05/11/2020
Trân Văn |
| Nguyễn Văn Bình, 2016. |
Ủy ban Kiểm tra (UBKT) của Ban Chấp hành Trung ương (BCH TƯ) đảng CSVN vừa đề nghị Bộ Chính trị xem xét, thi hành kỷ luật đối với ông Nguyễn Văn Bình, Trưởng Ban Kinh tế BCH TƯ đảng CSVN (1) vì những vi phạm nghiêm trọng khi còn là Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN). Tuy nhiên bất kể hình thức xử lý thế nào, thậm chí có tiến hành truy cứu trách nhiệm hình sự của ông Bình thì câu hỏi thế nào là thích đáng cũng sẽ không có câu trả lời !..
***
Ông Bình trở thành trụ cột của NHNN (Phó Thống đốc) từ năm 2008. Tới 2011 thì trở thành Thống đốc NHNN và sau khi thôi làm Thống đốc NHNN (2016), ông Bình là thành viên Bộ Chính trị, kiêm Trưởng Ban Kinh tế của BCH TƯ đảng.
Theo UBKT của BCH TƯ đảng CSVN thì cần kỷ luật ông Bình vì trong thời gian là Thống đốc NHNN (2011 – 2016) ông đã: Vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ và quy chế làm việc. Thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo, thiếu kiểm tra, giám sát, để xảy ra nhiều vi phạm, khuyết điểm trong việc ban hành và tổ chức thực hiện một số nghị quyết, quy định, quyết định về hoạt động tín dụng - ngân hàng, gây hậu quả rất nghiêm trọng, khó khắc phục.
“Cáo trạng” của UBKT BCH TƯ đảng CSVN khiến người ta buồn cười vì lẽ nào… đảng có mặt như mù, tới bây giờ mới thấy sai phạm của ông Bình gây bức xúc trong xã hội, ảnh hưởng xấu đến uy tín của tổ chức đảng, của NHNNN và cá nhân ông Bình?
***
Khoảng một năm sau khi ông Bình trở thành Thống đốc NHNN, tháng 8 năm 2012, Global Finance đã “bầu” ông là 1/20 Thống đốc NHNN kém cỏi nhất trên thế giới (2). Còn NHNN thì được xếp vào nhóm mười ngân hàng trung ương tệ nhất thế giới (3).
Sau khi trở thành Thống đốc NHNN, ông Bình trở thành người chỉ đạo thực hiện đợt “tái cơ cấu ngân hàng” lần thứ ba (đợt một 2000 – 2003 vì tác động của khủng hoảng tài chính châu Á, đợt hai 2005 – 2008 vì gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới – WTO).
Trong đợt “tái cơ cấu ngân hàng” lần thứ ba (2012 – 2015), NHNN xóa sổ một số ngân hàng thương mại (NHTM), cho ngân hàng này mua lại ngân hàng khác, hợp nhất NHTM nông thôn với công ty tài chính cổ phần hay chuyển thành NHTM đô thị, sáp nhập các NHTM vào với nhau. So với hai đợt “tái cơ cấu ngân hàng” trước đó, đợt thứ ba không có gì mới. Chín ngân hàng được xếp vào loại cần “tái cơ cấu” lần này đều đã từng được “tái cơ cấu” trong hai đợt trước chỉ khác ở chỗ quy mô tài sản lớn hơn và phức tạp hơn.
Năm 2012, NHNN dưới thời Thống đốc Nguyễn Văn Bình loan báo, tỉ lệ nợ xấu (nợ không có khả năng thu hồi cả vốn lẫn lãi) lên tới 8,82% chứ không phải chỉ khoảng 4,47% như… NHNN thời tiền nhiệm của ông Bình từng công bố. Ông Bình được xem là người có… công giảm nợ xấu xuống còn 2,46% tính trên tổng số tiền mà hệ thống tín dụng tại Việt Nam đã cho vay. Tuy nhiên, một năm sau khi ông Bình thôi làm Thống đốc, tháng 6 năm 2017, NHNN thú thật, tỉ lệ nợ xấu là… 17,21%.
Giữa năm 2017, lúc đề nghị Quốc hội Việt Nam thông qua “Nghị quyết về xử lý nợ xấu” (ấn định các giải pháp hỗ trợ hệ thống ngân hàng, kể cả sử dụng công quỹ để bù đắp những khoản từng cho vay, giờ gần như không thể thu hồi), chính phủ Việt Nam mới tiết lộ, tỉ lệ nợ xấu như vừa kể (17,21%) tương đương… 600.000 tỉ đồng và 90% là tiền của dân (4)! Không chỉ có chừng đó. “Tái cơ cấu ngân hàng” dưới sự điều hành của Thống đốc Nguyễn Văn Bình còn tạo ra hàng loạt đại án liên quan tới hệ thống ngân hàng!
