Vy Lam
 |
| Giới chuyên gia cho rằng việc Mỹ rút khỏi hiệp ước INF có thể kích động một cuộc chạy đua vũ trang. Ảnh: SCMP |
Nhìn bề ngoài, quyết định của Tổng thống Mỹ Donald
Trump nhằm rút khỏi hiệp ước vũ khí hạt nhân với Nga có vẻ như một đòn tấn công
của Mỹ nhằm vào cựu đối thủ thời Chiến tranh Lạnh. Tuy nhiên, theo tờ SCMP
(Hong Kong), các chuyên gia cho rằng Washington đang nhằm vào Trung Quốc nhiều
hơn.
Fu Mengzi, phó giám đốc Viện Quan hệ Quốc tế Đương đại
tại Bắc Kinh, kế hoạch của ông Trump nhằm "xé bỏ" Hiệp ước Các lực
lượng hạt nhân Tầm trung (INF)
là một dấu hiệu cho thấy Washington đang chuẩn bị cho một trận đánh chiến lược
với Trung Quốc về lâu dài.
"Sau khi rút khỏi INF, Mỹ có thể
sẽ thúc đẩy một chu kỳ triển khai và phát triển quân sự mới" –
ông Fu nói.
 |
| Tổng thống Donald Trump cáo buộc Nga không tôn trọng hiệp ước INF. Ảnh: Reuters |
Ngoài tình hình bấp bênh do cuộc chiến tranh thương
mại gây ra, căng thẳng quân sự giữa Trung Quốc và Mỹ đang ngày càng gia tăng,
đặc biệt là ở Biển Đông. Không chỉ đơn phương tuyên bố chủ quyền ở vùng biển
này, Bắc Kinh còn ngang nhiên xây dựng đảo nhân tạo, biến các đảo/đá tự nhiên
thành tiền đồn quân sự.
Trong khi đó, Mỹ đang gia tăng các hoạt động nhằm
khẳng định quyền tự do hàng hải ở Biển Đông, tạo ra thách thức rõ ràng đối với
các tham vọng chiến lược của Trung Quốc.
Hôm qua, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã từ chối bình luận
về quyết định rút khỏi INF của Mỹ.
Trước đó, hôm 20/10, Tổng thống Trump tuyên bố Mỹ dự
định rời khỏi INF vì Nga không tôn trọng thỏa thuận này. Đây là hiệp ước do
Tổng thống Mỹ Ronald Reagan và nhà lãnh đạo Liên Xô Mikhail Gorbachev ký kết
năm 1986.
Hiệp ước INF nghiêm cấm phát triển và sở hữu các loại
tên lửa thông thường/hạt nhân trên bộ có tầm bắn ngắn (500-1.000km) và tầm
trung (1.000 – 5.500km), cũng như bệ phóng của chúng.
Tuy nhiên, Trung Quốc không tham gia hiệp ước INF nên
nước này có thể phát triển các loại tên lửa đạn đạo trên mà không có bất cứ hạn
chế nào. Các họ tên lửa DF và HN của Bắc Kinh có tầm bắn lên tới 15.000km nên
có thể đặt toàn bộ lãnh thổ Mỹ trong tầm ngắm.
Trong khi đó, Collin Koh – nhà nghiên cứu tại Trường
Nghiên cứu Quốc tế S. Rajaratnam tại Đại học công nghệ Nanyang (Singapore) cho
rằng, quyết định của Tổng thống Trump có thể đóng vai trò như một chất xúc tác
để cả Trung Quốc và Nga tăng tốc phát triển vũ khí.
"Trung Quốc nhiều khả năng sẽ
đáp trả lại quyết định rút khỏi INF của Mỹ bằng cách dùng nó như một cái cớ để
xây dựng tiềm lực quân sự của mình" – ông Koh nhận định.
 |
| Các tên lửa của Trung Quốc, với tầm bắn lên tới 15.000km, có thể đặt toàn bộ lãnh thổ Mỹ trong tầm ngắm. Ảnh: SCMP |
Mặc dù việc Washington quyết định rút khỏi INF là một
điều gây bất ngờ nhưng trên thực tế, trong khoảng 1 thập kỷ qua, hiệp ước này
đã có nhiều dấu hiệu đổ vỡ.
Năm 2008, giới chức Mỹ cáo buộc Nga nối lại các cuộc
thử nghiệm tên lửa hành trình.
Tới năm 2014, trong báo cáo thường niên về tình hình
thực hiện các thỏa thuận kiểm soát vũ khí quốc tế, Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết
Moscow đã vi phạm hiệp ước INF khi chế tạo và tiến hành thử nghiệm bay tên lửa
hành trình phóng từ mặt đất có tầm bắn 500-5.500km. Nga sau đó đã bác bỏ cáo
buộc này.
 |
| Hiệp ước INF đã có nhiều dấu hiệu đổ vỡ trong thập kỷ qua. Ảnh: EPA-EFE |
Liu Weidong, chuyên gia các vấn đề về Mỹ tại Học viện
Khoa học Xã hội Trung Quốc nhận định, động thái của ông Trump sẽ khiến quân đội
Mỹ tự do hơn trong lĩnh vực phát triển và triển khai các loại vũ khí thông
thường/hạt nhân.
"Tuy nhiên, xét theo hướng rộng
hơn thì điều đó không chỉ gây nguy hiểm cho sự an toàn của Nga hay Trung Quốc, mà
là cả thế giới" – ông Liu nói.
Trong bài báo đăng ngày 20/10, tờ New York Times cho
rằng, nếu thực sự rút khỏi hiệp ước INF, Mỹ nhiều khả năng sẽ triển khai một
phiên bản của tên lửa hành trình Tomahawk mà trước đó đã được thiết kế lại để
có thể triển khai từ trên bộ.
Các tàu mặt nước và tàu ngầm Mỹ hiện nay đã được trang
bị tên lửa Tomahawk mang đầu đạn thường, nhưng giới chuyên gia cho rằng chúng
cũng có thể được điều chỉnh để mang đầu đạn hạt nhân.
theo Trí
Thức Trẻ