(...hay Chưa năm nào “vui” bằng năm nay)
1. Cặp số 13/13. Năm đầu tiên từ lâu lắm rồi, toàn bộ 13/13 chỉ tiêu kinh tế -xã hội năm 2017 hoàn thành, hoàn thành vượt mức. Tuyệt vời trên cả tuyệt trần. Đời người dính một lần con số 13 đã “may
phúc”, thế mà chỉ một năm xơi luôn hai con số 13 hẳn là “phúc chồng lên phúc”. Với khối óc tài tình -
sáng suốt - triệt để - toàn diện - duy nhất đúng đắn, với bàn tay chém
gió khởi nghiệp - kiến tạo - năng động - liêm chính…
nên mới huy hoàng đến thế, trong đó công đầu thuộc
về Ngài Tổng cục
trưởng Thống kê. Sự tụng ca này sẽ lê thê tới tết Nguyên đán bằng lời thẽ thọt của các sướng ngôn viên qua
loa đài, dày đặc các dòng viết trên các trang
báo lề phải. Ngọc Hoàng cùng các Táo trong buổi thiết triều tất niên tha hồ mua vui miễn phí cho thiên
hạ.
 |
| Hình chỉ mang tính minh họa |
Song dù công lênh to tát đến chừng nào, tốc độ tăng trưởng năm nay gấp hơn hai lần nước Mỹ, gấp 3 lần châu Âu và vào
nhóm cao nhất thế giớl… không tạo ra phép màu đảo ngược được tình thế: Thâm hụt lún sâu/ Công
nợ ngập đầu/ Công bộc to đầu giàu sụ.
2. Phừng phừng lò bát quái nung chảy cả quả đấm thép. Ban đầu thấy chỉ đốt được con chuột nhắt lẩn vào đống củi tham nhũng, đã hồ nghi. Đáng ra thì con chuột nhắt đó thoát hiểm, chỉ tại thói ngông nghênh, ai đời đang ẩn mình lại ngo ngoe rằng “Nếu ai phát hiện hoặc tìm hiểu ra tôi có một lô đất nào ngoài căn nhà đang ở 43 Nguyễn Chí Thanh, tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm, thậm chí từ chức Bí thư Thành ủy”. Dám thách thức, thì cho mất sạch ghế, lột hết mũ áo, ngồi bệt thành người… tử tế. Đến bây giờ thì cùng với Vinashin, Vinalines trước đây, hàng loạt tên tuổi lừng giời của Tập đoàn Dầu khí (PVN), Tập đoàn Caosu, Tập đoàn Caosu, Tập đoàn Hóa chất… từng được tâng lên là những “quả đấm thép” của nền kinh tế, lần lượt sẽ được tống vào lò. Thì ra Lò bát quái không chỉ đốt chuột, mà nung chảy cả những quả đấm thép.
3. Lửa Đồng Tâm lan vào Cai Lậy. Vụ Đồng Tâm hóa ra có nhiều cái “Độc nhất vô nhị”. Hàng trăm quân cơ động rầm rộ kéo về để “kính trọng lễ phép” với bà con chân đất; rồi cả ông già ngoài 80 tuổi, không chiụ yên phận ngồi nhà để con cháu phụng dưỡng lại theo lời nhà chức trách dụ ra cánh đồng chỉ chỏ ranh giới đất, giằng có đến mức tự… gãy chân. Đây là lần đầu tiên một Đô trưởng trên thế giới phải ký trên bản viết tay cam kết với dân chúng của một làng quê nghèo, còn chắc ăn “điểm chỉ” – hình thức chứng thực thời dân chưa biết chữ.
Cai Lậy gần giống thế. Vì một nhà thầu trạm BOT mà sau ba tháng ém quân Nhà chức trách tổng động viên các lực lượng liên ngành, hằm hằm khí thế, công cụ lăm lăm, nhưng rút cuộc buộc phải lui quân thêm 1-2 tháng. Một lần nữa ngòi nổ được tháo như từng gỡ ở Đông Tâm.
