Nhà văn Hoàng Quốc Hải
 |
| Nhà văn Hoàng Quốc Hải |
Kính gửi nhà văn Ngô Thị Kim Cúc.
Bạn có nhã ý mời tôi viết bài cho
‘’Văn Việt’’với một số câu hỏi gợi ý đề tài. Trong đó có phần về lịch sử rất
thú vị. Đang chuẩn bị viết thì trên mạng xã hội rộ lên các đề xuất với Nhà
nước, nhân dịp nạn Covid-19 xuất xứ từ Vũ Hán, làm cho nền kinh tế Trung Quốc
chao đảo, khiến ta cũng đứng ngồi không yên. Vì rằng,nhiều ngành sản xuất của ta
có tới 80% nguyên liệu phụ thuộc vào Trung Quốc. Hiện nay nguyên liệu dành cho
sản xuất chỉ dự trữ được 2 tháng. Qúa hạn đó, hàng loạt nhà máy đóng cửa. Tức là
nếu Trung Quốc có sự cố, thì cả nhập lẫn xuất của kinh tế Việt Nam đều lao đao.
Chuyên gia kinh tế, bà Phạm Chi
Lan gợi ý Nhà nước phải nhanh chóng nắm lấy cơ hội này, cơ cấu lại nền kinh tế,
phải đa phương và đa dạng hóa các đối tác đầu vào cũng như đầu ra.
Thật vậy, ngoài Trung Quốc, ta
còn nhiều đối tác tiềm năng như Hoa Kỳ, Nhật Bản. Đặc biệt ta vừa ký hiệp định
EVFTA với EU. Đó là cơ hội vô cùng thuận lợi cho ta thoát khỏi sự phụ thuộc vào
nguồn nguyên liệu từ Trung Quốc.
Nhiều người cho đó là cơ
hội’’Thoát Trung’’. Đúng vậy, đây chính là cơ hội vàng để ta gỡ cái ách phụ
thuộc vào nền kinh tế Trung Quốc từ mấy chục năm nay. Việc này nếu Nhà nước
quyết liệt cùng với khối doanh nghiệp trong và ngoài quốc doanh, trong ngắn hạn
ta có thể làm được. Nhưng chớ để khối quốc doanh làm chủ đạo, sẽ thất bại, sẽ
mất cả chì lẫn chài, không chừng còn bị cột chặt vào Trung Quốc như một cái đuôi.
Tuy nhiên, muốn ‘’Thoát
Trung’’chỉ riêng về kinh tế không thì sẽ không bao giờ thoát nổi. Muốn ‘’Thoát
Trung,’’ là phải thoát về mặt văn hóa, về ý thức hệ, về tư duy độc lập.
Vấn đề là ở chỗ đó, chỉ khi nào
ta có tư duy độc lập, khi đó ta mới thoát ra khỏi sự ràng buộc vô hình của văn
hóa Trung Hoa. Chỉ khi ấy,ta mới thật sự là ta.
Bạn Ngô Thị Kim Cúc thân mến,nhân
chuyện này,tôi xin chuyển đề tài sang việc ‘’Thoát Trung’’.Nhưng thoát về ý
thức hệ,về tư duy độc lập; nói chung là phải ‘’Thoát Trung’’ về mặt văn hóa.
Xin thưa, đây là việc làm nghiêm
túc có quan hệ đến vận mệnh của cả dân tộc,chứ không phải chuyện phiếm nơi bàn
trà,hoặc chém gió nơi xó bếp.Và cũng nói luôn, bàn đến vận mệnh đất nước là
quyền của mọi công dân theo đúng Hiến Pháp hiện hành, không ai được phép độc
quyền yêu nước.
Nhớ khi ta toàn thắng quân xâm
lược nhà Minh thế kỷ 15, Nguyễn Trãi viết ‘’Bình Ngô đại cáo,Người đã khẳng
định: “Duy ngã Đại Việt chi quốc. Thực vi văn hiến chi bang.Sơn xuyên chi phong
vực ký thù.Nam-Bắc chi phong tục diệc dị.’’ (Nghĩa là: Như nước Đại Việt ta từ
trước.Vốn xưng nền văn hiến đã lâu. Non sông bờ cõi đã chia. Phong tục Bắc-Nam
cũng khác. – (Ngô Tất Tố dịch).
Phong tục chính là biểu hiện của
văn hóa. Điều Nguyễn Trãi khẳng định, có nghĩa là văn hóa nước ta với văn hóa
Trung Hoa là hai dòng chảy khác nhau. Độc lập về bờ cõi, phải đi đôi với độc
lập về văn hóa mới là một quốc gia độc lập hoàn chỉnh. Không những thế, Nguyễn
Trãi còn khẳng định nước ta là một nước văn hiến. Quốc gia ấy ‘’Cùng với Hán –
Đường hùng cứ một phương’’.
Tiếc rằng tinh thần độc lập tự
chủ đó, cứ dần dần mai một, do chính quyền các đời nối tiếp không đủ tầm vóc
duy trì, và từng bước ảnh hưởng nặng nề văn hóa Trung Hoa.Đặc biệt từ khi giới
cầm quyền Việt Nam thiên trọng về Nho giáo,rồi độc tôn Nho giáo,tiến tới nô lệ
cho Nho giáo cả về tư duy triết học lẫn nhân sinh quan xã hội.
Vậy là cả thế giới quan lẫn nhân
sinh quan của tầng lớp trí thức phong kiến Việt Nam, từ nhà Lê kéo tới nhà
Nguyễn (hơn 500 năm) đều bị trói chặt vào tư duy Khổng-Mạnh.Do đó,tuy ta có
thắng quân xâm lược nhà Minh,nhà Thanh, độc lập tự chủ về mặt bờ cõi,nhưng cả
thế giới quan và nhân sinh quan vẫn bị chi phối bởi Nho giáo.Đặc biệt nhà
Nguyễn,không chỉ ảnh hưởng mà còn sao chép từ việc tổ chức bộ máy đến luật
lệ,thậm chỉ cả y phục và tên làng xã, từ tên Nôm phải đổi thành tên Hán-Việt.
Ví dụ, Kẻ Mơ phải đổi thành Hoàng Mai. Làng Neo đổi thành Xuân Nẻo v.v… Nghiã
là mọi thứ nhà vua đều bắt toàn dân toa rập theo kiểu người Trung Hoa, như một
tên đầy tớ mong bắt chước sao cho thật giống ông chủ.Sở dĩ có tình trạng thảm
hại trên,là bởi giai cấp thống trị nước ta không đủ tầm vóc văn hóa để thoát
Trung từ cái nhỏ nhất.
Vua Minh Mạng bắt phụ nữ cả nước
phải vận áo quần cho giống với người Trung Hoa,rất may là nhân dân ta đủ thông
minh để âm thầm chống lại, nhằm bảo tồn sắc thái dân tộc.Cho dù đã hai lần nhà
vua xuống dụ khiển trách quan lại từ Linh Giang (sông Gianh) ra Bắc, vẫn còn để
dân chúng mặc ‘’quần một ống’’(váy),mà không chịu cải đổi cho có mĩ quan như
người Bắc quốc.
Lịch sử nước ta phải thừa nhận
Minh Mệnh là một vị vua giỏi.Thời Minh Mệnh trị vì địa vị nước ta nổi nhất Đông
Nam Á, cường thịnh nhất Đông Nam Á; và bờ cõi cũng rộng lớn nhất so với trước
kia và cả ngày nay. Tuy vậy, vua Minh Mệnh cũng không đủ tầm vóc để vượt khỏi
tư duy Khổng-Mạnh.
