Theo Kiến thức.net.vn
Nhà văn, nhà nghiên cứu văn hóa Nguyên Ngọc |
Sức nóng của giàn khoan Hải Dương 981,
mà Trung Quốc ngang ngược hạ đặt trên vùng biển chủ quyền của Việt
Nam đã dại dột đánh thức lòng tự tôn dân tộc thiêng liêng bị dồn nén của
người Việt, sức mạnh đã từng quét sạch mọi cuộc xâm lăng của đế quốc
Trung Hoa trong suốt chiều dài lịch sử... chính là chủ đề Cafe đầu tuần của Kiến Thức với nhà văn, nhà nghiên cứu văn hóa Nguyên Ngọc.
-
Tâm tư của người VN đã ít nhiều xáo trộn kể từ khi Trung Quốc hạ đặt
giàn khoan Hải Dương 981 trong vùng đặc quyền kinh tế của nước ta. Xin
ông chia sẻ những tâm tư của mình với tư cách một tri thức, một công dân
của VN?
Nói
rằng tâm tư người Việt “ít nhiều xáo trộn” vì vụ giàn khoan Hải Dương
981 của Trung Quốc là nói quá nhẹ. Người Việt Nam nói “đất nước” để chỉ
cái mà các dân tộc khác gọi là quốc gia. Một tấc đất, một tấc biển bị
xâm phạm có thể khiến cả dân tộc này bừng bừng đứng dậy. Trải nghiệm bi
tráng hàng nghìn đời cũng đã để lại trong óc và trong máu người Việt ý
thức và tình cảm sâu sắc rằng nguy cơ lớn nhất, dai dẳng nhất, thậm chí
mãi mãi không bao giờ dứt đối với chủ quyền của đất nước là đến từ
phương bắc, từ bành trướng tham lam không đáy và không bao giờ dừng lại
của tất cả các triều đại Trung Hoa.
Chuyện Trung Quốc có những âm mưu xâm lấn biển đảo nước ta là chuyện không mới, tuy nhiên lần này có hai điểm nổi bật:
Một: Trong âm mưu lấn chiếm lâu dài
đó, đây là một bước chuyển có tính đột phá: Trung Quốc bộc lộ rõ mà
không cần che giấu. Đây là lúc, đúng như thời Trần cách đây tám thế kỷ
đối mặt với quân Nguyên từng dày đạp cả nửa thế giới văn minh, khi cần
chúng ta sẽ cùng cất lên lời khẩn báo“sơn hà nguy biến!”.
Hai: Nguy biến, hầu như bao giờ cũng
vậy, như một quy luật kỳ lạ và tuyệt diệu của cuộc sống, lại mở ra thời
cơ cho dân tộc Việt Nam. Thoát ra khỏi sự phụ thuộc vào Trung Quốc, một
nước lớn ở ngay cạnh chúng ta mà lại không hề đàng hoàng luôn luôn muốn
nhòm ngó đất đai của chúng ta. Hàng nghìn năm trước cha ông ta đã giữ
trọn non sông đất nước bằng tư tưởng và hành động sống kiên định, thông
minh và anh hùng ấy.
Hiểm nguy chết người thì rõ rồi. Còn thời cơ ư?
Số phận đã đặt đất nước ta đứng sát cạnh một đế quốc khổng lồ và là
một đế quốc cực kỳ tham lam. Suốt lịch sử lâu dài từng là vậy, ngày nay
càng là vậy: ráo riết hơn, hung hăng tàn bạo hơn, hấp tấp nôn nóng hơn.
Cách đây hơn thế kỷ trên thế giới người ta đã từng nói đến cái gọi là
“họa da vàng” (péril jaune). Không phải chuyện phân biệt chủng tộc đâu.
“Da vàng” đây cụ thể là đế quốc Trung Hoa. Nhân loại văn minh đã từng lo
lắng về hiểm họa ấy. Hãy tưởng tượng đến một ngày cái đế quốc đó - mà
là người Việt, dân tộc dày dạn kinh nghiệm nhất với đối tượng quái đản
này, chúng ta càng hiểu thấm thía hơn ai hết – đến một ngày cái đế quốc
ấy sẽ làm chủ toàn thế giới! Vậy mà đó chính là ý đồ ngày càng không cần
quá che giấu nửa của nó và không phải hoàn toàn không là khả năng hiện
thực! Còn sống ngày nào, nhất thiết không được quên điều đó, viễn cảnh
kinh hoàng đó.
