Nguồn: Theo Quê Choa
1.Vấn đề quan trọng nhất cần tập trung phản biện và giám sát là gì?
Ngày 26/09/2014, TBT Nguyễn Phú Trọng đọc diễn văn tại Đại hội MTTQ Việt Nam lần thứ VIII. Bài diễn văn này cho thấy tư tưởng của ông Trọng năm nay chỉ là lập lại tư tưởng của các lãnh đạo đảng kể từ ngày MTTQ được thành lập hơn 50 năm về trước không một chút đổi mới. Ông Trọng đã không cập nhật tư tưởng để phù hợp với thời đại .
Ở thời đại tin học hiện nay, làm TBT như thế là lú.
Hãy nghe ông Trọng xác định về MTTQ:
- Đóng góp quan trọng nhất của Mặt trận là đã ra sức hoạt động, góp phần mở rộng, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân xung quanh Đảng Cộng sản Việt Nam, tạo nên sức mạnh to lớn cho sự phát triển của đất nước.
-Báo cáo chính trị của Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trình Đại hội lần này đã quán triệt sâu sắc những tư tưởng, quan điểm nêu trong văn kiện Đại hội XI của Đảng, các Nghị quyết của Trung ương.
-Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cần đoàn kết, tập hợp nhân dân thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, tham gia xây dựng, giám sát, bảo vệ Đảng và Nhà nước; tham gia quản lý xã hội, góp phần tăng cường mối liên hệ mật thiết giữa nhân dân với Đảng và Nhà nước.
Nói trắng ra là ông Trọng "yêu cầu" MTTQ tiếp tục làm tay sai cho đảng như từ trước đến nay.
Dân Quyền
Ở thời đại tin học hiện nay, làm TBT như thế là lú.
Hãy nghe ông Trọng xác định về MTTQ:
- Đóng góp quan trọng nhất của Mặt trận là đã ra sức hoạt động, góp phần mở rộng, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân xung quanh Đảng Cộng sản Việt Nam, tạo nên sức mạnh to lớn cho sự phát triển của đất nước.
-Báo cáo chính trị của Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trình Đại hội lần này đã quán triệt sâu sắc những tư tưởng, quan điểm nêu trong văn kiện Đại hội XI của Đảng, các Nghị quyết của Trung ương.
-Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cần đoàn kết, tập hợp nhân dân thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, tham gia xây dựng, giám sát, bảo vệ Đảng và Nhà nước; tham gia quản lý xã hội, góp phần tăng cường mối liên hệ mật thiết giữa nhân dân với Đảng và Nhà nước.
Nói trắng ra là ông Trọng "yêu cầu" MTTQ tiếp tục làm tay sai cho đảng như từ trước đến nay.
Dân Quyền
Thưa ông Chủ tịch Mặt trận,
thưa qúy vị
Đến hẹn lại lên, tôi xin được phát biểu hai vấn đề, nhưng tuy hai mà
một. Và có lẽ đây là lần cuối có mặt ở diễn đàn Mặt trận, tôi xin phép nói dài
một chút, đương nhiên cũng chỉ trên 15 phút chút ít.
1.Vấn đề quan trọng nhất cần tập trung phản biện và giám sát là gì?
Văn kiện của Mặt trận ghi là
giám sát và phản biện, tôi đảo ngược lại để nhấn mạnh rằng thế là cuối cùng cái
gì cần đến rồi cũng phải đến. Chỉ có điều "hơi bị lâu".Và
người gánh chịu hệ lụy đó là dân, là người dân trong sự lạc hậu của đất nước
nghìn năm văn hiến này!
Giáo sư Lưu Văn Đạt luôn nhắc tôi anh đừng nôn nóng, vì những tham
luận, phát biểu của tôi tại diễn đàn Mặt trận, các Hội thảo do các Hội đồng Tư
vấn chủ trì, mà riêng cụ Đạt làm chủ tọa thì đã có ba cuộc trong suốt nhiệm kỳ
qua, và ngay cả trong nhiệm kỳ trươc nữa, đều quyết liệt nói đến sứ mệnh phản
biện của Mặt trận. Quyêt liêt đến độ tôi nói rõ phải thực thi chức năng
phản biện nếu Mặt Trận không cam chịu làm một thứ cây kiểng vô duyên được nuôi
trồng bằng tiền thuế của dân. Và rồi những tham luận hay gọi là
"báo cáo khoa học" ấy đều được lưu trong ngăn kéo, chắc là ngăn kéo
của ông Tổng Thư ký Vũ Trọng Kim.
