Chu Mộng Long
2-10-2020
Bài này tôi viết cho tôi và tặng cho ông Nguyễn Minh Thuyết.
Tôi, nhà giáo 56 năm tuổi đời, 3 năm tuổi lính, và sắp 30 năm tuổi nghề. Tính ra không bằng tuổi học trò ông Nguyễn Minh Thuyết.
Tôi viết nhiều về ngành giáo, vì tôi yêu ngành giáo như máu thịt. Mỗi khi ngành giáo bị tổn thương là một vết cắt trong trái tim tôi. Với tôi, ngành giáo quan trọng hơn mọi ngành, vì nó là cha đẻ của nhân cách, năng lực. Mọi ngành có thơm hay thúi đều từ giáo dục mà ra. Một ông quan dối trá và tham nhũng, một người dân ăn cắp vặt, kể cả một thể chế hư hỏng, nếu không phải từ giáo dục mà ra thì chẳng lẽ quy tội cho Thượng đế?
Khi đọc lời trần tình của ông Nguyễn Minh Thuyết, đến câu ông tự sám: “công ít, tội nhiều”, tôi đồng cảm và xúc động đến rưng rưng nước mắt. Đến lúc nhà giáo nên tự trách mình trước khi trách người khác thì mới giữ được chút thiên lương mà không mang tiếng bịp dân.
Thú thật, cả loạt bài tôi mắng ông đến nặng lởi, nhưng thâm tâm tôi vẫn quý trọng ông. Dẫu sao tôi và ông đều là nhà giáo. Nhà giáo không vì người học, vì xã tắc thì vì cái gì?
Nhưng trên đời, cái phụ đề “vì cái gì” đằng sau đó lại làm khổ chúng ta và làm khốn đốn cả ngành giáo dục. Giữa tôi, một nhà giáo ở một trường đại học, với ông, một người cầm chiếc gậy điều hành cả một hệ thống giáo dục lớn thì chẳng nên so sánh. Nhưng cái “công ít tội nhiều” chỉ khác ở quy mô, còn bản chất thì tương đương, tôi hình dung thế.
Thì đây. Ở cấp độ lớn thì tôi từng tham gia dự án cấp nhà nước với kinh phí nửa trăm triệu USD vay vốn ODA. Với ông thì có lẽ tham gia hoặc chủ trì hàng chục dự án tầm cỡ to hơn nữa để cải cách giáo dục. Tôi không biết công của ông đã thay đổi giáo dục đến đâu, chỉ thấy dự án chồng dự án và làm rối loạn, thậm chí hư hỏng cả ngành giáo dục. Bệnh dối trá, bệnh thành tích, bệnh danh hiệu, cả bệnh tham lam… ngày một trầm trọng hơn, có phải “vì cái gì” đó không? Còn tôi, với dự án mà tôi từng tham gia, nó đã vứt vào sọt, vì ngoài tôi sử dụng cho đổi mới dạy học ở đại học, nó chẳng có tác động gì làm thay đổi giáo dục so với số tiền 200 triệu đồng nhà nước đã chi cho phần của tôi. Tôi thấy đó là tội lớn.
Tôi không đào tạo ra hàng ngàn tiến sĩ như ông, nhưng tôi cũng đã góp phần vào cái lò đào tạo nhỏ ở cơ quan tôi, và cũng cho ra lò nhiều thạc sĩ và có người leo đến tiến sĩ. Trong số người tôi đào tạo, có một số người chăm chỉ giỏi giang, nhưng lại có rất nhiều ngưởi không tương đương với cái bằng họ nhận được. Tôi đã bất lực, thậm chí trở thành kẻ đồng loã, khi buộc phải bỏ phiếu thông qua kết quả luận văn mà trong đó có hiện tượng sao cóp, xào nấu hơn là làm ra cái gì mới. Và không phải tôi không hình dung được, những người này đã ăn cắp học thuật thì khi làm quan hay không làm quan, họ sẽ gian dối và ăn cắp gì cũng được. Mỗi khi nghe có một quan tham nhũng hay thậm chí một giáo viên, một người dân ăn cắp là tôi tự dằn vặt, rằng chính mình là thủ phạm đẻ ra họ.