Trái lại, người dân có ý thức tự
bảo tồn văn hóa dân tộc, cho nên tới trước 1945, trên 90% phụ nữ phía bắc nước
ta vẫn còn vận váy. Đặc biệt phụ nữ nông thôn thì 100% vận váy. Chính vì có sức
mạnh văn hóa dân tộc tiềm ẩn trong nông thôn, nên dù có trải qua đêm trường Bắc
thuộc, thực dân Trung Hoa cũng không tài nào đồng hóa nổi nhân dân Việt Nam.
Thật vậy, ngoài cái rừng phong
tục, chúng ta còn có ngôn ngữ, huyết thống, truyền thống, lịch sử và nhiều thứ
khác nữa vẫn được nhân dân, đặc biệt là người dân trong các làng xã bảo tồn; mà
mỗi làng xã tựa như một pháo đài bất khả xâm phạm. Bọn thực dân nắm quyền cai
trị, chỉ có một dúm quan lại người bản xứ làm tay sai cho chúng tại các lỵ sở
làm các công việc hành chính,còn nông thôn vẫn giữ được tính độc lập tương đối.
Có một chuyện hết sức cảm động,
và cũng là một tấm gương về bảo tồn văn hóa dân tộc, để giữ gìn quốc thể. Đó là
vào khoảng năm 1788, khi biết ngôi nước của mình bị lung lay, vua Lê Chiêu
Thống bèn chạy sang Tàu, cầu cứu nhà Mãn Thanh. Trong số các cận thần tòng vong
có Lê Quýnh.Nhưng khi quân Thanh bị vua Quang Trung đánh bại.Và Càn Long cũng
thấy sức mạnh của Đại Việt lúc này là không thể xem thường.Nên Càn Long đã
chính thức giao thiệp với Quang Trung mà coi vua tôi Lê Chiêu Thống như những
kẻ tị nạn chính trị.Họ chu cấp cho Lê Chiêu Thống còn tạm được, nhưng những
người tòng vong bị đuổi về một miền quê xa xôi,cấp cho đất đai tự cấy trồng lấy
mà sinh sống.Biết thân phận của kẻ sa cơ, nên họ cũng chẳng phản ứng gì.Nhưng
khi nhà Thanh bắt họ phải gọt tóc và thay đổi y phục, cho giống với dân Tàu thì
họ không chịu.Lê Quýnh đã phản ứng quyết liệt,không cho chúng đụng đến thân thể
mình.Ông nói:’’Ngã bối đầu khả đoạn,phát bất khả thế.Bì khả tước,phục bất khả
dịch dã’’( nghĩa là-Có thể chặt đầu ta,nhưng không thể cắt được tóc ta.Có thể
lột da ta,nhưng không thể bắt được ta phải cải đổi y phục.)Đương nhiên là giặc
giết Lê Quýnh.
Lê Quýnh nhẹ dạ mà nhất thời chịu
tiếng ngu trung,nhưng trước sau ông vẫn ý thức được mình là người Việt Nam,
phải bảo vệ văn hóa Việt Nam. Do vậy, lịch sử nước nhà không chỉ cảm thông mà
còn kính trọng ông như một người yêu nước-người có lòng tự trọng dân tộc,người
biết giữ gìn quốc sỉ.
Thật vậy, nước Việt Nam sở dĩ
hiên ngang tồn tại cho tới ngày nay, là nhờ nhân dân có ý thức lưu giữ và biết
bảo vệ nền văn hóa dân tộc. Khác xa với những kẻ vong bản làm tay sai cho
giặc,luôn thỏa hiệp với giặc, thậm chí vào hùa với giặc, tiếp tay cho giặc để
mạt sát nền văn hóa của chính tổ tiên mình.
Việc không thủ tiêu nổi nền văn
hóa Việt Nam, khiến người Tàu đến nay vẫn còn hậm hực. Ta nhớ,vụ giàn khoan
HD-981 xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam năm 2014, tờ Hoàn Cầu thời báo,
phụ bản của Nhân Dân nhật báo đảng cộng sản Trung Quốc lên tiếng than
vãn:’’Không hiểu tại sao tổ tiên ta trước đây lại không đồng hóa được người
Việt Nam. Nếu đồng hóa được họ, thì Biển Đông bây giờ còn kẻ nào dám tranh chấp
với Trung Quốc.’’Ôi, giọng lưỡi kẻ xâm lăng!
Rút kinh nghiệm đó, nhà cầm quyền
Trung Quốc đang hối hả đồng hóa người Uygur (Duy-ngô-nhĩ) .Duy-ngô-nhĩ mới bị
nhà Thanh thôn tính năm 1785. Nước này có diện tích tới 1.600.000 km2, có biên
giới với 8 quốc gia như Trung Quốc, Ấn Độ, Nga…Vì là miền đất mới chiếm được,
nên Càn Long cho tên gọi Tân Cương.Tức biên cương mới.Tên này được đặt vào năm
1821.
Còn như Tây Tạng thì mãi
1950,Trung Quốc mới đem quân vào thôn tính. Đây là một quốc gia Phật giáo lâu
đời, coi việc tu dưỡng tâm linh là mục đích tối thượng của cả dân tộc, nên việc
binh bị là thứ yếu. Vì vậy, họ không đủ tiềm lực quân sự chống lại đội quân xâm
lược Trung Hoa với cả một biển người hung bạo.
Hai dân tộc này đang bị đồng hóa
với tốc độ chóng mặt. Ví dụ năm 1949, số lượng người Hán ở Tân Cương mới chỉ có
4% thì năm 1995, người Hán chiếm tỉ lệ 46%, năm 2000 người bản xứ chỉ còn chiếm
46%, người Hán 54%. Nhưng hiện nay như Phương Tây thông báo, thì họ lập những
trại tập trung cực lớn, nhốt cả triệu đàn ông Duy-ngô-nhĩ vào đó lấy cớ là dạy
nghề. Còn các gia đình người Duy-ngô-nhĩ thì cho lính Trung Quốc đến ở cùng.
Chính sách man rợ này y hệt lũ
giặc Minh tàn bạo đối với nhân dân ta thế kỷ 15.( Ai muốn rõ hơn tội ác của
giặc Minh, xem trong Đại Việt sử ký toàn thư).Nghĩa là chúng sát phu hiếp
phụ,nhằm thay máu người bản địa.
Còn đối với Tây Tạng, họ đang cải
đổi truyền thống tâm linh của xứ này.Tức là vị Đại Lạt Ma, theo truyền thống là
sau khi tìm được hậu thân của Ngài.Tức là chờ Ngài tái sinh ở đâu đó.Có thể là
trên đất Tây Tạng,cũng có thể là ngoài Tây Tạng.Vì thế việc tìm kiếm hậu thân
của Ngài với cả dân tộc,như thể chuyện mò kim đáy biển.Nhưng chưa bao giờ người
Tây Tạng lại không tìm ra vị thủ lĩnh tôn giáo của mình.Ngày nay Đức Đạt Lai
Lạt Ma đang sống lưu vong,nhưng vẫn giữ vị trí là bậc tối đẳng tối giác của
nhân dân Tây Tạng.
Dường như nhà cầm quyền Trung Quốc
không chịu nổi việc này.Họ đang tìm cách thay thế chế độ hậu thân.Trước mắt,các
cấp trưởng trong tổ chức hành chính của Tây Tạng,họ đã thay bằng người Hán,và
các chức sắc tôn giáo Tây Tạng cũng có người Hán kèm cặp.Và họ cũng cấp tập di
dân Hán tới Tây Tạng.Dần dần họ không chỉ pha loãng máu của các dân tộc Hồi (
người Duy-ngô-nhĩ theo đao Hồi), Tạng; biến họ thành dân tộc thiểu số, mà cơ
bản là họ triệt tiêu văn hóa của các dân tộc này.Vì chỉ có thủ tiêu nền văn hóa
của một dân tộc, thì mới biến được họ thành tộc người khác.
