bạn FB đã viện dẫn thì "khi một người biết tất cả
nhưng không có quyền quyết định điều gì thì đó là bi kịch của riêng anh
ta, khi một kẻ không hề biết gì nhưng có quyền quyết định tất cả thì đó
là bi kịch của những người còn lại."
Tôi đã được nghe vài người có chuyên môn cao phân tích, thì trong 4
tội danh rất khó ghép Kiên vào 3 tội, còn 1 tội danh không thể nào không
ghép, mặc dù nó phi lý nhất:
- Kinh doanh không đúng ngành nghề đăng ký (“kinh doanh trái phép”
nghe cho nghiêm trọng): vàng (Kiên và ACB nói đó là đầu tư vào giá vàng
chứ không phải vàng vật chất-ai đã cấm đâu?) - cổ phần, cổ phiếu, góp
vốn thì làm gì có mấy ai đăng ký được ngành nghề kinh doanh này, đơn
giản là không bắt buộc ít nhất vào thời điểm đó, và muốn đăng ký cũng
chả được vì không bắt buộc (“cà lăm” rồi - nhưng đúng là thế!). Con số
hơn 21 nghìn tỷ nghe cho có vẻ ấn tượng cho tội danh “kịch kim” cũng chỉ
02 năm này!
- Trốn thuế: cả nưóc biết Kiên thất thu rất nhiều trăm tỷ vì “đánh”
vàng, thế nhưng CSĐT cứ xoáy vào một vụ duy nhất mặc dù Quốc hội có
quyết định miễn giảm thuế cho những trường hợp thế này! Sở thuế cũng
chưa bao giờ có yêu cầu truy thu! Kết tội na ná “bị cáo có biết trước
việc này không?”...
- Lừa đảo chiếm đoạt tài sản (tiền của Hòa Phát): Chủ tịch Hòa
Phát-người bạn, đối tác làm ăn lớn mười mấy năm-không hề thiệt hại dù
chỉ 1 đồng, lại không “đáng nhẽ bị kiện vì tội CTCP Thép Hòa Phát đã tự
động xác nhận việc chuyển nhượng khi không đủ điều kiện, MTV Thép Hòa
phát đã tự động xác nhận chuyển nhượng cổ phiếu của ACBI khi chưa chuyển
tiền”, thế nhưng vẫn CQĐT vẫn “hình sự hóa quan hệ kinh tế” một cách
rất nỗ lực?
- Tội danh thứ 4 mới thực sự trớ trêu, thực sự phi lý nhưng lại không
thể không ghép tội-“cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh
tế gây hậu quả nghiêm trọng”-nôm na là cho phép ACB để nhân viên mang
tiền đi gửi tiết kiệm ở ngân hàng có vốn sở hữu nhà nước (Vietinbank)!
Khi đó việc này chưa hề bị NHNN đưa ra quy chế cấm, thử hỏi có cách kinh
doanh hợp pháp nào ở nước ta có thể tạo ra một chút lợi nhuận và ít rủi
ro hơn cách này không? Bởi Kiên chỉ là một trong những người của HĐQT
ACB đồng ý cho phép làm việc này, nên cũng như Kiên, hàng loạt thành
viên HĐQT theo Kiên vào trại tạm giam, mặc dù nhiều người lúc đó không
hề tham gia vì còn chưa là thành viên HĐQT (anh Tuấn) và tất cả họ đều
không trực tiếp làm việc này, cũng không trực tiếp hưởng lợi gì ở đây
cả! Thế một nửa HĐQT ACB khác thì sao không liên quan, liên đới? Ít nhất
thì nếu các bác ấy thấy “sai”, các bác ấy dù có không đồng tình (chuyện
này chưa chắc lắm đâu) cũng phải có trách nhiệm công dân là “tố giác
tội phạm” ngay, để ngăn chặn, răn đe chứ? Để chứng minh Kiên có tội,
CQĐT sẵn sàng cho rằng cựu bộ trưởng, “cha đẻ” của Luật Doanh nghiệp
cũng sai, ít nhất dưới vai trò tòng phạm, còn người được giải “CEO ngân
hàng giỏi nhất Việt Nam” mấy năm liền là chủ mưu! Còn cái ngân hàng có
vốn sở hữu nhà nước mà đánh mất tiền của khách hàng kia vô can toàn tập,
bởi may quá có một trưởng phòng giao dịch lừa đảo nên sẵn sàng chịu
trách nhiệm cá nhân! Thôi không đi vào phân tích lý lẽ ở đây, vì hình
như ngôn ngữ khác nhau, tôi chỉ xin đồng tình với các “chuyên gia” rằng
Kiên không thể không có tội này! Nếu Kiên vô tội, thì tất cả các thành
viên ACB kia cũng vô tội, thế ai chịu trách nhiệm cho việc bắt tạm giam
người thì gần 2 năm, kẻ ít thì vài tháng kia, mà có ít người đâu? Đây
đâu phải việc anh nông dân Nguyễn Thanh Chấn bị tù oan 10 năm rồi mới có
người để ý đến, đây là việc cả nước, nhiều ngân hàng, thậm chí có thể
nói nhiều tập đoàn quốc tế cũng theo dõi... thì càng không thể coi là
bắt nhầm, tù oan... được, rồi ai chịu trách nhiệm đây?
Sắp tới phần tranh tụng, tôi sẽ ít theo dõi và chắc cũng chả muốn
viết thêm stt nào nữa, bởi vì như tôi đã nói, làm sao có ai “cãi lý”
được với Kiên, nhất là trong những việc Kiên thuộc nằm lòng, lại vào
những giây phút “nước sôi lửa bỏng” này? Nhưng như thế thì rõ là "ngoan
cố, thiếu thành khẩn" nhỉ? Chúc mừng bạn, vì bạn đã làm được:
- Nhận hết trách nhiệm cho cấp dưới Thanh, Yến (vợ và em thì đã đành rồi...)
- Bác bỏ việc anh Huỳnh Quang Tuấn có liên quan dưới mọi hình thức
đến vụ việc “gửi tiết kiệm”, bạn chứng minh thuyết phục rằng bản thân vô
tội cũng là chứng minh một nửa HĐQT ACB ấy vô can!
- Không hề nói một lời không tốt đẹp nào về những người bạn Hòa Phát.
- Quan trọng nhất, đối với những người không có mặt ở phiên tòa, đối
với giới làm ăn, và cả với xã hội ta nói chung, bạn đã cho thấy luật và
việc thực thi pháp luật ở nước ta còn đi sau cả nền kinh tế khá xa!
- Với người thân, bạn bè thì bạn vẫn là Kiên!
Vậy thôi, “kịch” hay không thì cuối cùng cũng chẳng quan trọng nữa,
bạn thừa thông minh và kinh nghiệm để cảm nhận hơn tất cả mọi người, cần
làm gì lúc này! Ở đời muôn sự của chung, nghiệp đến thì trả nghiệp, sắc
sắc không không...Mong tâm bạn chóng được bình an!