Hồng Thủy
(GDVN) - Chúng tôi xem Trung Quốc như một người bạn
quý, và chính vì để giữ gìn tình bạn đó chúng tôi mới khởi xướng tiến trình
trọng tài này.
The Straits Times ngày 1/12 đưa tin, Philippines đang
nỗ lực vạch trần những yêu sách chủ quyền vô lý của Trung Quốc ở Biển Đông tại
phiên điều trần trước Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) ở The Hague, Hà Lan kéo
dài 5 ngày, kết thúc hôm 30/11.
 |
| Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario, ảnh: CSIS/Gustavo Ferreira. |
Mặc dù Trung Quốc từ chối tham gia buổi điều trần của
PCA, các thẩm phán vẫn dành thời gian cho Bắc Kinh đưa ra lập luận của mình về
vụ kiện đến ngày 1/1/2016. Ngoại trưởng Philippines Albert del-Rosario nói:
"Chúng tôi xem Trung Quốc như một người bạn quý, và chính vì để giữ gìn
tình bạn đó chúng tôi mới khởi xướng tiến trình trọng tài này".
Trung Quốc đòi yêu sách "chủ quyền" một cách
vô lý, phi pháp đối với gần như 85% diện tích Biển Đông dựa trên đường lưỡi bò
mà họ tự vẽ ra năm 1947, không có bất cứ cơ sở pháp lý nào. Trung Quốc biện
minh cho yêu sách của mình dựa vào "quyền lịch sử", một khái niệm
không hề có trong luật pháp quốc tế.
Cả Philippines và Trung Quốc đều là thành viên Công
ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS). Với tư cách thành viên UNCLOS,
Philippines đã khởi kiện Trung Quốc áp dụng và giải thích sai Công ước này ở
Biển Đông và đề nghị tòa PCA tuyên bố đường lưỡi bò là không có căn cứ theo
UNCLOS, do đó nó vô giá trị theo đúng quy định, thủ tục trong Phụ lục VII
UNCLOS.
Trong lúc PCA thực hiện các tiến trình tố tụng theo
đúng thẩm quyền và luật định, Trung Quốc đã làm trầm trọng thêm căng thẳng trên
Biển Đông với hoạt động bồi lấp, xây dựng và quân sự hóa đảo nhân tạo bất hợp
pháp ở quần đảo Trường Sa (Khánh Hòa, Việt Nam), khu vực mà Philippines cũng
yêu sách.
Tân Hoa Xã nói
Philippines hiếu chiến
Lăng Đức Quyền từ Trung tâm Nghiên cứu tin tức quốc tế
thuộc Tân Hoa Xã ngày 30/11 bình luận rằng, Philippines nên suy nghĩ thận trọng
về hành động mà ông Quyền cho là "hiếu chiến" xung quanh việc nước
này có kế hoạch triển khai 12 chiến đấu cơ FA-50PH mua của Hàn Quốc trên 2 căn
cứ gần Biển Đông.
Theo hợp đồng, phía Hàn Quốc sẽ hoàn tất việc bàn giao
12 chiếc chiến đấu cơ siêu âm cho Philippines vào năm 2017 và Manila sẽ bố trí
chúng ở căn cứ Baasha và Subic. Tổng giá trị hợp đồng này khoảng 402 triệu USD.
Ông Quyền cáo buộc Tổng thống Philippines Benigno Aquino làm tăng căng thẳng
trong tranh chấp ở Biển Đông (?) và Trung Quốc không hài lòng.
 |
| Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Voltaire Gazmin kiểm tra chiếc chiến đấu cơ mới nhận từ Hàn Quốc, ảnh: belfasttelegraph.co.uk |
Nhận xét của ông Lăng Đức Quyền dựa trên 2 lập luận đã
quá cũ và hoàn toàn không có sức thuyết phục, nhưng lại thừa mùi hăm dọa đối
với nước láng giềng. Thứ nhất ông Quyền cho rằng các nước khi mua vũ khí phục
vụ nhu cầu phòng thủ phải "hợp lý".
Nhiều chuyên gia và giới phân tích quốc tế cho rằng
quân đội Philippines thuộc hàng "yếu nhất khu vực" còn Trung Quốc thì
đang ngày càng phô trương sức mạnh cơ bắp ở Biển Đông với tốc độ chóng mặt, đe
dọa nghiêm trọng hòa bình, ổn định và an ninh khu vực.
