* ĐÀO TIẾN THI
Sáng 19-1-2017, tôi ra
vườn hoa Lý Thái Tổ tưởng niệm ngày Hoàng Sa – một phần xương thịt của Tổ quốc
Việt Nam suốt 300 năm – đã bị mất về tay Trung Quốc (chính xác là Đảng Cộng sản
Trung Quốc, chứ nhân dân Trung Quốc thì được gì đâu) cách đây 43 năm, đồng thời
cũng là viếng 74 chiến sỹ Việt Nam đã ngã xuống vì Hoàng Sa trong trận huyết
chiến trên biển với quân cướp nước Trung Cộng.
Đề phòng mọi bất trắc,
tôi làm giấy xin nghỉ phép nửa ngày (trừ vào phép năm). Trên đường đi, tôi hỏi
cậu thanh niên chở xe ôm có biết gì về sự kiện Hoàng Sa 19-1-1974 không thì cậu
rất mơ hồ. Cậu bảo cháu chỉ nghe nói Hoàng Sa vốn là của Việt Nam nhưng hồi ấy
trong tay “địch” chiếm giữ mà mình thì lúc ấy không đủ sức giải phóng nên nhờ
Trung Quốc “giải phóng” giúp, ai ngờ Trung Quốc chiếm luôn!
Ra đến nơi đã thấy an
ninh “đông như quân Nguyên”, giăng khắp bốn bề vòng trong vòng ngoài, nhiều
người tay lăm lăm máy quay. Khá quen với cảnh này rồi, tôi thản nhiên đi vào
sân thì bất chợt một cậu xông ra:
- Anh Thi à? Anh đi
đâu đấy?
Thì ra là một chú công
an A87 – người có nhiệm vụ theo dõi tôi mấy năm nay.
- Anh vào đây có việc
tí.
Tôi bắt tay rồi lao đi
luôn nhưng cậu ấy nắm tay kéo lại, bảo:
- Anh ra đây em nhờ
cái này.
- Có việc gì, em nói
luôn đi, anh đang vội!
- Anh đừng vào trong
ấy!
- Anh vào tưởng niệm
liệt sỹ hy sinh vì Hoàng Sa thôi mà. Xong thì anh ra gặp em cũng được chứ gì?
Thấy tôi kiên quyết,
cậu bảo:
- Ừ thôi anh đi
đi!
Tôi hơi lạ là hôm nay
sao lại có cả các chú A87 (Cục An ninh Văn hóa, Thông tin và Truyền thông).
Trước kia họ không xuất hiện như thế này mà thường chỉ gặp trước hoặc sau sự
kiện, hoặc gặp định kỳ để làm công tác tư tưởng, chứ không ra “hiện trường” để
ngăn cản bằng cơ bắp.
Tôi vào sân thấy bạn
bè, đồng chí của mình không ít: Cụ Tạ Trí Hải (nhạc sỹ), chị Trần Thị Thảo (nhà
giáo), chị Nguyên Bình (nhà văn, cựu sỹ quan QĐ), bạn Khánh Trâm (cựu nghiên
cứu viên Phân Viện Văn hóa Nghệ thuật VN tại TP. Hồ Chí Minh), anh Nguyễn Đông
Yên và anh Hoàng Xuân Phú (hai giáo sư toán học của Viện Toán học), anh Vinh
Anh (cựu đại tá QĐ), cặp vợ chồng Thúy Hạnh (nhà hoạt động XH) - Huỳnh Ngọc
Chênh (cựu PV báo Tuổi trẻ), bác Lê Hùng (cựu biên tập viên NXB Tuổi trẻ), bạn
Phương Bích (nhà hoạt động XH), bạn JB. Vinh (kỹ sư), bạn Hoàng Công Cường (kỹ
sư), Lã Việt Dũng (kỹ sư),… Không thấy một số anh em khác, sau thì biết
họ không đến được vì bị công an chặn từ nhà. Có rất nhiều gương mặt mới,
còn trẻ và rất hăng hái nhưng tôi không kịp làm quen. Đặc biệt thấy một chị
trạc tuổi tôi mặc đồ quân nhân rất đẹp, tư thế rất nghiêm cẩn, chững chạc. Tôi
đoán chị là cựu chiến binh từng đánh nhau với quân Trung Cộng xâm lược hồi 1979
– 1988. Định cuối buổi sẽ làm quen và nếu chị đồng ý thì làm cuộc phỏng vấn,
nhưng tiếc về sau không thấy chị đâu.
