Nguyễn Đình Cống
Tìm hiểu việc lên án
phong trào cộng sản tôi thấy đa số người thống nhất rằng cộng sản là tai họa của nhân loại, là thứ cần đánh đổ hoàn toàn,
nhưng với ông tổ của nó là Mác và Chủ nghĩa Mác (CNM) thì có 2 loại nhận định
ngược nhau, khen và chê.
Người khen (ca ngợi) thấy
CNM tốt đẹp, nhân đạo, cao cả, ông Mác là thiên tài, phát
hiện ra nhiều quy luật có giá trị. Họ
cho rằng vào thế kỷ 19 và đầu TK 20 CNM cơ bản là đúng, có tác dụng tích cực, chỉ gần đây mới thể hiện ra vài điều không phù
hợp. Mác có nhiều điều tốt và hay, đặc biệt là Duy vật biện chứng với những lập
luận rất xuất sắc. Sự sai lầm trong phong trào cộng sản bắt đầu từ Lê
Nin trở về sau và do những người làm sai CNM.
Người chê (phê phán)
cho rằng Mác hoang tưởng, dựa trên những đánh giá sai về con người và xã hội, tỏ
ra nhân đạo với loại người này và độc ác với loại người khác. CNM dựa trên một
số tiên đề sai hoặc không đáng tin cậy, vậy
nó sai từ gốc. Mác hấp dẫn một số người chỉ là dựa vào ngụy biện.
Thực ra không ai khen
hoặc chê hoàn toàn mà thường trong khen có chê, trong chê có khen, chỉ là một
phần nặng, phần kia nhẹ.
Trong việc nhận thức
và đánh giá mọi việc, ý kiến của người
ta đến từ hai nguồn : Cảm nhận (hoặc trực giác) và suy lý. Chúng bổ sung cho
nhau. Sẽ rất tốt khi cả hai nguồn đều mạnh và cân bằng. Ngược lại nếu một nguồn
lấn át thì dễ bị lệch lạc. Còn với người mà cả hai nguồn đều yếu thì chỉ là loại “ba phải”,
chỉ biết nghe và nói theo người khác.
Trong tình hình VN hiện
nay, tôi sơ bộ nhận thấy rằng, khen Mác
chủ yếu là những người mà cảm nhận có phần ưu thế, còn
chê, chủ yếu là những người mà suy lý là cơ bản. Đó là nói về đa số chứ
không phải tuyệt đối, về những người khen hoặc chê đều trung thực, không kể đến
những kẻ cơ hội, nghĩ theo cách này, nói theo cách khác hoặc những kẻ a dua..
Gốc của suy lý tương
đối rõ ràng, do học tập và thực hành các môn khoa học, do đúc rút kiến thức và
kinh nghiệm từ thực tế và từ trong lịch sử, Các môn toán, lôgic và những môn
liên quan có tác dụng rèn luyên tư duy suy lý.
Gốc của cảm nhận tương đối khó tìm, đó là trực giác,
không phân tích, không chứng minh, không trả lời câu hỏi từ đâu, tại sao. Nó đến
từ tâm thức chứ không phải từ hoạt động suy luận của não.
Trí tuệ, thông tin của
con người có được từ hai nguồn, ý thức và tâm thức. Ý thức thuộc về ghi nhớ và
suy nghĩ của não. Tâm thức (hoặc tiềm thức) là những thông tin thuộc bản chất, thuộc lĩnh vực tâm
linh, được chứa trong “Tàng thức” (tiếng Phạn là A lại da thức).
Con người, ngoài thể
xác cấu tạo từ vật chất còn có phần tâm linh, gồm bảy tầng hào quang. Tàng thức
nằm ở trung tâm các tầng hào quang đó
(*)
Sự phát triển của con
người từ hai nguồn, Tiên thiên và Hậu thiên. Tiên thiên là những thứ có trước
khi sinh ra, có từ trong bào thai do di truyền từ dòng giống, do hấp thụ khí
thiêng của Trời Đất. Hậu thiên là những thứ do tiếp thu, do rèn luyện trong cuộc
đời.
Phần cơ bản của tâm thức có sẵn ngay từ tiên
thiên, lúc con người mới ra đời. Nó được bổ sung bởi hậu thiên. Giữa ý thức và tâm
thức có sự trao đổi qua lại. Từ ý thức vào tâm thức và từ tâm thức vào ý thức.
