Pham Doan Trang
Có nhiều điều đáng nói về cuộc biểu tình hiện nay của người Hong Kong chống dự luật dẫn độ; trong đó, có hai điểm mà người Việt Nam nên để ý:
Thứ nhất là, theo luật pháp Trung Quốc, Trung Quốc có quyền xét xử bất kỳ người nước ngoài nào phạm tội chống lại “nhà nước CHND Trung Hoa hoặc công dân của nước CHND Trung Hoa” bên ngoài lãnh thổ Trung Quốc, miễn là tội đó thuộc loại tội bị xử ít nhất ba năm tù và hành vi phạm pháp cũng bị coi là tội ở nơi mà nó diễn ra.
Điều đó hàm nghĩa là, ngay cả công dân Việt Nam, ở trên đất Việt Nam, chống Trung Quốc là có thể bị Trung Quốc yêu cầu Việt Nam dẫn độ sang “thiên triều” chịu tội.
Thứ hai là, theo dự thảo luật dẫn độ hiện nay, có 37 nhóm tội phạm thuộc diện phải bị dẫn độ, gồm các tội hình sự nghiêm trọng như giết người, hiếp dâm, cướp biển, cướp máy bay... VÀ KHÔNG CÓ các tội chính trị. Nghĩa là theo dự luật, chỉ tội phạm hình sự nghiêm trọng mới bị dẫn độ; tù nhân lương tâm, tù chính trị không liên quan. Người dân bình thường lại càng không. Nói theo thứ logic cũ kỹ của dư luận viên Việt Nam và quan thầy Trung Quốc của chúng, là “chỉ bọn người phạm pháp, chống đối, sống ngoài vòng pháp luật, mới sợ cái luật này chứ người bình thường, sống và làm việc theo đúng pháp luật, thì có gì phải sợ”.
Ấy thế mà dân Hong Kong vẫn biểu tình. Cả triệu người thuộc mọi giới - trí thức, doanh nhân, luật sư, sinh viên, nghệ sĩ v.v. - ào ào xuống đường biểu tình chống một dự luật mà về hình thức, dường như chẳng liên quan gì đến họ.
Họ biểu tình, họ phản đối nó, vì họ thấy trước nguy hiểm tiềm tàng mà nó mang lại: vi phạm nhân quyền, phá hoại nền tư pháp độc lập và tự do của Hong Kong. Hôm nay chính quyền thân Trung Quốc thông qua luật này, ngày mai Trung Quốc sẽ lợi dụng nó để bắt bớ, trấn áp, kìm hãm tự do của người dân ở Hong Kong (kể cả công dân nước ngoài) mà không ai bảo vệ được họ.
Nghĩa là người Hong Kong phản đối một thứ tưởng như chẳng có liên quan gì đến họ, mà chỉ tiềm ẩn một đe dọa tương lai.
* * *
Nhìn về Việt Nam, lại nghĩ đến dự luật Đặc khu, dự án khai thác bauxite, rồi đường sắt cao tốc, v.v. Đó là những dự luật, dự án mà hậu quả đã có thể nhìn thấy rõ ràng, ý đồ bán nước, phản quốc hại dân đã quá rõ ràng, và đặc biệt, đã liên quan đến chủ quyền và lợi ích của đất nước trong hiện tại lắm rồi (chưa nói chuyện tương lai)... Ấy thế mà vẫn có nhiều người ngoạc mồm ra bênh cho bằng được. Một phần trong số đó là những kẻ đã ăn tiền của nhóm lợi ích đến ngập răng ngập lợi; một phần khác là ngu dốt; còn những thành phần khác nữa, thật chẳng biết định danh họ là gì.
Đáng sợ nhất là trong số đó có không ít kẻ mang danh học giả, chuyên gia, nhà báo... bằng cấp đầy mình, quan hệ rộng, tầng lớp cao. Vậy mà không bằng được đứa học sinh cấp lll ở Hong Kong!