Chúng tôi thắp hương,
đặt hoa tưởng niệm, hô mấy câu khẩu hiệu biểu thị lòng biết ơn các liệt sỹ đã
hy sinh oanh liệt trong trận hải chiến Hoàng Sa và mấy câu khẩu hiệu biểu thị
lòng yêu nước, quyết tâm chống Trung Cộng xâm lược của nhân dân Việt Nam hôm
nay. Kỹ sư Hoàng Công Cường (CLB bóng đá No-U) có mấy lời cảm ơn và tuyên bố
giải tán.
Nhưng có một người đàn
ông trung tuổi mà từ nãy tôi thấy rất nhiệt tình, rắn rỏi và nói năng mạch lạc,
cầm micro đứng ra kêu gọi mọi người hãy biểu tình tuần hành quanh Bờ Hồ. Hỏi ra
thì biết đấy là anh Vũ Quang Thuận (Võ Phù Đổng), trước cũng nghe tên anh rồi
nhưng hôm nay mới biết mặt. Anh vác ra một tấm gỗ hình chữ thập rất to (nhiều
người gọi là thánh giá nhưng tôi e lỡ anh dùng làm biểu tượng cho một ý nghĩa
riêng của anh thì sao?). Tôi phân vân: mình ra đây để tưởng niệm các liệt sỹ và
tưởng niệm ngày mất Hoàng Sa. Mục đích đã hoàn thành rồi, và vì còn nhiều công
việc ở nhà nên tôi quyết định về. Vả lại, các bạn ở cơ quan báo cho tôi biết từ
sáng, lãnh đạo cơ quan đang “táo tác” vì việc tôi ra đây.
Sau này tôi được biết
anh Thuận và một số anh em khi tuần hành quanh Bờ Hồ bị công an bắt, bị đánh
đập nữa. Anh Thuận lại bị chính một số anh em đi tưởng niệm quy kết đủ thứ.
Thật là tội nghiệp cho anh. Ai cũng có quyền bày tỏ chính kiến, bày tỏ thái độ
và mỗi người có cách bày tỏ riêng, miễn là không vi phạm hiến pháp, pháp luật.
Cái đáng lên án và phải xử lý ở đây là hành động bắt người, đánh người của công
an, nhất là thứ công an không mặc sắc phục, cứ xông vào bắt người, đánh người
giữa thanh thiên bạch nhật, chẳng khác gì một đám côn đồ.
Trước lúc ra về tôi
còn gặp một cảnh khá “ngoạn mục”: Một chị khoảng ngoài 40 chạy đi chạy lại gào
thét chửi bới những người đi tưởng niệm. Ý chị ta là chống Trung Quốc phải “có
tổ chức”, không phải ai muốn làm gì thì làm. Một bác lớn tuổi hỏi chị ta có
quyền gì mà chửi họ thì bác cũng bị chửi liền. Bác ấy giận giữ, cảnh cáo nghiêm
khắc, thế là chị ta càng hăng lên, xông thẳng vào bác. Các chú an ninh xúm lại
quay phim. Bác lớn tuổi thấy thế rút lui (bác rút lui là khôn ngoan, vì trong
tình huống này bác rất dễ bị quy là “gây rối trật tự công cộng”!). Rồi chị ta
la lên: “Chính phủ nước mình hiền quá, chứ các nước khác, họ đánh cho nhừ tử”.