Cụ Đạt dạy chí phải : trên chưa cho! "Trên" là "trên"
nào đây?
Tôi đành tự an ủi trong niềm
ưu tư " Xanh kia thăm thẳm từng trên. Vì ai gây dựng cho nên nỗi này".
"Nên nỗi này" không chỉ là lời của tác giả Chinh phụ ngâm! Một kẻ hậu sinh sống
trong thế kỷ XXI này là anh Bảy Nhị, nguyên Chủ tịch An Giang có bài viết ngày
21.6.2012 với cái tít rớm lệ "Nước
non mình đến nỗi nầy sao!". Tôi
đọc mà những muốn khóc theo, cố thử hình dung tâm trạng của ông bạn tôi,vốn
quen lội ruộng hơn ngồi trước bàn cầm bút này, liệu có như tâm trạng nàng Kiều "một
cung gió thảm mưa sầu, bốn giây rỏ máu năm đầu ngón tay" khi viết
những dòng này không? Trong nỗi niềm ấy, trước diễn đàn này tôi kiến nghị : nội
dung, phương thức phản biện và giám sát của Mặt Trận cần tập trung vào cái
chuyện lớn đó, làm rõ nguyên nhân cơ bản ở tầm vĩ mô, cũng như những chủ
trương, đường lối, giải pháp của từng thời đoạn để chỉ rõ "nước
non mình" vì sao mà "đến nỗi này".
"Nỗi" làm sao? "nỗi
này" là cái nỗi gì?
Xin không vòng vo ẩn dụ nữa
:"Cách đây bốn, năm mươi năm, VN và Hàn Quốc có trình độ phát triển tương
đương. Sau mấy mươi năm, tôi rà lại tư liệu thì thấy Hàn Quốc hiện có khoảng
90.000 người sống tại VN và VN cũng có 90.000 người sống ở Hàn Quốc. Chỉ khác
nhau ở chỗ hầu hết người Hàn Quốc tại VN làm ông chủ, làm quản lý, còn người VN
ở Hàn Quốc thì chủ yếu làm ôsin. Nghe mà xót lòng". Đây là nỗi
"xót lòng" của ông
Vũ Ng ọc Hoàng, Phó ban thường trực đã nói trong Hội nghị toàn
quốc hướng dẫn tổ chức kỷ niệm 45 năm thực hiện di chúc do Ban Tuyên giáo TƯ tổ
chức. [Tuổi trẻ. 21.8.2014
* Xem phụ lục
Nỗi "xót lòng" đó
càng như bị xát muối thêm bởi mấy con số do ILO [Tổ chức Lao động quốc tế] công
bố về năng suất lao động của Việt Nam năm 2013 thuộc nhóm thấp nhất Châu Á-Thái
Bình Dương: thấp hơn Singapore 15 lần, Nhật 11 lần, Hàn Quốc 10 lần, bằng 1/5
Malasia và 2/5 Thái Lan! Ấy thế mà bài học của một thời phải thuộc nằm lòng cái
nguyên lý cơ bản về năng suất lao động là cái quyết định làm cho CNXH hơn CNTB.