Song ai nấy đều hiểu đó là hòa hoãn tạm thời vì mong mỏi chính đáng đối kháng với mưu đồ sâu xa, trừ phi một trong hai, một bên buông xuôi – một bên hạ nòng…. Sau cam kết không khởi tố ở Đồng Tâm là tái khởi tố, kêu gọi đầu thú, còn sau 1-2 tháng nữa Cai Lậy hãy đợi đấy. Nhất dạ sinh bách kế (một đêm nghĩ trăm kế), đằng này cả tháng hẳn nghìn mưu có thừa, sẽ nhiều, sẽ hiểm hơn ba tháng trước.
Có điều bài học chung cho cả hai vụ là để có được cuộc đình chiến mong manh, ở Đồng Tâm là đã…đồng tâm, Cai Lậy cũng đã đồng tâm nay càng phải hiệp lực.
Trong chuyện Cai Lậy phải ghi nhận siêu năng động của Quan Tứ trụ, vừa nghe tin Ngài đã chỉ đạo ngay. Nhưng nếu nhớ lại từ việc quán cà phê Xin Chào xảy ra năm 2016 đến vụ Cai Lậy đều phải đích thân Ngài ra tay. Việc phải dùng dao mổ trâu để làm thịt chim sẻ thì chỉ có ở Xứ sở ta mới có, hẳn tất cả các nguyên thủ trên thế giới phải ngả mũ chào người đồng cấp Xứ này về tinh thần… kiến tạo, nhưng chẳng biết kiến tạo cho bên nào. Hồi sau sẽ rõ.
4. Cả nhà phải ghi tên vào sổ đỏ. Thông tư tuyệt chiêu của những Các Nhà gốc gác là nhà – đất, nay chính quy là “Tài nguyên và Môi trường”, đến khi bị ném đá mới tá hỏa ra là do lỗi…đánh máy. Vụ việc này đã bổ sung vào nhóm tội danh “Thiếu tinh thần trách nhiệm” cái tiểu tiết “Lỗi đánh máy”, một sự tránh tội vụng về, bỡn cợt công lý. Vì liên đới đến đánh máy, cái bàn phím máy tính ắt bị nghiêm trị.
Song, nếu so với việc Bộ Luật hình sự chưa kịp thi hành đã phát hiện hàng trăm lỗi, thì sự cố nói trên chỉ đáng là hàng cháu chắt. Luật trình các Cụ, các Cụ gật lia lịa thì chúng em ở Bộ được đàn em trình Thông tư cũng gật cho nhanh, còn chạy, kiếm chác. Phàm đã vào được Nghị trường thì soi mói từng chữ làm gì rách việc vả lại biết gì mà soi.
5. Biệt phủ Yên Bái. Chuyên về cái biệt phủ này đã cống hiến cho kho tàng ngôn ngữ Việt Nam một thuật ngữ thời độc quyền vơ vét “Làm giàu.từ chổi chít” và rục rịch thành cao trào đến Yên Bái học kinh nghiệm làm giàu. Cũng lình sình qua loa thế thôi, nay êm vì đã bị phạt cho …tồn tại bởi xây dựng không phép hoặc quá cho phép. Chưa kịp nhể cái nhọt đầu đinh này thì lại có cái nhọt bọc khác. Đó là chuyện ở Cao Bằng dính tới Nhà văn Hoàng Quảng Uyên (tên thật Hoàng Dương Quý, sống ở Cao Bằng) rằng làm chuồng gà cũng phải... xin phép. Chắc đó chỉ là đồn thổi vì chưa thấy các nhà chức trách ỏ e. Một thể chế chưa tốt đẹp thế bao giờ, đang trong cao trào cải cách hành chính ai lại hành… là chính, như thế .