Việc biến các dân khác thành dân
của mình, người Trung Quốc có kinh nghiệm từ cả mấy ngàn năm rồi.Nghĩa là việc
đầu tiên phải tước đoạt cho bằng được văn hóa của kẻ bị chinh phục,khiến dân đó
chỉ còn cái thân xác rỗng tuyếch; từ đó họ mới thổi hồn Trung Hoa vào.Và chỉ
vài thế hệ sau, dân đó tự nhận tổ tiên mình là Hoa Hạ hoặc Hán.Ví dụ sinh động
nhất là từ thế kỷ thứ 12 trở về trước,người Trung Hoa khốn đốn với các dân tộc
phương Bắc,mà họ gọi xách mé là ‘’Rợ Hồ’’.Đến nỗi nhà Tần phải đắp Vạn lý
trường thành để ngăn chặn sự xâm nhập của người phương bắc.Nhà Hán phải đem cả
cung phi nhan sắc bậc nhất là nàng Chiêu Quân sang cống cho người Hồ, để mua
lấy sự yên ổn.Thế kỷ thứ 10-12 hết người Liêu đến người Kim chèn ép.Nhà Tống
phải nhận triều cống thường niên,phải cắt đất cho nhà Kim để cầu hòa;thậm chí
vua nhà Tống phải chấp nhận gọi Kim Ai tông là bá phụ ( bác-anh của bố),trong
khi cậu vua nhà Kim nhóc con này mới 12 tuổi. Sang thế kỷ 17, người Kim đánh
bại nhà Minh lập ra nhà Mãn Thanh.
Nhà Thanh thống trị Trung Hoa từ
năm 1649 đến cách mạng Tân hợi (1911),Trung Hoa mới trở thành Trung Hoa dân
quốc.Nhưng năm 1939,nước Nhật Bản chiếm đóng Mãn Châu, đó là đất cũ của người
Thanh,lập ra Mãn Châu quốc.
Từ tháng 10/1949, Mãn Châu trở
thành các tỉnh cực bắc của Trung Hoa.Nếu tính đến 1966,ngày 29 tháng 8 là ngày
nhà văn Lão Xá nhảy xuống hồ Hòa Bình ở Bắc Kinh tự tử trong thời Cách mạng văn
hóa, thì chỉ có 17 năm mà người Trung Hoa làm tiêu tan cả một nền văn hóa của
người Mãn. ( Trong khi người Mãn thống trị Trung Hoa tới 262 năm mà vẫn trắng
tay. Không những mất hết mà còn bị đồng hóa thành giống dân khác ).Lão Xá chết
là bởi ông không chịu nổi sức ép và cả sự kỳ thị của người Hán. Lão Xá chết,có
nghĩa là nền văn hóa của người Mãn cũng cáo chung.Lão Xá là người cuối cùng
viết tiểu thuyết bằng ngôn ngữ Mãn.Độc giả Việt Nam hẳn còn nhớ tiểu thuyết
‘’Tường Lạc Đà’’ nổi tiếng của ông.
Vậy đừng có ai mơ hồ về lòng tốt
của nhà cầm quyền Trung Hoa về tất cả mọi phương diện. Họ chưa hề hợp tác với
ai một cách trung thực,dù cam kết đến mấy cũng vậy thôi.Các nước xung quanh họ,
lớn nhỏ mặc lòng, họ đều tìm cách gậm nhấm biên giới đất đai của nước láng
giềng. Họ kiên nhẫn đớp từng centimet. Thì cứ quan sát các vùng biên giới
Việt-Trung là rõ. Thật đau lòng, khi ta biết khá nhiều quan chức Việt Nam chỉ
biết nước mình trong các lâu đài hoặc các đô thị sầm uất, hoặc chỉ nhìn thấy
hình hài Tổ quốc trên bản đồ, nhưng cũng chẳng hình dung nổi nó to nhỏ thế nào
được ghi chú qua tỉ lệ xích.
Sau 1945, cả dân tộc Việt Nam
vùng lên đánh đuổi thực dân Pháp giành độc lập. Đây là cơ hội lớn để dân tộc ta
vừa ‘’thoát Pháp’’vừa ‘’thoát Trung’’ một các vĩnh viễn.
Nhưng vẫn không thoát nổi. Vừa tự
chủ được nửa nước, thì tư tưởng lụn bại mới của Trung Hoa lại quàng vào dân tộc
ta như một cái ách. Điển hình là cuộc ‘’Cải cách ruộng đất long trời lở đất’’.
Cuộc cách mạng ruộng đất mang tầm
hủy diệt văn hóa và đạo đức truyền thống của dân tộc lớn chưa từng thấy trong
lịch sử. Sức tàn phá của nó vẫn còn âm ỉ tới ngày nay. Đó là cái giá phải trả,
(đắt khủng khiếp) của một thứ tư duy không độc lập. Nói cho chính xác là tư duy
nô lệ. Và nên nhớ, nọc độc tư duy của giới cầm quyền Trung Hoa mọi thời đại đối
với nước ta chưa bao giờ giảm thiểu. Sau cú đòn ngầm cải cách ruộng đất, là hai
cuộc chiến tranh ở hai đầu đất nước, đều do người Tàu là kẻ thủ ác. Tưởng đây
là bài học để giới lãnh đạo nước nhà tỉnh ngộ. Kíp đến các năm từ 1989-1991 khi
khối XHCN Đông Âu và Liên Xô tan rã. Đây lại là thời điểm lịch sử có một không
hai để Việt Nam thoát ra tất cả mọi thứ trói buộc. Đặc biệt là sự trói buộc về
ý thức hệ. Ngày ấy, giới trí thưc Việt Nam đang hồ hởi đón nhận một thời cơ
mới, có thể cải đổi vận mệnh dân tộc.
Than ôi! Cái thời cơ ấy chẳng bao
giờ tới nữa, bởi nó đã kịp trùm chụp lên đầu cả một dân tộc bằng ‘’Mật ước
Thành Đô’’.Luồng gió độc hại ấy ầm ầm thổi tới,làm héo úa cả một đất nước vĩ
đại, đang có đủ cơ hội trở thành một quốc gia hùng cường.
Mật ước Thành Đô treo số phận dân
tộc ra sao, tới nay tròn 30 năm, trên 90 triệu dân này chưa hề biết một tẹo
nào, trừ một chi tiết được hé lộ qua hồi ký của Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Trần
Quang Cơ. (Đó là trong Hội nghị Thành Đô, Trung Quốc ép ta phải ký một số điều
khoản mà theo Bộ trưởng Ngoại giao Nguyễn Cơ Thạch là không thể chấp nhận được.
Ông đề nghị phía ta nên khước từ để giữ tư thế một nước có chủ quyền. Nhưng
lãnh đạo đoàn ta là các ông Nguyễn Văn Linh (Tổng bí thư Đảng cộng sản VN), Đỗ
Mười, (Thủ tướng chính phủ VN) cứ quyết định ký.
Thất vọng, Bộ trưởng Ngoại giao
Nguyễn Cơ Thạch buồn bã giơ hai tay lên trời than:’’Thế là lại Bắc thuộc lần
thứ V rồi!’’).
Tại sao lại đến nông nỗi này? Có
gì khó hiểu đâu. Chung qui cũng bởi tầm nhìn không vượt thoát ra khỏi lối mòn,
không lấy Tổ quốc và dân tộc làm mục tiêu trước hết và trên hết, nên cứ phải
dựa dẫm thôi. Thậm chí dựa vào chính kẻ thù của dân tộc, mà bàn tay sắt máu của
chúng sát hại đồng bào mình còn chưa kịp lau khô.