Thua CNTB về năng suất lao động nhưng Việt Nam ta lại hơn đứt họ về sự chơi
sang của giới quý tộc mới. Thì đây : báo Tuổi Trẻ đăng một bài viết về cửa hàng
Hermes ở Hà Nội nhập về mười
bộ túi xách thời trang mới nhất. Mỗi bộ gồm bốn chiếc mang bốn màu khác
nhau. Giá của một bộ bốn chiếc túi này là 1.400.000 USD [tương đương 29 tỷ đồng
VN], và người ta chỉ bán bộ chứ không bán lẻ! “Loáng một cái là hết sạch. Nhiều người còn trách móc tay quản lý cửa
hàng là sao không để dành cho mình". Hỏi ai trách? Trả lời "Các
quý phu nhân và các quý tiểu thư". Xin biết cho rằng Hiệp hội Hàng
xa xỉ thế giới đã xếp Hermes đứng đầu bảng trong danh mục các nhãn hiệu xa xỉ
và ông Patrick Thomas ,
chủ tịch tập đoàn này khẳng định : "Hermes tại VN vẫn tăng trưởng đều từ 20-30%
trong những năm qua "!
Có nghĩa là những người tiêu
thụ hàng xa xỉ bậc nhất thế giới ở Việt Nam sẽ tăng trưởng đều đều, điều này tỷ
lệ thuận với tham nhũng khi mà đất nước đã sập bẫy thu nhập trung bình với
những chỉ báo rất rõ như : tăng trưởng GDP của VN chậm lại, năng suất lao động
kém, chuyển dịch cơ cấu chỉ mang tính hình thức, trì trệ trong các bảng xếp
hạng toàn cầu và đã gặp các vấn đề nảy sinh do tăng trưởng như ô nhiễm, tham
nhũng, bong bóng bất động sản, chênh lệch giàu nghèo...
Đương nhiên, phản biện tuyệt
đối không chỉ moi móc cái xấu, cái dở mà phải biết chắt chiu từng điểm sáng,
những khởi sắc có sức sưởi ấm lòng người như chuyện con đường Nội Bài-Lào Cai
vừa thông xe cách đây 4 hôm mở ra một viễn ảnh sáng sủa cho cả một vùng Tây Bắc
giàu tiềm năng chẳng hạn. Phải chắt chiu, vì chúng rất quý và hiếm giữa những
mảng tối tràn lan.
Nhưng chắt chiu từng điểm
sáng không mâu thuẫn với trung thực và mạnh dạn phơi bày những mảng tối khi mà
những mảng tối ấy lại quá dày, nó báo hiệu nguy cơ mât còn. Thì chẳng phải là
chính ông Chủ tịch nước đã nói trong bài viết nhân 2.9 khi trích dẫn câu của
người xưa về những nguy cơ làm mất nước: “Một, trẻ không kính già; hai, trò không
trọng thầy; ba, binh kiêu tướng thoái; bốn, tham nhũng tràn lan; năm, sỹ phu
ngoảnh mặt”, cả 5 yếu tố ấy xem ra đã hội đủ mà không ai là không thấy
đó sao? [Trong nguyên bản,ông Chủ tịch Nước viết câu này là của Lê Quý Đôn , nhưng tôi tra cứu
mãi không tìm ra xuất xứ, hỏi một số học giả quen biết thì chưa ai chỉ cho tôi
cứ liệu xác đáng, nên tôi tạm gọi là lời người xưa, mong các bậc cao minh chỉ
giáo]
Vậy thì, nội dung cơ bản nhất
của sự giám sát và phản biện mà Mặt trận đảm nhiệm phải hướng vào là gì nếu
không phải là thực tế nóng bỏng đó, "vì ai gây dựng cho nên nỗi này"? Theo tôi, đây nên là một điểm đột phá của công tác Mặt trận.
Thật ra, nói cho rốt ráo thì
cái gọi là "đột phá" này vốn là chức năng đích thực, là sứ mệnh của
Mặt trận tổ quốc Việt Nam ngay khi thành lập. Xin nhớ lại tham luận của luật sư
Nguyễn Mạnh Tường tại cuộc họp Mặt trận Tổ quốc ở Hà Nội ngày 30.10.1956 . Nhà
trí thức lớn ấy đã chỉ ra một cách toàn diện những khuyết tật của thể chế sẽ
kéo lùi đất nước nếu không sớm khắc phục. Và lời tiên đoán của ông đã được
chứng minh. Chỉ có điều đau xót là, sau phản biện tâm huyết ấy vị học giả đáng
kính đã bị "rút phép thông công" như lời ông viết sau này. Vì thế, nói
đột phá cũng là nói hãy trở về với đúng chức năng đích thực của Mặt
trận khi cái xiềng phản dân chủ đã tháo gỡ được vài cái mắt xích do
thời cuộc đưa đẩy. [mời xem phần phụ lục
1 và 2 ở cuối trang]
2. Trước mắt, cần
tập trung giám sát và phản biện đường lối, chính sách đối nội và đối ngoại nhằm
đối phó với bọn xâm lược đã tự phơi bày bộ mặt nham hiểm và độc ác của chúng.
