AN HUY
Không còn vướng bận vấn đề với các đối tác khác, Mỹ giờ đây có thể tập trung vào cuộc chiến thương mại với Trung Quốc
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (trái) và Tổng thống Mỹ Donald Trump - Ảnh: Tass/Getty/CNBC. |
Với hai thỏa thuận thương mại đạt được trong vòng chỉ 1 tuần, một
với Canada và Mexico và một với Hàn Quốc, Tổng thống Mỹ Donald Trump giờ đây có
thể củng cố lập trường cứng rắn trong cuộc chiến thương mại với Trung Quốc -
giới chuyên gia nhận định khi trao đổi với hãng tin CNBC.
Một số người cho rằng tác động gây
suy giảm các hoạt động kinh tế của thuế quan đối với Trung Quốc có thể khiến
Bắc Kinh sớm chấp nhận một thỏa thuận thương mại với Washington. Tuy nhiên,
nhiều nhà phân tích giữ quan điểm Trung Quốc sẽ không nhượng bộ và sẽ đáp trả
những hành động leo thang căng thẳng xa hơn của Mỹ bằng cách gia tăng trở ngại
pháp lý đối với các doanh nghiệp Mỹ làm ăn ở Trung Quốc đại lục.
Vị thế mới...
Hôm Chủ nhật, Mỹ và Canada đạt nhất
trí vào phút chót nhằm thay thế Hiệp định Tự do mậu dịch Bắc Mỹ (NAFTA) bằng
một thỏa thuận mới mang tên Thỏa thuận Mỹ-Mexico-Canada (USMCA), theo đó bảo
toàn khu vực tự do thương mại có quy mô 1,2 nghìn tỷ USD đang bên bờ vực đổ vỡ
sau gần 1/4 thế kỷ tồn tại.
Cách đó một tuần, ông Trump và người
đồng cấp Hàn Quốc Moon Jae-in ký thỏa thuận thương mại song phương mới, thay
thế cho thỏa thuận cũ có từ năm 2012. Ngoài ra, cuộc đàm phán thương mại song
phương giữa Washington và Tokyo cũng bắt đầu. Bên cạnh đó, cuộc đàm phán thương
mại giữa châu Âu với Mỹ được cho là đang diễn ra tốt đẹp.
Với những bước tiến trên, đại diện
thương mại Mỹ Robert Lighthizer giờ đây có thể "dành toàn bộ chú ý vào
Trung Quốc" - theo bà Deborah Elms, Giám đốc điều hành Asian Trade Center.
"Ông ấy muốn tập trung xử lý vấn đề với Trung Quốc. Tuy nhiên, vấn đề với
các đối tác thương mại khác lại cản trở điều này. Giờ đây, ông ấy ở một vị thế
tốt hơn nhiều để tập trung vào Trung Quốc. Xét tới tầm quan trọng của ông
Lighthizer trong chính sách thương mại của Mỹ, thì đây thực sự là một điều đáng
lo ngại đối với Trung Quốc".
Chiến lược gia Patrick Perrett-Green
của Admicro cũng có cùng quan điểm như trên, cho rằng Washington giờ đây
"đã có thể tập trung toàn bộ cơn giận của mình vào Trung Quốc".
"Cuộc chiến sẽ tiếp tục căng thẳng", ông Perrett-Green nói thêm.
Theo bà Elms, chủ trương cứng rắn của
chính quyền ông Trump trong đàm phán thương mại có thể mang lại hiệu quả với
các đối tác khác, nhưng không chắc sẽ có tác dụng đối với Trung Quốc, và thậm
chí còn có thể khiến tình hình tồi tệ thêm.
"Việc Mỹ đe dọa đồng minh và
láng giềng đã mang lại kết quả. Hàn Quốc Canada, Mexico, Nhật Bản và EU đều đã
ít nhiều nhượng bộ", bà Elms nói. "Nhưng tôi cho rằng Trung Quốc hoàn
toàn khác, một phần bởi những gì ông Trump và ê-kíp của ông ấy muốn từ phía
Trung Quốc không được rõ ràng cho lắm. Một phần cũng bởi Trung Quốc có vẻ không
lo nhiều về những gì ông Trump có thể làm".