Có người hỏi, đất nước ta hiện
dẫn đầu Đông Nam Á, kể cả châu Á về tốc độ tăng trưởng GDP, và như Tổng Bí thư
Nguyễn Phú Trọng thì:’’Cả thế giới bị mây đen che phủ, riêng bầu trời nước ta
sáng sủa’’.Như vậy thì văn hóa Việt Nam đáng tự hào lắm chứ. Nào là các cuộc
thi học sinh giỏi quốc tế, đoàn Việt Nam luôn xếp thứ hạng cao. Nào giáo sư
toán học Ngô Bảo Châu là người trẻ nhất nhận giải thưởng toán học Field-một
giải thưởng danh giá của giới toán học toàn thế giới.
Và cũng là lần đầu tiên ở nước
ta, có một đương kim thủ tướng ( Nguyễn Tấn Dũng) ra tận sân bay đón một tân
khoa trẻ măng (Ngô Bảo Châu), khi vị tân khoa đó về thăm nhà.Đúng là suốt hai
nhiệm kỳ làm thủ tướng, ông Dũng lần đầu tiên ( và cũng là duy nhất ) thể hiện
một hành vi từa tựa một người có văn hóa.
Những thành tựu vừa kể đều rất
đáng tự hào, nhưng những thứ đó chưa đạt tới tầm chiến lược vĩ mô về văn hóa
của một quốc gia. Chưa đủ sức tự vệ lâu dài trước sức công phá của cơ man nào
là đối thủ.
Nhiều người còn lo lắng cho rằng,
nền văn hóa Việt Nam chưa bao giờ mong manh và bị Trung Quốc chế áp mãnh liệt
tới thô bạo như hiện nay. Nhiều người cùng quan điểm với nhận thức này. Nhưng
cũng không ít người cho nhận thức đó có chiều hướng bi quan.
Vâng, ta khoan phê phán, mà hãy
bình tĩnh xem xét vấn đề một cách thật tỉnh táo,thật thấu đáo, thật là nhân
văn, khoa học, nhưng cũng thật là quốc tế trên bình diện một thế giới phẳng.
Tuyệt đối không sa đà vào tính kỳ thị hoặc dân tộc cực đoan.Nhưng phải căn cứ
trên thực tế những gì đang diễn ra hằng ngày trên đất nước chúng ta từ vài chục
năm nay, có tham chiếu quá khứ, có dự báo tương lai.
Vậy những gì khiến ta phải lo
lắng?-Với trách nhiệm là một công dân đã tham gia tới 3 cuộc chiến tranh (chống
xâm lược Pháp; chống can thiệp Mỹ; chống xâm lược bành trướng Trung Hoa), tôi
thật sự lo lắng cho tương lai của nền văn hóa Việt Nam đang có nguy cơ bị biến
chất, kiểu biến đổi gien, khiến không phải một mai một chiều mọi người đều nhận
ra gương mặt thật của kẻ thủ ác. Những đề cập sau đây là nhận thức của riêng
tôi, có thể nhiều người không đồng tình. Ai đó không đồng tình, cứ bình tĩnh
trao đổi trên cơ sở đối thoại bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau. ( Xin lỗi, tôi
nói trước,tôi sẽ không đối thoại mang tính phi học thuật, phi văn hóa ) .
Mời các bạn hãy cùng tôi khảo sát
một vài tiệm sách trong các thành phố lớn.Sách nhiều vô số kể.Nhiều tác phẩm
của các tác giả trong và ngoài nước,trước đây bị cấm xuất bản,nay thì in thoải
mái.Đặc biệt, tất cả các loại sách của Trung Quốc thì thượng vàng hạ cám,không
gì của Trung Quốc là người ta không in.Loại sách vô cùng độc hại là mê tín,dị
đoan,phong thủy,thần bí…trước đây cấm ngặt,nay mặc sức tung hoành.Loại kiếm
hiệp cổ,cận,hiện đại từ Phong thần đến Chinh Đông,Chinh Tây và Chưởng hiện
đại.Bói toán thì từ Qủy Cốc, Chu Dịch,Tứ trụ đên Tử vi đẩu số,Tử vi hàm số…cơ
man nào là sách thuộc các loại này.Từ triết học,lịch sử nghiêm túc đến các loại
nhố nhăng giả cầy đều nghiễm nhiên chiếm phần lớn thị phần sách Việt Nam.Sách
khảo cứu,sách chân dung nhân vật,tiểu thuyết đủ mọi trường phái…Nói chung các
loại sách từ nghiêm túc đến độc hại; nhưng đa số là độc hại và vô bổ,chúng
chiếm tới non nửa tổng số sách đang lưu hành trên thị trường sách nước ta hiện
nay.
Như vậy là nước ta đã bỏ ra không
biết bao nhiêu tiền của, tự in những thứ nọc độc đó để đầu độc các thế hệ người
Việt mình. Đây là sự tiếp tay hết sức ngoạn mục cho giặc ngoài.(Hẳn mọi người
thấy hiện nay mọc ra rất nhiều nhà phong thủy giả cầy,nhiều nhà tử vi bói toán
kiểu thầy bói vỉa hè.Họ tự do gieo rắc mê tín khiến nhiều dân lành khốn đốn vì
họ.Nhiều người chết trong ngu tín mà không có định chế xã hội nào khống chế kẻ
gây ác.Mà nguồn tội ác đó lại từ sách nhảm nhí Trung Hoa.)
Trên kia là điểm về thị phần
sách,nay thử điểm về thị phần phát sóng trên các kênh truyền hình của nước ta
từ Đài truyền hình Trung ương đến Đài Truyền hình của hơn 60 tỉnh,thành phố.
Suốt 24/24 giờ, mọi người thử mở
xem, có lúc nào vắng bóng phim ảnh và các hình ảnh về Trung Quốc trong hệ thống
truyền hình của cả nước? Thậm chí Đài Trung ương có khi cùng lúc tới hai,ba
kênh cùng chiếu phim Trung Quốc.
Còn về phát thanh thì sao? Phát
thanh, tuy ta không tự nguyện dâng sóng cho Trung Quốc như Truyền hình,nhưng họ
phát liên tục bằng tiếng Việt về đủ các thứ vào không gian nước ta.Đặc biệt với
các tỉnh biên giới, từ phim ảnh đến tin tức thì với dân tộc nào, họ phát thanh
và thuyết minh bằng ngôn ngữ dân tộc đó.
Năm ngoái lên Hà Giang,tôi đã ở
một bản người Mông và một bản người Khơ- mú, bà con mở ti vi hoặc mở radio bất
cứ lúc nào cũng có chiếu phim Trung Quốc, lồng tiếng của đúng dân tộc đó,tin
tức phát thanh cũng vậy.
Đối với đồng bào các dân tộc nơi
biên giới giáp với Trung Quốc,từ thập niên 70 của thế kỷ trước,tôi theo xe
tuyên truyền văn hóa của Bộ văn hóa lên biên giới,thì người Trung Quốc đã làm
việc này.Hồi đó, họ mới làm được phần phát thanh,còn truyền hình thì sau này
mới có.Tức là việc xâm thực văn hóa, họ đã làm tới trên 50 năm rồi. Nhưng chưa
hề thấy ta có một chủ trương nào để chống lại sự thôn tính văn hóa này của của
người bạn láng giềng hiểm độc.
Tới đây có người sẽ phản
ứng:Trong một thế giới phẳng thì việc giao lưu văn hóa hoặc giao thoa văn hóa
là chuyện bình thường.Hoặc Đài phát thanh của một quốc gia phát thanh bằng
nhiều thứ tiếng nước ngoài, nhằm giới thiệu văn hóa và các thành tựu khoa học của
nước mình với bạn bè Năm Châu cũng là chuyện bình thường.
