11 septembre 2018

Bauxite Tây Nguyên: Sụp lún nghiêm trọng ở gần hồ chứa bùn đỏ nhà máy Alumin Nhân Cơ


Một số vị trí mương thoát ngước ngoại vi và bờ đập hồ bùn đỏ số 2 gần rẫy của người dân bị sụt trượt. Ảnh Anh Dũng - Hưng ThịnhTTXVN


Việt Nam – Thảm họa Bauxite Tây Nguyên một lần nữa gây lo lắng cho người dân Việt Nam, khi mà mấy ngày qua tình trạng sụp lún gần hồ chứa bùn đỏ nhà máy Alumin Nhân Cơ ngày một nghiêm trọng…

Báo đài Việt Nam đồng loạt đưa tin từ nữa cuối tháng 8/2018 cho đến mấy ngày gần đây, nhiều diện tích đất quanh khu vực hồ bùn đỏ số 2 của nhà máy Alumin Nhân Cơ ở Đắk Nông liên tục sụp lún nghiêm trọng, không chỉ gây ảnh hưởng đến đời sống người dân sinh sống xung quanh khu vực mà còn khiến người dân nơi này lo lắng cho sự an toàn của bản thân. Đây không phải là lần đầu xảy ra tình trạng sụp lún, người dân nhiều lần kiến nghị lên lãnh đạo Công ty nhôm Đắk Nông (đơn vị Chủ quản của Nhà máy nhôm Alumin Nhân Cơ) và các cấp chính quyền tỉnh Đắk Nông nhưng theo ý kiến chung của người dân tại khu vực là vẫn chưa có giải pháp khắc phục triệt để.

Trả lời báo đài Việt Nam, nhiều hộ dân sinh sống và có đất canh tác ở xung quanh hồ chứa bùn đỏ số 2 cho biết tình trạng sụp lún diễn ra từ giữa năm 2017. Ban đầu người dân phát hiện đất canh tác của mình bị sụp lún một đoạn ngắn, lún sâu khoảng vài chục mét nhưng sau đó thì hiện tượng sụp lún lan rộng và sâu hơn, tình trạng đang cho thấy chưa có dấu hiệu dừng lại. Theo các hộ dân, hiện tượng đất sụt lún này là do việc thi công hồ bùn đỏ của Nhà máy Alumin Nhân Cơ gây tác động đến địa chất khu vực.

Người dân lo lắng cho sự an toàn của bản thân, không yên tâm sản xuất bởi nhiều khi muốn ra vườn canh tác cây trồng sợ đất sụp lún, vùi lấp. Người dân mong muốn lãnh đạo Công ty nhôm Đắk Nông phối hợp với chính quyền các cấp ở địa phương sớm khắc phục triệt để hiện tượng sụp lún này, hoặc tính phương án giải tỏa đền bù để người dân tìm nơi khác an toàn hơn để sinh sống.

Trả lời câu hỏi của báo đài Việt Nam về tình trạng sụp lún đất ở gần hồ chứa bùn đỏ số 2 nhà máy Alumin Nhân Cơ, ông Ngô Tố Ninh-Phó Giám đốc Công ty nhôm Đắk Nông cho biết nguyên nhân ban đầu là do ở thời tiết, mưa liên tục trong nhiều tháng qua ở Đắk Nông nói chung khiến đất ở khu vực này trương nở dẫn đến hiện tượng sụp lún.

Thời tiết xấu, mưa nhiều cũng chính là nguyên nhân dẫn đến việc trưa ngày 7/9/2018, hồ chứa thải của Nhà máy DAP số 2 thuộc Tập đoàn Hóa chất Việt Nam tại Khu công nghiệp Tằng Loỏng, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai bị vỡ, làm tràn khoảng 45.000 m3 khối nước thải và bùn ra môi trường gây ảnh hưởng không nhỏ đến các khu vực dân cư lân cận và vùng hạ du. Hiện lãnh đạo tỉnh Lào Cai đang khắc phục sự cố nhằm hạn chế mức tối đa lượng bùn thải tràn ra sông Hồng.

Nhà máy Alumin Nhân Cơ được thành lập nhằm phục vụ cho Dự án khai thác Bauxite tại Nhân Cơ, đây là một trong những dự án thuộc Dự án khai thác Bauxite Tây Nguyên theo chủ trương của Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng CS Việt Nam, đứng đầu là cựu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng vào năm 2007 đã ký quyết định 167 phê duyệt quy hoạch phân vùng, thăm dò, đầu tư khai thác…

Từ trước đến nay, Dự án khai thác Bauxite Tây Nguyên luôn là đề tài khiến dư luận nhiều tranh cãi chủ yếu xoay quanh các vấn đề an ninh quốc phòng, báo động tình trạng sử dụng công nghệ Trung Quốc và lao động Trung Quốc vào việc thực hiện dự án, tiếp đến là vấn đề thiệt hại kinh tế, trật tự xã hội và ô nhiễm môi trường. Rất nhiều người nằm trong giới lãnh đạo CS Việt Nam cho rằng không nên thực hiện Dự án khai thác Bauxit Tây Nguyên vì sẽ gây hậu quả sinh thái lâu dài và nghiêm trọng đối với dân cư đặc biệt dân cư ở vùng Tây Nguyên, Nam Trung Bộ và Đông Nam Bộ. Còn giới trí thức Việt Nam cho rằng Dự án khai thác Bauxit Tây Nguyên nếu thực hiện sẽ hủy diệt cả dân tộc, tương lai sẽ có nhiều sông suối ở vùng đồng bằng sẽ nhộm màu bùn đỏ, người dân không có nước uống và phụ nữ khi sinh con sẽ sinh ra những quái thai.

Ngoài ra, việc khai thác Bauxite Tây Nguyên hằng năm sẽ thải ra ước chừng khoảng 10 triệu tấn bùn đỏ, như quả bom bùn ở thượng nguồn vùng đồng bằng Nam Trung Bộ và Đông Nam Bộ, rồi bụi Bauxite sẽ phát tán gây bệnh cho người dân, việc khai thác sẽ phá hủy rừng và làm mất văn hóa vùng miền.

Đặc biệt Tây Nguyên là vùng chiến lược quốc phòng, việc để lao động Trung Quốc tập trung đông sẽ tiềm ẩn nhiều mối an nguy liên quan đến an ninh quốc phòng.

Tuy nhiên, yếu tố làm cho dự án khai thác Bauxite Tây Nguyên gây nhiều tranh cải, nhiều mối lo nhất chính là vào thời kỳ hậu khai thác Bauxite Tây nguyên là sự cố vỡ hồ chứa bùn đỏ.

Đến nay, mọi ý kiến phản biện vẫn không làm thay đổi sự thật là dự án khai thác Bauxite Tây Nguyên đang tiến hành và những thiệt hại kinh tế như lợi nhuận bị lỗ triền miên, môi trường bị ô nhiễm. Theo trang Wikipedia tổng hợp, ngày 8/10/2014 hồ hải quặng đuôi số 5 của dự án Tân Rai đã bị vỡ đê, 5000 mét khối nước và bùn đỏ ràn ra ngoài. Ngày 13/2/2016, đường ống dẫn nước có chứa chất xút độc hại từ hồ bùn đỏ của nhà máy Alumin Tân Rai bị vỡ khiến nước chảy tràn ra ngoài, hệ quả công nghệ Trung Quốc./.

QUÊ HƯƠNG