Tôi nghĩ đã đến lúc cần bình tĩnh và
sáng suốt nhìn lại: con đường chúng ta đã bắt buộc phải chọn trong
chiến tranh chống Pháp rồi chống Mỹ, éo le một cách tất yếu, đã khiến ta
xao lãng, đến ảo tưởng, về “người hàng xóm hữu nghị” nhưng lại là nguy
cơ lâu dài không bao giờ hết đối với tồn vong của dân tộc. Cho đến sự
kiện Hoàng Sa năm 1974, chiến tranh biên giới 1979, vụ Trường Sa 1984 và
bây giờ là sự kiện giàn khoan Hải Dương 981… đã đủ để đánh thức chúng
ta.
Giàn khoan của TQ lại đánh thức lòng tự tôn của dân tộc Việt
- Nhiều học giả và tri thức trong
và ngoài nước thậm chí cho rằng, việc Trung Quốc đặt giàn khoan Hải
Dương 981 trái phép lần này lại mang đến một cơ hội mới cho người Việt.
Ông đánh giá ý nghĩa của “sự hỗn xược” đó thế nào, trong bối cảnh nhìn
lại lịch sử về lòng tự tôn của người Việt?
Theo tôi, chính họ đã “giúp” ta và là
một cú giúp rất căn bản. Sự nôn nóng do tham vọng ngông cuồng đã khiến
họ đi một nước cờ sai. Với vụ giàn khoan trái phép, nó đã dại dột đánh
thức lòng tự tôn dân tộc thiêng liêng bị dồn nén của người Việt, sức
mạnh đã từng quét sạch mọi cuộc xâm lăng của đế quốc Trung Hoa trong
suốt chiều dài lịch sử. Nó phơi trần mọi sự lừa bịp được công phu bày vẽ
lâu nay. Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng lần đầu tiên đã phải nói
đến cái thứ “hữu nghị viễn vông” đó.
Tất cả những điều đó, diễn ra từ khi có chuyện giàn khoan, do chuyện giàn khoan, theo tôi là khá ngoạn mục.
Tôi nói thời cơ vì rõ ràng con đường
đã rộng mở. Vấn đề bây giờ là có đủ can đảm dấn bước lên con đường mới
đã mở, thoát ra khỏi sự phụ thuộc vào Trung Quốc, tự lập tự cường hay
không?
Theo NV Nguyên Ngọc, giàn khoan Hải Dương 981 đã dại dột đánh thức lòng tự tôn của người Việt. |
- Ông có dự kiến cụ thể gì về chuyện giàn khoan sắp tới?
Nói thì có thể lạ: tôi sợ nhất là nó … lẳng lặng rút đi, và ở ta
mọi sự lại rơi trở lại trạng thái cũ. Điều quan trọng nhất lúc này là
nhận thức rõ đã diễn ra một bước ngoặt, sự thật đã được bày ra và quyết
không quay lại tình trạng bí bức trước nay.
- Làm sao để không quay lại?
Cho tôi nói điều này: Thủ tướng đã nói một câu rất quan trọng:
“Không đánh đổi chủ quyền vì một thứ hữu nghị viển vông và lệ thuộc”.
Cho tôi được phép nói thêm: muốn không viển vông và không lệ thuộc nữa
(cả hai từ này đều quan trọng) thì theo tôi, Việt
Nam và Trung Quốc sống cạnh nhau - tốt nhất vẫn là bạn tốt láng giềng
tốt nhưng phải trên cơ sở tôn trọng nhau và như chúng ta thấy rất rõ họ
đâu có làm như thế!
Kim Sen (thực hiện)
Theo anh Nguyên Ngọc đây mới là nguyên bản:
-----------------------------
Theo anh Nguyên Ngọc đây mới là nguyên bản:
-----------------------------
Tâm tư của người VN đã ít nhiều xáo
trộn kể từ khi Trung Quốc hạ đặt giàn khoan Hải Dương 981 trong vùng đặc quyền
kinh tế của nước ta. Xin ông chia sẻ những tâm tư của mình với tư cách một tri
thức, một công dân của VN?
Nói
rằng tâm tư người Việt “ít nhiều xáo trộn” vì vụ giàn khoan Hải Dương 981 của
Trung Quốc là nói quá nhẹ. Người Việt Nam nói “đất nước” để chỉ cái mà các dân
tộc khác gọi là quốc gia. Một tấc dất, một tắc biển bị xâm phạm có thể khiến cả
dân tộc này bừng bừng đứng dậy. Trải nghiệm bi tráng hàng nghìn đời cũng đã để
lại trong óc và trong máu người Việt ý thức và tình cảm sâu sắc rằng nguy cơ lớn
nhất, dai dẳng nhất, thậm chí mãi mãi không bao giờ dứt đối với chủ quyền của đất
nước là đến từ phương bắc, từ bành trướng tham lam không đáy và không bao giờ dừng
lại của tất cả các triều đại Trung Hoa, từ Trung Hoa phong kiến cho đến Trung
Hoa cộng sản, không chút khác biệt, tuyệt đối không thể mơ hồ.
