CTNLT | 06/06/2014
Ngày
05/06/2014, hơn 40 đại diện thuộc 15 tổ chức XHDS độc lập đã lần đầu
tiên tham dự một cuộc họp mặt tại chùa Liên Trì, quận 2 do hội Cựu tù
nhân lương tâm chủ trì (3 lần trước có họp, nhưng quy mô nhỏ hơn). 15 tổ
chức XHDS bao gồm:
-
Hội CTNLT, PNNQVN, Hội Ái Hữu tù nhân lương tâm – chính trị, Bầu bí
tương thân, Truyền thông Chúa Cứu Thế, Cao Đài, Phật giáo Hòa Hảo, Tin
lành, Mạng lưới blogger VN, Con đường Việt Nam, Hiệp hội Dân oan, Liên
đới dân oan tranh đấu, Diễn đàn XHDS, Boxit VN.
Tưởng nhớ các anh hùng, tử sĩ
Trước
khi bắt đầu cuộc họp, Hòa thượng Thích Không Tánh đã kêu gọi các nhóm
XHDS dành một phút mặc niệm để tưởng nhớ các tiền nhân, các anh hùng tử
sĩ đã từng hi sinh cho quê hương, tổ quốc.
Hòa thượng giới thiệu về hội:
“Bác
sĩ Nguyễn Đan Quế là đồng chủ tịch hội CTNLT cùng với linh mục Phan Văn
Lợi, Phạm Bá Hải là điều phối viên, Phạm Chí Dũng là phát ngôn nhân,
luật sư Nguyễn Văn Đài cũng là thành viên ban điều hành của hội. Qua
thảo luận, hội CTNLT quyết định tạm thời dùng chùa Liên Trì là nơi đặt
trụ sở cho hội. Vì vậy, qua mấy tháng nay có một số nhóm Xã hội dân sự
đã họp mặt tại đây trong tình thương, đoàn kết trong tình huynh đệ, xóa
bỏ hết những tị hiềm và coi nhau như anh em ruột để cùng có một lí tưởng
chung là Việt Nam có tự do, dân chủ, nhân quyền, tự do tín ngưỡng thật
sư, làm cho Việt Nam thoát khỏi lệ thuộc ngoại bang như gần đây TQ đã
lấn biển chúng ta. Đó là nỗi đau khổ của tất cả chúng ta – những ai có
lòng yêu nước, nghĩ đến 4.000 năm văn hiến nước nhà”.
Hòa Thượng cũng nói về những sách nhiễu của chính quyền:
“Thay
mặt chùa Liên Trì và hội CTNLT chào đón tất cả đại biểu của các hội
đoàn dân sự có mặt hôm nay. Chúng tôi rất mừng vì các vị đã đến được đây
vì công an, an ninh có 2 trạm canh đặt ở 2 đầu con đường. Phái đoàn của
Cao Đài bị chặn không cho xe và nên phải đi bộ từ đầu đường đến chùa.
Phái đoàn của Phó tổng lãnh sự Đức cũng bị chặn nên đã phải ra về.”
Bước tiến mới của XHDS
Bác
sĩ Nguyễn Đan Quế đánh giá rằng suốt mấy chục năm, đây là lần đầu có
một buổi họp đông đủ nhiều hội nhóm, thành phần, tôn giáo, tuổi tác ở
mọi nơi về họp. Để có được buổi họp hôm nay, trong điều kiện còn hạn hẹp
về vật chất và đe dọa của chính quyền mà chùa Liên Trì đã đứng ra giúp
các hội nhóm có được buổi họp đông đủ thế này thật là điều rất tốt.
“Đây
là lần đầu tiên có một cuộc họp XHDS hoàn toàn do quần chúng lập ra,
nhà nước có chấp nhận hay không là chuyện khác. Chúng ta có những hoạt
động lợi ích cho dân tộc là đã sẵn sàng chấp nhận bị sách nhiễu. Hôm nay
chúng ta gặp nhau được như vậy là quý lắm rồi, chúng ta gặp nhau trong
tinh thần cởi mở, bình đẳng.
Chúng
ta chỉ có một nguyện vọng, lí tưởng là chúng ta muốn đất nước này khá
hơn. Mỗi một tổ chức XHDS có một phương cách, chính sự khác nhau về
phương cách, cách làm mới là sự phong phú của phong trào dân chủ của
chúng ta hiện nay.
Đảng
Cộng sản ở nước ta chỉ có một đường lối tuyên truyền và hoạt động gây
hậu quả là: bây giờ đất nước rất nghèo nàn, lạc hậu. Chúng ta phải thiết
lập nền dân chủ từ dưới lên, từ chính quý vị, chính tiếng nói ngày hôm
nay, chính các vị dân oan, công nhân và các tôn giáo.
Hôm
nay chúng ta cùng trao đổi ý kiến trong tinh thần thoải mái, yêu
thương, thông cảm, coi nhau như anh em, kể tuổi tác, thành phần xã hội,
bằng cấp…” – Bác sĩ Quế chia sẻ.
