Tác giả: Nguyễn Lương Hải Khôi
Số là Nhật Bản xây
dựng một nền công nghiệp hoành tráng ở vùng Mãn Châu. Năm 1945, khi Liên Xô
đánh tới thì họ đầu hàng, không phá huỷ tài sản.
Liên Xô giao toàn
bộ khí tài và nền công nghiệp Nhật cho Mao Trạch Đông. Trước đó Mao bị Tưởng
đánh cho không còn gì, bỗng chốc thành người khổng lồ, còn Tưởng thì bị Hoa Kỳ
bỏ quên (do dồn sức tái thiết Châu Âu). Chỉ 4 năm sau, Tưởng chạy ra Đài Loan.
Stalin nhìn Hồ Chí
Minh và nói với Mao: Vũ khí Nga chuyển tới Việt Nam rất khó vì xa xôi, đồng chí
hãy lấy vũ khí của mình cho Việt Nam rồi Nga sẽ bù lại vũ khí mới.
Thế là từng đoàn xe
vận tải và đại bác của… Nhật Bổn… ùn ùn… bao vây Điện Biên.
Pháp thua trận Điện
Biên vì pháo binh Nhựt Bổn. Số là họ xây dựng công sự để chống loại pháo nhỏ,
nhưng loại pháo Hồ Chí Minh nhận được là loại hạng nặng, gây ra bất ngờ cho
phía Pháp.
Loạt pháo đầu tiên
đã đánh sập một căn hầm chỉ huy của phía Pháp, giết chết chính con trai của
tướng Đờ-cát. Chỉ huy pháo binh của Đờ-cát sau mấy loạt đấu pháo tiếp theo,
biết mình sẽ không hoàn thành nhiệm vụ, vào hầm rút chốt lựu đạn tự sát.
Vấn đề nữa là những
anh lính nông dân của tướng Võ Nguyên Giáp làm sao có thể sử dụng được vũ khí
hạng nặng?
Năm 1945, có gần
700 sỹ quan và binh lính Nhật quyết định ở lại Việt Nam, lấy tên họ Việt và gia
nhập Việt Minh. Lý do, một phần vì họ không muốn trở lại Nhật Bản (bị Mỹ chiếm
đóng) nhưng phần lớn là vì họ đã… lấy vợ Việt Nam.
Công lao của những
người vợ Việt Nam này vô cùng lớn, vì họ đã giữ những chiến binh được đào tạo
bài bản về khí tài quân sự hiện đại của Nhật cho Việt Minh. Họ đã huấn luyện
binh sỹ Việt Minh sử dụng vũ khí hiện đại. Đóng góp ấy là vô cùng quan trọng.
Vai trò của những
người lính Nhật này trong quân đội Việt Minh đã khiến chính phủ Nhật sau đó chú
ý. Sau trận Điện Biên, họ đòi Việt Nam Dân chủ cộng hoà trả lại người nhưng
không cho những anh lính này mang vợ con đến Nhật.
Việt Minh sau đó
không chỉ xoá sạch hoàn toàn vai trò của những người lính Việt Minh gốc Nhật
này khỏi lịch sử mà vợ con của họ ở lại Việt Nam cũng bị kỳ thị, không được cấp
quyền công dân (không có chứng minh nhân dân, không được tham gia vào các định
chế của xã hội cộng sản như “hợp tác xã”, con cái cũng không được đi học, để
mặc họ tự vật lộn trong một xã hội bị kiểm soát toàn diện).
Có những anh lính
Nhật đã dành phần đời còn lại chiến đấu… để gặp lại vợ con. Đến thập nhiện 90,
nhiều người trong số họ mới toại nguyện. Câu chuyện của họ thành chất liệu để
anh Quang Phan thực hiện tác phẩm RE/COVER tuyệt
vời. (Xin xem tác phẩm của anh ở đây: “Nghệ
thuật và hoà giải – vượt lên những đường biên“)
Đã đến lúc Việt Nam
cần học về lịch sử bằng tinh thần đa nguyên.
Trong trận Điện
Biên, chiến sỹ hai bên đều dũng cảm, nhưng không nên kể về lòng dũng cảm đó
bằng ngôn ngữ của thần thoại, bởi lòng dũng cảm không còn là yếu tố quyết định
trong chiến tranh hiện đại.
Pháo binh đóng vai
trò quyết định thắng thua ở Điện Biên. Nếu Việt Minh chỉ có lòng dũng cảm mà
không có pháo binh hiện đại, và ngay cả khi có pháo binh hiện đại mà không có
tri thức và kỹ năng sử dụng chúng, thì… sẽ không có Điện Biên mà chỉ là… Nà Sản
thôi. Và sức mạnh pháo binh ấy của Việt Minh thì “Made in Japan” bằng nhiều con
đường khác nhau.
Sách Việt Nam nói về các cỗ pháo
Nhật trong trận Điện Biên Phủ. Nguồn: Dương Quốc Chính.