Cũng chỉ mới cách đây không
lâu, ai chạm đến cái gọi là "điểm nhạy cảm" này thì hãy coi chừng!
Khi người ta dám ngang nhiên đục bỏ bia kỷ niệm những liệt sĩ đã hy sinh trong
cuộc chiến tranh biên giới, kiêng kỵ nhắc đến cuộc chiến với tội ác của 60 vạn
quân xâm lược gây ra đối với quân dân ta trên các tỉnh biên giới mà Đặng Tiểu
Bình hỗn xược tuyên bố là "để dạy cho Việt Nam một bài học", không
dám gọi đích danh tàu của kẻ cướp còn tệ hại hơn bọn cướp biển vì chúng dám xâm
phạm vùng biển của ta, đáng đập cướp bóc ngư dân ta mà phải gọi là "tàu
lạ" thì rõ ràng là đã có một cái gì khuất tất ẩn dấu trong cuộc
gặp ở Thành Đô mà cho đến nay, những trao đổi và ký kết gì đó vẫn còn u u minh
minh, thì đây chính là một câu hỏi lớn chưa lời đáp.
Nếu Mặt trận dám tự nhận mình
là tiếng
nói của dân, phản ánh ý chí và nguyện vọng của dân thì phải thẳng thẳn
đặt ra vấn đề ra với những người đang gánh vác trọng trách trước nhân dân, yêu
cầu phải giải trình một cách công khai và minh bạch trước dân. Nếu Mặt trận
không nhận thức rõ đây là nội dung bức xúc nhất cần giám sát và phản biện thì
Măt trận không làm tròn sứ mẹnh của mình trước dân, người ta có thể gọi đó là
sự phản bội dân.
Thế rồi, quả là phải "cám
ơn cái giàn khoan", nó như mảnh giấy quỳ nhúng vào dung dịch thử.
Nó giữ nguyên màu tím hay ngả sang màu
xanh hoặc chuyển sang màu
đỏ để biết nó là "trung tính",
"mang tính kiềm" hay "mang tính axit" nhằm lộ diện ai là ai, "thanh thiên bạch nhật rõ ràng cho coi". Quả thật "trong
ánh chớp của những cơn giông sáng lòe của một giai đoạn chuyển động, người ta
thấy các sự việc và con người như trần truồng..." mà Einstein từng
viết.
Chính cái giàn khoan
"made in China" ấy đã làm nổi rõ lên sự sòng phẳng, minh bạch của lời
tuyên bố dứt khoát : "Việt Nam luôn mong muốn có hòa bình, hữu
nghị nhưng phải trên cơ sở bảo đảm độc lập, tự chủ, chủ quyền, toàn vẹn lãnh
thổ, vùng biển, và nhất định không chấp nhận đánh đổi điều thiêng liêng này để
nhận lấy một thứ hòa bình, hữu nghị viển vông, lệ thuộc" thể hiện
được ý chí và khát vọng của mọi tầng lớp nhân dân, đi thẳng vào lòng người,
chạm đến điểm sâu kín nhất, thiêng liêng nhất trong tâm thế dân tộc.