Quyền tự do hội họp
Chương trình họp mặt của các hội nhóm bàn về quyền tự do hội họp:
Quyền căn bản của chúng ta là có quyền đến đây ngày hôm nay mà không bị ngăn cản.
“Vì sao các anh hăm dọa tôi?”
Chúng
ta phải tranh đấu để quyền này phải được công nhận. Quyền cơ bản này
các nước trên thế giới đã công nhân, đã thực hiện… chỉ có những nhà nước
độc tài là không công nhận thôi. Sau khi chúng ta có quyền tự do ngôn
luận rồi thì chúng ta phải có quyền tự do hội họp, tự do lập hội.
“Tôi
đi làm nghề gì đi nữa thì tôi phải có quyền bàn thảo và thành lập công
đoàn để tranh đấu có quyền lợi của tôi. Hội đại diện cho tập thể này để
thương thuyết với chủ nhân chứ không phải nhà nước này thành lập công
đoàn như một cánh tay dài đàn áp công nhân”.
Tình
hình hiện nay Việt Nam sẽ biến và chắc chắn phải biến, tất cả tùy thuộc
vào sức mạnh XHDS, thời cơ đã có, các XHDS phải hoạt động mạnh mẽ để VN
có được tự do dân chủ, không cho rối loạn, không đổ máu và không phụ
thuộc ngoại bang.
“Cảm ơn giàn khoan HD-981!”
Như
Hòa thượng Thích Không Tánh và BS Quế đã nói, đây là lần đầu tiên sau
1975, nhiều hội nhóm như vậy ngồi lại với nhau. Trước đây 3 tháng chúng
ta đã có những cuộc họp XHDS nhưng chưa bao giờ đông đủ tập trung 15, 16
hội đoàn như thế này. Tôi cho đây là một sự kiện đầu tiên của sự thống
nhất tương đối và manh nha nào đó cho nền dân chủ ở VN kể từ năm 2007
đến nay.
Cách
đây một năm chúng ta thấy rằng việc tập hợp cơ số người bất đồng ý kiến
với nhà nước như vậy là rất khó khăn, còn chỉ hai năm trước còn là việc
không tưởng. Một năm trước vào tháng 6/2013, chính quyền vẫn còn bắt bớ
các blogger… Trong 2 năm gần đây có một sự biến chuyển khá nhanh dù
chúng ta chưa hài lòng, nhưng cũng lí giải cho việc chúng ta được ngồi
lại với nhau hôm nay mà không bị chặn ngoài kia. Vì sao chúng ta không
bị chặn ở nhà trong khi chính quyền chỉ theo dõi dù họ nắm gần như toàn
bộ chương trình của cuộc họp này?
Đặc
biệt hôm nay sự có mặt của đại điện giáo hội PGVNTN và các chức sắc
PGHH, Cao Đài và Tin Lành là một điều đặc biệt, vô cùng đáng quý và vô
cùng quan trọng.
Điều đó lí giải vấn đề gì?
Chúng ta nên đặt câu hỏi đó là một xu thế hay không phải xu thế, để cùng thảo luận hôm nay.
Theo
tôi đó là một xu thế, vấn đề này tiếp nối cuộc gặp mặt mà một số bạn
blogger ở đây đã có gặp phái đoàn EU vào ngày 20/5/2014. Đó là lần đầu
tiên Liên Minh Châu Âu tổ chức ngay tại thủ đô Hà Nội cuộc gặp với các
hội đoàn dân chủ độc lập và nhà nước mà trước đây chưa hề có. Đó là một
điều đáng ngạc nhiên! Tuy nhiên, nếu họ có thể làm điều đó thì tại sao ở
đây không diễn ra được điều tương tự?
Xu
thế thứ hai là tạm lắng một sự kiện gây xáo trộn toàn bộ đời sống chính
trị, xã hội ở Việt Nam là giàn khoan HD-981. Riêng với bản thân tôi,
thật lòng tôi phải “cám ơn giàn khoan HD-981″ vì họ đã gây ra một sự
kiện làm trái tim yêu nước của nhiều người hội tụ lại.
Ở
Việt Nam từ xưa đến nay, dù ở trong thời kì triều đình thối nát rệu rã
như thế nào từ Đinh, Lê, Lý, Trần và Hậu Lê, cứ mỗi khi đất nước lâm
nguy thì lòng người lại hội tụ, lại có một “Diên Hồng” nào đó. Nếu không
phải là “Diên Hồng” do triều đình tổ chức thì vẫn có “Diên Hồng” của
lòng dân, trong lòng dân và từ người dân mà ra. Tôi cho cuộc họp này
cũng là một “Diên Hồng” nho nhỏ mà chúng ta tụ họp lại với nhau và để
tìm cách phát triển đất nước, để phát triển được đất nước thì phải làm
sao để khắc phục và hồi phục những khó khăn hiện nay.
Một
trong những khó khăn đó là họa xâm lăng của Trung Quốc, và họ cũng vừa
“biếu cho chúng ta một món quà”. Món quà đó cũng tiếp nối một sự kiện
rất quan trọng là: Làm cho một số thành phần chính khách ở trong trở nên
quyết đoán, dứt khoát hơn với xu hướng ngã về các nước phương Tây so
với trước đây là phụ thuộc hoàn toàn vào “thiên triều” Bắc Kinh.
