Trần Mai Trung
Thành
phố Hòa Bình một ngày mùa hè, trời oi ả. Chiếc xe hơi màu xanh
ngừng trước ngôi nhà nhỏ. Người đàn ông bước xuống, tay cầm cặp táp
như dân làm áp phe chuyên nghiệp. Ông bấm chuông. Người chủ nhà ra mở
cửa.
Ông
hỏi: Đây là nhà của bác sĩ L. ?
Chủ
nhà: Vâng, tôi là bác sĩ L.
Ông
nói: Chúng ta phải nói chuyện về vụ án 9 người chạy thận bị chết.
Hai
người bước vào nhà, ngồi yên vị ở phòng khách.
<
Ông
nói: Tôi có thể giúp bác sĩ vô tội.
Bác
sĩ L.: Ông là cò chạy án ?
Cò
chạy án: Bác sĩ gọi tôi là gì cũng được, có người gọi tôi là ân
nhân. Tôi đến đây để giúp bác sĩ được xử vô tội trước tòa án, nếu
bác sĩ đồng ý trả một số tiền.
Bác
sĩ L.: Tôi không có trách nhiệm trong vụ chết người này, tôi là bác
sĩ chuyên môn, tôi không biết máy móc, tôi không có nhiệm vụ sửa máy.
Cò
chạy án: Bác sĩ tin tôi đi, sự việc xảy ra không quan trọng bằng suy
nghĩ của ông tòa. Nếu bác sĩ chịu trả tiền thì tôi bảo đảm bác sĩ
được xử vô tội, nếu không thì biết đâu bác sĩ thành có tội.
Bác
sĩ L. buồn rầu nói: Tôi làm việc với đồng lương cố định, tôi không
có tiền chạy án.
*****
Trong
một văn phòng có máy lạnh mát mẻ, cò chạy án và ông tòa ngồi nói
chuyện.
Cò
chạy án: Vụ án này lớn, có người chết. Tại sao chỉ xử có 3 người?
Còn mấy người cấp trên của họ sao không thấy? Cấp trên thì trả tiền
mới nhiều đó ông tòa.
Ông
tòa: Tôi cũng thấy vậy. Chắc họ chạy với các đồng chí bên Viện
kiểm sát (VKS) nên không bị truy tố.
Cò
chạy án: Ông bác sĩ nói không có tiền chạy án.
Ông
tòa: Nếu biết chạy thì ta cho hưởng chính sách khoan hồng của đảng.
Nếu không biết chạy thì ta cho thấy tính nghiêm minh của pháp luật.
VKS đề nghị 30-36 tháng tù treo cho ông bác sĩ, như vậy là nhẹ cho kẻ
không biết chạy.
Suy
nghĩ một lúc, ông tòa nói tiếp: VKS đã ăn nhiều của mấy cấp trên,
họ cũng phải cho ta ăn cái gì chứ. Tôi sẽ có cách.
*****
Trong
tòa án thành phố Hòa Bình, không khí nghiêm trang, im lặng.
Ông
tòa: VKS đề nghị 30-36 tháng tù treo cho bác sĩ L. Tòa thấy trong hồ
sơ điều tra có thiếu sót, VKS cần điều tra thêm, và đề nghị mức phạt
tương ứng với tội của bị can. Tòa sẽ xử lại trong 6 tháng.
*****
Trời
vào thu, trong một văn phòng sang trọng. Viên thanh tra VKS ngồi nói
chuyện với ông chủ hảng và cấp trên của bệnh viện.
Chủ
hảng: Sao lạ vậy, chúng tôi đã trả rất nhiều tiền chạy án. Tại sao
bây giờ chúng tôi phải ra tòa ?
Thanh
tra: Sau khi nhận tiền thì chúng tôi cố ý thiếu sót các ông, không
truy tố. Chúng tôi truy tố 3 người cấp dưới. Không hiểu sao bên tòa
không ăn được gì nên họ quay lại làm khó chúng ta.
Ông
cấp trên cười: Bọn cấp dưới làm gì có tiền mà chạy. Nguyên tắc của
đảng ta là lãnh đạo không sai, chỉ có cấp dưới sai, đôi khi cấp dưới
phải hy sinh cho lãnh đạo.
Thanh
tra: Tôi nghĩ các ông cũng nên chạy thêm tiền cho bên tòa. Nếu các ông
đồng ý thì tôi sẽ gặp ông tòa để dàn xếp.
*****
Viên
thanh tra VKS đến gặp ông tòa, hai người vào phòng, đóng cửa lại để
bàn chuyện bí mật.
Ông
tòa trách móc: Các đồng chí tham lam quá, được ăn nhiều mà giữ hết
một mình. Tôi không biết nên lỡ làm lớn chuyện.
Thanh
tra biết ông tòa muốn chia tiền: Mấy người bạn của tôi sẳn sàng chạy
thêm tiền. Đồng chí có thể làm cho họ trắng án không ?
Ông
tòa suy nghĩ rồi nói: Vụ án bây giờ có nhiều cặp mắt nhìn vào,
tụi báo chí dù là "lề phải" nhưng thỉnh thoảng cũng viết
vài câu không theo chỉ đạo, không dể che dấu như lúc trước.
Thanh
tra cao giọng: Đồng chí muốn ăn tiền thì phải tìm cách chứ.
Ông
tòa: Mấy người bạn của đồng chí là đảng viên cấp cao, tức là có
nhân thân tốt, tôi sẽ cho hưởng chính sách khoan hồng của đảng, giảm
án còn phân nữa. Những người cấp dưới không chịu chạy đồng nào, tôi
sẽ phạt nặng hơn để làm nghiêm cho tòa án của đảng.
Thanh
tra: Bất công như vậy sợ người ta sẽ nhìn thấy. Đồng chí lý luận như
thế nào ?
Ông
tòa: Có 9 người chết nhưng không có người nào là thủ phạm. Thủ phạm
là nguồn nước làm chết người, nhưng không thể phạt nguồn nước. Ai chịu
trách nhiệm về nguồn nước, quy trình không nói rõ ràng, nhưng không thể
bỏ tù quy trình. Có thể nói là sai lầm của tập thể, đồng chí biết
rồi khi tập thể có sai lầm thì xem như hòa cả làng, tòa án muốn xử
thế nào cũng được.
Thanh
tra: Đồng chí là số một, không phải ai cũng lý luận được như vậy.
*****
Trong
tòa án thành phố Hòa Bình, không khí nghiêm trang, im lặng.
Ông
tòa: Trước đây 6 tháng, VKS đề nghị 30-36 tháng tù treo cho bác sĩ L.
Sau khi điều tra thêm, mỗi cá nhân trong tập thể có trách nhiệm liên
quan. Nay phạt bác sĩ L. 42 tháng tù giam.
Tất
cả cử tọa: Ồ, bất công.
Trần
Mai Trung