Cho nên, sách lược mềm dẻo
biểu hiện sự biết mình, biết người, linh hoạt trong ứng xử trên mặt trận ngoại
giao là phương thức cần thiết để giữ hòa khí, tránh bớt những căng thẳng đẩy
tới những đụng độ không cần thiết. Thế nhưng, phải có bản lĩnh và khí phách của
Trần Bình Trọng, Trần Hưng Đạo thì mới có thể vận dụng được sách lược ấy. Còn
nếu trong đầu đã ấp ủ tâm thức đầu hàng để giữ cái ghế quyền lực như Trần Ích
Tắc, Trần Kiện thì nhu nhược và đê hèn là điều dễ hiểu cho dù được ngụy trang
khéo đến đâu. Vả chăng, khi dụng sách lược ấy, phải hiểu rất rõ Trung Qu ốc là kẻ mà lời nói
không bao giờ đi đôi với việc làm, chưa lúc nào bỏ thói quen tráo trở, "xi
nhan" bên phải nhưng bẻ tay lái về bên phải là chuyện cơm bữa của họ mà
thế giới biết quá rõ.
Độc chiếm Biển Đông là
"quốc sách" nhằm thực hiện "giấc mơ Trung Hoa " của họ. Tiến
hành nâng cấp, xây dựng các đảo chìm, đảo nổi đâu phải bây giờ họ mới làm. Đó
là những hành động nằm trong chiến lược “xâm lược mềm” của họ từ lâu. Hiện họ
đang xây dựng sân bay, quân cảng, khu hậu cần lớn trên đảo Gạc Ma. Đây là một
hành động cực kỳ nham hiểm mà ta cần phải có phản đối quyết liệt hơn nữa trước
công luận của thế giới.
Cho nên, cho dù là chúng ta
đã rất cố gắng trong việc duy trì đàm phán với Trung Qu ốc để giải quyết các
bất đồng, đưa ra các cương lĩnh cơ bản, thậm chí ngay cả khi họ gây ra những
hành động rất trắng trợn như việc hạ đặt giàn khoan HD981 ta vẫn làm điều đó
nhưng kết quả thế nào thật đã rõ như ban ngày, người lú lẫn nhất cũng đã phải
thấy.
Không thể tiếp tục thỏa thuận
với Trung Qu ốc
những điều vô nghĩa khi họ luôn tráo trở. Bởi làm như thế không khác gì tạo
điều kiện cho Trung Qu ốc
lợi dụng để đánh lừa công luận, bóp méo sự thật. Hơn nữa, sẽ làm cho bạn bè của
ta trong khối ASEAN nghi ngờ về quyết tâm của ta, những cường quốc có chung mối
quan tâm vì lợi ích của chính họ trên con đường huyết mạch trên biển e ngại về
chính sách "đi giây" nguy hiểm của một bộ phận những người cầm quyền
Việt Nam.
Thời gian không chờ đợi. Bởi vậy, chúng ta bắt buộc phải kiện Trung Qu ốc ra tòa án quốc tế. Đây là việc phải làm ngay. Chần chừ, là sập bẫy
của Trung Qu ốc
và có tội với đất nước. Nhà cầm quyền TQ sẽ còn tung ra nhiều chiêu lừa mị đánh
trúng vào điểm yếu của ai đó còn hy vọng hão quyền vào cái mặt nạ "cùng
chung ý thức hệ XHCN" được phủ thêm một lớp son bốn tốt và mười sáu chữ
bịp bợm. Chính vì thế, điểm đột phá của công tác Mặt trận sắp tới
không thể là gì khác việc tập trung giám sát và phản biện vào đường lối, chủ
trương và giải pháp cứu nước, chống Trung
Qu ốc xâm lược. Được nghe trình bày dự thảo về "Lời
kêu gọi" của Đại hội Mặt trận tôi quá bất ngờ và không thể không
kìm được sự phẫn nộ. Đất nước lâm nguy, kẻ xâm lược đang trăm mưu nghìn kế uy
hiếp ta, thế mà "Lời kêu gọi" của Đại hội chẳng có một câu lên án, cứ
như thể mọi việc đều đang thoải mái " vui vẻ trẻ trung" trong Hội
trường máy lạnh thật hoành tráng, sang trọng này!
Tôi xin kết thúc bài phát biểu đã quá dài với niềm tin vững chắc rằng : “Người ta chỉ có thể lừa bịp được vài người
trong mọi lúc, lừa được mọi người trong vài lúc, nhưng không thể lừa được mọi
người trong mọi lúc”! Đấy là lời của Abraham Lincoln.
