 |
| Biểu tình kêu gọi tổng thống Algeri Abdelaziz Bouteflika từ chức, Alger, 19/03/2019.REUTERS/Ramzi Boudina/File Photo |
Lời kêu gọi của tham mưu trưởng quân đội Algeri, tướng
Ahmed Gaid Salah, ngày 26/03/2019, yêu cầu tiến hành thủ tục tuyên bố rằng tổng
thống Bouteflika không còn khả năng điều hành việc nước vì lý do sức khỏe,
chẳng khác chi một lời kêu gọi truất phế người đứng đầu Nhà nước.
Khi kêu gọi như trên, nhân vật uy quyền bậc nhất tại
Algeri đã dựa vào Hiến Pháp, điều khiến cho các nhà quan sát xem đây là một
« cuộc
đảo chánh » đúng trong
khuôn khổ Hiến Pháp.
Trong một bài nói chuyện trước hàng trăm sĩ quan quân đội cao cấp, được trực tiếp truyền hình, lãnh đạo quân đội Algeri xác định : « Chúng ta phải tìm cách thoát khỏi khủng hoảng ngay lập tức (bằng) một giải pháp tôn trọng và tuân thủ Hiến Pháp ». Đối với ông, tuân thủ Hiến Pháp là bảo đảm duy nhất để duy trì ổn định chính trị của Algeri hiện tại.
Công cụ được tướng Salah áp dụng chính là điều 102 của
Hiến Pháp Algeri, quy định rằng Hội Đồng Hiến Pháp có thể xác định tổng thống
không đủ điều kiện sức khỏe để đảm đương nhiệm vụ và yêu cầu Quốc Hội tuyên bố
tổng thống không đủ khả năng đảm nhận trọng trách.
Theo điều khoản này, Hội Đồng Hiến Pháp có toàn quyền
tổ chức họp sau khi xác minh thực tế này, bằng tất cả các biện pháp thích hợp.
Sau đó, Hội Đồng sẽ yêu cầu Nghị Viện ra tuyên bố về tình trạng vô năng của
tổng thống.
Lời kêu gọi của tư lệnh quân đội Algeri hiển nhiên là
một động thái lật đổ ông Bouteflika một cách danh chính ngôn thuận, vì đương
kim tổng thống chỉ còn hai lựa chọn : chủ động từ chức, hoặc là phải chịu nỗi
nhục bị « truất
phế », nếu thủ tục xem
xét năng lực của ông được tiến hành.
Việc quân đội, một thế lực hàng đầu trong đời sống
chính trị Algeri hiện nay, bỏ rơi tổng thống Bouteflika, là một tín hiệu mạnh,
thúc đẩy các thành phần còn muốn bám víu vào ông dứt khoát bỏ rời ông.
Dấu hiệu rõ nhất là ngay sau tuyên bố của vị lãnh đạo
quân đội, đảng Tập Hợp Quốc Gia vì Dân Chủ RND, đồng minh chính của đảng cầm
quyền Mặt Trận Giải Phóng Dân Tộc FNL của ông Bouteflkia, đã mạnh dạn lên tiếng
đòi ông phải từ chức.
Trong một thông cáo gởi đến AFP, tổng thư ký đảng RND
« khuyến
nghị ông Bouteflika từ chức tổng thống … để tạo thuận lợi cho giai đoạn
chuyển giao (quyền lực) ».
Lập trường dứt khoát của quân đội cũng sẽ tác động
mạnh đến chính đảng cầm quyền FNL. Đảng này, trong thời gian gần đây đã có
nhiều dấu hiệu không còn nhiệt tình hậu thuẫn cho ông nữa.
Đối với nhật báo Pháp Le Figaro, diễn biến tại Algeri
hiện nay cho thấy là « cuộc
đảo chính Hiến định » kể trên đã
được chuẩn bị và đàm phán kỹ lưỡng. Theo tờ báo, rất nhiều khả năng là quân đội
sẽ là người cầm trịch chính trường Algeri trong thời gian sắp tới.
Nhật báo Pháp lưu ý rằng không thể loại bỏ một kịch
bản theo kiểu Ai Cập, nơi quân đội thâu tóm mọi quyền hành, cho dù đến lúc này,
tại Algeri, quân đội có vẻ như vẫn quyết định tuân theo các quy tắc của Hiến
Pháp.
Trong khi chờ đợi, việc lật đổ ông Bouteflika đã đáp
ứng một trong nhiều nguyên vọng của người dân Algeri, trong nhiều tuần lễ qua,
đã rầm rộ xuống đường đòi ông từ chức.
http://vi.rfi.fr/quoc-te/20190327-algeri-quan-doi-lam-dao-chanh-hien-dinh-de-lat-do-tt-bouteflika