Chuyện
Trung Quốc âm mưu xâm chiếm nước ta là chuyện không mới, tuy nhiên lần này có
hai điểm nổi bật:
Một:
Trong âm mưu bành trướng lâu dài đó, đây là một bước chuyển có tính đột phá: giặc
đã vào tận trong nhà. Đây là lúc, đúng như thời Trần cách nay tám thế kỷ đối mặt
với quân Nguyên từng dày đạp cả nửa thế giới văn minh, đã đến lúc cất lên lời khẩn
báo “sơn hà nguy biến!”.
Hai:
Nguy biến, hầu như bao giờ cũng vậy, như một quy luật kỳ lạ và tuyệt diệu của
cuộc sống, lại mở ra thời cơ. Và theo tôi có thể lần này là thời cơ lớn mà bao
người Việt Nam từng trằn trọc chờ đợi nhiều năm nay.
Hiểm nguy sống
còn đồng thời lại là cơ hội lớn từng trằn trọc chờ đợi, ông có thể nói rõ hơn?
Hiểm
nguy chết người thì rõ rồi. Còn thời cơ ư?
Số
phận đã đặt đất nước ta đứng sát cạnh một đế quốc khổng lồ, và là một đế quốc cực
kỳ tham lam. Suốt lịch sử lâu dài từng là vậy, ngày nay càng là vậy: ráo riết
hơn, hung hăng tàn bạo hơn, hấp tấp nôn nóng hơn, vô liêm sĩ hơn. Cách đây hơn
thế kỷ trên thế giới người ta đã từng nói đến cái gọi là “họa da vàng” (péril
jaune). Không phải chuyện phân biệt chủng tộc đâu. “Da vàng” đây cụ thể là đế
quốc Trung Hoa. Nhân loại văn minh đã từng lo lắng về hiểm họa ấy. Hãy tưởng tượng
đến một ngày cái đế quốc đó - mà là người Việt, dân tộc dày dạn kinh nghiệm nhất
với đối tượng quái đản này, chúng ta càng hiểu thấm thía hơn ai hết – đến một
ngày cái đế quốc ấy sẽ làm chủ toàn thế giới! Vậy mà đó chính là ý đồ ngày càng
không cần quá che dấu nửa của nó, và không phải hoàn toàn không là khả năng hiện
thực! Còn sống ngày nào, nhất thiết không được quên điều đó, viễn cảnh kinh
hoàng đó.
Người
Việt Nam càng không, bởi vì ta, Việt Nam, ta là nút chặn đầu tiên phải vượt qua
trên con đường bành trướng vô độ của nó, từ mấy nghìn năm trước, ngày nay càng trắng
trợn hơn, quyết liệt hơn. Cho nên nếu Việt Nam còn tồn tại được cho đến ngày
nay, thì chính là vì lịch sử suốt mấy nghìn năm của Việt Nam thực chất, căn bản
là lịch sử THOÁT TRUNG. Một nghìn năm Bắc thuộc đằng đẳng mà không bị đồng hóa
là gì, nếu không là một cuộc thoát Trung kỳ, một cuộc đấu tranh văn hóa kỳ diệu
đến kinh ngạc, hầu như không có trường hợp tương tự trong lịch sử thế giới. Rồi
một nghìn năm nữa chống xâm lược vũ trang của Trung Quốc, từ Ngô Quyền cho đến
Quang Trung …, đương nhiên cũng là đấu
tranh vũ trang trên nền tảng văn hóa. Thoát Trung hay là chết, là bị hủy diệt,
là không còn Việt Nam. Hàng nghìn năm trước cha ông ta đã giữ trọn non sông đất
nước cho ta bằng tư tưởng và hành động sống kiên định, thông minh và anh hùng ấy.