Đó là một xu hướng tốt
Tôi
xin điểm lại một số nét để quý vị thấy là không phải vô cớ mà sau một
tuần xảy ra sự kiện HD-981 và trong bối cảnh tàu Trung Quốc liên tục xâm
lấn, gây hấn tàu Việt Nam thì Tư lệnh quân đội Mỹ ở châu Á – Thái Bình
Dương đã bắn tiếng trên Reuters rằng: “Hoa Kì mong muốn thiết lập mối
quan hệ đối tác chiến lược với Việt Nam”. Theo tôi đó là tín hiệu rất
quan trọng, vì vấn đề đối tác chiến lược từ trước tới giờ chưa được phát
ra từ phía Mỹ.
Vấn
đề chiến lược ở đây gắn liền vấn đề an ninh và quân sự, có nghĩa là
người Mỹ bắt đầu chìa tay cho Việt Nam về an ninh và quân sự. Đó là sự
kiện hết sức quan trọng và nó liên quan tới hai vấn đề khác: một là hiệp
định thương mại, đối tác xuyên châu Á- TBD (TPP), và hai là bán vũ khí
sát thương cho VN. Điều đó có nghĩa là nhà nước VN phải coi đây là cơ
hội và phải nắm cơ hội đó, vì sẽ không còn cơ hội nào khác. Nếu họ để
vuột mất cơ hội lần này thì họ sẽ mất tất cả và bị phụ thuộc hoàn toàn
vào Trung Quốc, lúc đó không ai có thể cứu họ được nữa.
Có
thể tình hình như thế đã dẫn tới tuyên bố của Tổng thống Obama về khả
năng lần đầu tiên Mỹ điều binh tới biển Đông trong trường hợp xảy ra
xung đột ở Biển Đông. Đó là tuyên bố cứng rắn đầu tiên của Obama trong
hai nhiệm kì nhiệm đương chức của ông về Biển Đông. Điều đó lại dẫn tới
một tuyên bố khác của ông Nguyễn Tấn Dũng ở Việt Nam, cũng là tuyên bố
đầu tiên trong hai nhiệm kì của ông về thái độ có vẻ như hơi cứng rắn về
tình hữu nghị “viễn vông” nào đó với Trung Quốc.
Không
phải vô cớ mà vừa rồi ĐBQH Hoàng Hữu Phước đột ngột xoay 180 độ từ việc
chống biểu tình sang đồng thuận với biểu tình. Tôi có cảm giác rằng
trong 10 ngày vừa qua có một sự thỏa thuận nào đó giữa nhà nước Việt Nam
và Hoa Kỳ để một số chính khách VN đột ngột thay đổi thái độ, quay sang
ủng hộ những điều mà chúng ta đang đấu tranh là vấn đề tụ tập, lập hội,
biểu tình và thành lập công đoàn độc lập.
Trên
đây là sơ bộ một số nét cho thấy rằng chúng ta ngồi đây an toàn, không
bị ngăn trở là có lý do của nó. “Người ta” không dám ngăn trở vì đây là
vấn đề xu thế chứ không phải người ta không muốn ngăn trở.Quyền lập hội và công đoàn độc lập
Vấn
đề thứ hai là sắp tới chúng ta sẽ bàn về quyền lập hội và công đoàn độc
lập. Tôi cho rằng đã đến lúc chúng ta phải tách bạch ra là những hội
nhóm dân sự làm sao có thể tận dụng được cơ hội trong thời gian sắp tới.
Theo tôi thì trong vòng một năm nay, đây là bước ngoặt thứ hai mở ra
cho XHDS ở VN. Không loại trừ khả năng trong nửa cuối năm 2014 sẽ có đột
biến tổng hợp, trong đó có những đột biến tạo điều kiện cho sự phát
triển của XHDS.
Nhưng
điều kiện đó là cái gì nếu chúng ta không thể thống nhất được, không
thể phát triển số lượng và nâng cao về mặt chất lượng? Mục tiêu của XHDS
là phải tác động được tới thể chế chính sách và đổi mới thể chế . Chính
sách có tiêu cực, trong đó có vấn đề công đoàn độc lập, vậy làm sao
chúng ta phải huy động được sức ảnh hưởng đối với 2 triệu công nhân ở
VN, làm sao chúng ta có thể tận dụng được xu thế là nhà nước VN hiện nay
đang phải từng bước chấp nhận không chỉ mô thức XHDS mà phải chấp nhận
luôn cả vấn đề công đoàn độc lập.
Hiện
nay VN không thể tham gia TPP nếu không chấp nhận công đoàn độc lập. Họ
cũng đang dần phải chấp nhận công đoàn độc lập theo phương thức mà họ
gọi là phân cấp về địa phương hoặc họ đề nghị ân hạn 5 năm để họ dần
thay đổi. Nhưng Hoa Kì không chấp nhận điều đó và người Mỹ đang nắm cán
cân. Sắp tới chúng ta sẽ cần hướng tới những người công nhân, nông dân
và nhiều hơn nữa. (còn tiếp)