Đúng vậy, đó là tiêu chí của một
thế giới văn minh.Nhưng ở đây người Trung Quốc đã cư xử một cách không văn
minh.Với các dân tộc thiểu số của nước ta, rõ ràng họ đã dùng văn hóa để chiếm
lĩnh mất phần hồn của bà con.Vì vậy, hiện nay văn hóa hóa chính thống của nước
ta vào các vùng dân tộc ít người,một bộ phận không nhỏ coi như là thứ văn hóa
xa lạ đối với họ. Điều đó có khác gì Trung Quốc đã làm việc này với người Mãn,
và đang làm với người Duy Ngô Nhĩ, người Tây Tạng.
Nhiều người hẳn còn nhớ, trong
những cuộc thi của Đài truyền hình Trung ương về ‘’Đường lên đỉnh Olympia’’cách
đây khá lâu,với câu hỏi:’’Bạn hãy kể tên một vài anh hùng dân tộc’’.Ứng viên
không cần một giây suy nghĩ,đáp luôn:’’-Thưa chị, Quan Vân Trường ạ’’. -Còn ai
nữa? Đáp: -’’Thưa chị, Hai Bà Trưng và Trưng Trắc, Trưng Nhị ạ’’.(ở đây em học
sinh đó hiểu Hai Bà Trung là một nhân vật.Và Trưng Trắc,Trưng Nhị là một nhân
vật khác).
Cách đây vài tuần,tôi xem trên
mạng một youtube, trong đó Ban giám khảo là một vài nghệ sĩ có tên tuổi quen
thuộc làm giám khảo cho mấy em nhỏ, khoảng từ 7-10 tuổi diễn vai các nhân vật
Vương Triều,Mã Hán,Triển Chiêu trong phim Bao Công xử án của Trung Quốc. Các
giám khảo gật đầu lia lịa và thích thú cười đến nghiêng ngả, khen các em không
ngớt lời.
Qủa thật các em bắt chước các vai
diễn trong phim Bao Công xử án một cách hết sức ngoạn mục, từ lời thoại đến các
hành động phim, nó là một bản sao không thể hoàn chỉnh hơn.
Qua vài ví dụ trên,ta thấy:
1/ Một bộ phận không nhỏ người
dân tộc thiểu số của ta chỉ quen với những gì họ tiếp nhận từ cách làm mang
tính xâm thực văn hóa của người Trung Quốc, mà thực chất nó là một thứ xâm lăng
văn hóa đúng nghĩa. Dần dần nó tẩy não cho sạch trơn những gì thuộc về Việt Nam.
Cuối cùng là thân xác đồng bào thì sống trên đất ta, nhưng hồn cốt của họ đã
thuộc về Trung Hoa.
2/ Trường hợp chú em học sinh
thông minh, học giỏi dự ‘’Đường lên đỉnh Olympia’’, em thuộc nhân vật lịch sử
Trung Hoa rất chính xác,và tưởng đó là anh hùng dân tộc của nước mình.Còn nhân
vật lịch sử của ta,em nhớ rất mơ hồ.
3/ Với trường hợp mấy thầy nghệ
sĩ ( phía Nam ) làm giám khảo cho mấy bé diễn trò bắt chước các vai diễn trong
phim ‘’Bao Công’’của Trung Quốc, thì cả thầy và trò đều tiếp nhận văn hóa Trung
Hoa một cách ngọt ngào, hồn nhiên, tự nguyện với vẻ đầy hứng thú.Và sử dụng nó
như một thứ hương hỏa,cha truyền con nối một cách hết sức hãnh diện.
Qua 3 ví dụ trên cho ta rút ra
nhận xét : Nhà cầm quyền Trung Quốc đã sử dụng các loại hình nghệ thuật phức
hợp một cách có hệ thống, thâm nhập vào đầu óc người Việt Nam một cách hết sức
tinh vi,nhẹ nhàng, bền bỉ ; khiến bên bị tiếp nhận nhầm tưởng mình đang được
thụ hưởng một thứ văn hóa quen thuộc của chính dân tộc mình. Kỳ thực, ÂM MƯU
CỦA NÓ LÀ LÀM MỜ NHÒE RANH GIỚI, THẬM CHÍ LÀM MÙ NHẬN THỨC CỦA NGƯỜI TIẾP
NHẬN.Chừng mực nào đó, họ đã bước đầu thành công.
Vậy qua chiến lược xâm lăng văn
hóa tổng lực nhưng trường kỳ này của nhà cầm quyền Trung Hoa, phía nhà nước ta
đã làm gì, tựa như tạo ra một chất men đề kháng để tự bảo vệ nền văn hóa của
dân tộc mình ?
Việc này có thể Nhà nước đã có kế
sách, nhưng chưa công bố công khai.Cũng có thể các nhà hoạch định chiến lược
văn hóa tầm vĩ mô còn đang tư duy.
Nhưng những gì đã thể hiện trên
mặt bằng xã hội,không khỏi gây lo ngại cho người dân. Ví dụ, Cục xuất bản là cơ
quan gác cửa, nhằm ngăn chặn những loại văn hóa độc hại làm suy yếu sức đề
kháng văn hóa của chúng ta. Sự thật các loại sách xuất bản có nguồn từ Trung
Quốc đã không được sàng lọc mà cứ để nó mặc sức tung hoành.Vì thế,có cả sách
viết tuyên dương đám lính Trung Quốc,trong cuộc chiến tranh xâm lược nước ta
tháng 2 năm 1979. Đó là tác phẩm lá cải có tựa đề ‘’Ma chiến hữu’’của nhà văn
Mạc Ngôn.Điều hài hước,nhưng cũng là sự nhục nhã vì nó còn được tái bản. Vậy là
không hề có nhầm lẫn.Ngay cả Đặng Tiểu Bình,tên khát máu đối với nhân ta.Trong
Hội thảo về Biển Đông gần đây,có vị tướng quân đội đã nói :’’Từng sợi tóc,từng
lỗ chân lông của Đặng Tiểu Bình đều có dính máu của nhân dân Việt Nam.’’
Ấy thế mà Cục xuất bản đã cấp
phép cho in tác phẩm :’’Cuộc đời Đặng Tiểu Bình-nhà kinh tế chính trị lỗi
lạc’’.Và ‘’Đặng Tiểu Bình cha tôi’’do con gái y viết. V.v…Âý là chưa kể mấy
tiểu luận gần đây của mấy vị giáo sư,tiến sĩ hết lời tụng ca Đặng Tiểu Bình.
Với người Trung Hoa, Đặng Tiểu
Bình quả là vị cứu tinh của nước họ.Nhưng với dân tộc Việt Nam,lịch sử Việt Nam
mỗi khi nhắc đến cái tên này không có danh xưng nào khác :’’Tên khát máu trong
cuộc xâm lược Việt Nam tháng 2/1979’’.
Napoleon Bonaparte là một nhân
vật vĩ đại không chỉ của nước Pháp, nhưng khi ông đem đại binh xâm lược nước
Nga, thì Lev Tolstoi mô tả trong tác phẩm ‘’Chiến tranh và hòa bình’’, Napoleon
không hơn một tên hề của lịch sử.
Quan hệ hai Đảng cộng sản Việt
Nam-Trung Hoa tiến triển thế nào mặc lòng, nhưng không được phép xuyên tạc lịch
sử. Không được phép thủ tiêu xương máu của cả chục vạn người con ưu tú của dân
tộc đã hiến cả sinh mạng mình để bảo vệ Tổ quốc.
Thử hỏi tội ác của Đặng Tiểu Bình
xua hơn 60 vạn quân sang xâm lược nước ta tháng 2 năm 1979 ; có khác gì tội ác
chiến tranh của tên Minh Thành tổ, xua 85 vạn quân sang hủy diệt nước ta năm
1407, và kéo dài sự chiếm đóng tới 20 năm,cho tới khi Lê Lợi và toàn thể nhân
dân ta đánh bại, và sinh phúc cho hơn 10 vạn quân giặc bị bắt, được phép hồi
hương trong run sợ.