Ôi “nước khác” là nước
nào vậy chị? Hay tìm mãi lại chỉ thấy mỗi nước Việt Nam và nước Trung Quốc “anh
em”? Chính tôi đã chứng kiến ở cái nước Việt Nam ấy, nhiều người biểu tình bị
đánh, bị chửi, bị bắt, một số còn bị tù, tuy không “tử” nhưng cũng khá “nhừ”
đấy chị ạ. Mà nào phải xa, chính ngay sau khi chị nói được ít phút thì nhiều
người đã bị bắt đưa về giam trong các đồn công an, có người mãi cho đến cuối
chiều mới được thả.
Tôi vừa ra thì gặp cậu
sỹ quan A87 vẫn ở đấy và mời tôi đi uống nước. Các cậu A87 mà tôi tiếp xúc nhìn
chung có văn hóa, dễ chịu, khác hẳn các cậu ở A67 (Cục Bảo vệ chính trị 6,
chống phản động trong nước) mà tôi cũng 2 lần được “mời”. Cậu A87 hôm nay cũng
đã từng mời tôi cà phê mấy lần, tôi yên tâm, vả lại cũng phải giữ lời hứa lúc
nãy nên tôi “OK” ngay.
Tôi mở đầu luôn:
- Việc tưởng niệm sai
gì mà các cậu cứ ngăn cản?
- Em có bảo sai đâu.
Nhưng mọi việc với Trung Quốc ta đấu tranh bằng ngoại giao anh ạ.
- Ngoại giao thôi
không đủ. Vả lại ngoại giao không có nhân dân hậu thuẫn thì ngoại giao cái gì?
Bấy nhiêu năm nay ngoại giao mãi đấy, có tác dụng gì không?
Tôi bỗng thấy thương
những người như cậu an ninh này. Đến giờ các cậu vẫn phải tuyên truyền như thế
ai nghe? Có lẽ chính các cậu cũng chả tin. Câu chuyện với cậu an ninh còn nhiều
chuyện cũng đáng kể ra, nhưng vì nó không liên quan lắm đến buổi sáng 19-1 này
nên khi nào tiện tôi sẽ kể sau.
Tôi về cơ quan, nhiều
bạn tôi đang ngóng đợi. Lo lắng. Mừng rỡ. Cảm phục. Tôi nghẹn ngào xúc động
trước những tấm lòng đồng cảm. Thì ra từ sáng, vì việc tôi ra vườn hoa Lý Thái
Tổ mà công an liên tiếp gọi điện đến Tổng giám đốc, Tổng biên tập. Các anh ấy
lại gọi xuống Giám đốc đơn vị tôi, Bí thư chi bộ của tôi, trách cứ rằng sao lại
cho tôi nghỉ phép vào cái ngày “nhạy cảm”?
Thật là kỳ lạ, các
ngày kỷ niệm liên quan đến chống Pháp, chống Mỹ thì nhà nước đứng ra tổ chức
tưng bừng, linh đình, tốn kém quá mức cần thiết. Người Pháp, người Mỹ cũng chả
bao giờ có ý kiến gì. Thậm chí như tôi biết, Chính phủ Pháp (qua Trung tâm Văn
hóa Pháp tại Hà Nội) còn giúp ta kỷ niệm hầu hết các phong trào chống Pháp và các
anh hùng chống Pháp. Nhưng cứ cái gì liên quan đến nhà nước Trung Cộng thì bị
coi là “nhạy cảm”. Kỷ niệm những ngày dân ta phải đánh nhau với chúng, hy sinh
biết bao nhiêu mạng người để bảo vệ đất nước lại càng “nhạy cảm”, luôn luôn bị
ngăn chặn!
Đ.T.Th (Tác giả gửi BVB)
Nguồn: Theo Blog Bùi Văn Bồng