6. Mốt quan to lập “Văn phòng 2” để giải ngân, giải cả khát cơn rửng mỡ no cơm ấm cật, chán cơm thèm phở. Ấy nhưng nếu dấu biệt bóng hồng ở lầu xanh, gác tía chắc êm, trừ phi nhà vị nào có “sư tử Hà Đông”, đằng này lại vội vàng thách thức bằng tuyển bồ nhí vào công chức rồi thăng tiến vù vù, rất đúng … quy trình, vừa để sửa soạn lập thứ phi vừa chuẩn bị kế nghiệp vàng son “Công bộc”. Hẳn là cũng bắt chước Cụ Tổng chân ướt chân ráo về vườn rước vội nàng về dinh. Âu cũng là cái bệnh hoạn mạn tính của chính thế từng vỗ ngực là ưu việt hơn mọi thời đại.
7. Đường sắt trên cao Cát Linh - Hà Đông lùi thời hạn chạy thử vào tháng 10/2017, nghe nói lùi đến tháng 9/2018. Tính việc này là sự kiện để đời của của năm 2017 là gượng ép vì nó khởi công từ tháng 10/2009, từ đó đến nay đã năm lần bảy lượt đội vốn, liên tục lùi tiến độ. Kiểu này không biest chờ đến bao giời. Nhàm, muốn quên, nhưng khốn nó lù lù trên đầu, có việc phải đi bên dưới, thấp thỏm vật rơi từ trên Công trình của “tình hữu nghị đời đời bền vững”.
8. Bạo hành trẻ em: Nạn bạo hành trẻ em năm nay chiếm kỷ lục cả về số lượng và tính chất tàn ác đến mức không còn đủ can đảm để nhắc lại từng vụ việc, xem lại băng hình. Quan lớn đã lên tiếng nhưng xin chờ Nói Và Làm (NVL). Chắc chắn sẽ làm, sẽ họp bàn, sẽ đẻ ra Nghị quyết, rồi sẽ quán triệt, đại loại như: Trên cơ sở nâng cao quyết tâm chính trị, tăng cường sự lãnh đạo đối với công tác chăm sóc và giáo dục trẻ em”, huy động cả hệ thống vào cuộc...
9. Lát đá vỉa hè Hà Nội, hứa rằng bền tới 50 - 70 năm, những tưởng sẽ có Thủ đô đẹp như tranh đá. Song chỉ được vài tháng đã bong tróc, gãy nát. Đá vỡ là do đá, do thợ làm ẩu, nhưng nguyên nhân của mọi nguyên nhân thì phải chờ kiểm tra, cùng lắm là thiếu tinh thần trách nhiệm. Vài mảnh đá vỡ, mà Nghị viện Thành phố cùng Đô trưởng, Siêu Đô trưởng phải vào cuộc, thì làm gì mà Kinh Đô chả trở sớm thành đô thị thông minh, thành phố rồng bay.
10. Đề xuất cải tiến chữ quốc ngữ. Cứ nghĩ đến cái gì liên quan đến cải cách giáo dục là rùng mình. Mỗi cuộc là một lần lũ trẻ được lôi ra làm chuột bạch, cha mẹ thì hớt hải ngược xuôi. Trong bối cảnh nền học vấn đang bộn bè bê bối, nếu đề xuất trên được chấp thuận lại là cái họa lớn. Chí ít thì trong cuộc sống luôn thấp thỏm, cái đề xuất nực cười đó hẳn làm thêm bực mình.
Ở đất nước “một ngày bằng mấy mươi năm”thì một năm chỉ chọn ra 10 sự kiện để đời là dồn ép, và ngay chỉ vài ngày cuối năm cũng có thẻ xảy ra chuyện động trời. Xin mong quý Bạn đọc lượng thứ về việc không thể chỉn chu hơn ./.
Nguyễn Duy Nghĩa
(Dân Luận)
3. Lửa Đồng Tâm lan vào Cai Lậy. Vụ Đồng Tâm hóa ra có nhiều cái “Độc nhất vô nhị”. Hàng trăm quân cơ động rầm rộ kéo về để “kính trọng lễ phép” với bà con chân đất; rồi cả ông già ngoài 80 tuổi, không chiụ yên phận ngồi nhà để con cháu phụng dưỡng lại theo lời nhà chức trách dụ ra cánh đồng chỉ chỏ ranh giới đất, giằng có đến mức tự… gãy chân. Đây là lần đầu tiên một Đô trưởng trên thế giới phải ký trên bản viết tay cam kết với dân chúng của một làng quê nghèo, còn chắc ăn “điểm chỉ” – hình thức chứng thực thời dân chưa biết chữ.