Tác giả gửi Quê Choa
............................
PHỤ LỤC [không đọc vì sợ chiếm
quá nhiều thì giờ].
*Tôi có cảm tình với anh cũng
từ một chuyện liên quan đến cái cái chữ "trên" này. Trong một
dịp gặp anh khi anh là bí thư tỉnh ủy Quảng Nam, nhân chuyện gì đấy tôi quên
mất rồi, anh nói " công văn, chỉ
thị, báo cáo mà Văn phòng soạn đưa bí thư xem và ký, bao giờ tôi cũng sửa chữ
"dưới sự lãnh đạo của Đảng"
thành chữ "với sự lãnh đạo của Đảng".
Tôi nghĩ bụng "tay này chơi được đây, một lóe sáng của trí tuệ đất Quảng chứ chẳng đùa".
Dạo ấy, tôi có đem chuyện này nói với ông Sáu Dân , thấy ông trầm ngâm, trong ánh mắt
thoáng có nét suy tư, day dứt.
**Trích
phát biểu về Mặt trận của luật sư Nguyễn Mạnh Tường ngày 30.10.1956
"Hãy để cho các đoàn thể nhân dân được quyền mạnh
dạn nói lên ý kiến của quần chúng mà họ tập hợp. Từ trước tới nay, ta có thể ví
Đảng Lao động như một cây rất to, lá ruờm ra che hết ánh sáng của mặt trời,
khiến ngay một ngọn cỏ cũng không mọc dưới chân nó được. Vì vậy, Quốc hội cũng
như Mặt trận không thể đóng được vai trò của mình. Ở đây, tôi chỉ xin phép nói
về Mặt trận của ta thôi. Các vị đã thấy rằng từ khi thành lập Mặt trận Liên
Việt cho đến Mặt trận Tổ quốc, chúng ta chỉ có nhiệm vụ động viên quần chúng
thi hành chính sách mà thôi. Đó là một nhiệm vụ. Nhưng dù sao chỉ có một chiều.
Ta là giây liên lạc giữa các cấp lãnh đạo và quần chúng. Nếu ngược lại, ta có
quyền liên lạc giữa quần chúng và cấp lãnh đạo, nghĩa là phản ảnh lên Đảng và
Chính phủ ý kiến thắc mắc, nguyện vọng của quần chúng, công tác của ta thế nào
cũng tốt đẹp hơn, hoàn hảo hơn. Ta gắn liền lãnh đạo và quần chúng, do đó lãnh
đạo sát hợp với thực tế hơn. Tôi xin phép đặt mỗi vị uỷ viên trước trách nhiệm
của mình. Chúng ta ủng hộ Chính phủ, nhưng chúng ta cũng là đại biểu của nhân
dân. Công tác của chúng ta có hai mặt, chúng ta không thể chỉ lệch về một bên
được. Quần chúng không cho phép chúng ta làm như vậy, muốn theo rõi công việc
ta làm vì chúng ta làm đại biểu của quần chúng, được quần chúng tín nhiệm. Quần
chúng giao quyền cho chúng ta, chúng ta phải xứng đáng với sự uỷ quyền ấy. ta
sử dụng quyền ấy thế nào, quần chúng đòi kiểm soát ta.
Để đạt mục đích này, tôi xin phép đề nghị: một là mỗi
uỷ viên phải có nhiệm vụ phản ánh lên Mặt trận ý kiến của quần chúng. Mặt trận
phải có nhiệm vụ đề đạt lên cấp lãnh đạo những phản ảnh của các uỷ viên và báo
cho các vị ấy thái độ của cấp lãnh đạo giải quyết vấn đề ra sao, sử dụng các
phản ảnh ấy như thế nào. khi Mặt trận họp hội nghị, phải cho phép quần chúng
đến bàng thính: để quần chúng kiểm soát công việc của Mặt trận làm và thái độ
của các uỷ viên."