Chính điều này đã buộc các nước ven Biển Đông chứ
không riêng Philippines, phải củng cố năng lực phòng thủ đề phòng các nguy cơ
đe dọa an ninh quốc gia, toàn vẹn lãnh thổ là việc hết sức bình thường.
Mặt khác tuyên bố của Philippines sử dụng 12 chiến đấu
cơ này vào việc bảo vệ lãnh thổ, tuần tra không phận và vùng trời mà
Philippines cho là thuộc quyền của mình cũng là chuyện bình thường.
Chỉ có điều, đối với các khu vực có tranh chấp, không
riêng Philippines mà tất cả các bên đều phải tuân thủ luật pháp quốc tế bao gồm
UNCLOS, DOC và các điều ước liên quan nhằm tránh xung đột, đối đầu, leo thang
căng thẳng.
Đằng này ông Quyền dọa: "Nếu ai đó cố ý thách thức giới hạn chịu đựng của
Bắc Kinh, xâm phạm (cái gọi là) chủ quyền lãnh thổ của mình, Bắc Kinh sẽ dùng
các biện pháp cần thiết. Vì vậy, lúc đó chớ đổ lỗi cho Trung Quốc về việc đã
không cảnh báo trước." Cái gọi là
"chủ quyền lãnh thổ" của Trung Quốc ở Biển Đông phải chăng là đường
lưỡi bò đang thách thức công luận và luật pháp quốc tế?
Khu vực và quốc tế sẽ không để yên cho Trung Quốc
thích làm gì thì làm. Thay vì đối thoại, giải quyết vấn đề theo khuôn khổ luật
pháp quốc tế hiện hành, bài viết của ông Lăng Đức Quyền đang khiến hình ảnh
Trung Quốc ngày cảng trở nên tệ hại trong mắt cộng đồng khu vực và quốc tế, dù có
trưng ra cả núi tiền cho Con đường Tơ lụa trên biển thế kỷ 21 gì đó cũng không
thể vãn hồi lại được.
Thứ hai, ông Quyền cho rằng Philippines "chà
đạp" DOC vì đã đơn phương khởi kiện Trung Quốc ra PCA với lập luận ngô
nghê và ngạo ngược: Nước nào khởi kiện, nước đó vi phạm. Thiết nghĩ phán quyết
của PCA về thẩm quyền thụ lý vụ kiện hôm 29/10 thiết nghĩ đã là câu trả lời đầy
đủ, bởi tranh luận với những kẻ bầy hầy giả ngây giả ngô sẽ chẳng đi đến đâu.
Quan điểm đàm phán song phương trực tiếp mà ông Quyền
nhắc lại đã chứng minh nó chẳng đi đến đâu, chỉ làm mất thời gian đồng thời
tăng cơ hội cho Trung Quốc leo thang vi phạm luật pháp quốc tế ngoài thực địa.
Cuối bài, ông Quyền đe dọa Philippines và các bên liên qua "chớ đùa với
lửa" ở Trường Sa - một thái độ khiêu khích, thách thức dư luận và luật
pháp quốc tế.
Vài lời bình luận
Phát biểu của Ngoại trưởng Philippines Albert del
Rosario rằng Philippines coi trọng quan hệ hữu nghị với Trung Quốc, muốn bảo vệ
sự trong sáng lành mạnh của mối quan hệ ấy nên mới phải đưa vụ việc ra tòa
trọng tài là một điều hoàn toàn xác đáng, hợp tình, hợp lý, hợp pháp và rất
đáng ghi nhận.
 |
| Chính hoạt động quân sự hóa Biển Đông mà Trung Quốc đang tiến hành làm gia tăng căng thẳng trong khu vực. Hình minh họa. |
Nó phản ánh đúng thực tế diễn biến tình hình cũng như
tâm trạng, suy nghĩ và chính sách đối ngoại của Philippines. Không ai tin
và ngay cả bản thân Philippines cũng không "hoang tưởng" hay
"rỗi hơi" đến mức vô cớ khiêu khích với Trung Quốc.
