Tàu chiến Montgomery (LCS-8) của Hải quân Mỹ hoạt động gần tàu khoan West Capella của Malaysia trên Biển Đông hôm 7/5. Ảnh: US Navy. |
Hải quân Mỹ điều hai tàu chiến duy trì hiện diện ở Biển
Đông, yêu cầu Trung Quốc ngừng hành vi "bắt nạt" các nước trong khu
vực.
Hải quân Mỹ hôm 7/5 điều tàu tác chiến ven biển Montgomery
(LCS-8) và tàu hậu cần Cesar Chavez (T-AKE-14) tiến hành hoạt động "duy
trì hiện diện" gần tàu khoan West Capella do công ty dầu khí nhà nước
Malaysia Petronas vận hành trên Biển Đông. Hoạt động của tàu hải quân Mỹ
được cho là "thể hiện sự ủng hộ rõ ràng với tàu khoan Malaysia".
Tổ chức Sáng kiến Minh bạch Hàng hải châu Á (AMTI) thuộc Trung
tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế cho biết tàu khoan West Capella gần
đây thường xuyên bị tàu cá, tàu hải cảnh và tàu khảo sát Địa chất Hải dương 8
của Trung Quốc quấy nhiễu. Tàu chiến Trung Quốc cũng được cho là đang hoạt động
gần tàu khoan này.
Trong một tuyên bố cùng ngày, Đô đốc John Aquilino, chỉ huy Hạm
đội Thái Bình Dương Mỹ, khẳng định Mỹ "cam kết duy trì trật tự dựa trên
luật lệ ở Biển Đông".
"Chúng tôi sẽ tiếp tục bảo vệ tự do trên biển và thượng
tôn pháp luật", ông Aquilino nói. "Trung Quốc phải chấm dứt
kiểu bắt nạt các nước Đông Nam Á trong hoạt động khai thác dầu mỏ,
khí đốt và đánh bắt hải sản. Sinh kế của hàng triệu người dân trong khu vực này
phụ thuộc vào các nguồn tài nguyên đó".
Reuters ngày 17/4 dẫn ba nguồn tin an ninh cho biết tàu Địa
chất Hải dương 8 của Trung Quốc bám theo tàu khoan West Capella trên Biển Đông.
Tàu Địa chất Hải Dương 8 có lúc được 10 tàu Trung Quốc hộ tống, gồm các tàu hải
cảnh và tàu của lực lượng dân binh.
Theo các nguồn tin, hai chiến hạm Mỹ USS America cùng USS
Bunker Hill hôm 21/4 di chuyển gần tàu Địa chất Hải dương 8 quanh khu vực hoạt
động của West Capella. Trung Quốc bác cáo buộc Địa chất Hải dương 8 quấy
rối West Capella và cho biết tàu khảo sát triển khai "các hoạt động thông
thường".
AMTI báo cáo rằng các tàu Trung Quốc cũng nhắm vào các tàu tiếp
tế hỗ trợ cho tàu khoan Malaysia khi nó hoạt động ngoài khơi Malaysia. Malaysia
bày tỏ hy vọng vấn đề sẽ được giải quyết một cách hòa bình.
Bộ Ngoại giao Mỹ tháng trước chỉ trích Trung Quốc, yêu cầu Bắc
Kinh "nên chấm dứt hành vi bắt nạt và kiềm chế tham gia loại hoạt động
khiêu khích và gây bất ổn này". Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper tuần
này cho biết "chúng ta tiếp tục chứng kiến hành vi gây hấn của quân đội
Trung Quốc ở Biển Đông", bao gồm "đe dọa tàu hải quân
Philippines", "đánh chìm tàu cá Việt Nam" và "đe dọa các
quốc gia khác tham gia phát triển dầu mỏ ngoài khơi".
Mỹ gần đây liên tục cáo buộc Trung Quốc lợi dụng đại dịch
Covid-19 để thúc đẩy sự hiện diện ở Biển Đông. Trước khi đến gần tàu khoan
Malaysia, Địa chất Hải dương 8 đã đi qua vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của
Việt Nam.
Tàu Địa chất Hải Dương 8 cùng các tàu hộ tống của Trung Quốc
cũng từng xâm phạm EEZ và thềm lục địa Việt Nam ở phía nam Biển Đông hồi đầu
tháng 7/2019, sau đó rời đi vào cuối tháng 10/2019. Việt Nam đã nhiều lần phản
đối hoạt động của nhóm tàu Trung Quốc nói trên, khẳng định vùng ở nam Biển Đông
không thuộc khu vực tranh chấp.
Huyền Lê
(Theo Business Insider, USNI)