: "quản trị một nước, đặc biệt một nước đang xây dựng chính quyền cách
mạng, nghĩa là một cái gì vô cùng mới mẻ và khó khăn — không giống như là đề ra
đường lối và khẩu hiệu tranh đấu cách mạng và vận động quần chúng làm cách
mạng. Hai khu vực hoạt động ấy tuy quan hệ mật thiết với nhau, nhưng mỗi ngành
hoạt động có kỹ thuật và quy luật của nó. Lúc nhà chính trị bao biện, bất chấp
hoàn cảnh khách quan kinh nghiệm xương máu của lịch sử, thì chẳng sớm thì muộn
ta thấy diễn ra những tai hại hiện thời làm chúng ta đau xót. Trên con đường
bao biện và tự mãn ấy, các nhà chính trị đã bị thúc đẩy bởi những thành kiến
đối với pháp lý và tin rằng pháp lý là cái gậy chỉ dùng để chọc bánh xe, không
hiểu rằng, trái lại, chính pháp lý giúp xe khỏi lật, khỏi gây tai nạn. Nguy hại
hơn là chính trị tự đặt mình lên trên pháp luật. Ngay trong trường hợp chính
trị sau khi đặt mình lên trên pháp luật, còn giữ vững thái độ chân chính, cũng
đã gây ra bao khó khăn rồi. Pháp luật chủ yếu đề ra những cái gì có thể làm
được, cái gì không được phép làm, do đó nhân dân vững tâm biết rõ đường mà đi.
Nhưng tâm hồn quần chúng chỉ được ổn định khi nào quần chúng biết rõ rằng cái
gì bó buộc mình cũng đồng thời bó buộc nhà cầm quyền. Trái lại, khi pháp luật
chỉ gò bó quần chúng mà không gò bó nhà cầm quyền thì nhà cầm quyền mỗi lúc có
thể vẽ ra các đường mới mà quần chúng chưa từng biết. Vì vậy quần chúng hoang
mang: cái gì hôm qua làm được, ngày mai với sự độc đoán của nhà cầm quyền có
thể bị coi là phi pháp. Hoang mang ấy lên tới cực độ khi tác dụng của sự thay
đổi thái độ này của nhà cầm quyền không những ảnh hưởng đến tương lai, mà là
ảnh hưởng cả về quá khứ nữa. Đó là trường hợp nhà cầm quyền, lúc tự đặt mình
lên trên pháp luật, giữ thái độ chân chính đúng mực, huống hồ là khi nhà cầm
quyền sử dụng quyền thế của mình một cách lộng quyền, như ông Trường Chinh đã
nhận định.
Ông còn vạch rõ : " Đại đa số các anh em trí thức nói chung,
không mơ ước các cương vị, công tác lộng lẫy đâu, họ vui lòng nhường chỗ cho
các nhà chính trị, các đảng viên. Họ chỉ thiết tha đòi hỏi được mang khả năng
chuyên môn và kinh nghiệm của họ ra phục vụ nhân dân mà thôi. Họ chỉ thiết tha
mong muốn được bảo toàn danh dự trí thức của họ và cái tự do tư tưởng mà họ
quan niệm là cần thiết cho nhân phẩm của người trí thức mà thôi. Họ đã từng
nghe thấy Đảng tuyên bố: Người trí thức là vốn quí của dân tộc. Nhưng họ cảm
thấy vốn ấy quí quá đến nỗi phải cất nó đi thật kỹ, giữ gìn nó trong một bán
ảnh, một hoàng hôn trường cửu. Nếu có ai cho rằng tôi nói không đúng, tôi cứ đề
nghị người ấy quay mặt nhìn chung quanh, ở các cương vị công tác trong chính
thể của ta. Có một chỗ nào mà người trí thức ngoài Đảng nắm được thực quyền
không? Tác dụng “hiếu hỉ” hay “cười gật” thì có, mà lại có nhiều. Nhưng ngay ở
các cương vị ấy, ngoài vai trò hiếu hỉ, cười gật, người trí thức có một trách
nhiệm gì không, có quyền nói gì làm gì không, quần chúng đã biết và miễn tôi
giả nhời".