Nhưng khi thấy quyền và lợi ích của mình bị xâm phạm,
luật pháp và công lý quốc tế bị chà đạp, hòa bình và ổn định, an ninh ở khu vực
Biển Đông bị đe dọa, Philippines không thể khoanh tay chờ trói, mà phải tìm mọi
cách để bảo vệ mình, đồng thời cũng bảo vệ luật pháp và công lý quốc tế.
Thay vì chạy đua vũ trang, liên minh liên kết...,
Philippines chọn giải pháp pháp lý song song với việc tăng cường năng lực phòng
thủ. Đó là việc hết sức bình thường của bất cứ một quốc gia nào khi đối mặt với
các mối đe dọa từ nước lớn.
Philippines hay các quốc gia khác có yêu sách ở Biển
Đông, không nước nào rảnh để đi chống lại đất nước và nhân dân Trung Quốc.
Nhưng với những hành động vi phạm luật pháp quốc tế, xâm phạm quyền và lợi ích
chính đáng của láng giềng, đe dọa hòa bình và ổn định trong khu vực mà nhà nước
Trung Quốc đang tiến hành thì bắt buộc phải đấu tranh đến cùng.
Cách hành xử của Philippines trong vụ kiện Trung Quốc
áp dụng và giải thích sai UNCLOS với đường lưỡi bò dựa trên lập luận mơ hồ về
"quyền lịch sử", đòi "chủ quyền" với gần như toàn bộ Biển
Đông qua phán quyết của PCA hôm 29/10 rõ ràng là một hành động đúng đắn, văn
minh, hợp pháp và góp phần bảo vệ Công ước.
Trong khủng hoảng Scarborough 2012, Philippines đã
"mắc lỡm" Bắc Kinh, để mất quyền kiểm soát bãi cạn này, trong khi
liên tục bị Trung Quốc sử dụng các đòn về kinh tế, chính trị, ngoại giao và
quân sự để gây sức ép. Rõ ràng về thực lực Philippines không phải đối thủ của
Trung Quốc, nhưng không vì thế mà khuất phục trước cường quyền.
18 năm theo đuổi đối thoại, đàm phán song phương với
Trung Quốc không đi đến đâu bởi lập luận quái dị, đầu tiên phải thừa nhận
"chủ quyền thuộc Trung Quốc", rồi sau đó đàm phán gì thì đàm phán, đã
đẩy mọi nỗ lực ngoại giao vào ngõ cụt. Cực chẳng đã, Philippines phải đưa vấn
đề ra cơ quan tài phán.
Hành động này hoàn toàn phù hợp Hiến chương Liên Hợp
Quốc về giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, không dùng vũ lực hay đe
dọa sử dụng vũ lực. Đồng thời nó phù hợp với nội dung Công ước UNCLOS mà cả hai
nước đều là thành viên.
Là thành viên Thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp
Quốc, thành viên UNCLOS và đang tuyên bố thúc đẩy chính sách đối ngoại hòa bình
"hữu nghị, chân thành, cùng có lợi và toàn diện", hơn ai hết Trung
Quốc cần phải làm gương trong việc tuân thủ luật pháp quốc tế, thay vì
"Trung Quốc hóa" luật pháp quốc tế, áp đặt luật chơi và quan điểm vô
lý của mình lên nước khác.
Dù cho xu thế cường quyền áp đặt, cá lớn nuốt cá bé
vẫn hiện hữu đâu đó trong quan hệ quốc tế hiện đại, nhưng nhân loại văn minh
ngày càng nhận thức rõ cách hành xử này không thể chấp nhận được. Trong một thế
giới phẳng như hiện nay, thượng tôn pháp luật là yêu cầu, đòi hỏi và nhiệm vụ
của tất cả các quốc gia thành viên Liên Hợp Quốc.
Các nước ven Biển Đông cũng như cộng đồng quốc tế, các
quốc gia có lợi ích ở Biển Đông như Hoa Kỳ, Nhật Bản, Úc, Ấn Độ, Hàn
Quốc...chắc hẳn sẽ không chịu ngồi im để Trung Quốc độc chiếm Biển Đông và chấp
nhận cúi đầu xin phép, nộp tô cho Bắc Kinh khi tàu thuyền của họ đi qua vùng
biển quốc tế trên tuyến hàng hải huyết mạch này.
Hồng
Thủy
Nguồn: Theo GDVN