Có lẽ tội của tôi còn to hơn ông nhiều vì tôi, suốt gần 30 năm qua, mỗi năm tôi còn đào tạo ra cả vạn học viên tại chức. Tôi phải thú nhận là trình độ đại học tại chức không thể và không bao giờ tương đương với đại học chính quy như các ông đã thông qua trong Luật Giáo dục đại học. Có nghĩa là tôi đã tham gia vào việc hợp thức hoá bằng cấp, thậm chí vị trí việc làm cho hàng triệu kẻ không đủ phẩm chất và năng lực, trong khi có hàng triệu sinh viên chính quy chăm chỉ, học hành giỏi giang, yêu nghề lại khó tìm việc, hoặc làm việc trái nghề, hoặc thất nghiệp. Đó là tội trời không dung đất không tha.
Chưa nói, thời trẻ, khi cùng cực của sự thiếu thốn, tôi đã từng nhận quà và phong bì của học viên sau mỗi chuyến đi dạy xa. Vì món quà và những cái phong bì đó, tôi đã từng cho họ điểm cao, dù biết rõ trình độ của họ chẳng xứng đáng. Có khốn nạn không?
Bây giờ tôi đã đi quá nửa cuộc đời để nhìn lại mình. Đúng là “công ít, tội nhiều”. Công cá nhân chẳng đáng kể so với muôn ngàn tội mà mình đã gây ra cho giáo dục và cho đất nước. Ông bảo nhiều người không “bình tâm suy xét” khách quan mà hồ đồ, a dua theo đám đông, vì theo ông, nhiều ngành khác còn thúi hơn ngành giáo dục. Như ngành giao thông, ngành ngân hàng, công an, quân đội… chẳng hạn. Tôi cũng từng tự an ủi như ông khi mang ra so sánh bề nổi giữa các ngành. Nhưng khác ông, vì đêm đêm tôi vẫn cứ dằn vặt lương tâm và tự vấn: 1) Kinh phí, tức tiền túi của dân dành cho giáo dục so với những ngành ấy, ngành nào cao hơn và nó chảy về đâu? 2) Sự hư hỏng của cả hệ thống do ai đẻ ra, nếu không phải từ giáo dục? Chẳng lẽ những người trong ngành giao thông, ngành ngân hàng… mà ông nói đều là những người vô học hay không có bằng cấp?
Bấy nhiêu dằn vặt đó làm cho tôi nổi giận ngay với chính mình chứ không chỉ với ông. Ông có khả năng tự an ủi khi so sánh với những ngành khác, còn tôi thì cúi đầu trước nhân dân xin nhận tội thay họ. Thầy Nguyễn Huệ Chi vừa nhắc thân tình, rằng không nên nặng lời với trí thức, sẽ gieo nghiệp. Tôi ghi nhận, nhưng thưa thầy, tôi không có năng khiếu vuốt ve và nếu có cũng không thể làm được. Bài này tôi nặng lời với chính tôi: “Thằng khốn nạn, kẻ bất lương!” Và lâu nay, với tội lỗi quá khứ ấy, tôi vẫn luôn ám ảnh sẽ bị nghiệp báo, điều mà tôi vẫn dạy cho học trò mình: “Làm thầy giáo mà không giữ được thiên lương, gieo nỗi đau và bất hạnh cho người khác thì trước sau con cháu mình cũng sẽ thành nạn nhân!”
Tôi tự thấy mình tội chồng tội. Đó là lý do tôi chưa bao giờ khoe công lao của mình, dù chỉ là một hình ảnh về một tờ giấy khen hay một lời tự ngợi ca như những trí thức khác. Chưa bao giờ tôi thấy xấu hổ và cay đắng với danh hiệu “trí thức” như lúc này. Tôi vẫn luôn nghĩ, giáo dục mà không trong sạch thì đừng hy vọng thể chế xã hội và mọi ngành nghề trong sạch, ông Thuyết ạ!
(Nguồn Tiếng Dân.)
“CHỈ CÓ LOÀI THÚ MỚI QUAY LƯNG VỚI NỖI KHỔ CỦA ĐỒNG LOẠI ĐỂ LÀM ĐẸP CHO BỘ LÔNG CỦA MÌNH”Thảo Ngọc
 |
|
Trường nghèo: Không có dép - Không có nón - Không có một bộ đồ đẹp! |
Cứ mỗi mùa đại hội đảng là dư luận lại ồn ào về việc các địa phương đã sẵn sàng vung tay chi bạo, mua quà để tặng các đại biểu về dự đại hội. Ngoài việc làm cổng chào, khẩu hiệu lớn nhỏ treo nhan nhản khắp nơi, đến hoa hòe trang trí không những đầy ắp trong hội trường, mà kể cả dọc đường dẫn vào nơi đại hội cũng đầy hoa.