Cai Lậy gần giống thế. Vì một nhà thầu trạm BOT mà sau ba tháng ém quân Nhà chức trách tổng động viên các lực lượng liên ngành, hằm hằm khí thế, công cụ lăm lăm, nhưng rút cuộc buộc phải lui quân thêm 1-2 tháng. Một lần nữa ngòi nổ được tháo như từng gỡ ở Đông Tâm.
Song ai nấy đều hiểu đó là hòa hoãn tạm thời vì mong mỏi chính đáng đối kháng với mưu đồ sâu xa, trừ phi một trong hai, một bên buông xuôi – một bên hạ nòng…. Sau cam kết không khởi tố ở Đồng Tâm là tái khởi tố, kêu gọi đầu thú, còn sau 1-2 tháng nữa Cai Lậy hãy đợi đấy. Nhất dạ sinh bách kế (một đêm nghĩ trăm kế), đằng này cả tháng hẳn nghìn mưu có thừa, sẽ nhiều, sẽ hiểm hơn ba tháng trước.
Có điều bài học chung cho cả hai vụ là để có được cuộc đình chiến mong manh, ở Đồng Tâm là đã…đồng tâm, Cai Lậy cũng đã đồng tâm nay càng phải hiệp lực.
Trong chuyện Cai Lậy phải ghi nhận siêu năng động của Quan Tứ trụ, vừa nghe tin Ngài đã chỉ đạo ngay. Nhưng nếu nhớ lại từ việc quán cà phê Xin Chào xảy ra năm 2016 đến vụ Cai Lậy đều phải đích thân Ngài ra tay. Việc phải dùng dao mổ trâu để làm thịt chim sẻ thì chỉ có ở Xứ sở ta mới có, hẳn tất cả các nguyên thủ trên thế giới phải ngả mũ chào người đồng cấp Xứ này về tinh thần… kiến tạo, nhưng chẳng biết kiến tạo cho bên nào. Hồi sau sẽ rõ.
4. Cả nhà phải ghi tên vào sổ đỏ. Thông tư tuyệt chiêu của những Các Nhà gốc gác là nhà – đất, nay chính quy là “Tài nguyên và Môi trường”, đến khi bị ném đá mới tá hỏa ra là do lỗi…đánh máy. Vụ việc này đã bổ sung vào nhóm tội danh “Thiếu tinh thần trách nhiệm” cái tiểu tiết “Lỗi đánh máy”, một sự tránh tội vụng về, bỡn cợt công lý. Vì liên đới đến đánh máy, cái bàn phím máy tính ắt bị nghiêm trị.
Song, nếu so với việc Bộ Luật hình sự chưa kịp thi hành đã phát hiện hàng trăm lỗi, thì sự cố nói trên chỉ đáng là hàng cháu chắt. Luật trình các Cụ, các Cụ gật lia lịa thì chúng em ở Bộ được đàn em trình Thông tư cũng gật cho nhanh, còn chạy, kiếm chác. Phàm đã vào được Nghị trường thì soi mói từng chữ làm gì rách việc vả lại biết gì mà soi.
5. Biệt phủ Yên Bái. Chuyên về cái biệt phủ này đã cống hiến cho kho tàng ngôn ngữ Việt Nam một thuật ngữ thời độc quyền vơ vét “Làm giàu.từ chổi chít” và rục rịch thành cao trào đến Yên Bái học kinh nghiệm làm giàu. Cũng lình sình qua loa thế thôi, nay êm vì đã bị phạt cho …tồn tại bởi xây dựng không phép hoặc quá cho phép. Chưa kịp nhể cái nhọt đầu đinh này thì lại có cái nhọt bọc khác. Đó là chuyện ở Cao Bằng dính tới Nhà văn Hoàng Quảng Uyên (tên thật Hoàng Dương Quý, sống ở Cao Bằng) rằng làm chuồng gà cũng phải... xin phép. Chắc đó chỉ là đồn thổi vì chưa thấy các nhà chức trách ỏ e. Một thể chế chưa tốt đẹp thế bao giờ, đang trong cao trào cải cách hành chính ai lại hành… là chính, như thế .
