(Dân trí)- Một câu chuyện rất đáng
chú ý tuần qua là ông Kim Do Hyun, Đại sứ Hàn Quốc đương nhiệm tại Việt Nam đã
bị cách chức vì vi phạm Luật Phòng chống tham nhũng của nước này.
Nhìn từ cách quản lý cán bộ của Hàn Quốc, đến thực tế ở Việt Nam, quả có
nhiều điều đáng suy ngẫm.
Như Dân trí đã đưa trong bản tin ngày 7/6, ông Kim Do Hyun bị Chính phủ Hàn
Quốc cách chức vì nhận 1 cặp vé máy bay và chi phí ở khách sạn được đài thọ khi
đi dự lễ khánh thành một sân golf ở Việt Nam vào tháng 10/2018.
Ông Kim Do Hyun được cho là đã vi phạm "luật Kim Yong Ran" -một
bộ luật rất nghiêm khắc của Hàn Quốc nhằm xóa bỏ tình trạng tham nhũng của cán
bộ, công chức nhà nước của Hàn Quốc trong lĩnh vực công, chỉ sau một năm nhận
nhiệm vụ tại Việt Nam. Ông cũng có một số sai phạm khác. Tuy nhiên, những sai
phạm này không được nói rõ.
Thật đáng tiếc cho ông Kim. Tuy nhiên, qua những thông tin mà Hãng thông
tấn Yonhap của Hàn Quốc đã đưa tin, báo chí Việt Nam đã dịch lại, có thể nói,
cơ quan hữu quan của Hàn Quốc đã thực hiện động thái rất nghiêm khắc và cũng
rất trình tự, bài bản, đúng luật pháp để xử lý cán bộ. Người ta cũng đã thấy sự
chặt chẽ của luật pháp về chống tham nhũng của Hàn Quốc khi có thể giám sát
chặt chẽ của cán bộ ngoại giao của họ ở nước ngoài.
Nhìn lại cơ chế phòng, chống tham nhũng của Việt Nam, có thể nói, tuy các
quy định về phòng, chống tham nhũng ở ta không ngừng được sửa đổi, bổ sung cho
đầy đủ, chặt chẽ hơn nhưng thực tế, vẫn còn có nhiều khiếm khuyết và nhất là
trong khâu thực thi, không quyết liệt, mạnh mẽ như Hàn Quốc.
Có thể so sánh ngay là ở Việt Nam, trong Luật phòng, chống tham nhũng (ban
hành năm 2018) hiện nay đang thiếu vắng các chế tài, quy định về cho và nhận
quà tặng.
Cụ thể, cho đến cuối tháng 3/2019 vừa rồi, Thanh tra Chính phủ mới tổ chức
một hội thảo bàn đến xây dựng dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật phòng, chống
tham nhũng, trong đó có bàn đến việc xây dựng qui định cụ thể về việc cho và
nhận quà tặng của cán bộ, công chức nhà nước.
Trong dự thảo nghị định này, lần đầu tiên, người ta mới dự kiến đưa ra các
quy định như các cơ quan, tổ chức, đơn vị, người có chức vụ, quyền hạn chỉ được
sử dụng tài chính công, tài sản công để làm quà tặng vì mục đích từ thiện, đối
ngoại và thực hiện chế độ, chính sách đối với cán bộ cao cấp, người có công với
cách mạng.
Dự thảo cũng qui định việc tặng quà phải đúng chế độ, tiêu chuẩn, đối
tượng. Trường hợp cơ quan, tổ chức, đơn vị khi nhận được quà tặng không đúng
quy định thì phải từ chối; nếu không từ chối được thì phải giao lại để xử lý
theo quy định.
Như vậy cũng có thể thấy, trong khi ở các nước như Hàn Quốc, họ đã có luật
quy định rất cụ thể thì ở Việt Nam còn mới đang bàn đến và chưa biết khi nào sẽ
ban hành. Nhiều quốc gia đã có chính sách rất rõ ràng là tất cả các việc cho,
tặng quà mà liên quan đến nhiệm vụ, chức trách đều phải từ chối...
Còn ở ta, như vừa rồi ở cửa khẩu La Lay (Quảng Trị), cán bộ Hải quan điềm
nhiên không trả tiền thừa của doanh nghiệp, người dân khi họ trả phí, còn nói
rằng, đó là tiền dân...biếu, tặng, để cán bộ hải quan làm cốc bia, con
gà....Thì rõ ràng giữa luật pháp Việt Nam và luật pháp các nước về chống tham
nhũng có một khoảng cách lớn mà ta chưa khắc phục được.
Thực tế, như báo chí phản ánh, đã có một số đoàn ngoại giao đến Việt Nam,
khi về nước, họ để lại tại cửa khẩu các món quà được tặng. Bởi trong quá trình
công tác tại Việt Nam, đoàn các nước nhiều khi được trao tặng quà mà khi
đó cũng rất khó từ chối. Nhưng để mang về nước, họ lại phải kê khai, báo cáo,
thậm chí có thể bị giải trình, bị phạt vì đã nhận quà.
Trong khi đó, ở ta, việc nhận cho, nhận quà nhiều nơi cứ như là chuyện hiển
nhiên, không mấy ai từ chối cả. Việc cho, tặng quà có khi lại thành thói quen,
nhiều khi thể hiện tình cảm, ơn nghĩa cũng khó quy cho là hối lộ hay nhận hối
lộ. Có khi có chỗ còn có hiện tượng "đòi quà".
Tất nhiên là ở đây mới bàn đến những món quà chưa phải là lớn. Còn những
"món quà" là những chuyến du lịch, đi chữa bệnh ở nước ngoài, thẻ
chơi golf... thì tính chất vụ lợi của nó đã khá rõ ràng, Nhà nước cần sớm có
quy định cấm càng cụ thể, càng nghiêm khắc càng tốt để đảm bảo chống lợi dụng,
tham nhũng trong khu vực công.
Mạnh Quân