Nhưng câu chuyện nóng nhất vẫn là việc mua sắm cặp da, đồng hồ và trang phục để làm quà tặng cho các đại biểu.
Hình như giữa các địa phương đang có một cuộc ganh đua, thi nhau mua sắm quà cho các đại biểu nhân mỗi mùa đại hội.
Tỉnh nghèo như Quảng Bình chi 2,2 tỉ đồng mua cặp da tặng đại biểu và khách mời đại hội.
Tỉnh Gia Lai cũng không chịu kém, đã chi hơn 1,2 tỉ đồng để mua cặp da, đồng hồ thông minh, bút kim loại… phục vụ Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Gia Lai lần thứ XVI.
Đặc biệt là tỉnh miền núi như Tuyên Quang đã không chịu thua ai. Báo Một Thế giới ngày 03/10/2020 có bài: “Tuyên Quang: Mời thầu 2 gói hơn 2,5 tỉ đồng may trang phục cho đại biểu dự Đại hội Đảng bộ”.
Theo đó: “Yêu cầu Văn phòng Tỉnh uỷ Tuyên Quang đối với chất liệu sản phẩm trang phục cung cấp cho đại biểu dự đại hội đảng bộ tỉnh này là chất liệu Ý; cúc, khoá nhập của Đức; vải lót trong của Nhật. 2 gói thầu có tổng dự toán là hơn 2,5 tỉ đồng”.
Cụ thể, Văn phòng Tỉnh uỷ tỉnh Tuyên Quang mời thầu rộng rãi trong nước 2 gói thầu: "May trang phục địa biểu các huyện dự Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh Tuyên Quang lần thứ XVII, Nhiệm kỳ 2020 - 2025" (gọi tắt là gói thầu số 1) và gói thầu "May trang phục đại biểu Thành phố và các Đảng ủy Trực thuộc Tỉnh ủy dự Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh Tuyên Quang lần thứ XVII, Nhiệm kỳ 2020 - 2025" (gọi tắt là gói thầu số 2).
Gói thầu số 1 sẽ may 203 bộ trang phục đại biểu đến từ các huyện với dự toán gói thầu được Văn phòng Tỉnh uỷ Tuyên Quang đưa ra là 1,218 tỉ đồng. Gói thầu số 2 với 225 bộ trang phục cho các đại biểu đến từ thành phố Tuyên Quang với dự toán 1,350 tỉ đồng. Như vậy, trung bình, mỗi bộ trang phục cho 1 đại biểu sẽ có giá khoảng 6 triệu đồng(1)
Không chỉ Tuyên Quang hay Quảng Bình, Gia Lai, nếu sờ tới đảng bộ cả 63 tỉnh thành và 6 đảng bộ trực thuộc trung ương, đảm bảo phần chìm của tảng băng sẽ khủng khiếp biết chừng nào.
Không những là vung tay chi cho các đại hội, mà các địa phương coi ngân sách như “chùm khế ngọt, thi nhau trèo hái hàng ngày”. Nhưng ngân sách là tiền mồ hôi nước mắt của dân đóng thuế, đã lưng còng lòng mỏi, một nắng hai sương làm ra những đồng tiền để cúng nạp cho các ngài tha hồ xài.
Báo chí đã “lật mặt” thói chi tiêu vô tội vạ như sau:
“Cơ quan Huyện ủy, UBND huyện Yên Định(Thanh Hóa) chi tiêu vô tội vạ, mắc nợ 50 tỉ đồng”
“Sở Giáo dục Hà Tĩnh chi ngân sách vô tội vạ: Theo kết luận của Bộ Giáo duc và Đào tạo, việc quản lý tài chính, ngân sách của Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Tĩnh đã bộc lộ nhiều hạn chế, thiếu sót”.
“Huyện nghèo miền núi Tương Dương(Nghệ An) nợ tiền ăn nhậu tại các nhà hàng trong nhiều năm hàng tỷ đồng”.
“Năm 2017, Vĩnh Phúc "vung tay" chi tới 65 tỷ đồng để mua quà tặng đại biểu, quan khách và người dân trong tỉnh nhân dịp kỷ niệm 20 năm tái lập tỉnh”
Hay gần đây nhất là việc tỉnh Hòa Bình làm khẩu hiệu 11 chữ hết 11 tỷ. Dư luận cho rằng: Xưa nay, người ta chỉ tìm cách phủ xanh đồi trọc, trồng thật nhiều cây để vừa có màu xanh bảo vệ môi trường, vừa làm đẹp cảnh quan. Không ai lại đi phá đồi, chặt cây, đào bới làm cho nó nham nhở, nhức mắt. Chỉ có kẻ ngu khùng dở hơi mới ngược đời.
