Tầu Trung Quốc tấn công tầu VN.
Ảnh: CS Biển VN
Mấy ngày qua tin tức nóng bỏng đụng độ Việt Nam – Trung Quốc trên
biển Đông và vụ bắt blogger Ba Sàm đã làm dư luận tại Việt Nam quên hẳn
sự kiện rất nóng Ukraine và Nga.
Chiến tranh dường như đã cận kề vì chính quyền non trẻ ở Kiev đã
thẳng tay với phe thân Nga ly khai ở miền Đông Ukraine. Cho dù kết quả
không như mong đợi, chưa giành lại quyền kiểm soát các cơ quan chính
phủ, nhưng Kiev đã gửi một thông điệp mạnh mẽ cho Moscow, vấn đề chủ
quyền, không thể nhân nhượng.Bài học cho Putin
Sau khi chiếm Crimea dễ dàng, Putin xúi dân miền Đông nổi dậy, làm náo loạn và có cớ để tấn công Ukraine. Cách đây mấy ngày, thành phố cảng Odessa, một nơi từng lưu dấu bao kỷ niệm của nhiều trí thức Việt Nam, chìm trong khói lửa. Hơn 40 người chết, trực thăng của Ukraine bị bắn rơi. Mối quan hệ anh em Nga-Ukraine đã thành thù hận, không thể một sớm một chiều có thể hàn gắn.
Ukraine tỏ ra không sợ đối đầu về quân sự, điều 40 ngàn quân áp sát miền Đông, hàng trăm xe tăng tấn công phe thân Nga. Nghiêng hẳn về phương Tây, Kiev không cần đi dây có từ thời Yanukovych, chấm hết câu chuyện tình bạn láng giềng, như Georgia đã đoạn tuyệt với Nga.
Với kiểu lạt mềm buộc chặt, phương Tây và Mỹ dùng đòn kinh tế bao vây Nga, giải quyết vấn đề dầu hỏa và khí đốt trong dài hạn sẽ làm Nga mất một nguồn ngoại tệ chiếm tới 80% GDP.
Giới làm ăn Nga dựng nên đế chế Putin đều dây mơ rễ má với phương Tây không ít thì nhiều. Paris, London, New York, DC đều có dấu vết các tỷ phú Nga. Các đòn trừng phạt, cấm vận kinh tế sẽ làm nhóm oligarchs (giầu có) bừng tỉnh.
Putin thừa hiểu, lấy Crimea là chuyện đã rồi, nhưng mang quân vào miền Đông Ukraine là câu chuyện lớn hơn nhiều. Tấn công xâm lược rất dễ, giữ mới khó. Sự lụn bại quốc gia thường bắt đầu bằng cuộc chiến không chính nghĩa.
Tương quan lực lượng Ukraine và Nga. Ảnh: WP
Có lẽ vì thế, vào phút chót, trước cuộc trưng cầu dân ý của phe thân Nga dự định vào ngày 11-5 tại miền Đông và Nam Ukraine, sau cuộc gặp với ông Didier Burkhalter, tổng thống Thụy Sĩ và hiện là chủ tịch Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE) ngày 6-5, Putin bỗng ra lệnh … bỏ cuộc.
Putin còn nói thêm, cuộc bầu cử tổng thống Ukraine vào ngày 25 tháng Năm là “một bước đi đúng hướng”, dù trước đó một ngày Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Lavrov khăng khăng, cuộc bầu cử này là bất hợp lệ.
Dường như Putin đã xuống giọng vì ông còn thông báo, quân Nga đã không còn ở sát biên giới với Ukraine. Putin có đáng tin hay không là một câu chuyện khác, nhưng ít nhất trong thời điểm này, ông ta hiểu, nước Nga đừng đi quá xa, vượt vạch chỉ đỏ thì đế chế Nga sẽ trên đường diệt vong như CCCP.
Bài học cho Tập Cận Bình
Trong lúc Ukraine rối ren, sắp xảy ra chiến tranh với Nga, Mỹ và phương Tây bận đối phó khắp nơi, thì Trung Quốc ra tay ở biển Đông. Cho giàn khoan khủng di động, giá gần 1tỷ đô la, đóng tại địa điểm cách đảo Lý Sơn 221km của Việt Nam. Đây là vị trí nằm sâu trong EEZ (vùng đặc quyền kinh tế) của Việt Nam.
Kèm theo là 80 tầu chiến, tầu hộ tống để bảo vệ giàn khoan. Phía Trung Quốc còn ra lệnh đâm tầu cảnh sát biển Việt Nam, làm hư hại và đã có 4 cảnh sát biển bị thương.