Tuy
nhiên, đến thời hiện đại thực tế đã không còn được như vậy. Tôi nghĩ đã đến lúc
cần bình tĩnh và sáng suốt nhìn lại: con đường chúng ta đã bắt buộc (?) phải chọn
trong chiến tranh chống Pháp rồi chống Mỹ, éo le một cách tất yếu, đã khiến ta xao
lãng, đến ảo tưởng, về kẻ thù bành trướng truyền kiếp, nguy cơ lâu dài không
bao giờ hết đối với tồn vong của dân tộc. Cho đến nổi sự kiện Hoàng Sa năm
1974, chiến tranh biên giới 1979, vụ Trường Sa 1984 … vẫn còn chưa đủ để đánh
thức chúng ta. Rồi còn phải ngẫm nghĩ thật kỹ hơn về sự bi tráng lịch sử và sự
mê muội tội lỗi kéo dài này.
Nay
thì, theo tôi, chính đối thủ đã “giúp” ta, và là một cú giúp rất căn bản. Sự
nôn nống do tham vọng ngông cuồng vốn năm trong bản chất của kẻ bành trướng đã
khiến tập đoàn lãnh đạo Bắc Kinh đi một nước cờ sai. Với vụ giàn khoan hỗn xược,
nó đã dại dột đánh thức lòng tự tôn dân tộc thiêng liêng bị dồn nén của người
Việt, sức mạnh đã từng quét sạch mọi cuộc xâm lăng của đế quốc Trung Hoa trong
suốt lịch sử. Nó phơi trần mọi sự lừa bịp được công phu bày vẽ lâu nay của kẻ
gian manh đi lừa và ở kẻ dại dột bị lừa. Ông Thủ tướng Việt Nam lần đầu tiên đã
phải nói đến việc vứt đi cái thứ “hữu nghị viễn vông” mấy mươi năm nay được dùng
để lừa nhau và lừa dân…
Tất
cả những điều đó, diễn ra từ khi có chuyện giàn khoan, do chuyện dàn khoan,
theo tôi là khá ngoạn mục. Tất nhiên có thể thấy vẫn còn mấy kẻ cố sức vá víu, vớ
vẩn lo “làm đổ bát nước đầy” …Ai cũng thấy chỉ là trò hề diễn muộn.
Tuy
nhiên, đằng sau những biểu hiện đó, còn
có một điều gì đó to lớn hơn nhiều, quan trọng sống còn hơn nhiều vẫn kìm hãm
dân tộc này, xã hội này, con người Việt Nam này, khiến không khí ở đây oi bức,
cùng quẩn hầu đến nghẹt thở: một cái nút bít bùng đã bung ra, có thể bung ra,
và một con đường mới đã có thể mở ra, đang mở ra cho tiền đồ dân tộc: THOÁT
TRUNG. Thoát Trung để sống còn và phát triển!
Tôi
nói thời cơ lớn vì rõ ràng con đường đã rộng mở. Vấn đề bây giờ là có đủ can đảm
dấn bước lên con đường mới đã mở ra kia hay không?
Ông có dự kiến
cụ thể gì về chuyện giàn khoan sắp tới?
Nói
thì có thể lạ: tôi sợ nhất là nó … lẵng lặng rút đi, và ở ta mọi sự lại rơi trở
lại trạng thái cũ. Điều quan trọng nhất lúc này là nhận thức rõ đã diễn ra một
bước ngoặt, sư thật đã được bày ra, và quyết không quay lại tình trạng bí bức
trước nay.
Làm sao để
không quay lại?
Cho
tôi nói điều này: Thủ tướng đã nói một câu rất quan trọng: “Không đánh đổi chủ
quyền vì một thứ hữu nghị viễn vông và lệ thuộc”. Cho tôi được phép nói thêm:
muốn không viễn vông và lệ thuộc nữa (cả hai từ này đều quan trọng) thì nhất
thiết phải từ bỏ ý thức hệ hão huyền. Chính cái món ý thức hệ hão huyền đó đã
khiến người ta tin vào một thứ hữu nghị viễn vông, lừa bịp, còn bành trướng Bắc
Kinh thì thực chất đã vứt bỏ nó từ lâu rồi trong khi lại dùng làm mồi nhử kẻ
ngây ngô lệ thuộc. Hữu nghị viễn vông và ý thức hệ hão huyền là hai thứ không
thể tách nhau.
Tôi
đã có lần đề nghị: (lẽ ra) sau năm 1975, cần một cuộc phục hung dân tộc căn bản,
để đưa đất nước thực sự chuyển sang một thời đại mới, phát triển cùng nhân loại
văn minh. Xin nói rõ hơn: Muốn vậy, nhất thiết phải THOÁT TRUNG. Vứt bỏ hữu nghị viễn vông. Và cởi bỏ ý thức hệ hão huyền.