1. Người
đứng đầu nhà nước – Nguyên Thủ - có vai trò số 1 trong nhiệm vụ làm cho quốc
gia thịnh vượng. Nguyễn Thủ cũng giữ vai trò số 1 trong nhiệm vụ làm quốc gia
hiển hách trên trường quốc tế. Nhìn vào Nguyên Thủ biết được vị thế quốc gia.
Bởi lẽ,
Nguyễn Thủ là người vạch ra chiến lược phát triển của quốc gia, cũng đồng thời
là người trực tiếp điều hành bộ máy Chính phủ tác nghiệp để đạt được mục đích
đã đề ra. Trên trường quốc tế, Nguyễn Thủ là người nâng vị thế quốc gia trong
giải quyết các mối quan hệ quốc tế.
2. Ở Việt
Nam vị trí Nguyên Thủ chính là Chủ Tịch Nước. Tiếc thay vị trí Nguyên Thủ ở
Việt Nam cho đến bây giờ vẫn chưa được đặt đúng chỗ nên chưa bao giờ có Nguyên
Thủ đúng nghĩa. Bởi ba lẽ:
Thứ nhất là,
quyền lực của Chủ Tịch Nước không được đặt trong “khuôn viên pháp lý” tương
xứng với quyền lực của Nguyên Thủ. Vai trò của Chủ Tịch Nước, trên thực tế,
thậm chí còn ít hơn vai trò Thủ tướng. Điều này đã được thảo luận nhiều. Và cụ
thể là gần đây đã đề xuất tăng thêm quyền lực cho Chủ Tịch Nước. Trong đó có
quyền phong hàm cấp tướng.
Thứ hai là,
Chủ Tịch Nước không điều hành tực tiếp Chính phủ. Như vậy, Chủ Tịch Nước thực
chất là không điều hành trực tiếp quốc gia. Trong khi đó, Nguyên Thủ các nước
khác - hoặc điều hành trực tiếp Chính phủ, hoặc nắm quyền bổ nhiệm Thủ tướng
thành lập Chính phủ. Chẳng hạn như Tổng thống Mỹ trực tiếp điều hành Chính phủ,
Tổng thống Pháp thì bổ nhiệm Thủ tướng thành lập Chính phủ, Thủ tướng Đức và
Thủ tướng Nhật đều trực tiếp điều hành Chính phủ… Từ đó mới thấy sự khác biệt
về vai trò của Chủ Tịch Nước ở Việt Nam so với Nguyên Thủ các nước như thế nào.
Từ vai trò dẫn đến hệ quả trực tiếp là sự khác xa về năng lực quản trị quốc
gia.
Thứ ba là,
chưa có một quy trình hợp lý để chọn Nguyên Thủ. Ở Việt Nam, chưa bao giờ có
trường hợp có hai ứng viên vào vị trí Chủ Tịch Nước để Quốc Hội bỏ phiếu lựa
chọn. Ở Việt Nam cũng chưa bao giờ vị trí Chủ Tịch Nước được bàu cử trực tiếp
từ cử tri cả nước.
3. Để Việt
Nam hùng cường cùng sánh vai với các nước mạnh trên thế giới thì Việt Nam nhất
thiết phải thay đổi vai trò Chủ Tịch Nước và thay đổi phương thức chọn ra Chủ
Tịch Nước. Không thay đổi hai điều này, Việt Nam không bao giờ có cửa bước vào
nhóm các nước mạnh top 20 trên thế giới.
4. Đầu xuân,
mong lắm thay sự đổi mới của Đất Nước là cùng hòa vào nhịp tiến bước với đa số
các quốc gia văn minh trên hành tinh này. Con đường nhân loại đã đi không thể
không cùng bước. Việt Nam không thể mãi một mình một đường. Bước sang con đường
tiến bộ nhân loại không khó một chút nào cả. Chỉ cần biết đặt quyền lợi của Dân
Tộc trên quyền lực.
5. Bao giờ?
Câu hỏi khắc khoải đập vô hồi! Càng nghĩ càng ứa nước mắt!