Hãy xem viên tướng Hứa Thế Hữu
được Đặng Tiểu Bình cử làm tổng chỉ huy đội quân xâm lược, dẫn hơn 60 vạn quân
vào 6 tỉnh biên giới nước ta. Y hiệu triệu cho lính tráng dưới quyền : ’’Là
Việt Nam dù già hay trẻ,nam hay nữ,chúng đều là kẻ địch phải giết hết.(’’Sát
cách vô luận’’) Phải phá nát Lạng Sơn thành bình địa,một căn nhà cũng không để
lại’’.
Thật là ghê tởm,572 năm sau mà
lời lẽ của bọn xâm lược nhà Minh và nhà Đặng không mảy may thay đổi.Âý là chưa
kế chúng còn kêu ta là ‘’đồng chí !’’.
Ghê tởm hơn nữa, là tháng 3/1979
vì thất bại nên Đặng Tiểu Bình buộc phải rút quân, nhưng y còn giữ lại mặt trận
Vị Xuyên ; trong 10 năm tiếp theo, chúng đã điều 10/12 đaị quân khu của chúng
lần lượt đến khu vực bé nhỏ này làm chiến trường thực tập ; và tại đây chúng đã
gây không biết bao nhiêu tội ác man rợ.
Nhưng cũng thật đau lòng,trong
khi các nhà văn Việt Nam viết về cuộc chến tranh vệ quốc này thì không bao giờ
được cấp phép xuất bản.Những từ, hoặc nhóm từ có chữ ‘’Quân bành trướng hoặc
Quân xâm lược Trung Quốc ‘’đều phải kiêng như kiêng húy ông bà mình.
Thấy nói lệnh này được ban ra từ
Ban tuyên giáo.Và đến tận bây giờ vẫn thấy hằng năm Ban tuyên giáo sang Bác
Kinh trao đổi học tập. Có năm, tỉnh Quảng Đông còn phê bình công khai trên mạng
rằng thời gian mở lớp học đến nơi rồi, mà vẫn chưa thấy phía Việt Nam gửi danh
sách học viên sang ?! Họ dạy các vị học gì vậy ? Mà sao quan hệ quốc gia lại để
một tỉnh nó chi phối ? Lòng tự trọng dân tộc để đâu ? Quốc sỉ để đâu ? Xét ra
còn thua cả một kẻ tòng vong như Lê Quýnh. Và không mảy may xứng đáng là con
cháu của sứ thần Giang Văn Minh.
Ngành văn hóa cũng lén lút gửi
cán bộ sang Trung Quốc học tập.Có năm,tất cả các trưởng phòng văn hóa của tỉnh
Lạng Sơn kéo nhau sang Trung Quốc học tập,khi về đến sân bay Nội Bài ,trưởng
đoàn thu lại tất cả các tài liệu học tập và ghi chép của từng học viên.
Còn tiến sĩ sử học Phạm Hoàng
Tung hiện đang giảng dạy tại trường Đại học KHXH & NVQG,chủ biên chương
trình lịch sử trong chương trình giáo dục phổ thông tổng thể.Đồng thời là Viện
trưởng Viện văn học và khoa học phát triển thuộc Đại học quốc gia Hà Nội lại có
quan điểm riêng.Theo ông Tung :’’Giới sử học hai nước( VN và TQ) nên ngồi lại
thảo luận những nguyên tắc cơ bản để dạy về những vấn đề có liên quan đến lịch
sử hai nước’’.Và,ông Tung còn thuyết phục các nhà làm sách :’’Cần tuyệt đối
tránh các ngôn từ,hình ảnh lối trình bầy mang tính gây hấn,biểu cảm,miệt thị
như ‘’chúng’’,’’quân địch’’, ‘’giặc’’,’’dã man’’,’’khát máu’’… không thể giúp
cho các lập luận,phân tích,đánh giá gia tăng tính thuyết phục,trái lại làm bộc
lộ rõ thái độ định kiến,áp đặt,phiến diện,thiếu khách quan và do đó,thiếu tính
thuyết phục’’.
Trời cao đất dầy ôi, giáo sư sử
học của nước tôi ! Kẻ thù kéo hơn 60 vạn quân vào xâm lược nước mình,và nó luôn
mồm vu cáo là ‘’Cuộc đánh trả tự vệ’’.Mà bây giờ mình viết sử nước mình lại
phải bàn với nó, (lỡ nó không thèm bàn và cũng không cho phép thì làm thế nào
đây giáo sư ?) và phải kiêng các từ như kiêng tên húy tổ tiên dòng họ nhà mình.
Thật bất hạnh cho dân tôi, phải đóng
thuế nuôi bọn ‘’sử nô’’, bọn ‘’bút nô’’như thế này thì con em chúng tôi làm sao
mà có nổi tư cách một con người !
Thưa quý bạn đọc,với tầm nhận
thức như thế,tư duy như thế của giới cầm quyền và giới trí thức nhà nước , thì
làm sao có thể ngóc đầu lên được mà dám nghĩ đến việc ‘’Thoát Trung về văn
hóa’’ ?
Muốn ‘’Thoát Trung toàn
diện’’,không phải học đâu xa cả. Học chính tổ tiên mình.Đừng có ngạo mạn,coi Tổ
tiên mình là phong kiến,lạc hậu.
Muốn thoát Trung toàn diện,trước
hết giới lãnh đạo đất nước phải có tinh thần tự cường dân tộc,tự trọng dân
tộc,và phải truyền được cảm hứng đó cho toàn dân.Phải có tư duy văn hóa ở tầm
cao thời đại.Phải cao thượng,vị tha,tôn trọng tự do và nhân cách của mỗi công
dân.Người cầm cân nảy mực phải biết hy sinh lợi ích cá nhân để vun vén cho lợi
ích quốc gia.Tựa như vua Lê Hoàn hỏi Thiền sư Đỗ Pháp Thuận, làm thể nào để
quốc gia trở lên thái bình thịnh trị.Thiền sư đã trả lời bằng một bài kệ :
Quốc tộ như đằng lạc
Nam thiên lý thái bình
Vô vi cư điện các
Xứ xứ tức đao binh
Tạm dịch
Ngôi nước như vua dân vấn vít
Muôn dặm trời Nam hưởng thái bình
Chốn miếu đường tham sân xả bỏ
Bốn phương giặc cướp tự nhiên tàn
‘’Chốn miếu đường tham sân xả
bỏ’’, nhà Thiền khuyên như vậy.Nhưng cha con vua Lê Hoàn, Lê Long Đĩnh không đủ
trình độ nhận thức, nên không có khả năng tiếp nhận.
Phải chờ đến nhà Lý, khi các bậc
đại trí thức trong giới thiền sư trực tiếp hoặc gián tiếp tham chính, mới đủ
tầm vóc vực cho thế nước đi lên.Cứ xem cung cách các vị vua nhà Lý vận hành bộ
máy nhà nước,thì đúng như lời khuyên vua Lê Hoàn của Thiền sư Đỗ Pháp Thuận
;’’Vô vi cư điện các’’.Mọi việc triều đình làm đều xuất phát từ lợi ích của
muôn dân.Vì vậy chỉ trong một thời gian vài chục năm,từ chính trị,kinh tế,giáo
dục,binh bị,ngoại giao không việc nào không đạt thành tựu mang tính chuẩn mực
cao.Và chỉ trong một thời gian ngắn,nhà Lý đã làm cho Đại Việt trở thành một
quốc gia giàu mạnh.Vượt lên cả nhà Tống.Và nhà Tống cũng phải học cách tổ chức
việc binh,việc nông.Sách ‘’Vân đài loại ngữ’’ của Lê Qúy Đôn có chép việc
này.Và trong cuốn nghiên cứu về văn hóa,lịch sử Việt Nam của Toàn quyền Đông
Dương Pierre Paskier, về chính sách ‘’Ngụ binh ư nông’’của nhà Lý, ông ta viết
một câu khá chính xác và có phần tâm phục :’’Annam a connu le soldat labour
avant la Rome antique’’.( Nước Nam đã biết đưa binh lính vào việc cày ruộng
trước cả nước La Mã cổ xưa.)