Họp báo quốc tế tại HN. Ảnh: VNN
Trong bối cảnh hiện nay, Việt Nam chưa có đồng minh phương Tây như Ukraine, nhưng sự lên tiếng đã giúp cho cộng đồng quốc tế hiểu rõ thái độ hung hăng và ý đồ xâm lược của Trung Quốc.
Cảnh sát biển Việt Nam và hải quân tỏ ý không ngại va chạm cũng là một tín hiệu mạnh mẽ trên biển. Báo chí truyền thông cần những bài viết rõ nét hơn. Người Việt cũng như người Ukraine sẵn sàng làm bạn với hàng xóm tốt, nhưng không thể tin 16 chữ vàng của kẻ luôn tìm cách đâm dao sau lưng.
Tập Cận Bình cần hiểu rằng, trong cuộc chiến không cân sức giữa Việt Nam và Trung Quốc, những thắng lợi chiến thuật có thể có trong ngắn hạn, nhưng về dài hạn, Trung Quốc sẽ chẳng được gì ngoài sự cô lập như Nga đang bị bởi sự kiện Ukraine. Một phát súng nổ ra, Trung Quốc sẽ mất hoàn toàn Việt Nam như Nga đã mất Georgia và gần đây là Ukraine.
Mỹ và phương Tây sẽ là kẻ tọa sơn quan hổ đấu. Dính vào cuộc chiến sẽ hao người tốn của, Trung Quốc sẽ tự suy yếu mà Mỹ chẳng cần bao vây.
Có vẻ Putin đã lùi bước, liệu Tập Cận Bình có học được bài học sơ đẳng trong quan hệ quốc tế và phát triển quốc gia bền vững hay không.
Bài học của Yanukovych cho những kẻ phản bội quyền lợi quốc gia
Có lẽ những ngày này, Yanukovych đọc tin về Ukraine với niềm hối hận khôn lường. Crimea đã về tay Nga không một tiếng súng, và miền Đông Ukraine khói lửa và chiến tranh.
Vùng Donetsk nóng bỏng, nơi ông sinh ra, lớn lên là một kẻ cắp và tội phạm, bị kết án, nhưng sau vẫn lên được tới chức tổng thống Ukraine với biệt thự xa hoa kiểu Mezhygirrya rộng gần 200 hecta mà ngay cả những vua chúa trên thế giới cũng phải nằm mơ.
Biến động chính trị ở Kiev, ông chạy sang cầu cứu Putin, một người luôn coi ông là kẻ tôi đòi, thật nhục nhã cho một lãnh đạo tham lam và hèn yếu. Putin ra tay, Ukraine mất luôn Crimea, lại là điều Yanukovych không hề muốn. Và chắc ông cũng không muốn Putin nuốt Ukraine như ông từng phát biểu gần đây.
Người Nga coi ông là kẻ phản bội nên khó chứa chấp vì đã phản bội lại tổ quốc thì sao còn đáng tin. Ukraine cũng coi Yanukovych là kẻ bán rẻ tổ quốc. Phương Tây không có chỗ náu nương cho một kẻ cắp từ thuở ấu thơ cho đến thời tổng thống. Khi đang viết entry này, có tin tòa án Thụy Sỹ đã đóng băng khối tài sản giá 193 triệu đô la của ông.
Thưở đương nhiệm, Yanukovych có thể xây dựng Ukraine thành một quốc gia hùng mạnh án ngữ giữa Đông và Tây ở châu Âu. Rất đáng tiếc, vì lợi lộc của bản thân, gia đình và nhóm lợi ích, y đã bán mình cho quỉ sứ, đưa Ukraine thàng kẻ thù của Nga, đang có cơ rơi vào nội chiến.
Có lẽ mỗi sáng thức dậy ở xứ người, Yanukovych luôn tự hỏi, hôm nay có phải là ngày cuối cùng của kẻ ăn cắp, tham nhũng và bán nước như ông.
Những kẻ Lê Chiêu Thống thời nay ở xứ Việt có đủ trí thông minh để học bài Yanukovych đang không chốn nương thân.
Vĩ thanh
Xin lấy mấy dòng status của anh Huy Đức trên facebook để kết thúc bài viết “Hy vọng, vụ giàn khoan 981 sẽ thức tỉnh Đảng Cộng sản Việt Nam, không chỉ sớm quay lại bờ nhân dân để đuổi “quân bành trướng Bắc Kinh” mà quan trọng hơn là kiến tạo cho Việt Nam một con đường mới. Một con đường có nhiều đối tác, bạn bè.”
Ukraine đã và đang làm điều đó.
HM. 7-5-2014