Đáng chú ý là đại án ngân hàng nào cũng gây thiệt hại ở mức hàng ngàn tỉ: Đại án Chi nhánh Nam Hà Nội của Agribank thiệt hại 2.500 tỉ. Đại án ACB – Nguyễn Đức Kiên thiệt hại khoảng 3.000 tỉ. Đại án Vietin Bank - Huỳnh Thị Huyền Như thiệt hại 4.911 tỉ. Đại án Ocean Bank - Hà Văn Thắm thiệt hại hơn 5.300 tỉ. Đại án Ngân hàng Phương Nam – Ngân hàng Sài Gòn Thương tín (Sacombank) – Trầm Bê thiệt hại khoảng 15.000 tỉ. Đại án Ngân hàng Xây dựng (VNCB) - Phạm Công Danh thiệt hại 18.000 tỉ,…
Dưới thời Thống đốc Nguyễn Văn Bình, NHNN còn có… sáng kiến mua lại ba NHTM (VNCB, Ocean Bank, Ngân hàng Dầu khí Toàn cầu - GP Bank) với giá… 0 đồng. Tuy NHNN giải thích, quyết định mua lại ba ngân hàng với giá… 0 đồng nhằm tiếp tục “tái cơ cấu hệ thống ngân hàng”, bảo vệ an ninh kinh tế - tài chính quốc gia nhưng hai năm sau (10/2017), KTNN cảnh báo: Cả ba vẫn thế, tiếp tục thua lỗ lớn, chủ sở hữu tiếp tục phải rót thêm vốn, nếu không có biện pháp hữu hiệu sẽ lỗ thêm nhiều ngàn tỉ đồng (5).
***
Chưa ai tính xem nợ xấu của hệ thống ngân hàng làm bao nhiêu công trình phúc lợi liên quan tới dân sinh bị đình trệ? Nợ xấu tương ứng thế nào với tình trạng tận thu thuế và phí vắt kiệt sức dân? Tại sao hàng trăm triệu người phải chia nhau gánh chịu hậu quả?
Bởi tạo ra nợ xấu, các “đại gia” đã phải trả giá bằng tự do, thậm chí bằng sinh mạng của họ, song còn trách nhiệm của những cá nhân ban hành các chủ trương, phê duyệt các quyết định, biến những cá nhân vốn hết sức bình thường thành “đại gia” tung hoành ngang dọc một thời thì sao? Chẳng lẽ chỉ có ông Bình chịu trách nhiệm? Chẳng lẽ các cá nhân nhất trí đưa ông vào BCH TƯ đảng, qui hoạch ông làm Thống đốc, khi trách nhiệm của ông đã rõ như ban ngày, còn tiếp tục “thổi” ông vào Bộ Chính trị vẫn vô can?
Cứ vài tháng, UBKT của BCH TƯ đảng lại công bố kết quả một đợt… kiểm tra. Hết viên chức này tới viên chức khác hoặc bị UBKT của BCH TƯ đảng trực tiếp xử lý kỷ luật hoặc bị cơ quan này đề nghị Bộ Chính trị, Ban Bí thư xem xét - kỷ luật. Kết quả các đợt kiểm tra ấy chỉ mới cho thấy một điều, tổ chức đảng ở cấp nào, ngành nào cũng gây họa nghiêm trọng, cũng đã từng làm dư luận xôn xao nhưng không ai thèm xem, chẳng nơi nào thèm xét cho tới khi… đột nhiên đảng cảm thấy… hứng thú không rõ lý do!
Kết quả các đợt kiểm tra ấy còn chỉ ra thêm một điều nữa là “tự chỉnh đốn” giống như “bới bèo”. Có thể cứ “bới” thì sẽ ra vô số “bọ” nên đảng chọn cả lúc để “bới” và “điểm” để “bới”.
“Tự chỉnh đốn” là chuyện của đảng, đảng muốn tự “chỉnh”, tự “đốn” thế nào cũng được nhưng đảng nên trả lời cho rõ ràng, sòng phẳng, tại sao khăng khăng giành – giữ quyền lãnh đạo toàn diện, tuyệt đối mà đảng không đả động gì tới trách nhiệm khi thất thoát công thổ, công sản, công quỹ tính bằng trăm tỉ này, đến ngàn tỉ khác, khi không ngừng vay mượn, không ngừng chi tiêu cho hết dự án này đến công trình khác nhưng cuối cùng chỉ có nợ nần liên tục gia tăng?
Khẳng định “tự chỉnh đốn”, thề chống tham nhũng nhưng không chặn ngay, xử liền, thậm chí đã có đầy đủ dấu hiệu cho thấy các “đồng chí” ấy đang nhũng lạm mà vẫn lựa chọn – sắp đặt làm lãnh đạo hệ thống chính trị, hệ thống công quyền thì ai tin?
Chú thích
(3) https://www.businessinsider.com/the-10-worst-central-bankers-in-the-world-2012-8
(4) http://vietnambiz.vn/600000-ty-dong-no-xau-90-la-tien-cua-dan-10-la-cua-ngan-hang-23297.html
(5) http://plo.vn/thoi-su/sau-khi-duoc-mua-lai-0-dong-ca-3-ngan-hang-van-lo-nang-735619.html
Trân Văn
Trân Văn là bút danh của một nhà báo có 28 năm làm việc ở nhiều vị trí khác nhau (Cộng tác viên, Phóng viên, Biên tập viên, Thư ký Tòa soạn) của một số đài truyền hình, đài phát thanh, nhật báo, tuần báo, báo điện tử tại Việt Nam và Hoa Kỳ. Các bài viết của Trân Văn là blog cá nhân và được đăng tải với sự đồng ý của đài VOA nhưng không phản ánh quan điểm chính thức của chính phủ Hoa Kỳ.
https://www.voatiengviet.com/a/nguyen-van-binh-ngan-hang-nha-nuoc/5649252.html