Sang nhà Trần,tuy lấy ngôi nước
từ nhà Lý,nhưng không loại bỏ bất cứ một thành tựu nào của nhà Lý.Vì biết khai
thác những ưu việt từ quá khứ, nên nhà Trần có sức mạnh tăng lên rất nhiều
lần.Người khai sinh ra nhà Trần là thái sư Trần Thủ Độ,cho tới khi về hưu,chưa
hề làm bất cứ một việc gì tư riêng cho mình trên cương vị thái sư.Đến nỗi vợ
ông xin cho một người cháu làm chức câu đương ở xã,tương ứng với chức chủ tịch
xã ngày nay.Khi về tới nơi tuyển câu đương, ông gọi người cháu vợ ra bảo
:’’Thiên Cực công chúa xin cho mày làm câu đương,nhưng để phân biệt mày là
người nhà công chúa với người thường,tao phải chặt của mày một ngón
chân.’’Người cháu kinh hoàng không dám nhận.Do vậy,hàng trăm năm sau,không nghe
thấy nói quan lại nhà Trần,kể cả vợ con họ lạm dụng chức quyền để mưu việc
riêng.Đó chính là ‘’ Vô vi cư điện các’’.
Và trong ứng xử với người có
lỗi,kể cả lỗi lớn,các vua nhà Trần cũng hành xử trên tinh thần khoan dung, cao
thượng.Chính vì thế,kẻ có lỗi tự thẹn mà quyết tâm sửa mình.
Đại Việt sử ký toàn thư còn chép
lại một việc khá cảm động.Đó là năm 1285,giặc Mông-Nguyên kéo vào nước ta với
lực lượng kinh hoàng,tưởng như nó sẽ làm cỏ cả nước mình.Nhiều người nhát gan
ra hàng giặc ;trong đó có quan lại,tướng tá,thân vương.Nhiều kẻ viết thư xin
hàng,hoặc hẹn ngày ra hàng giặc.Tất cả thư từ đó, Thoát - hoan để trong một
chiếc cháp.Khi quân ta đánh vào Thăng Long,tướng giặc hốt hoảng tháo chạy về
nước,không kịp đem theo hoặc thiêu hủy. Tới khi dọn lại cung thất,viên quan nội
hầu mở ra xem,thấy nhiều thư xin hàng giặc của các quan lớn trong triều.Y hốt
hoảng, đem dâng lên vua Trần Nhân tông.Nhà vua không xem,ngài sai đốt đi, và
nói cho mọi người yên tâm :’’Thế giặc mạnh ,đến ta còn hoang mang,nói chi người
khác’’.Thật ra,có thế đưa những kẻ đó vào tội phản quốc để trị.Nhưng nhà vua đã
tha bổng tất cả, trên tinh thần khoan dung, độ lượng.
Sơ qua vài nét trong phép trị
nước của hai nhà Lý-Trần, để biết vì sao họ tạo ra được sức mạnh siêu thần nhập
hóa cho toàn dân tộc. Và suốt 400 năm lịch sử của hai thời đại này,không thấy
một bậc quân vương hoặc bậc trí huệ nào nói đến phải ‘’thoát Trung’’.Bởi cả
trong tư duy lẫn trong vận hành bộ máy nhà nước,họ đã bỏ xa tầm tư duy và hành
xử của tất cả các nước lân bang,kể cả Trung Hoa.
Tư tưởng của nhà Lý,thực ra họ đã
vượt qua tầm thời đại,họ thực hiện đa nguyên chính trị bắt nguồn từ đa nguyên
tôn giáo.Và chắt lọc những gì tinh túy nhất của mỗi dòng đạo đưa vào việc trị
nước.Vì thế mà trong thì ổn định,ngoài thì lân bang nể trọng.Đại Việt nổi lên
thành một quốc gia cường thịnh nhất trong khu vực.
Hãy xem cùng thời đó,nhà Tống suy
yếu,lụn bại.Châu Âu chìm nghỉm trong chiến tranh tôn giáo,mà chỉ trong nội bộ
đạo Ki-tô. Nhưng nhà Lý lại thực thi ‘’Tam giáo đồng nguyên’’hết sức êm đẹp.
Sang nhà Trần,khi đế quốc Mông Cổ
nổi lên với Jenzis Khan ( Thành-cát Tư-hãn) thì cả Châu Âu,Châu Á run sợ.Khắp
bốn phương không nước nào dám đương đầu với kỵ binh Mông Cổ.Mênh mông như nước
Nga,cũng bị Mông Cổ thống trị tới mấy trăm năm.Đông dân nhất thế giới mọi thời
đại như Trung Quốc,cũng bị Mông Cổ tiêu diệt và chịu sự cai trị của sắc dân du
mục này tới cả trăm năm.
Nhưng đế quốc Mông Cổ và sau này
là đế quốc Nguyên,trong suốt 30 năm ( 1258-1288) với 3 lần kéo đại binh vào xâm
lược Đại Việt,đều thất bại cả ba lần.Đặc biệt trong các lần xâm lược 1285 và
1288 là cực kỳ tàn khốc.Bởi khi đó,Mông Cổ đã đặt nền thống trị yên vị trên đất
Trung Hoa từ 1279.Nên tiềm lực kinh tế và binh bị của họ là vô cùng lớn.Nhưng
cuối cùng,nhà Trần đã chiến thắng-Nước Đại Việt đã chiến thắng kẻ xâm lược hung
bạo nhất hành tinh.
Cho nên ngày nay muốn ‘’Thoát
Trung’’ về mặt văn hóa, trước hết ta phải hành xử đối với dân mình như một nhà
nước có văn hóa.Phải biết tôn trọng dân,biết khai thác triệt để các tài năng và
trí tuệ tiềm ẩn trong dân. Phải biết yêu cái dân yêu,chứ đừng yêu cái dân
ghét.Bởi vạn sự xuất ư dân.Không có dân đồng hành, tài năng siêu việt đến mấy,
nhà Lý cũng bất lực.Không có dân đồng hành,tướng lĩnh nhà Trần giỏi dang dũng
cảm đến mấy cũng bó tay.Ngược lại,dù người dân yêu nước đến mấy mà gặp vua ngu
hèn, nhẫn tâm ngoảnh mặt làm ngơ trước tai họa và khổ đau của muôn dân ; cùng
một lũ khuyển quan,một phường giá áo,túi cơm chỉ biết sống cho mình,vì mình thì
đất nước vẫn suy tàn và sớm muộn cũng rơi vào tay ngoại bang mà thôi.
