Quốc Phong
Cha mẹ đưa trẻ em di học qua suối trong túi nilon |
Thủ
tướng Chính phủ vừa ký, ban hành Nghị định 111 quy định, bắt đầu từ giữa tháng
10, đơn vị tổ chức lễ kỷ niệm sẽ “không tặng quà và tổ chức chiêu đãi trong các
hoạt động kỷ niệm”. Điều này được hiểu rằng, sẽ không được chi mua quà tặng
hoặc vận động kinh phí để phục vụ cho dịp kỷ niệm ngày thành lập, ngày truyền
thống, ngày hưởng ứng này khác của các bộ, ngành, địa phương...
Nghị
định này ra đời trên tinh thần sẽ tổ chức kỷ niệm, ngày thành lập, ngày truyền
thống theo một quy định khá nghiêm túc, trang trọng, an toàn, tiết kiệm, không
hình thức, phô trương. Sẽ chỉ tổ chức kỷ niệm ngày thành lập, ngày truyền thống
khi có văn bản thành lập hoặc quyết định công nhận của cơ quan có thẩm quyền và
chỉ được tổ chức kỷ niệm vào năm tròn. Với trường hợp các bộ, ngành, địa phương
đồng thời có ngày thành lập, ngày tái lập, ngày truyền thống thì chỉ được lựa
chọn một trong các ngày trên để tổ chức và điều đáng ghi nhận nhất, đó là không
tặng quà và tổ chức chiêu đãi.
Theo
một con số của Bộ VH-TT-DL, cả nước có hơn 200 ngày thành lập, ngày truyền
thống của các bộ, ngành, các tổ chức thuộc T.Ư và địa phương, trong đó kỷ niệm
cấp quốc gia có 7 ngày; ngày thành lập của các bộ, ngành, địa phương có 87
ngày; ngày truyền thống của các bộ, ngành, địa phương có 121 ngày; 63/63 tỉnh,
TP có kỷ niệm ngày thành lập, tái lập tỉnh, thành. Đó là chưa kể ở cấp thấp hơn
với nhiều chủng loại khác ở cấp sở, quận, huyện... mà lâu nay người ta cũng tổ
chức kỷ niệm.
Bộ ấm chén tặng khách nhân dịp kỷ niệm tái lập tỉnh của Vĩnh Phúc. Ảnh: Thanh niên |
Tiền ngân sách chi cho
khoản này mỗi năm của cả nước là bao nhiêu? Ngoài nguồn kinh phí trên, người ta
còn đi vận động cơ sở bên dưới, nơi có quan hệ này nọ (mà chủ yếu là do nể thậm
chí cả sợ cho nên miễn cưỡng hỗ trợ để lấy lòng) là bao nhiêu nữa? Điều này có
lẽ ngay đến Bộ Tài chính cũng chỉ có thể nắm được con số một cách tương đối.
Nhưng dù là tiền từ
nguồn nào đi nữa thì cũng rất tốn kém cho xã hội. Thử hình dung chỉ riêng tiền
hoa tặng một đơn vị có khi đã tốn cả trăm triệu, thậm chí hơn thế nhiều, tuỳ từng
ngành, lĩnh vực và năm lẻ/ chẵn... Ấy là chưa nói ngay hôm sau nơi tổ chức kỷ
niệm lại cấp tập thuê xe chở hoa đi… đổ.
Nếu cộng toàn bộ khoản này trong cả nước số tiền sẽ lên đến bao nhiêu?
Tương đương bao nhiêu chiếc cầu khỉ ở vùng ĐBSCL, bao nhiêu cầu treo ở vùng có
suối sâu khi lũ về trên miền núi phía Bắc, để các em nhỏ không phải chui túi
nilon bơi cùng người lớn đến trường khai giảng?
Tôi lấy ví dụ một
ngành như Công an có ngày thành lập lực lượng CAND lẫn ngày truyền thống của
từng ngành (ANND, CSND, PCCC, v.v...). Nếu tổ chức kỷ niệm đủ cả thì các bộ,
ngành, địa phương… nhớ hết để đi chúc mừng không sót cũng đã mệt mỏi rồi.
Và chúng ta hẳn vẫn
nhớ câu chuyện ở tỉnh Vĩnh Phúc năm nào chi đến hơn 60 tỷ đồng chỉ để tặng khác
và trang bị cho mỗi hộ dân trong tỉnh một bộ ấm chén kỷ niệm 20 năm, ngày tái
lập tỉnh; chuyện ở Tập đoàn Than, khoáng sản Việt Nam chi cả chục tỷ đồng làm
logo biểu trưng ngành bằng kim loại quý tặng người lao động… Nghe qua thì có vẻ
trang trọng nhưng thực chất tốn kém tiền của mà phỏng có mấy ý nghĩa khi tỉnh
nhà cũng như người dân còn thiếu thốn bộn bề, còn doanh nghiệp thì cũng chẳng
giàu mạnh gì lắm, đời sống cán bộ công nhân viên còn đầy lo toan.
Thuế là nguồn thu quan
trọng đối với nhà nước. Nhưng một khi nguồn thu chưa dồi dào, còn khó khăn thì
tiết giảm chi tiêu nặng tính hình thức hội hè là vô cùng cần thiết. Rồi thực
tế, việc chi cho xây dựng cơ bản, cho phát triển hạ tầng chưa bao giờ dừng lại,
mà ngày càng đòi hỏi nguồn vốn vô cùng lớn, trong khi nợ công vốn đã chạm trần
cho phép. Chẳng hạn, tới đây vẫn phải tính đến việc xây dựng đường sắt Bắc -
Nam tốc độ cao, tiến tới xây dựng đường sắt cao tốc sẽ là một thách thức cho
nền kinh tế nước nhà.
Những điều này đặt ra
cho chúng ta phải xem vấn đề tiết kiệm như một quốc sách, coi lãng phí là tội
ác, nếu không sẽ rất nguy hiểm cho Chính phủ khi phải giải bài toán trả nợ. Đây
là việc không thể xem nhẹ, cũng như không thể nói suông.
Bởi vậy, quy định là
một chuyện, nhưng muốn quán triệt thực hiện nghiêm túc, hiệu quả thì cần cơ chế
để có sự giám sát chặt chẽ của mặt trận, các tổ chức đoàn thể và nhân dân. Thực
tế, đã có trường hợp địa phương, bộ, ngành phải dừng kế hoạch tổ chức kỷ niệm
rình rang sau khi dư luận phát hiện và lên tiếng về sự tốn kém. Bên cạnh đó
cũng cần quy định rõ trách nhiệm của người đứng đầu bộ, ngành, địa phương khi
thực hiện không đúng quy định, có chế tài xử lý khi làm sai.
Quốc Phong