Không giống như những gì Mỹ muốn
trong thỏa thuận NAFTA mới, những đòi hỏi mà Washington đưa ra cho Trung Quốc
"có vẻ như vẫn còn mập mờ, lẫn lộn giữa quyền tiếp cận thị trường, chấm
dứt ép buộc chuyển giao công nghệ, giảm xuất khẩu của Trung Quốc sang Mỹ và
giảm tình trạng dư thừa công suất" - theo bà Rachel Ziemba, nhà phân tích
về thị trường mới nổi thuộc Center for New American Security. "Sẽ khó đàm
phán hơn nếu khó hình dung một thỏa thuận tốt là như thế nào".
Ông Richard Jerram, chuyên gia kinh
tế trưởng thuộc Bank of Singapore, cũng cho rằng "vấn đề Trung Quốc về cơ
bản là khác" với "sự mặc cả kinh tế" là động lực dẫn tới việc
cải tổ NAFTA.
"NAFTA chỉ cần một sự điều chỉnh
nhẹ. Còn vấn đề với Trung Quốc có vẻ phản ánh nhiều hơn về căng thẳng giữa các
siêu cường. Không chỉ là chuyện thuế quan, mà còn là việc Mỹ muốn hạn chế sự
tiếp cận của Trung Quốc với công nghệ phương Tây", ông Jerram nói.
Một tín hiệu tốt?
Tuy nhiên, ông Tony Nash, Giám đốc
điều hành (CEO) của Complete Intelligence, không đồng tình với quan điểm của
các vị chuyên gia nói trên. Ông Nash cho rằng thành công của ông Lighthizer
trong việc đạt thỏa thuận thương mại với Hàn Quốc và với Canada và Mexico
"là tín hiệu tốt cho cuộc đàm phán Mỹ-Trung".
"Trung Quốc đang gặp phải một số
khó khăn kinh tế trong nước. Bởi vậy, tôi tiếp tục tin rằng Trung Quốc sẽ ngồi
vào bàn đàm phán và có một số nhượng bộ, cho dù họ có thể chưa làm việc đó ngay
trong tháng này", ông Nash nói thêm.
Việc hoàn tất thỏa thuận thương mại
ba bên mới Mỹ-Canada và Mexico có thể giúp cải thiện liên minh giữa ba nước
láng giềng này, sau khi mối quan hệ giữa Mỹ và hai nước kia suy giảm vì ông
Trump áp thuế lên thép và nhôm nhập khẩu vì lý do an ninh. Việc củng cố lại các
liên minh thương mại do Mỹ dẫn đầu có thể giúp sức cho Washington trong việc
kiềm chế Trung Quốc.
"Một khi được thông qua, USMCA
sẽ cho phép Mỹ tập trung vào cuộc chiến với Trung Quốc và xây dựng một liên
minh giữa các nền kinh tế phát triển để làm điều đó. Nếu cuộc đàm phán với
Mexico vẫn chưa đạt kết quả, thì Mỹ không thể tập trung vào những mục tiêu như
vậy", bà Ziemba nhận định.
Trong thời gian tới, phương pháp của
Mỹ sẽ là "đe dọa, cứng rắn và thảo luận, và rốt cục có thể sẽ là thỏa
thuận nếu như việc không đạt thỏa thuận gây thiệt hại lớn", bà Ziemba dự
báo.
Vị chuyên gia nói cuối cùng, Mỹ và
Trung Quốc có thể sẽ đạt một thỏa thuận, nhưng đó chưa chắc đã là một thỏa
thuận dễ dàng hay tồn tại lâu, xét tới những mâu thuẫn lớn giữa hai bên.
"Vì lý do này, hai bên sẽ khó có những nhượng bộ lớn, may chăng chỉ là
những nhượng bộ nho nhỏ mà thôi", bà Ziemba nói
Nguồn: Theo VNE