Chiến lược văn hóa, suy cho cùng
là chiến lược về con người,vì con người.Chiến lược phục
hưng các giá trị đạo đức truyền
thống của dân tộc đã bị đánh cắp,đã làm thất thoát,nay phải phục dựng lại.Đó
còn là một nền giáo dục toàn diện,nâng tầm vóc công dân không chỉ có bổn phận
là công dân của quốc gia mình, mà còn có bổn phận là công dân của cộng đồng
nhân loại.Đó là đạo đức không chỉ là con ngoan,trò giỏi mà còn là tình thương
không chỉ dành cho đồng bào mình mà dành cho cả đồng loại.Đó còn là lòng tự
trọng cá nhân và tự trọng dân tộc.Đó còn là con người có nhân cách,biết liêm
sỉ, không những biết cách bảo vệ danh dự của chính mình, mà còn có nghĩa vụ bảo
vệ phẩm giá quốc gia.Nền văn hóa ấy suy cho cùng là xây dựng cho bằng được phẩm
cách con người,trên cơ sở đó xây dựng phẩm cách quốc gia.Chứ như nhìn vào thứ
hạng hộ chiếu của nước mình hiện nay thì rất khó giải thích, và nói sao cho hết
nỗi buồn nhân thế.
Nhưng trước hết, các quyền con
người của công dân như tự do báo chí,tự do ngôn luận,tự do lập hội,tự do biểu
tình,tự do thư tín và quyền riêng tư v.v…đã được Hiến định từ Hiến pháp đầu
tiên năm 1946 và truyền thừa đến tận Hiến pháp 2013 mà tới nay Nhà nước vẫn gác
xó.Quốc hội hoàn toàn bất lực trong việc luật hóa các quyền Hiến định.
Tính từ 1946 tới nay là 75
năm,trọn một kiếp người ( không phải ai cũng sống được tới tuổi này), công dân
Việt Nam chưa được hưởng các quyền cơ bản của mình.Thử hỏi trên thế gian này có
chính quyền nào dám lộng hành,coi khinh dân nước đến như vậy?
Nói tóm lại,muốn xây dựng một
chiến lược văn hóa,trước hết Nhà nước phải hành xử như một nhà nước pháp quyền
đúng nghĩa,và phải gương mẫu chấp hành luật lệ,trước hết là tôn trọng con người
và các quyền thuộc về con người.
Muốn kiến tạo được chiến lược văn
hóa để ‘’Thoát Trung’’,không thể không dựa hẳn vào những trí thức hàng đầu của
dân tộc,đang sinh sống ở cả trong và ngoài nước. Nhưng phải tôn trọng họ,đặt
niềm tin vào họ.Phải hết sức cầu thị, phải lấy tương lai của Tổ quốc và dân tộc
làm mục tiêu tối thượng.Gạt bỏ mọi vướng mắc trên bước đường cải cách.Ngay cả
cơ chế và thể chế,phải được xem như là phương tiện,là công cụ chứ không phải là
mục đích.Mục đích của chúng ta là văn minh,tiến bộ,tự do,dân chủ,công bằng xã
hội, tiến tới một quốc gia phồn thịnh.Một quốc gia đáng sống.
Tôi nhắc lại,’’Thoát Trung’’không
có nghĩa là bài Trung.Tuyệt đối không sa vào chủ nghĩa dân tộc cực đoan.Đó là
con đường tự sát của những kẻ thiển cận.Trái lại,phải khai thác,học tập ngay
những kinh nghiệm thành công của Trung Quốc trong phát triển kinh tế.Phải thâm
nhập thật sâu vào thị trường Trung Quốc. Đó là một thị trường khổng lồ,không
chen chân vào được là chưa biết làm kinh tế.Nhưng phải độc lập,không phụ
thuộc,không để họ chi phối.
Và phải loại bỏ ngay những cái dở
của Trung Quốc,như thiếu trung thực trong luật chơi, không tôn trọng cả luật lệ
quốc tế mà chính Trung Quốc cũng là một bên ký kết ;hơn nữa TQ còn là Uỷ viên
thường trực HĐBALHQ. Người TQ cũng hay lừa đối tác, tráo hàng kém phẩm
chất,không tôn trọng các hợp đồng với đối tác.Cái này thì Việt Nam đang là túi
đựng khổng lồ của những thương vụ lừa đảo của Trung Quốc.Cướp thương hiệu,ăn
cắp bản quyền,và quyền sở hữu trị tuệ của đối tác v.v… Đó là những cái dở nhất
của Trung Quốc,nếu không tỉnh táo mà học lấy,sẽ mất hết bạn bè và đối tác.
Ngoài ra,tuyệt đối tránh xa lối
tư duy và thể chế chính trị của giới cầm quyền của Trung Hoa.Bởi nó cực kỳ bảo
thủ,cực kỳ xảo trá. Xét về thực chất văn minh Trung Hoa hiện nay vẫn mang nặng
hình hài của Trung Hoa khoảng trên dưới 3.000 năm trước.Vấn đề này phải xét
trên bình diện triết học, trên nhân sinh quan và thế giới quan của giới thống
trị Trung Hoa.
Hãy so sánh từ triết học cổ đại
Hy Lạp đến triết học Phương Tây khoảng thế kỷ 17 tới nay, có biết bao tiến
triển.Còn triết học Trung Hoa vẫn bám lấy chủ thuyết của Khổng Tử.Tới nay,họ đã
đặt được trên 400 viện Khổng Tử trên toàn thế giới.Nhưng có ai học.Nơi thì
hoang vắng,nơi thì nước chủ nhà xua đuổi,yêu cầu đóng cửa.
Về nhân sinh quan thì người Trung
Quốc hiện nay vẫn chưa thoát ra khỏi chế độ quân chủ chuyên chế.Thực chất nhà
nước Trung Hoa hiện nay là nhà nước phong kiến độc tài kiểu mới.Nó không có một
gram cộng sản nào hết.
Và tới tận hôm nay,người Trung
Hoa vẫn tự coi mình là giống dân thượng đẳng hơn mọi giống dân khác.Hệt như
Hitler. Giống như Khổng Tử xưa coi dân Trung Quốc là Hoa Hạ,còn bốn phương
ngoài Trung Quốc đều là’’Tứ di’’.
Trong đó phân ra: Nam man.Bắc
địch.Tây nhung.Đông di.Chữ man có bộ trùng.Chữ địch có bộ khuyển.Có nghĩa là
ngoài Trung Quốc văn minh,các giống dân khác chỉ thuộc loại sâu bọ,chó má.Đó là
quan điểm phân biệt chủng tộc cực kỳ phản động.
Cho tới nay, họ vẫn giữ nguyên hệ
giá trị phản nhân văn ấy.Hãy xem bài nói chuyện của viên tướng Bộ trưởng Bộ
quốc phòng Trì Hạo Điền về giống dân Trung Quốc và chiến tranh sinh học để tiêu
diệt nhân loại, nhằm chiếm lấy nước Mỹ, làm bá chủ thiên hạ. Rõ ràng người
Trung Hoa đã bắt kịp nhân loại về văn minh kỹ thuật, nhưng không theo được nhân
loại về tính nhân văn cao thượng,lấy tự do, bình đẳng, bác ái làm tiêu chuẩn
hành xử trong kết cấu xã hội.
Cho nên, muốn xây dựng một nền
văn hóa dân tộc lành mạnh để ‘’Thoát Trung,’’phải có tư duy độc lập. Phải lấy
truyền thống dân tộc làm điểm tựa,tham chiếu những nét tiến bộ nhất của các dân
tộc văn minh,và tuyệt đối tránh xa mọi học thuyết chính trị của Trung Hoa thì
mới thành công.Thật ra, cứ học được những bài học thành công và thất bại từ tổ
tiên mình, cũng khá phong phú.Và phải có quyết sách :’’Thoát Trung hay là
chết’’ !
Nếu lại có đủ tầm vóc mà học được
những bài học xây dựng đất nước từ các thời đại Lý-Trần, thì ta đã dự vào tầm
cao văn minh nhân loại của mọi thời đại.
ĐÓ LÀ THƯỢNG SÁCH ĐỂ‘’THOÁT
TRUNG’’ ! THƯỢNG SÁCH ĐỂ CHẤN HƯNG ĐẤT NƯỚC.
Hà Nội ngày 9/3/2020
H Q H