Hai quá trình này đều tự động, não không hề biết. Trực giác là một biểu hiện của
tâm thức, phản ánh vào ý thức..
Tâm thức được bổ
sung, quan trọng nhất là trong thời còn bé, Khi trí tuệ chưa phát triển, những
tiếp nhận thông tin chủ yếu đi thẳng từ giác quan hoặc từ các tầng hào quang,
nhập ngay vào tàng thức, chúng được lưu giữ vững bền trong đó. Khi trí tuệ đã
phát triển tâm thức còn được bổ sung thông qua ý thức. Chính những thứ có trong
tàng thức quyết định tính cách con người. Những thứ trong bộ não quyết định khă
năng, còn những hoạt động vô thức (của tim, phổi, dạ dày, ruột, gan v.v…) quyết
định sức khỏe, sinh mạng.
Tàng thức lưu giữ bền
vững những thông tin, những tình cảm tiếp nhận từ bé, lúc chưa có khả năng suy
lý hoặc khả năng đó còn yếu. Chính vì vậy mà những kỷ niệm thời thơ ấu là rất
sâu sắc và theo ta suốt cuộc đời. Nhận biết điều này nên tuyên giáo của cộng sản rất chú ý nhồi sọ trẻ
em từ mẫu giáo về ưu việt của chế độ và
vĩ đại của lãnh tụ..
Những người khen Mác
phải chăng đã được tiếp nhận những điều tốt đẹp về ông ngay từ bé và lưu giữ bền vững . Những điều này một
phần có thật, phần khác được tô vẽ thêm để tuyên truyền. Người ta khi đọc hoặc nghe về Mác là nhớ ngay đến, nghĩ ngay đến
một con người vĩ đại, đạo đức cao thượng, yêu thương và bênh vực giai cấp vô sản,
người đặt nền móng lý thuyết để xây dừng thiên đường trên trái đất. Họ tôn sùng
Mác, ca ngợi Mác vì những luận chứng rất hay, rất thuyết phục khi suy luận, họ hận thù và kết tội những người phê phán
Mác.
Những người phê phán Mác
một phần cũng được tiếp nhận thông tin từ bé, nhưng ngược lại, khi lớn lên, họ
đã biết phân tích để tiếp cận sự thật. Họ
cho rằng dự đoán của ông về xã hội cộng sản làm theo năng lực, hưởng theo nhu cầu
chỉ là ảo tưởng, là bánh vẽ để mê hoặc
quần chúng, rằng lý thuyết đấu tranh giai cấp
là sai lầm, rằng tiêu diệt kẻ thù giai cấp là dã man, tàn bạo, rằng vô sản
toàn thế giới liên hiệp lại là khẩu hiệu trống rỗng. Trong khi suy luận Mác đã
dùng những luận chứng hay, thuyết phục, nhưng lại dùng một số luận cứ là những
phán đoán chủ quan, có phần giả dối (**). Suy luận của Mác mang nhiều ngụy biên
bậc cao nên đánh lừa được nhiều người mặc dầu luận đề là không chính xác.
Trên đây bàn về khen
chê Mác của những người sống trong xã hội dưới sự thống trị của cộng sản. Cũng ở
nơi này, sự khen chê các nhân vật đối lập có thể khác, chê theo cảm tính, khen
nhờ suy lý.
Để cho hai loại người
vừa kể đối thoại, tranh luận với nhau rất
khó đi đến một kết thúc đáng mong ước về nhận thức vì rằng “trống đánh xuôi,
kèn thổi ngược”.
Ngoài Mác ra, nhiều
lãnh tụ cộng sản như Lê nin, Stalin, Mao Trạch Đông, Hồ Chí Minh cũng đều nhận
được những đánh giá từ cảm nhận và suy lý.
(*)-Xin xem sách Bàn
tay ánh sáng (Hand of Light) của Ann Brenam Barbara- Lê Trọng Bổng chuyển ngữ-
NXB Thông tin, Sách có trên mạng.
(**)-Về vấn đề này
tôi đã công bố một loạt bài “Chất đất sét trong
đá tảng Mac-xit”. Vị nào muốn đọc mà không tìm được trên mạng xin viết
yêu cầu gửi vào email ndcong37@gmail.com, tôi sẽ xin đáp ứng.