Họ lấy lý do nhớ ơn cụ Hồ để vừa phá hoại môi trường, làm xấu cảnh quan, vừa lãng phí công của, chấm mút tiền bạc.
Nói toẹt ra, đây là vụ tham nhũng trắng trợn, và khốn nạn nhất lại là núp danh cụ Hồ để làm bậy.
Trở lại câu chuyện mua sắm trang phục đắt tiền tại tỉnh Tuyên Quang: Nếu không được mua trang phục thì chẳng lẽ các đại biểu nghèo đến mức phải trần truồng di dự hội nghị sao?
Quà cáp cho đại biểu là một cách ăn tiền thuế của dân, kẻ vẽ ra các chi phí này là để ăn chênh lệch.
So với trẻ em Tây Nguyên nhịn đói đi học hoặc treo cổ tự vẫn vì không có áo mới ngày tựu trường, để thấy việc dùng tiền thuế của dân chi tiêu vô tội vạ này là điều không chấp nhận được.
“Nhiều học sinh ở các buôn làng Tây Nguyên lâu nay đi học cả năm với duy nhất 1 bộ đồ; hay nhịn ăn, mang bụng đói tới lớp là chuyện quá đỗi bình thường nơi đây. Chỉ đến khi cậu học sinh lớp 6 người dân tộc thiểu số tự tử vì không có quần áo mới đi học, thì mọi người nhận ra được đó là chuyện lớn, cần được quan tâm.
Ngày đầu tiên của năm học mới, em Ksor Sôn, học lớp 6, Trường THCS Trần Phú, xã Ia Dêr, huyện Ia Grai, tỉnh Gia Lai đã thiếu tự tin vì phải mặc bộ đồ cũ theo em từ lớp 5 để đi học ngôi trường mới. Mang sự mặc cảm, tủi thân trong người, em thay vì đến trường, em đã đi thẳng vào rẫy cà phê, treo cổ tự tử. Nguyên nhân ban đầu được xác định là do gia đình quá nghèo, chưa mua được bộ đồ mới trị giá hơn 100 ngàn đồng cho em đi nhập học”(2).
Ông Ksor H’Leo - Trưởng làng Breng 3 (xã Ia Der, huyện Ia Grai, Gia Lai) xác nhận trong làng vừa có trường hợp một học sinh tự tử - em Ksor Sôn (lớp 6, Trường THCS Trần Phú, xã Ia Der). Theo đó, học sinh này tự tử do không có quần áo mới đi học.
Sau khi sự việc xảy ra làm chấn động dư luận, thì một số bút nô đã cố đánh lừa dư luận và định hướng rằng, nguyên nhân không phải là không có áo mới đi học.
“Chiều 16-9/2016,, ông Dương Mah Tiệp, chủ tịch UBND huyện Ia Grai cho biết đã có báo cáo gửi UBND tỉnh Gia Lai vụ việc một học sinh lớp 6 trên địa bàn huyện tự tử mà không ít báo cho rằng vì không có áo mới. Ông Tiệp cũng khẳng định việc em Sôn tự tử không liên quan gì đến chuyện không có quần áo mới để đi học như thông tin một số báo đã nêu.”(3)
Tàn nhẫn đến thế là cùng. Đã không biết đau với nỗi đau mất con của gia đình nạn nhân , lại còn quanh co chối tội một cách trắng trợn.
Có người đã nói rằng:Các đại biểu Tuyên Quang và các tỉnh khác, trong những bộ đồ sang trọng đi dự đại hội, trước khi mặc áo mới, nên thắp cho cháu bé Ksor Sôn lớp 6 trường THCS Trần Phú, xã Ia Der này nén nhang đã nhé.
Ông tổ của những người cộng sản là Karl Marx từng nói: “Chỉ có loài thú mới quay lưng với nỗi khổ đau của đồng loại để làm đẹp bộ da(lông) của mình”.
Chú thích:
(2):(https://cafef.vn/hoc-sinh-lop-6-tu-tu-vi-khong-co-ao-moi-toi-truong-20160831085333043.chn)