6. Mốt quan to lập “Văn phòng 2” để giải ngân, giải cả khát cơn rửng mỡ no cơm ấm cật, chán cơm thèm phở. Ấy nhưng nếu dấu biệt bóng hồng ở lầu xanh, gác tía chắc êm, trừ phi nhà vị nào có “sư tử Hà Đông”, đằng này lại vội vàng thách thức bằng tuyển bồ nhí vào công chức rồi thăng tiến vù vù, rất đúng … quy trình, vừa để sửa soạn lập thứ phi vừa chuẩn bị kế nghiệp vàng son “Công bộc”. Hẳn là cũng bắt chước Cụ Tổng chân ướt chân ráo về vườn rước vội nàng về dinh. Âu cũng là cái bệnh hoạn mạn tính của chính thế từng vỗ ngực là ưu việt hơn mọi thời đại.
7. Đường sắt trên cao Cát Linh - Hà Đông lùi thời hạn chạy thử vào tháng 10/2017, nghe nói lùi đến tháng 9/2018. Tính việc này là sự kiện để đời của của năm 2017 là gượng ép vì nó khởi công từ tháng 10/2009, từ đó đến nay đã năm lần bảy lượt đội vốn, liên tục lùi tiến độ. Kiểu này không biest chờ đến bao giời. Nhàm, muốn quên, nhưng khốn nó lù lù trên đầu, có việc phải đi bên dưới, thấp thỏm vật rơi từ trên Công trình của “tình hữu nghị đời đời bền vững”.
8. Bạo hành trẻ em: Nạn bạo hành trẻ em năm nay chiếm kỷ lục cả về số lượng và tính chất tàn ác đến mức không còn đủ can đảm để nhắc lại từng vụ việc, xem lại băng hình. Quan lớn đã lên tiếng nhưng xin chờ Nói Và Làm (NVL). Chắc chắn sẽ làm, sẽ họp bàn, sẽ đẻ ra Nghị quyết, rồi sẽ quán triệt, đại loại như: Trên cơ sở nâng cao quyết tâm chính trị, tăng cường sự lãnh đạo đối với công tác chăm sóc và giáo dục trẻ em”, huy động cả hệ thống vào cuộc...
9. Lát đá vỉa hè Hà Nội, hứa rằng bền tới 50 - 70 năm, những tưởng sẽ có Thủ đô đẹp như tranh đá. Song chỉ được vài tháng đã bong tróc, gãy nát. Đá vỡ là do đá, do thợ làm ẩu, nhưng nguyên nhân của mọi nguyên nhân thì phải chờ kiểm tra, cùng lắm là thiếu tinh thần trách nhiệm. Vài mảnh đá vỡ, mà Nghị viện Thành phố cùng Đô trưởng, Siêu Đô trưởng phải vào cuộc, thì làm gì mà Kinh Đô chả trở sớm thành đô thị thông minh, thành phố rồng bay.
10. Đề xuất cải tiến chữ quốc ngữ. Cứ nghĩ đến cái gì liên quan đến cải cách giáo dục là rùng mình. Mỗi cuộc là một lần lũ trẻ được lôi ra làm chuột bạch, cha mẹ thì hớt hải ngược xuôi. Trong bối cảnh nền học vấn đang bộn bè bê bối, nếu đề xuất trên được chấp thuận lại là cái họa lớn. Chí ít thì trong cuộc sống luôn thấp thỏm, cái đề xuất nực cười đó hẳn làm thêm bực mình.
Ở đất nước “một ngày bằng mấy mươi năm”thì một năm chỉ chọn ra 10 sự kiện để đời là dồn ép, và ngay chỉ vài ngày cuối năm cũng có thẻ xảy ra chuyện động trời. Xin mong quý Bạn đọc lượng thứ về việc không thể chỉn chu hơn ./.
Nguyễn Duy Nghĩa
(Dân Luận)